IBPP1/443-941/09/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2009 r. (data wpływu 15 września 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 listopada 2009 r. (data wpływu 24 listopada 2009 r.) oraz pismem z dnia 7 grudnia 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki przeznaczonej pod drogę - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 września 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży działki przeznaczonej pod drogę.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 18 listopada 2009 r. (data wpływu 24 listopada 2009 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 10 listopada 2009 r. oraz pismem z dnia 7 grudnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej. Posiada dochód z najmu-dzierżawy i rozlicza się na podstawie PIT-5. jest jednak płatnikiem VAT. Wnioskodawca musi sprzedać urzędowi miasta działkę zajętą pod drogę.

Ponadto Wnioskodawca dodaje, że jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT od grudnia 2008 r., bo posiada dochody z najmu-dzierżawy. Przedmiotem najmu - dzierżawy są działki niezwiązane z przedmiotową sprzedażą.

Przedmiotową działkę Wnioskodawca nabył jako część większej nieruchomości w 2008 r., gdyż graniczy z inną jego nieruchomością.

Działka przedmiotowa została wydzielona z innej, a Wnioskodawca jest właścicielem pozostałej jej części.

Na działce znajduje się publiczna droga tj. jezdnia, chodnik i pobocze. Taki stan będzie w momencie sprzedaży. PKOB 2112. Droga została wykonana z pieniędzy publicznych. Wnioskodawca nie ponosił żadnych opłat. Droga nie była ulepszana w czasie kiedy Wnioskodawca jest właścicielem działki. Jest to działka drogowa. Działka jest cały czas wykorzystywana jako droga i nie była i nie jest przedmiotem najmu - dzierżawy. W związku z przedmiotową działką Wnioskodawca nie uzyskiwał dopłat, nie posiada też nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży. Wnioskodawca nie sprzedawał żadnych gruntów.

Przedmiotowa działkę (drogę) Wnioskodawca kupił ponieważ jest ona częścią większej nieruchomości, składającej się z czterech działek i wystawionej jako całość do sprzedaży przez likwidatora znajdującego się na nich przedsiębiorstwa. Na nieruchomości tej posadowiony jest budynek, który zajmuje także część innej sąsiadującej nieruchomości Wnioskodawcy. Budynek należał do likwidowanego przedsiębiorstwa państwowego. Wnioskodawca nabył nieruchomość ponieważ musiał uporządkować stan prawny, a jej zakup nie służył zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy. Obecnie Wnioskodawca nie ma sprecyzowanych planów co do wykorzystania powyższej nieruchomości, w tej chwili nie jest ona wykorzystywana w jakikolwiek sposób oprócz działki drogowej, która posiada swój odrębny numer geodezyjny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z tą sprzedażą Wnioskodawca musi wystawić fakturę VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie prowadzi on działalności gospodarczej, nie jest pośrednikiem w sprzedaży nieruchomości, dlatego nie musi wystawić faktury VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Kwestię wystawiania faktur VAT regulują przepisy art. 106 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT.

I tak zgodnie z art. 106 ust. 1 ww. ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W myśl ust. 4 ww. artykułu podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur zawiera rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337).

Z powyższego wynika, że aby odpowiedzieć na pytanie czy dany podmiot jest lub nie jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT, należy stwierdzić czy dokonywana przez niego czynność mieści się w katalogu czynności uznanych przez ustawę o VAT za czynności podlegające opodatkowaniu i czy dany podmiot występuje dla tej czynności w charakterze podatnika, o którym w art. 15 ustawy o VAT, oraz na rzecz kogo dokonywana jest sprzedaż.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem. W myśl tych przepisów przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Towarami natomiast, zgodnie z przepisem art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej

niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Ustawodawca w ww. przepisach poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług, za wyjątkiem tych transakcji, które zostały taksatywnie wyłączone lub zwolnione z opodatkowania.

Powyższe regulacje wynikające z ustawodawstwa wspólnotowego dotyczącego harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych, wprowadzono w tym celu, aby nie dopuścić do:

Podstawowe bowiem znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

Realizację powyższych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cyt. wyżej art. 5, 7 i 8 ww. ustawy, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika ponadto, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Przykładowo zlecenie wykonania analizy opłacalności inwestycji, która w rezultacie nigdy faktycznie nie została zrealizowana, powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie transakcji. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza.

Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem podjęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Należy również wskazać, że przedstawiony wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, definiuje działalność gospodarczą znacznie szerzej, niż to wynika z ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.). Powołana ustawa o swobodzie działalności gospodarczej za działalność gospodarczą uznaje bowiem zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły.

O ile ustawa o swobodzie działalności gospodarczej za działalność gospodarczą uznaje jedynie czynności wykonywane w sposób ciągły, zorganizowany i profesjonalny, o tyle ustawa o podatku VAT katalog podatników poszerza o podmioty, które - mimo że czynność wykonały jednorazowo - działały z zamiarem i w okolicznościach określonych przez ustawę za działalność gospodarczą.

Z działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku VAT mamy do czynienia, jeżeli podmiot wykonując określone czynności działa w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy i ma zamiar wykonywać tego typu czynności częstotliwie.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia "częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jeden).

Tym samym wykorzystywanie posiadanego majątku przez osobę fizyczną w sposób ciągły dla celów zarobkowych stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca musi sprzedać urzędowi miasta działkę zajętą pod drogę.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT od grudnia 2008 r., bo posiada dochody z najmu-dzierżawy. Przedmiotem najmu - dzierżawy są działki niezwiązane z przedmiotową sprzedażą.

Działkę, będącą przedmiotem wniosku Wnioskodawca nabył jako część większej nieruchomości w 2008 r., gdyż graniczy z inną jego nieruchomością.

Przedmiotowa działka została wydzielona z innej, a Wnioskodawca jest właścicielem pozostałej jej części.

Na działce znajduje się publiczna droga tj. jezdnia, chodnik i pobocze. Taki stan będzie w momencie sprzedaży. Droga została wykonana z pieniędzy publicznych. Wnioskodawca nie ponosił żadnych opłat. Droga nie była ulepszana w czasie kiedy Wnioskodawca jest właścicielem działki. Jest to działka drogowa. Działka jest cały czas wykorzystywana jako droga i nie była i nie jest przedmiotem najmu - dzierżawy. W związku z przedmiotową działką Wnioskodawca nie uzyskiwał dopłat, nie posiada też nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży. Wnioskodawca nie sprzedawał żadnych gruntów.

Przedmiotową działkę (drogę) Wnioskodawca kupił ponieważ jest ona częścią większej nieruchomości, składającej się z czterech działek i wystawionej jako całość do sprzedaży przez likwidatora przedsiębiorstwa znajdującego się na tych działkach. Na nieruchomości tej posadowiony jest budynek, który zajmuje część innej sąsiadującej nieruchomości Wnioskodawcy. Budynek należał do likwidowanego przedsiębiorstwa państwowego. Wnioskodawca nabył nieruchomość ponieważ musiał uporządkować stan prawny, a jej zakup nie służył zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy. Obecnie Wnioskodawca nie ma sprecyzowanych planów co do wykorzystania powyższej nieruchomości, w tej chwili nie jest ona wykorzystywana w jakikolwiek sposób oprócz działki drogowej, która posiada swój odrębny numer geodezyjny.

Z treści wniosku wynika zatem, że po pierwsze Wnioskodawca jest już czynnym podatnikiem VAT z tytułu prowadzonej działalności w zakresie najmu - dzierżawy innych nieruchomości, co stanowi, wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, jest to bowiem nic innego jak wykorzystywanie majątku w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicję dzierżawy zawiera art. 693 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Powołany przepis stanowi, iż przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Z powyższego wynika, że Wnioskodawca jako właściciel działek z tytułu oddania ich w dzierżawę czerpał (czerpie) korzyści majątkowe.

Wykorzystywanie posiadanego majątku w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu (dzierżawa i wynajem) stanowi działalność gospodarczą, bez względu na fakt w jaki sposób potraktuje tę czynność podatnik. Skoro towar (grunty) wykorzystywane były i są dla celów zarobkowych to czynność taka mieści się w zakresie działalności gospodarczej, zatem Wnioskodawca już z tytułu powyższych czynności występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Ponadto działka (droga) mająca być przedmiotem sprzedaży, która mimo tego, że jak wskazuje Wnioskodawca nie jest związana z gruntami będącymi przedmiotem najmu - dzierżawy, to jednak nie została nabyta do majątku prywatnego Wnioskodawcy i nie służyła zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy. Wręcz przeciwnie na nieruchomości nabytej wraz z drogą od likwidatora przedsiębiorstwa znajduje się budynek, który należał do likwidowanego przedsiębiorstwa państwowego. Nie można zatem uznać, aby taki zakup miał służyć zaspokojeniu prywatnych potrzeb nabywcy.

Ponadto brak sprecyzowanych planów co do wykorzystania przedmiotowej nieruchomości w przyszłości wskazuje na traktowanie jej nabycia jako lokaty kapitału. Bezsprzecznie zatem wszystkie przedstawione przez Wnioskodawcę okoliczności w przedmiotowej sprawie wskazują na to, że dostawa opisanej we wniosku działki, będącej częścią ww. nieruchomości, będzie stanowiła działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, a Wnioskodawca będzie występował dla tej czynności w charakterze podatnika podatku VAT.

Ze stanu faktycznego wynika, że nabywcą działki (drogi) nie będzie osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, lecz jak wskazał Wnioskodawca urząd miasta, zatem wyjątek co do braku obowiązku wystawienia faktury, o którym mowa w art. 106 ust. 4 ustawy o VAT, nie wystąpi. Tym samym Wnioskodawca będzie zobowiązany do wystawienia faktury VAT dokumentującej sprzedaż drogi, gdyż dla tej czynności będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Należy dodać, że dokonując sprzedaży i wystawiając fakturę VAT należy mieć na uwadze również przepisy art. 41 i art. 43 ustawy o VAT, bowiem kwestia właściwej stawki VAT lub ewentualnego zwolnienia z opodatkowania nie była przedmiotem interpretacji, gdyż nie sformułowano zapytania w tym zakresie ani własnego stanowiska.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.