IBPP1/443-852/14/DK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 20 sierpnia 2014 r. (data wpływu 28 sierpnia 2014 r.), uzupełnionym pismem z 20 listopada 2014 r. (data wpływu 27 listopada 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi - jest prawidłowe.

W dniu 28 sierpnia 2014 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT usług opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem 20 listopada 2014 r. (data wpływu 27 listopada 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 13 listopada 2014 r. znak: IBPP1/443-852/14/DK.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca posiada firmę szkoleniowo-usługową. W ramach działalności gospodarczej zawiera umowy z Miejskimi oraz Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej w celu świadczenia specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Zgodnie z zapisem w umowie przez specjalistyczne usługi opiekuńcze rozumie się usługi określone w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.), tj. usługi opiekuńcze świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym, dostosowanie do szczególnych potrzeb osób wymagających pomocy w tej formie, wynikający z rodzaju ich schorzenia - w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Usługi świadczone na rzecz klientów są dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia i obejmują m.in.: uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia tj. kształtowanie umiejętności zaspokajania podstawowych życiowych i umiejętności społecznego funkcjonowania, motywowanie do aktywności, leczenia i rehabilitacji, uczenie dbałości o higienę itp; pomoc w załatwianiu spraw urzędowych, pomoc w radzeniu sobie w sytuacjach kryzysowych; wspieranie i pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc w gospodarowaniu pieniędzmi, pilnowanie przyjmowania leków, rehabilitacja fizyczna i usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu w zakresie nieobjętym przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; pomoc w uzyskaniu mieszkania; zapewnienie dzieciom i młodzieży z zaburzeniami psychicznymi dostępu do zajęć rehabilitacyjnych i rewalidacyjno-wychowawczych; w szczególnie uzasadnionych przypadkach zmiana opatrunków, pomoc w użyciu środków pomocniczych i materiałów medycznych, przedmiotów ortopedycznych, a także w utrzymaniu higieny; pomoc w dotarciu do placówek służby zdrowia.

Podatnik świadczy usługi w miejscu zamieszkania klienta. Usługi wykonuje zatrudniona wykwalifikowana kadra:

* terapeuta zajęciowy,

* logopeda,

* fizjoterapeuta,

* rehabilitant,

* pielęgniarka,

która prowadzi karty Pracy opiekuna i przekazuje je Gminnym i Miejskim Ośrodkom Pomocy Społecznej.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał:

1. Wnioskodawca nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, ponieważ wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 złotych (zwolnienie na podstawie art. 113 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług).

2. Na pytanie tut. organu "Czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi są usługami pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej bądź usługami określonymi w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie...", Wnioskodawca odpowiedział, że świadczone usługi opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi są specjalistycznymi usługami opiekuńczymi. Przez specjalistyczne usługi opiekuńcze rozumie się usługi określone w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.), tj. usługi opiekuńcze świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym, dostosowane do szczególnych potrzeb osób wymagających pomocy w tej formie, wynikający z rodzaju ich schorzenia, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi.

3. Wnioskodawca nie mieści się w katalogu podmiotów uprawnionych do zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

4. Osoby z zaburzeniami psychicznymi, którymi opieką zajmuje się Wnioskodawca są osobami niepełnosprawnymi.

5. Na pytanie tut. organu "Czy na rzecz każdego z podopiecznych Wnioskodawca świadczy kompleksową usługę opieki obejmującą zawsze wszystkie elementy (bądź większość z nich - proszę wskazać które) wymienione przez Wnioskodawcę we wniosku, czy też na rzecz niektórych podopiecznych Wnioskodawca świadczy np. wyłącznie usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

Wnioskodawca odpowiedział, że na rzecz każdego z podopiecznych nie świadczy kompleksowej usługi obejmującej zawsze wszystkie elementy wskazane we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Usługi świadczone na rzecz podopiecznych są dostosowane do indywidualnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia i obejmują:

Wyżej wymieniony katalog świadczonych usług dostosowywany jest do indywidualnej decyzji wydanej przez Ośrodek Pomocy Społecznej dla każdego podopiecznego. Specyfika usług cechuje się zmiennością usług podopiecznych z uwagi na zmieniający się stan zdrowia. Usługi świadczone są na podstawie wykazu podopiecznych w miejscu zamieszkania lub pobytu w dni robocze w wyłączeniem dni ustawowo wolnych i Świąt.

Wnioskodawca nie jest specjalistycznym ośrodkiem rehabilitacji, świadczone przez niego usługi w zakresie opieki medycznej są realizowane zawsze w miejscu zamieszkania w podstawowym zakresie polegające na profilaktyce i poprawie zdrowia przez rehabilitanta, fizjoterapeuta oraz terapeutę zajęciowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnik korzysta ze zwolnienia z VAT świadcząc opisane w pkt 68 usługi.

Zdaniem Wnioskodawcy, Podatnik jest zwolniony z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22 oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną), ponieważ świadczy usługi dla osób zaburzeniami psychicznymi a osoby te są osobami niepełnosprawnymi. Usługi są świadczone w miejscu ich zamieszkania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jak wynika z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Oznacza to, że wymienioną wyżej stawkę należy stosować, jeżeli brak jest przepisu szczególnego określającego obniżoną stawkę podatku lub zwolnienie od podatku, przy czym przepisy takie zawiera zarówno ustawa, jak też rozporządzenia wykonawcze do ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 22 ww. ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej oraz usługi określone w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, a także dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, na rzecz beneficjenta tej pomocy, wykonywane przez:

Zgodnie natomiast z art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania przez podmioty inne niż wymienione w pkt 22, oraz dostawę towarów ściśle z tymi usługami związaną.

Wskazać należy, iż na podstawie art. 132 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają świadczenie usług i dostawę towarów ściśle związanych z opieką i pomocą społeczną, wraz z usługami świadczonymi przez domy spokojnej starości, dokonywane przez podmioty prawa publicznego lub inne podmioty uznane za podmioty o charakterze społecznym przez dane państwo członkowskie.

Zgodnie z art. 43 ust. 17 powołanej ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18, 18a, 22-24, 26, 28, 29, 31, 32 i 33 lit. a, nie mają zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, jeżeli:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 18a, 23, 26, 28, 29 i 33 lit. a, mają zastosowanie do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami podstawowymi, dokonywanych przez podmioty świadczące usługi podstawowe - art. 43 ust. 17a ustawy o VAT.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Wskazać należy, że analizując możliwość zastosowania zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez dany podmiot usług w zakresie opieki nad osobami niepełnosprawnymi, przewlekle chorymi lub osobami w podeszłym wieku, świadczone w miejscu ich zamieszkania należy w pierwszej kolejności zbadać, czy w sprawie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy. W przypadku zastosowania zwolnienia w oparciu o ww. przepis brak jest bowiem podstaw do dalszego badania spełnienia bądź nie warunków określonych w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy, bowiem odnosi się on do usług świadczonych przez podmioty inne niż wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy.

Zatem warunkiem zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o powołany wyżej art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy, jest nie tylko spełnienie przesłanki o charakterze przedmiotowym dotyczącej rodzaju świadczonych usług, tj. usług pomocy społecznej w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej, jak również przesłanki podmiotowej odnoszącej się do usługodawcy, będącego ściśle określonym podmiotem. Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, iż zwolnienie nie ma zastosowania.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca nie jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, ponieważ wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 złotych (zwolnienie na podstawie art. 113 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług).

Wnioskodawca na podstawie umów zawartych z Miejskimi oraz Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej wykonuje specjalistyczne usługi opiekuńcze na rzecz osób niepełnosprawnych (osób z zaburzeniami psychicznymi) w ich miejscu zamieszkania.

Usługi świadczone na rzecz podopiecznych są dostosowane do indywidualnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia podopiecznych.

Usługi wykonuje zatrudniona wykwalifikowana kadra: terapeuta zajęciowy, logopeda, fizjoterapeuta, rehabilitant, pielęgniarka.

Wnioskodawca wskazał, że nie mieści się w katalogu podmiotów uprawnionych do zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 22 ustawy o VAT.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny oraz wskazany wyżej stan prawny należy stwierdzić, że usługi opieki nad osobami z zaburzeniami psychicznymi (osobami niepełnosprawnymi) świadczone przez Wnioskodawcę w miejscu ich zamieszkania, na zlecenie ośrodków pomocy społecznej, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT.

Jeśli jednak czynności wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz konkretnego podopiecznego ograniczają się wyłącznie do usług w zakresie opieki medycznej, służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczonych w ramach wykonywania zawodów:

to korzystają one ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie opieki medycznej, służące profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczone w ramach wykonywania zawodów:

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, że jest zwolniony z VAT z tytułu świadczenia usług wymienionych we wniosku, należało uznać za prawidłowe, z zastrzeżeniem jednak, że w odniesieniu do czynności wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz konkretnego podopiecznego ograniczających się wyłącznie do usług w zakresie opieki medycznej (bez innych wymienionych przez Wnioskodawcę we wniosku usług związanych z opieką) służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia, świadczonych w ramach wykonywania zawodów np. pielęgniarki, medycznych, Wnioskodawcy przysługuje zwolnienie od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 19 ustawy o VAT, a nie na podstawie wskazanego przez Wnioskodawcę we własnym stanowisku art. 43 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w X., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.