IBPP1/443-891/08/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 9 czerwca 2008 r. (data wpływu w dniu 19 czerwca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania przez Gminę podatku VAT w związku z wydatkami poniesionymi na realizację inwestycji pod nazwą "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury" - jest prawidłowe.

W dniu 19 czerwca 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odzyskania przez Gminę podatku VAT w związku z wydatkami poniesionymi na realizację inwestycji pod nazwą "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Gmina przygotowuje wniosek o przyznanie dofinansowania z krajowych środków publicznych i środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013: "Odnowa i rozwój wsi". Uzyskana w ten sposób pomoc zostanie przeznaczona na realizację inwestycji pn.: "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury", zwanej w dalszej części operacją. Gmina jako Wnioskodawca planowanej operacji musi złożyć oświadczenie o kwalifikowalności VAT, tzn. musi oświadczyć, czy zapłacony przy kupnie towarów i usług podatek VAT stanowić będzie koszt kwalifikowany, czy też nie. Nawiązując do treści ww. oświadczenia. Burmistrz Miasta i Gminy musi oświadczyć, że Gmina jest lub nie jest podatnikiem podatku S/AT i figuruje lub nie w ewidencji płatników VAT oraz, że w związku z realizacją ww. operacji Gmina będzie mogła lub nie odzyskać poniesiony koszt VAT. Istotnym jest fakt, że po zakończeniu realizacji projektowanej operacji, Centrum Kultury bezpośrednio będzie wykorzystywane nie przez Gminę, lecz przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury na potrzeby prowadzonej działalności. Instytucja ta posiada osobowość prawną i zgodnie z zawartą umową użyczenia użytkuje nieruchomość gruntową wraz z budynkiem, który w ramach projektu ma być modernizowany.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z realizacją operacji pn.: "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury", Gmina będzie mogła odzyskać poniesiony koszt VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, realizując operację pn.: "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury" Gmina nie będzie mogła odzyskać poniesionego kosztu VAT Gmina nie posiada statusu podatnika VAT oraz nie figuruje w ewidencji płatników podatku VAT.

Czynnym podatnikiem podatku VAT jest Urząd Miasta i Gminy. Prowadzona przez Urząd Miasta i Gminy działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem od towarów i usług stanowi minimalny udział w działalności ogółem, w związku z czym Urząd nie korzysta z prawa obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony od zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Prowadzona przez Urząd Miasta i Gminy działalność gospodarcza opodatkowana podatkiem VAT (sprzedaż usług) nie ma związku z projektowaną inwestycją (przyszłe zakupy towarów i usług). Ponadto po zakończeniu realizacji inwestycji Centrum Kultury będzie bezpośrednio wykorzystywane przez Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury na potrzeby wykonywanej działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego uregulowane zostały w dziale IX ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT oraz zgodnie z dyspozycją ustawową w rozdziale 7 i 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy edukacji publicznej oraz kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 7 ust. 1 pkt 8 i 9).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu.

Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, nie zaś Urząd Gminy.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020), urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Urząd gminy jest więc aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Innymi słowy Urząd Gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej Gminy. Zatem Urząd Gminy w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy i w tym zakresie jest zwolniony z podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach swoich zadań zamierza realizować z krajowych środków i środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013 projekt pn. "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury". Zatem w myśl powyższych przepisów nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, ponieważ Wnioskodawca jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami.

Tym samym nie przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. projektu.

Z treści wniosku wynika ponadto, iż inwestycja po jej zakończeniu zostanie nieodpłatnie przekazana na podstawie umowy użytkowania Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury.

Umowa użyczenia jest umową uregulowaną w art. 710-719 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Użyczenie jest umową, w której użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy (art. 710 Kodeksu Cywilnego). Istotnymi cechami tej umowy są zatem dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas i nieodpłatność.

Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Jako odpłatne świadczenie usług traktuje się - również na mocy art. 8 ust. 2 ustawy o VAT - nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub części.

Zatem przesłanką do opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych nieodpłatnie jest istnienie prawa do odliczenia podatku z tytułu nabycia towarów i usług, które są związane ze świadczoną usługą, a także realizowanie usług na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu edukacji publicznej oraz kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami tj. przebudowa i rozbudowa Centrum Kultury w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania tej inwestycji podmiotowi, które te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Ponadto Gminie nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji, ponieważ jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych należących do zakresu zadań publicznych.

Wobec powyższego, przekazanie w formie użyczenia przez jednostkę samorządu terytorialnego Miejsko-Gminnemu Ośrodkowi Kultury, powstałej inwestycji do bezpłatnego użytkowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, nabywane towary i usługi, związane z realizacją przedmiotowego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym. Tym samym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją inwestycji pod nazwą "Przebudowa i rozbudowa istniejącego budynku Centrum Kultury".

Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdą również zastosowania uregulowania art. 23 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zgodnie z którymi zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe bezpośrednio im przekazane na odrębny rachunek bankowy, na którym są ulokowane wyłącznie środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w § 6 ust. 3 i 4, przysługuje zwrot podatku naliczonego. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zarejestrowanych podatników dokonujących bezpośrednio nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe, przekazane z rachunku bankowego, na którym są ulokowane środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, przekazane przez podatnika, o którym mowa w ust. 1.

Bowiem przepisy ww. rozporządzenia przewidują możliwość zwrotu kwoty podatku naliczonego zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług (w całości lub w części) za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o której mowa w § 6 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w szczególności przedakcesyjnych środków Unii Europejskiej (PHARE). W przypadku finansowania programów, realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej, warunkiem uzyskania zwrotu jest zawarcie umowy na realizację projektu przed dniem 1 maja 2004 r.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.