IBPP1/443-95/10/AZb

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2010 r. (data wpływu 1 lutego 2010 r.), uzupełnionym pismem, które wpłynęło do tut. organu 19 kwietnia 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłaty za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 lutego 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług opłaty za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów.

W odpowiedzi na wezwanie z dnia 2 kwietnia 2010 r. wniosek został uzupełniony pismem, które wpłynęło do tut. organu 19 kwietnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Podstawową działalnością Wnioskodawcy będzie składowanie odpadów komunalnych. Należność za składowanie odpadów będzie pobierana zgodnie z cennikiem (wartości netto za 1 tonę) obowiązującym w Gminie i zatwierdzonym przez Prezydenta Miasta. Do ceny za ww. usługę będzie doliczany stosowny podatek VAT (należny - przekazywany do Urzędu Skarbowego). Jednakże zgodnie z ustawą - Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.) Spółka zobowiązana będzie do pobierania opłaty za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów. Od opłaty tej nie będzie naliczany podatek VAT.

W momencie składania wniosku, tj. w dniu 22 stycznia 2010 r., Wnioskodawca nie był jeszcze zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, jednakże od 11 marca 2010 r. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Opłata za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów nie stanowi zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Ww. opłata nie stanowi elementu kalkulacyjnego ceny usługi składowania odpadów. Wnioskodawca będzie zawierał z kontrahentami umowy dotyczące świadczenia usług składowania odpadów komunalnych. W umowie jest zapis dotyczący odpłatności za składowanie odpadów, który mówi że "odpłatność za składowanie odpadów jest pobierana na podstawie cennika wprowadzonego zarządzeniem Prezydenta Miasta". W cenniku jest informacja, że ustalone ceny za poszczególne rodzaje odpadów są cenami netto i należy je powiększyć o aktualnie obowiązujący podatek VAT oraz opłatę za korzystanie ze środowiska. Cennik jest załącznikiem umowy.

Wnioskodawca jest zobowiązany do pobierania ww. opłaty na podstawie ustawy - Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.) art. 273. Ww. opłata nie stanowi dochodu Spółki, jest ona odprowadzana okresowo na rachunek Urzędu Marszałkowskiego ze stosownymi sprawozdaniami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy stanowisko Wnioskodawcy jest słuszne, że opłata za korzystanie ze środowiska nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawca nadmienia, że wysokość tej opłaty jest ustalana corocznie przez Ministra Środowiska.

Zdaniem Wnioskodawcy, jego stanowisko jest słuszne, ponieważ opłata za korzystanie ze środowiska stanowi jeden ze środków finansowo-prawnych ochrony środowiska. Jest świadczeniem pieniężnym, wskutek czego nie mieści się w pojęciu "towaru" ani "usługi" w rozumieniu ustawy o p.t.u.

Wobec powyższego konieczność odprowadzania opłaty za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów nie mieści się w zakresie przedmiotowym ustawy o p.t.u.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ww. ustawy towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 powołanej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Jak stanowi art. 8 ust. 3 ww. ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ww. ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Należy zauważyć, iż przedmiotem określonej czynności jest konkretna usługa, a nie zbiór dowolnie wyodrębnionych w jej ramach usług czy też części. Zatem w świetle powołanego powyżej przepisu art. 29 ust. 1 ustawy kwota należna obejmuje wszystkie elementy kosztów związanych z dostawą towarów czy świadczeniem usługi kształtujące cenę, której sprzedawca żąda od nabywcy. Tak skalkulowana kwota należności powinna zostać opodatkowana podatkiem od towarów i usług według stawki właściwej dla danego towaru czy świadczonej usługi.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że podstawową działalnością Wnioskodawcy będzie składowanie odpadów komunalnych. Należność za składowanie odpadów będzie pobierana zgodnie z cennikiem (wartości netto za 1 tonę) obowiązującym w Gminie i zatwierdzonym przez Prezydenta Miasta. Do ceny za ww. usługę będzie doliczany stosowny podatek VAT. Jednakże zgodnie z ustawą - Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.) Spółka zobowiązana będzie do pobierania opłaty za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów. Od opłaty tej nie będzie naliczany podatek VAT.

Wnioskodawca wskazał, iż opłata za korzystanie ze środowiska z tytułu składowania odpadów nie stanowi zapłaty za dostawę towarów lub świadczenie usług. Ww. opłata nie stanowi elementu kalkulacyjnego ceny usługi składowania odpadów.

Wnioskodawca będzie zawierał z kontrahentami umowy dotyczące świadczenia usług składowania odpadów komunalnych. W umowie jest zapis dotyczący odpłatności za składowanie odpadów, który mówi że "odpłatność za składowanie odpadów jest pobierana na podstawie cennika wprowadzonego zarządzeniem Prezydenta Miasta". W cenniku jest informacja, że ustalone ceny za poszczególne rodzaje odpadów są cenami netto i należy je powiększyć o aktualnie obowiązujący podatek VAT oraz opłatę za korzystanie ze środowiska. Cennik jest załącznikiem umowy.

Wnioskodawca jest zobowiązany do pobierania ww. opłaty na podstawie art. 273 ustawy - Prawo Ochrony Środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (Dz. U. Nr 62, poz. 627 z późn. zm.). Ww. opłata nie stanowi dochodu Spółki, jest ona odprowadzana okresowo na rachunek Urzędu Marszałkowskiego ze stosownymi sprawozdaniami.

Wnioskodawca od 11 marca 2010 r. jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, iż Wnioskodawca pobiera zatem opłatę za korzystanie ze środowiska od składujących odpady, ponadto sam jako posiadacz odpadów wnosi opłatę za korzystanie ze środowiska na rzecz urzędu marszałkowskiego.

Zgodnie z zapisem art. 273 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za:

Zgodnie z art. 275 ustawy - Prawo ochrony środowiska do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych są obowiązane, z zastrzeżeniem art. 284 ust. 2, podmioty korzystające ze środowiska. Opłaty za korzystanie ze środowiska podmiot korzystający ze środowiska wnosi na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska (art. 277 ust. 1 ustawy - Prawo ochrony środowiska).

W myśl art. 279 ust. 2 ww. ustawy - Prawo ochrony środowiska w razie składowania lub magazynowania odpadów podmiotem korzystającym ze środowiska, obowiązanym do ponoszenia opłat za korzystanie ze środowiska oraz administracyjnych kar pieniężnych, jest, z zastrzeżeniem ust. 3, posiadacz odpadów w rozumieniu przepisów ustawy o odpadach.

Z powyższego wynika, iż opłata za korzystanie ze środowiska, poza wyjątkami wskazanymi w treści tego przepisu, ciąży na podmiocie któremu przekazuje się odpady (oczywiście posiadającym zezwolenie w zakresie gospodarki odpadami), a nie podmiocie który przekazuje te odpady.

Zatem podmiot przekazujący odpady podmiotowi posiadającemu zezwolenie na zagospodarowanie tych odpadów skutecznie uwalnia się od odpowiedzialności za nie, a więc zwalnia się od obowiązku ponoszenia opłat za ich zagospodarowanie, który to obowiązek przechodzi na podmiot przejmujący odpady do dalszego ich zagospodarowania.

Wnioskodawca odprowadzając opłatę za korzystanie ze środowiska na rzecz urzędu marszałkowskiego, obciążając nią jednocześnie podmioty składujące odpady, przenosi koszty tej opłaty na składujących odpady.

Wnioskodawca nie jest inkasentem tej opłaty, a zatem nie może dokonywać czynności polegających na pobraniu opłaty od podmiotu zobowiązanego do jej uiszczenia i wpłacaniu jej we właściwym terminie do urzędu marszałkowskiego. Ponadto, jak już wskazano wyżej, składujący odpady nie jest podmiotem zobowiązanym do uiszczenia takiej opłaty, gdyż przekazując odpady na składowisko, skutecznie się od niej uwolnił.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że opłata za korzystanie ze środowiska ponoszona przez posiadacza odpadów (w przedmiotowej sprawie Wnioskodawcę) i wnoszona na rachunek urzędu marszałkowskiego znajduje się poza zakresem obowiązywania ustawy o podatku od towarów i usług, gdyż jej istota wskazuje na inny niż cywilnoprawny charakter czynności.

Opłaty za korzystanie ze środowiska określa bowiem rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (Dz. U. Nr 196, poz. 1217 z późn. zm.), które zostało wydane na podstawie art. 290 ww. ustawy - Prawo ochrony środowiska. Opłaty te są przychodami funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, zaś środki tych funduszy są przeznaczone na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Do ponoszenia tych opłat obowiązany jest podmiot korzystający ze środowiska. W przypadku składowania odpadów, jak już wskazano wyżej, zgodnie z art. 279 ust. 2 ustawy - Prawo ochrony środowiska podmiotem tym jest posiadacz odpadów - zarządzający składowiskiem odpadów.

Zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany we własnym zakresie ustalić wysokość należnej opłaty za korzystanie ze środowiska i wnieść ją na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego. Obowiązek ponoszenia opłaty za umieszczenie odpadów na składowisku jako opłaty za korzystanie ze środowiska ciąży na zarządzającym składowiskiem.

Obowiązek uiszczania opłat przez podmioty korzystające ze środowiska nie jest związany ze zwrotnym świadczeniem przez fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej usług bądź innych czynności wymienionych w art. 5 ustawy o VAT i w związku z tym opłaty te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Nie ulega jednak wątpliwości, że ww. opłaty za korzystanie ze środowiska, którymi Wnioskodawca obciąża swoich kontrahentów, stanowią koszty ponoszone przez niego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą - świadczeniem usług składowania odpadów komunalnych. Koszty te obciążają oczywiście Wnioskodawcę, lecz zrozumiałym jest, iż w imię dobrze pojętego rachunku ekonomicznego, może on koszty te przenieść na nabywców świadczonych przez siebie usług składowania odpadów, skoro opłaty te są ponoszone w związku z ich świadczeniem. Przeniesienie takie może się dokonać jedynie drogą wkalkulowania przez Wnioskodawcę tych opłat w cenę świadczonych przez niego, a wspomnianych już wyżej, usług składowania odpadów.

Skoro bowiem korzystający ze środowiska (tekst jedn. Wnioskodawca) obciąża kosztami tych opłat swoich klientów, to - wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy - stanowią one element kalkulacyjny ceny, co w konsekwencji powoduje wzrost ceny świadczonej usługi będącej przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem w relacjach - transakcjach dokonywanych pomiędzy Wnioskodawcą świadczącym usługi składowania odpadów a jego kontrahentami nie może być mowy o "pobieraniu" opłaty jako daniny publicznej przez zarządzającego składowiskiem odpadów oraz "przekazywaniu" na rzecz urzędu marszałkowskiego. Jak już bowiem zaznaczono powyżej, zarządzający składowiskiem odpadów nie działa jako inkasent opłaty za korzystanie ze środowiska, zatem nie może dokonywać czynności polegających na jej pobraniu i wpłaceniu w odpowiednim terminie do urzędu marszałkowskiego, wręcz przeciwnie, to on sam jest podmiotem zobowiązanym do uiszczenia takiej opłaty. Chcąc więc przenieść jej ciężar na swoich kontrahentów może to uczynić wyłącznie poprzez wkalkulowanie jej w ogólne koszty działalności gospodarczej, uwzględniając ją tym samym przy kalkulowaniu ceny świadczonych usług (w przedmiotowej sprawie umieszczania odpadów na składowisku). Opłata ta jest zatem kosztem prowadzenia działalności w zakresie składowania odpadów komunalnych i zarządzający składowiskiem, będąc zobowiązanym do jej uiszczenia musi uwzględnić ją w procesie kalkulacji kosztów związanych z prowadzeniem takiej specyficznej działalności gospodarczej, jak i cen świadczonych usług.

Mając na uwadze powyższe w oparciu o przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że opłata za korzystanie ze środowiska jest ściśle związana ze świadczoną przez Wnioskodawcę usługą składowania odpadów, tym samym jest częścią należności z tytułu świadczenia usługi. Zatem na całość świadczenia należnego od nabywcy składa się na równi z usługą składowania odpadów kwota opłaty za korzystanie ze środowiska. W konsekwencji zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, opłata za korzystanie ze środowiska stanowi uzupełniający (obok należności za usługę składowania odpadów) element podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W tej sytuacji opłatę za korzystanie ze środowiska należy traktować jako część kwoty należnej z tytułu świadczonej usługi składowania odpadów (element kalkulacyjny ceny) i opodatkować według stawki właściwej dla tej usługi.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.