IBPP1/4512-154/16/AR - Ustalenie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją projektu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 22 lutego 2016 r. (data wpływu 26 lutego 2016 r.) uzupełnionym pismem z 10 marca 2016 r. (data wpływu 15 marca 2016 r.) oraz pismem z 11 kwietnia 2016 r. (data wpływu 19 kwietnia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. "..." - jest prawidłowe.

W dniu 26 lutego 2016 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją projektu pn. "...".

Wniosek został uzupełniony pismem z 10 marca 2016 r. (data wpływu 15 marca 2016 r.) oraz pismem z 11 kwietnia 2016 r.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 7 sierpnia 2015 r. Gmina P. złożyła wniosek o dofinansowanie w odpowiedzi na konkurs w ramach RPO 2014-2020 (poddziałanie 12.1.1 Infrastruktura wychowania przedszkolnego - ZIT). Zadanie dotyczy rozbudowy i przebudowy Przedszkola w Ć. Rzeczowe zakończenie projektu miało miejsce w roku 2015. Zgodnie z projektem budowlanym od strony północnej istniejącego budynku, dobudowane zostało skrzydło zawierające 3 sale przedszkolne z zapleczami sanitarnymi, szatnią do obsługi 5 oddziałów przedszkolnych i klatką schodową. Obydwa skrzydła stanowią jeden obiekt budowlany.

Wnioskodawcą i inwestorem jest Gmina P., która realizowała inwestycję ze środków budżetu.

Faktury związane z procesem budowy m.in. za roboty budowlane, nadzór inwestorski czy autorski wystawiane były na Gminę P. Przedszkole w Ć. jako jednostka organizacyjna zakupiła niezbędne wyposażenie i pomoce dydaktyczne (w tym przypadku fakturę wystawiono na przedszkole). Środki na pokrycie wydatków związanych z realizacją projektu w całości pochodzą z budżetu Gminy P.

Towary i usługi nabywane w związku z realizacją przedmiotowego projektu nie są i nie będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Efekty wytworzone w ramach realizacji projektu nie posłużą wykonywaniu działalności opodatkowanej Wnioskodawcy.

Gmina P. jako Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT.

Beneficjent - Gmina P., zgodnie z postanowieniami art. 57 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006, zachowa trwałość projektu przez okres 5 lat od daty jego zakończenia, zgodnie z określonym w umowie o dofinansowanie terminem zakończenia realizacji projektu.

Projekt nie będzie poddany znaczącej modyfikacji mającej wpływ na charakter projektu lub warunki jego realizacji. Właścicielem powstałego majątku będzie Beneficjent. Pieniądze na utrzymanie placówki w tym eksploatację zgodnie z jego przeznaczeniem i zarządzanie są i będą finansowane ze środków gminy P.

Beneficjent może pozyskać max. 85% dotacji kosztów kwalifikowanych projektu. Zmodernizowany w ramach projektu obiekt będzie wykorzystywany tylko i wyłącznie w celu realizacji zadań publicznych w zakresie edukacji dzieci i młodzieży.

W uzupełnieniu wniosku z 10 marca 2016 r. Wnioskodawca podał, że realizacja projektu pod nazwą "..." wynika z realizacji zadań własnych gminy. Są to zadania mieszczące się w art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym a w szczególności obejmują sprawy edukacji publicznej.

W uzupełnieniu wniosku z 11 kwietnia 2016 r. Wnioskodawca podał, że w ramach projektu pod nazwą "...." Przedszkole Publiczne jako jednostka organizacyjna zakupiło niezbędne wyposażenie i pomoce dydaktyczne. Wnioskodawca informuje, że Przedszkole Publiczne w Ć. nie jest podatnikiem VAT. Czynności przedszkola nie są wykazane w deklaracjach VAT Gminy P. oraz ww. czynności są zwolnione z podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy realizacja przez Gminę P. projektu pn. "..." daje Gminie możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją przedmiotowego projektu.

Zdaniem Wnioskodawcy Gmina P. nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją przedmiotowego projektu. Wystawiane faktury są i będą w całości kosztem Gminy P. wraz z podatkiem (od towarów i usług) a otrzymane dofinansowanie będzie stanowić refundację poniesionych kosztów.

Powyższa inwestycja wykonywana będzie w ramach zadań własnych Gminy, towary i usługi nabywane w ramach przedmiotowego projektu nie są i nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ww. ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ww. ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy edukacji publicznej (art. 7 ust. 1 pkt 8 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.), zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkoli specjalnych oraz innych form wychowania przedszkolnego, o których mowa w art. 14a ust. 1a, szkół podstawowych oraz gimnazjów, w tym z oddziałami integracyjnymi, z wyjątkiem szkół podstawowych specjalnych i gimnazjów specjalnych, szkół artystycznych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, należy do zadań własnych gmin.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizowanym przez Wnioskodawcę projektem pn. "..." jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia czyli sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT.

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Gmina P. jako Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. W dniu 7 sierpnia 2015 r. Gmina P. złożyła wniosek o dofinansowanie w odpowiedzi na konkurs w ramach RPO 2014-2020 (poddziałanie 12.1.1 Infrastruktura wychowania przedszkolnego - ZIT). Zadanie dotyczy rozbudowy i przebudowy Przedszkola w Ć. Zgodnie z projektem budowlanym od strony północnej istniejącego budynku, dobudowane zostało skrzydło zawierające 3 sale przedszkolne z zapleczami sanitarnymi, szatnią do obsługi 5 oddziałów przedszkolnych i klatką schodową. Obydwa skrzydła stanowią jeden obiekt budowlany.

Rzeczowe zakończenie projektu miało miejsce w roku 2015. Faktury związane z procesem budowy m.in. za roboty budowlane, nadzór inwestorski czy autorski wystawiane były na Gminę P. Przedszkole w Ć. jako jednostka organizacyjna zakupiło niezbędne wyposażenie i pomoce dydaktyczne (w tym przypadku fakturę wystawiono na przedszkole). Czynności przedszkola nie są wykazane w deklaracjach VAT Gminy P. oraz ww. czynności są zwolnione z podatku VAT. Środki na pokrycie wydatków związanych z realizacją projektu w całości pochodzą z budżetu Gminy P. Towary i usługi nabywane w związku z realizacją przedmiotowego projektu nie są i nie będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Efekty wytworzone w ramach realizacji projektu nie posłużą wykonywaniu działalności opodatkowanej Wnioskodawcy.

Realizacja projektu pod nazwą "..." wynika z realizacji zadań własnych gminy. Są to zadania mieszczące się w art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym a w szczególności obejmują sprawy edukacji publicznej.

Rozpatrując kwestię prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru podatku VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje uprawnień do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej.

Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego nie płacąc podatku należnego.

Mając na uwadze opis sprawy i wskazany wyżej przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, stwierdzić należy, że skoro, jak wskazał Wnioskodawca, towary i usługi nabywane w związku z realizacją przedmiotowego projektu nie są i nie będą związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to w przedmiotowej sprawie nie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług - brak związku dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT. Gmina, nabywając towary i usługi celem zrealizowania projektu, nie nabywała ich do działalności gospodarczej i nie działała w charakterze podatnika VAT, zatem mając na uwadze przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że nie zostaną spełnione przesłanki art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

W konsekwencji Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na Wnioskodawcę dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją ww. projektu pn. "...", na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Odnośnie natomiast prawa do odliczenia przez Wnioskodawcę podatku naliczonego z faktur dotyczących zakupu niezbędnego wyposażenia i pomocy dydaktycznych wystawionych na jednostkę organizacyjną Wnioskodawcy - Przedszkole należy zauważyć, że obniżenie podatku należnego o podatek naliczony może nastąpić wyłącznie na ściśle określonych przez ustawodawcę zasadach, a kwotę podatku naliczonego, stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Aby faktury umożliwiły zrealizowanie prawa do odliczenia, muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa krajowego w tym względzie.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 pkt 3 ustawy faktura powinna zawierać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie dokonał nabycia towarów i usług udokumentowanych fakturami VAT, w których figuruje jako nabywca, nie ma możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dotyczących zakupów towarów i usług związanych z ww. projektem. Ustawodawca stworzył bowiem podatnikowi prawo odliczenia podatku naliczonego od nabytych (zakupionych) towarów i usług, a zatem podatnik nie może odliczać podatku naliczonego w fakturach dokumentujących zakupy dokonane przez innych nabywców.

Niemniej jednak w tym miejscu zauważyć trzeba, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-276/14, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

Jak wynika z wyroku TSUE w sprawie C-276/14 samorządowe jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT, zatem wszelkie czynności przez nie dokonywane powinny być rozliczane przez jednostkę samorządu terytorialnego, która je utworzyła.

W związku z ww. wyrokiem C-276/14 Ministerstwo Finansów wydało Komunikaty, w których stwierdzono, że mając na uwadze rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe "scentralizowanie" w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Aby zapewnić samorządom czas na przygotowanie się do nowego modelu rozliczeń, do momentu obowiązkowego "scentralizowania" nie będą kwestionowane rozliczenia dokonywane z zastosowaniem obecnego modelu.

Pomimo uznania - w świetle powyższej uchwały - że Gmina i jej jednostki organizacyjne nie są odrębnymi podatnikami podatku VAT, to w przedstawionych okolicznościach sprawy, tj. w zaistniałym już stanie faktycznym, Gmina nie ma prawa do odliczania podatku z faktur VAT wystawionych na Przedszkole w Ć. w związku z realizacją inwestycji. Przedszkole w Ć. jako jednostka organizacyjna zakupiła niezbędne wyposażenie i pomoce dydaktyczne (w tym przypadku fakturę wystawiono na przedszkole), co oznacza, że Gmina uwzględniała w swoich rozliczeniach w zakresie podatku od towarów i usług fakt odrębności rozliczeń podatkowych dokonywanych przez Przedszkole. Skoro więc Gmina w tym przypadku nie posiadała w trakcie trwania inwestycji faktur dokumentujących nabycia związane z jej realizacją, w których wskazana byłaby jako nabywca to nie ma możliwości odliczenia podatku VAT związanego z tą inwestycją w tej części.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie nabył towarów i usług udokumentowanych fakturami VAT, w których figuruje jako nabywca to nie ma możliwości obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dotyczących zakupów towarów i usług związanych z ww. projektem. Wydatki w ramach projektu dotyczące zakupów niezbędnego wyposażenia i pomocy dydaktycznych ponoszone były przez Przedszkole - jednostkę organizacyjną. Ustawodawca stworzył bowiem podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabytych (zakupionych) towarów i usług, a zatem podatnik nie może odliczać podatku naliczonego w fakturach dokumentujących zakupy dokonane przez innych nabywców.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym nie ma on możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją przedmiotowego projektu należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Należy dodatkowo zauważyć, iż pojęcie "kosztu kwalifikowalnego" nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.