IBPP1/443-853/11/LSz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 26 sierpnia 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP1/443-853/11/LSz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 18 maja 2011 r. (data wpływu 20 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 sierpnia 2011 r. (data wpływu 12 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług części składek członkowskich płaconych na rzecz Stowarzyszenia - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 maja 2011 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług części składek członkowskich płaconych na rzecz Stowarzyszenia.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 10 sierpnia 2011 r. (data wpływu 12 sierpnia 2011 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 5 sierpnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (również Stowarzyszenie) jest samorządną organizacją społeczno - zawodową członków wykonujących działalność taksówkową w zakresie przewozu osób i bagażu działającą w oparciu o uchwalony Statut. Najwyższą władzą Stowarzyszenia jest Walne Zebranie Członków, organami Stowarzyszenia jest Zarząd i Komisja Rewizyjna. Wnioskodawca wpisany jest do Krajowego Rejestru Sądowego Nr... prowadzonego przez Sąd Rejonowy.... Podstawą prawną działania Wnioskodawcy jest ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. "Prawo o stowarzyszeniach".

Zadaniem Stowarzyszenia jest:

- pomoc w organizacji pracy zawodowej kierowców taksówek należących do Stowarzyszenia (art. 7 Statutu Stowarzyszenia).

W celu wykonania tego zadania Stowarzyszenie zapewnia:

* przekazywanie informacji o zapotrzebowaniu na usługę,

* gromadzenie funduszy uzyskiwanych w szczególności ze składek członkowskich do finansowania tego zadania,

* wszelką inną działalność mającą na celu pomoc w wykonaniu zadania Stowarzyszenia zgodną z przepisami prawa,

* propagowanie działalności Stowarzyszenia w środkach masowego przekazu i innej reklamie,

* prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie handlu, usług i reklamy w celu pozyskania środków na cele statutowe (art. 8 Statutu Stowarzyszenia).

Wnioskodawca zrzesza członków na zasadzie całkowitej dobrowolności, natomiast finansowanie działalności statutowej Stowarzyszenia pokrywane jest ze składek członkowskich.

Pomiędzy Stowarzyszeniem a jego członkami (taksówkarzami) nie są zawierane umowy cywilno-prawne. Członkowie, przystępując do Stowarzyszenia, składają pisemną deklarację przystąpienia. Są indywidualnymi podmiotami gospodarczymi i prowadzą działalność gospodarczą na własny rachunek.

Stowarzyszenie posiada zorganizowaną sieć radiową, poprzez którą wydawane są zlecenia kierowcom-członkom Stowarzyszenia. Centrala oprócz wydawania zleceń, zapewnia całodobowy monitoring kierowców będących w pracy i umożliwia wezwanie natychmiastowej pomocy w razie wystąpienia zagrożenia. Należy zaznaczyć, że działalność Stowarzyszenia prowadzona jest na zasadzie "non profit", nie przynosi żadnych korzyści i jest adresowana tylko do członków Stowarzyszenia (dla samych siebie), jako forma realizacji zadań statutowych. Opłata składki członkowskiej wynika wprost z przynależności kierowcy do Stowarzyszenia, zgodnie z art. 15 ust. 4 Statutu i nie jest warunkiem korzystania ze zleceń przekazywanych przez centralę. Stowarzyszenie nie jest instytucją dochodową, a usługa ta jest dostępna dla członków bez ograniczeń. Zgodnie ze stanem faktycznym Stowarzyszenie ponosi określone koszty swojego utrzymania.

Po przeprowadzeniu analizy kosztów niezbędnych do utrzymania Stowarzyszenia na podstawie sprawozdania finansowego za rok poprzedni określono składniki kosztów niezbędnych do utrzymania Stowarzyszenia. W wyniku tej analizy stwierdzono, ze koszty związane z utrzymaniem Stowarzyszenia stanowią ok. 13 % ogólnej kwoty kosztów związanych z działalnością Stowarzyszenia. Pozostała część, czyli ok. 87 % dotyczy kosztów związanych z organizacją pracy centrali radio-taxi.

W uzupełnieniu z dnia 10 sierpnia 2011 r. Wnioskodawca wyjaśnił, że:

1.

Stowarzyszenie jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT (data rejestracji 5 sierpnia 2004 r.) z tytułu osiągnięcia limitu obrotów,

2.

Przedmiotem działalności Stowarzyszenia jest:

* pomoc w organizacji pracy zawodowej kierowców taksówek należących do Stowarzyszenia,

* przekazywanie informacji o zapotrzebowaniu na usługę,

* gromadzenie funduszy uzyskiwanych w szczególności ze składek członkowskich do finansowania tego zadania,

* inna działalność mającą na celu pomoc w wykonaniu zadania Stowarzyszenia zgodna z przepisami prawa,

* propagowanie działalności Stowarzyszenia w środkach masowego przekazu i innej reklamie,

* prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie handlu, usług i reklamy w celu pozyskania środków na cele statutowe.

3.

Stowarzyszenie nie jest nastawione na osiągnięcie zysku z tytułu prowadzonej działalności. Stowarzyszenie jest samorządną organizacją społeczno - zawodową członków wykonujących działalność taksówkową, realizuje więc cel obywatelski.

4.

Część składki, która jest przedmiotem zapytania, nie stanowi zapłaty za jakąkolwiek usługę, tylko pokrywa koszty utrzymania Stowarzyszenia.

5.

Zastosowanie zwolnienia od podatku VAT nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji, ponieważ część podmiotów działających w tej samej branży i na tym samym obszarze korzysta aktualnie ze zwolnienia od podatku VAT całości składek członkowskich.

6.

Uiszczenie składki członkowskiej gwarantuje reprezentowanie i ochronę interesów zawodowych członków Stowarzyszenia. Brak opłacenia składek przez okres dłuższy niż 3 miesiące powoduje skreślenie z listy członków stowarzyszenia.

7.

Ponieważ składki będące przedmiotem zapytania nie stanowią zapłaty za usługę, Stowarzyszenie nie osiąga z tego tytułu zysków.

8.

Składka członkowska jest obowiązkowa dla każdego członka Stowarzyszenia.

9.

Składki są pobierane w takiej samej wysokości, nie są zależne od ilości zleceń, pobierane są również w przypadku niewykonywania przewozów (np. zawieszenie działalności gospodarczej). Walne Zebranie członków może uchwalić zwolnienia ze składek dla członków sprawujących społeczne funkcje we władzach i organach stowarzyszenia (zarząd, komisje) oraz w przypadku długotrwałej choroby kierowcy (powyżej 1 miesiąca).

10.

Składki są pobierane za okresy miesięczne, w dwóch terminach płatności - do piątego i do dwudziestego danego miesiąca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy składka członkowska płacona przez członków Stowarzyszenia Kierowców... podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług w części przeznaczonej na potrzeby związane z utrzymaniem samego Stowarzyszenia, jego bieżącą działalnością i realizowaniem jego celów statutowych.

Zdaniem Wnioskodawcy, wśród ogólnych kosztów działalności są takie składniki, które występują niezależnie od tego czy Stowarzyszenie prowadzi centralę radio-taxi, czy też nie.

W związku z tym uzasadniony jest podział składki członkowskiej na część związaną bezpośrednio z utrzymaniem samego Stowarzyszenia, jego bieżącą działalnością i realizowaniem celów statutowych oraz na część związaną z organizacją usług radio-taxi.

Zdaniem Wnioskodawcy część składki członkowskiej przeznaczona na utrzymanie samego Stowarzyszenia, jego bieżącą działalność i realizację celów statutowych podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 tej ustawy, nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, uznaje się jako odpłatne świadczenie usług.

Co do zasady, stawka podatku VAT zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22 %, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 146a pkt 1 ww. ustawy o VAT - dodanego do tej ustawy od dnia 1 stycznia 2011 r. - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23 %.

Wszelkie zaś odstępstwa od tej zasady poprzez zastosowanie obniżonej stawki lub zwolnienie z opodatkowania, należy uznać za wyjątek w stosowaniu ww. przepisu.

Zgodnie z art. 132 ust. 1 lit. l) dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 s.1 z późn. zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje świadczenia usług, a także dostawę towarów ściśle z nimi związanych, w zakresie zbiorowego interesu swoich członków w zamian za składkę ustaloną zgodnie ze statutem, przez organizacje nienastawione na osiąganie zysku mające cele natury politycznej, związkowej, religijnej, patriotycznej, filozoficznej, filantropijnej lub obywatelskiej, pod warunkiem że to zwolnienie podatkowe nie spowoduje zakłóceń konkurencji.

Analogiczną regulację zawierał art. 13 (A) ust. 1 lit. l) VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. 77/388/EWG w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) cyt. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną, realizowane przez organizacje powołane do realizacji celów o charakterze politycznym, związkowym, patriotycznym, filozoficznym, filantropijnym lub obywatelskim - w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków, jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.

W myśl art. 43 ust. 17 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r., zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a), nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

1.

nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a) lub

2.

ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

Zgodnie z art. 43 ust. 18 ww. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 31, 32 i 33 lit. a), stosuje się, pod warunkiem że podmioty wykonujące czynności, o których mowa w tych przepisach, nie osiągają w sposób systematyczny zysków z tej działalności, a w przypadku ich osiągnięcia są one przeznaczane w całości na kontynuację lub doskonalenie świadczonych usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.) stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. Niezarobkowe cele działalności stowarzyszeń najbardziej odróżniają je od rozmaitych organizacji gospodarczych, których byt regulowany jest przez prawo cywilne i prawo handlowe (od spółdzielni po rozmaite spółki i in.). Nie oznacza to jednak, że stowarzyszenia nie mogą prowadzić działalności gospodarczej przynoszącej zyski. Działalność taka jest dopuszczalna. Analizowany aktualnie wymóg oznacza jedynie, że dochód stowarzyszenia nie może być dzielony między członków, lecz musi być przeznaczany na podtrzymywanie statutowych celów stowarzyszenia. Należy również zauważyć, że statutowym celem stowarzyszenia nie może być prowadzenie działalności obliczonej na osiąganie zysku, gdyż takiej działalności służą inne formy prawno-organizacyjne. Jednak stowarzyszenie może prowadzić działalność gospodarczą według ogólnych zasad określonych w odrębnych przepisach (art. 34 Prawa o stowarzyszeniach).

Na podstawie art. 10 ust. 1 ww. ustawy statut stowarzyszenia określa w szczególności m.in. cele i sposoby ich realizacji. Cele stowarzyszenia muszą być ujęte w statucie, ale dopuszczalne jest również ich uchwalenie poza statutem, w szczególności zaś takich celów, które stanowiłyby konkretyzację celów statutowych w określonej sytuacji.

Z powołanych wyżej regulacji prawnych wynika, że zwolnieniu od podatku VAT podlegają usługi realizowane przez organizacje realizujące określone cele, w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki, których wysokość i zasady ustalania wynikają z przepisów statutowych tych podmiotów, pod warunkiem że podmioty te nie są nastawione na osiąganie zysków i jeżeli zwolnienie nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji. Cytowany przepis art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT formułuje warunki, od których zależy zwolnienie:

a.

zwolnienie dotyczy organizacji, które nie są nastawione na osiąganie zysku z tytułu prowadzonej działalności;

b.

są organizacjami o określonym charakterze i rodzaju - organizacje realizujące cele polityczne, związkowe, patriotyczne, filozoficzne, filantropijne i obywatelskie;

c.

wykonywane są w zakresie interesu zbiorowego swoich członków, wykonywane na rzecz ich członków w zamian za składki,

d.

zwolnienie jest udzielane wówczas, gdy nie powoduje to zakłócenia konkurencji.

Powyższe zwolnienie nie ma jednak zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z powyższymi usługami podstawowymi, jeżeli nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej - zwolnionej od podatku lub jeśli ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających z takiego zwolnienia.

W związku z powyższym, przenosząc cytowany przepis art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT na grunt przedmiotowej sprawy, dla zastosowania omawianego zwolnienia w pierwszej kolejności należy rozważyć, czy pomiędzy Stowarzyszeniem i jego członkami dochodzi do świadczenia usługi, czy Stowarzyszenie jest organizacją realizującą cele polityczne, związkowe, patriotyczne, filozoficzne, filantropijne lub obywatelskie oraz, czy udzielenie Wnioskodawcy omawianego zwolnienia nie spowodowałoby zakłócenia konkurencji.

Biorąc pod uwagę statut Wnioskodawcy omówiony we wniosku oraz zawód wykonywany przez osoby w nim zrzeszone należy uznać, iż cele przez Stowarzyszenie realizowane nie mają charakteru politycznego, patriotycznego, filozoficznego, dobroczynnego lub obywatelskiego. Należy zatem rozważyć, czy Stowarzyszenie realizuje cele o charakterze związkowym.

Rozpatrywany przepis art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT jest odzwierciedleniem art. 132 Dyrektywy i stanowi wyraz implementacji przepisów unijnych do polskiego prawa podatkowego.

Prawo wspólnotowe wskazuje po pierwsze na charakter omawianych organizacji, określając że chodzi wyłącznie o organizacje niedochodowe, a po drugie, wyraźnie i wyczerpująco wymienia, jaki profil działalności danej organizacji skutkuje objęciem usług wykonywanych przez nią na rzecz członków zwolnieniem podatkowym. Wskazuje się tutaj na organizacje realizujące cele polityczne, związkowe, religijne, patriotyczne, filozoficzne, dobroczynne, obywatelskie. Zawarto także warunek, że zwolnienie jest udzielane wówczas, jeżeli nie powoduje to pogorszenia warunków konkurencji. Tym samym, przepis art. 132 Dyrektywy formułuje trzy warunki, od których spełnienia zależy zwolnienie. Po pierwsze, zwolnienie dotyczy organizacji niedochodowych. Po drugie o określonym charakterze i rodzaju - chodzi mianowicie o organizacje niedochodowe realizujące cele polityczne, związkowe, religijne, patriotyczne, filozoficzne, dobroczynne, obywatelskie. Po trzecie, zwolnienie jest udzielane wówczas, gdy nie powoduje to zakłócenia konkurencji. Wszystkie te warunki powinny być spełnione łącznie. Niespełnienie choćby jednego z nich wyklucza zwolnienie.

Kwestią zastosowania zwolnienia od VAT w odniesieniu do organizacji realizujących cele natury związkowej zajmował się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-149/07 Institute of the Motor Industry przeciwko Commissioners of Customs and Excise. Instytut był dobrowolnym stowarzyszeniem osób zatrudnionych w sektorze detalicznym przemysłu motoryzacyjnego. Brytyjskie władze skarbowe zakwestionowały zwolnienie od VAT usług świadczonych przez Instytut swoim członkom w zamian za coroczną składkę. Rozpoznając tę sprawę ETS przypomniał, że celem art. 13A VI Dyrektywy jest zwolnienie od podatku od wartości dodanej pewnych aktywności, które są dokonywane w interesie publicznym. Przepis ten nie pozwala na zwolnienie każdej aktywności wykonywanej w interesie publicznym, lecz tylko tych, które są określone i opisane z dużą dokładnością. Trybunał stwierdził, że pod pojęciem organizacji realizującej cele związkowe, o której mowa w art. 13A VI Dyrektywy, należy rozumieć organizację, której głównym celem jest obrona zbiorowych interesów swoich członków niezależnie od tego, czy są oni pracownikami, pracodawcami, niezależnymi profesjonalistami lub przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą oraz reprezentowanie ich przed osobami trzecimi, włączając w to władze publiczne. Organizacje niedochodowe, których celem jest promowanie interesów swoich członków nie mogą być uważane, tam gdzie przedmiot ich działalności nie polega na obronie i reprezentowaniu zbiorowych interesów swoich członków wobec decydentów, za mające naturę związkową w rozumieniu art. 13 (A) (1) (l) VI Dyrektywy.

Tutejszy Organ podkreśla, iż zarówno w art. 43 ust. 1 pkt 31 ustawy o VAT, art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE, art. 13 (A) ust. 1 lit. l) VI Dyrektywy oraz w powyższym wyroku TSUE, wskazuje się na organizacje "realizujące cele związkowe", "mające cele natury związkowej", "mające naturę związkową". W konsekwencji zdaniem Organu, dla zastosowania zwolnienia podatkowego nie jest konieczne aby dany podmiot był nazwanym związkiem (posiadającym w swojej nazwie słowo "związek") lecz aby podmiot ten był organizacją realizującą cele związkowe, mającą naturę związkową, a więc organizacją, której głównym celem jest obrona zbiorowych interesów swoich członków niezależnie od tego, czy są oni pracownikami, pracodawcami, niezależnymi profesjonalistami lub przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą oraz reprezentowanie ich przed osobami trzecimi, włączając w to władze publiczne. Dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT nie jest tym bardziej konieczne, aby dana organizacja była związkiem zawodowym w rozumieniu Ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.). Art. 2 ust. 1 tej ustawy stanowi bowiem, iż prawo tworzenia i wstępowania do związków zawodowych mają pracownicy bez względu na podstawę stosunku pracy, członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, jeżeli nie są pracodawcami. Zatem wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT "cele związkowe" nie należy utożsamiać z jakimikolwiek celami związków zawodowych.

W świetle powyższego zachodzi konieczność ustalenia, czy Stowarzyszenie jest organizacją, której głównym celem jest obrona zbiorowych interesów swoich członków oraz reprezentowanie ich przed osobami trzecimi, także władzami.

W wniosku wynika, iż przedmiotem działalności Stowarzyszenia jest:

* pomoc w organizacji pracy zawodowej kierowców taksówek należących do Stowarzyszenia,

* przekazywanie informacji o zapotrzebowaniu na usługę,

* gromadzenie funduszy uzyskiwanych w szczególności ze składek członkowskich do finansowania tego zadania,

* inna działalność mająca na celu pomoc w wykonaniu zadania Stowarzyszenia zgodna z przepisami prawa,

* propagowanie działalności Stowarzyszenia w środkach masowego przekazu i innej reklamie,

* prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie handlu, usług i reklamy w celu pozyskania środków na cele statutowe.

Stowarzyszenie nie jest nastawione na osiągnięcie zysku z tytułu prowadzonej działalności. Stowarzyszenie jest samorządną organizacją społeczno - zawodową członków wykonujących działalność taksówkową, realizuje więc w ocenie Wnioskodawcy cel obywatelski. Część składki, która jest przedmiotem zapytania, nie stanowi zapłaty za jakąkolwiek usługę, tylko pokrywa koszty utrzymania Stowarzyszenia. Zastosowanie zwolnienia od podatku VAT nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji, ponieważ część podmiotów działających w tej samej branży i na tym samym obszarze korzysta aktualnie ze zwolnienia od podatku VAT całości składek członkowskich. Uiszczenie składki członkowskiej gwarantuje reprezentowanie i ochronę interesów zawodowych członków Stowarzyszenia.

Zdaniem tut. Organu zadania realizowane przez Stowarzyszenie nie wskazują, aby było ono organizacją realizującą cele natury związkowej. Na podstawie statutu Wnioskodawcy należy uznać, że Stowarzyszenie powołane zostało do wspierania i usprawniania pracy taksówkarzy oraz podejmowania inicjatyw związanych z poprawą bezpieczeństwa ich pracy oraz promowania usług taksówkowych. Generalnie zatem cele Stowarzyszenia w swej istocie nastawione są na poprawę wyników działalności gospodarczej oraz pomoc w organizacji pracy zawodowej zrzeszonych kierowców taksówek. Wprawdzie Wnioskodawca podał, że uiszczenie składki członkowskiej gwarantuje reprezentowanie i ochronę interesów zawodowych członków Stowarzyszenia, jednakże w ocenie tut. organu nie jest to równoznaczne z obroną zbiorowych interesów swoich członków oraz reprezentowaniem ich przed osobami trzecimi, także władzami.

Posiłkując się znaczeniem słownikowym słowa "prezentować" można stwierdzić, iż jest ono równoznaczne ze słowami: "demonstrować", "pokazywać", "wskazywać", "przedstawiać". Słowo "współdziałanie" oznacza natomiast działanie wspólnie, współpracę.

Jak wskazano powyżej w przedmiotowej sprawie kluczowe znaczenie ma fakt, że ze zwolnienia, o którym mowa w omawianym przepisie art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT mogą korzystać wszelkie organizacje, których celem jest obrona zbiorowych interesów swoich członków oraz reprezentowanie ich przed osobami trzecimi, także władzami.

"Obrona" oznacza reakcję na atak, ujęcie się za kimś, natomiast "reprezentować" znaczy tyle co występować w czyimś imieniu.

Tutejszy Organ podkreśla, na co w swoim orzecznictwie wielokrotnie wskazywał również TSUE, że pojęcia użyte do opisania zwolnień, powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem od wartości dodanej objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż Stowarzyszenie nie realizuje celu obrony zbiorowych interesów swoich członków oraz reprezentowania ich przed osobami trzecimi, także władzami i nie jest organizacją powołaną do realizacji celów o charakterze związkowym, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT.

Ponieważ Stowarzyszenie nie spełnia powyższego warunku zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT, bezprzedmiotowe będzie dalsze badanie, czy spełnione są pozostałe warunki określone w tym przepisie.

Tutejszy Organ zaznacza również, że przyjęcie odwrotnego stanowiska i stwierdzenie na podstawie przedstawionego we wniosku statutu, że Stowarzyszenie jest organizacją, której głównym celem jest obrona zbiorowych interesów swoich członków oraz reprezentowanie ich przed osobami trzecimi i władzami, korzystającą z tego tytułu ze zwolnienia od podatku VAT, prowadziłoby do rozszerzającej wykładni art. 43 ust. 1 pkt 31 lit. b) ustawy o VAT, a także art. 132 Dyrektywy 2006/112/WE oraz stałoby w sprzeczności z tezami wyrażonymi przez TSUE w powołanym wcześniej wyroku C-149/07.

W przedmiotowej sprawie kluczowym jest jednakże rozstrzygnięcie czy pomiędzy Stowarzyszeniem a jego członkami dochodzi w ogóle do świadczenia usług i czy składka wnoszona przez członków stanowi wynagrodzenie za jakąkolwiek usługę.

Z orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, m.in. w sprawie G-16/93 Tolsma wynika, że aby określone świadczenie mogło być uznane za opodatkowaną usługę musi zachodzić bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem, a należnym wynagrodzeniem. A zatem korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, w sytuacji zaś, gdy taki związek nie istnieje, nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane podatkiem VAT. Przede wszystkim wskazać należy, że pomiędzy otrzymaną zapłatą a wykonanymi świadczeniami powinien istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Uwzględniając powyższe, jak również stanowisko Trybunału zaprezentowane w sprawie 102/86 Apple and Pear Development, zgodnie z którym korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, zaś w sytuacji, gdy taki związek nie istnieje (np. związek ma wyłącznie charakter pośredni, bo usługobiorcą jest cała branża a nie konkretny plantator), nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane podatkiem VAT, stwierdzić należy, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług płatność (składka członkowska), która dokonywana jest jedynie w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w ostatnim z powołanych wyroków, organizacja ma dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mają bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. W tym bowiem przypadku nie można uznać, że składka członkowska ma charakter zapłaty za usługę, bowiem brak było bezpośredniego związku pomiędzy płatnością, a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. W ocenie organu powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady, stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy też kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę).

W świetle powyższego w przedmiotowej sprawie stwierdzić należy, że jeśli Wnioskodawca dokonuje wydzielenia składek na część, która stanowi zapłatę za realizację usług radio-taxi oraz na część przeznaczoną na utrzymanie Stowarzyszenia i jego bieżącą działalność, która to część nie jest odpłatnością za jakąkolwiek dostawę towarów czy świadczenie usług na rzecz członków Stowarzyszenia, to ta część składek w ogóle nie podlega opodatkowaniu, tj. pozostaje poza zakresem obowiązywania ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że ta część składek jest zwolniona z opodatkowania, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl