IBPP1/443-698/13/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 25 lipca 2013 r. (data wpływu 2 sierpnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z 29 października 2013 r. (data wpływu 7 listopada 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania:

* dokonywanych na rzecz pracowników lub osób uprawnionych świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - jest prawidłowe,

* odpłatnego udziału w organizowanych przez Wnioskodawcę we własnym zakresie wycieczkach i odpłatnego wynajmowania pokoi w Domach P. T. Wnioskodawcy pracownikom i osobom uprawnionym do korzystania z ZFŚŚ oraz osobom niebędących pracownikami lub osobami uprawnionymi do korzystania z tego funduszu - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 sierpnia 2013 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek z 25 lipca 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania:

* dokonywanych na rzecz pracowników lub osób uprawnionych świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,

* odpłatnego udziału w organizowanych przez Wnioskodawcę we własnym zakresie wycieczkach i odpłatnego wynajmowania pokoi w Domach P. T. Wnioskodawcy pracownikom i osobom uprawnionym do korzystania z ZFŚŚ oraz osobom niebędących pracownikami lub osobami uprawnionymi do korzystania z tego funduszu.

Wniosek został uzupełniony pismem z 29 października 2013 r. (data złożenia 7 listopada 2013 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/443-698/13/MS z 22 października 2013 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca stosownie do wymogów wynikających z ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych zwanym dalej Funduszem, tworzy go i administruje nim.

Środki ZFŚS są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym i przeznaczone są do finansowania działalności socjalnej. W ramach ww. działalności Wnioskodawca nabywa towary i usługi, są to m.in.:

* bilety wstępu na imprezy rekreacyjne i sportowe (karnety na basen i siłownię),

* bilety wstępu na imprezy kulturalne (do kina, teatru, opery, bilety na koncerty),

* turystyka grupowa w postaci wyjazdów zorganizowanych przez podmiot prowadzący usługi turystyczne jak również zorganizowanych we własnym zakresie przez Wnioskodawcę (wczasów, obozów, kolonii),

* paczki okolicznościowe lub bony towarowe,

* kompleksowe usługi, polegające na organizowaniu określonych imprez,

* udzielanie osobom uprawnionym pomocy finansowej w postaci oprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe.

Z wyżej wymienionych usług korzystają pracownicy oraz osoby uprawnione do korzystania z Funduszu nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością.

Wnioskodawca posiada Domy P. T. - domy wczasowe, które są dofinansowane z Funduszu Socjalnego (zakupy, remonty). Z noclegów w tych domach za odpłatnością korzystają zarówno pracownicy jak i osoby upoważnione. Wpływy z wynajmu przekazywane są na konto Funduszu Socjalnego.

Z wynajmu pokoi w tych domach sporadycznie korzystają osoby, które ani nie są pracownikami ani osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu. Wpłaty od tych osób również wpływają na konto Funduszu.

Wnioskodawca organizuje z Funduszu wycieczki dla pracowników i innych uprawnionych osób (częściowo odpłatne) oraz dla osób towarzyszących (odpłatne). Środki otrzymane od osób uczestniczących zasilają konto Funduszu.

1. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym (czynności zwolnione - edukacja oraz czynności opodatkowane - najem) od 1 lipca 1993 r.

2a) Wskazane we wniosku Domy P. T.:

- DPT S. R. - rok oddania do użytkowania 1968 r.,

- DPT N. R. - rok oddania do użytkowania 1967 r.,

- DPT Ł. Z. - rok oddania do użytkowania 1955 r.,

- DPT L. Z. - rok oddania do użytkowania 1968 r.,

- DPT w U. - rok oddania do użytkowania 1988 r.,

należą do majątku Wnioskodawcy.

Domy P. T. Wnioskodawca nie nabył ze środków ZFŚS, domy te zostały nabyte ze środków własnych Wnioskodawcy lub otrzymane w drodze darowizny (DPT Ł. Z.).

Przy zakupie tych domów nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego (w tych latach nie było podatku VAT).

Domy P. T. Wnioskodawcy są ujęte w ewidencji środków trwałych,

Modernizacje DPT były dokonane:

w DPT N. R. - modernizacja kotłowni w 1999 r., w DPT L. Z. - modernizacja kotłowni w 1999 r., Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od tych wydatków (wskaźnik struktury sprzedaży w tym okresie nie dawał prawa do odliczenia podatku VAT przez Wnioskodawcę).

f) finansował te ulepszenia ze środków własnych i budżetowych.

Wnioskodawca do 31 grudnia 2011 r. miał prawo do odliczania wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem domów, a od 1 stycznia 2012 r. Wnioskodawca nie miał prawa do odliczania podatku naliczonego, gdyż według nowych regulacji ZFSŚ nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Działalność bieżąca DPT była i jest dofinansowywana z ZFŚS, a wpływy z tych DPT zasilały i zasilają konto ZFŚŚ. Wnioskodawca nie odlicza z bieżących wydatków na utrzymanie DPT podatku naliczonego.

Wnioskodawca informuje, że z noclegów w DPT korzystają osoby uprawnione (ma być to słowo zamiast upoważnione), są to pracownicy i ich rodziny, osoby te zgodnie z regulaminem Funduszu mają prawo korzystać ze środków Funduszu.

Z noclegów w DPT mogą korzystać oprócz pracowników i ich rodzin osoby inne.

Osoby te, to znajomi pracowników Wnioskodawcy.

Wynajem pokoi - symbol jaki Wnioskodawca stosował to 55.20.10 zał. 3 poz. 163 ustawy usługi - miejsce krótkoterminowego zakwaterowania.

3. Organizacja wycieczek przez Wnioskodawcę polega na zebraniu grupy osób pracowników, ich rodzin lub osób towarzyszących (znajomi pracowników), oraz na ustaleniu trasy wycieczki i zapewnieniu transportu i ubezpieczenia. Osoby korzystające z wycieczek sami pokrywają wyżywienie i nocleg.

Wnioskodawca korzysta z własnego autobusu (stanowiącego środek trwały - przy nabyciu nie było prawa do odliczenia) i zakupuje inne usługi (ubezpieczenie, umowa zlecenie z przewodnikiem), nie ma przy nich prawa do odliczenia podatku VAT. Przy organizowaniu wycieczek Wnioskodawca nie korzysta z odliczenia podatku naliczonego VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zakupy finansowane z funduszu socjalnego, a następnie przekazywane pracownikom lub osobom upoważnionym nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czy odpłatne wynajmowanie pokoi we własnych domach wczasowych i odpłatny udział w wycieczkach osób niebędących pracownikami lub osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, działania polegające na dokonywaniu zakupów sfinansowanych ze środków Funduszu (takich jak np. wczasy, kolonie, obozy dla dzieci, karnety do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, bilety do kina, teatru, kompleksowe usługi polegające na organizowaniu określonej imprezy kulturalnej, w celu udostępnienia ich osobom uprawnionym do korzystania z Funduszu) nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Według Wnioskodawcy, wynajem pokoi w domach wczasowych oraz udział w organizowanych przez Wnioskodawcę odpłatnych wycieczkach dla osób uprawnionych do korzystania z Funduszu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż wszystkie te wpłaty wpłacane są bezpośrednio na konto Funduszu.

Zdaniem Wnioskodawcy, również wynajem pokoi w domach wczasowych i udział w organizowanych przez Wnioskodawcę wycieczkach odpłatnie dla osób nie uprawnionych do korzystania z Funduszu, w związku z tym, że wpłaty te wpływają na konto Funduszu, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Fundusz zwiększają dochody wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o ZFŚS. Wśród nich wskazano: wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych - korzystających z działalności socjalnej, o której mowa w art. 2 pkt 1, darowizny, zapisy osób fizycznych i prawnych, odsetki od środków Funduszu, wpływy z oprocentowanych pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe, wierzytelności likwidowanych zakładowych funduszy (socjalnego i mieszkaniowego), przychody z tytułu sprzedaży, dzierżawy i likwidacji środków trwałych służących działalności socjalnej w części nieprzeznaczonej na utrzymanie lub odtworzenie zakładowych obiektów socjalnych, przychody z tytułu sprzedaży i likwidacji zakładowych domów i lokali mieszkalnych w części nie przeznaczonej na utrzymanie pozostałych zakładowych zasobów mieszkaniowych, inne środki określone w odrębnych przepisach.

Reasumując powyższe, Wnioskodawca w sytuacjach, w których realizuje swoje zadania socjalne poprzez:

* zakup finansowanych z ZFŚŚ towarów i usług,

* organizowanie wypoczynku we własnych obiektach dla pracowników oraz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu odpłatnie oraz dla osób nie uprawnionych do korzystania z Funduszu (wpłaty od wszystkich tych osób zasilają konto Funduszu),

* udzielanie pożyczek,

występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się w zakresie opodatkowania:

* dokonywanych na rzecz pracowników lub osób uprawnionych świadczeń finansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - za prawidłowe,

* odpłatnego udziału w organizowanych przez Wnioskodawcę we własnym zakresie wycieczkach i odpłatnego wynajmowania pokoi w Domach P. T. Wnioskodawcy pracownikom i osobom uprawnionym do korzystania z ZFŚŚ oraz osobom niebędących pracownikami lub osobami uprawnionymi do korzystania z tego funduszu - za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Jak wynika z art. 7 ust. 2 cyt. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...), o czym stanowi art. 8 ust. 1 cyt. ustawy.

Jak wynika z art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, iż usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zatem aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Na gruncie podatku od towarów i usług nie występują czynności częściowo odpłatne. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane "po kosztach" ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Zatem dla opodatkowania czynności podatkiem od towarów i usług nie ma znaczenia, czy przez świadczącego usługę została odniesiona korzyść finansowa. Istotnym jest, czy w zamian za wykonane świadczenie zostało wypłacone wynagrodzenie na rzecz świadczącego usługę. Bez znaczenia pozostaje zatem fakt, czy wynagrodzenie usługodawcy obejmuje jedynie kwotę stanowiącą zwrot kosztów lub jej część, czy też zostało powiększone o marżę stanowiącą zysk dla świadczącego usługę.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 cyt. ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Działania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych regulują przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 592 z późn. zm.).

Przedmiotem działania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), zgodnie z art. 1 ust. 1 ww. ustawy jest finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS w brzmieniu do 12 lipca 2013 r. przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Natomiast zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS w brzmieniu od 13 lipca 2013 r. przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o ZFŚS zakładowe obiekty socjalne - to ośrodki wczasowe i kolonijne, domy wypoczynkowe, sanatoria, ogrody działkowe, obiekty sportowo-rekreacyjne, żłobki, kluby dziecięce i przedszkola oraz obiekty służące działalności kulturalnej.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Artykuł 3 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że Fundusz tworzą, pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Fundusz, zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych.

Z powołanych przepisów wynika, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika i tylko te świadczenia mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Ponadto, Fundusz jest tworzony na rzecz ww. osób i prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu jest ich kolektywnym prawem.

Fundusz ten, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o ZFŚS, tworzy się z corocznego odpisu podstawowego, naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Ponadto, zasoby Funduszu zwiększają dochody, wymienione w art. 7 ust. 1 pkt 1-9 ustawy o ZFŚS. Wśród nich wskazano m.in. wpływy z opłat pobieranych od osób i jednostek organizacyjnych korzystających z działalności socjalnej, o której mowa w art. 2 pkt 1 (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o ZFŚS).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Jak stanowi ust. 2 cyt. przepisu, zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z Funduszu, z uwzględnieniem ust. 1, oraz zasady przeznaczania środków Funduszu na poszczególne cele i rodzaje działalności socjalnej określa pracodawca w regulaminie ustalanym zgodnie z art. 27 ust. 1 albo z art. 30 ust. 5 ustawy o związkach zawodowych.

Powołany przepis ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, nie tworzy jednak żadnych praw podmiotowych do świadczeń dla osób uprawnionych do korzystania z Funduszu.

Stosownie natomiast do art. 10 i art. 12 ustawy o ZFŚS, środkami Funduszu administruje pracodawca i gromadzi je na odrębnym rachunku bankowym.

W przypadku funduszu socjalnego, istotnym jest ustalenie czy podmiot zobowiązany do utworzenia funduszu socjalnego i następnie administrowania nim, wykonując czynności do których obliguje go ustawa o ZFŚS występuje jako podatnik podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy wskazać, iż podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji podmiot wykonując te czynności z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Istotną okolicznością jest, że czynności te dokonywane są nieodpłatnie. Podatnik ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia.

Także w sytuacji, gdy dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca, odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np. dopłaty do imprez kulturalnych i rekreacyjnych - pracodawca występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem VAT.

Zatem czynności administrowania środkami Funduszu nie można uznać za świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Jak już wskazano, pracodawca występuje jedynie w roli administratora, do czego zobowiązują go odrębne przepisy. Nie nabywa prawa własności ani prawa do rozporządzania jak właściciel środkami znajdującymi się na koncie Funduszu. Dysponowanie środkami nie należy do swobodnego uznania pracodawcy, stanowi regulowaną odrębną ustawą, pomoc materialną, której nie można uznać za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca stosownie do wymogów wynikających z ustawy o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, tworzy go i administruje nim.

Środki ZFŚS są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym i przeznaczone są do finansowania działalności socjalnej. W ramach ww. działalności Wnioskodawca nabywa towary i usługi, są to m.in.:

* bilety wstępu na imprezy rekreacyjne i sportowe (karnety na basen i siłownię),

* bilety wstępu na imprezy kulturalne (do kina, teatru, opery, bilety na koncerty),

* turystyka grupowa w postaci wyjazdów zorganizowanych przez podmiot prowadzący usługi turystyczne jak również zorganizowanych we własnym zakresie przez Wnioskodawcę (wczasów, obozów, kolonii),

* paczki okolicznościowe lub bony towarowe,

* kompleksowe usługi, polegające na organizowaniu określonych imprez,

* udzielanie osobom uprawnionym pomocy finansowej w postaci oprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe.

Z wyżej wymienionych usług korzystają pracownicy oraz osoby uprawnione do korzystania z Funduszu nieodpłatnie lub za częściową odpłatnością.

Przy czym w uzupełnieniu z 29 października 2013 r. Wnioskodawca stwierdził, że pod pojęciem osoby uprawnione to pracownicy i ich rodziny, osoby te zgodnie z regulaminem Funduszu mają prawo korzystać ze środków Funduszu.

W kontekście powyższego stanu faktycznego Wnioskodawca ma wątpliwości czy zakupy finansowane z funduszu socjalnego, a następnie przekazywane pracownikom lub osobom upoważnionym nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zauważyć należy, że w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracowników, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnieniu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Wniosku tego nie zmienia fakt, że ze względów praktycznych pracodawca jawi się także jako swego rodzaju pośrednik przekazujący środki pieniężne między sprzedawcą usługi a jej beneficjentem. Wynika to z faktu, iż z tytułu tego rodzaju działań o charakterze zaledwie techniczno-administracyjnym, podejmowanych dodatkowo całkowicie poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, w świetle podstawowych zasad systemowych VAT dany podmiot nie może stać się podatnikiem, a prowadzonych w tym zakresie czynności nie można uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W związku z czym działalność socjalna wykonywana przez Wnioskodawcę jako administratora ZFŚS nie podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

W tym stanie rzeczy, w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jak również przepisów ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, oceniając pozycję prawnopodatkową podmiotu administrującego tym funduszem, należy uznać, że podmiot administrujący funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym działalność socjalna wykonywana przez niego jako administratora ZFŚS nie podlega opodatkowaniu VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że czynności nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego przekazania osobom uprawnionym do korzystania z funduszu zakupionych za środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych wczasów, kolonii, obozów dla dzieci, karnetów do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizowaniu określonych imprez kulturalnych, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za prawidłowe.

Ponadto z wniosku wynika, że Wnioskodawca organizuje w swoim zakresie z Funduszu wycieczki dla pracowników i innych uprawnionych osób (częściowo odpłatne) oraz dla osób towarzyszących (odpłatne). Środki otrzymane od osób uczestniczących zasilają konto Funduszu.

Organizacja wycieczek przez Wnioskodawcę polega na zebraniu grupy osób pracowników, ich rodzin lub osób towarzyszących (znajomi pracowników), oraz na ustaleniu trasy wycieczki i zapewnieniu transportu i ubezpieczenia. Osoby korzystające z wycieczek same pokrywają wyżywienie i nocleg. Wnioskodawca korzysta z własnego autobusu (stanowiącego środek trwały - przy nabyciu nie było prawa do odliczenia) i zakupuje inne usługi (ubezpieczenie, umowa zlecenie z przewodnikiem).

Jednocześnie Wnioskodawca posiada Domy P. T., które są dofinansowane z Funduszu Socjalnego (zakupy, remonty). Z noclegów w tych domach za odpłatnością korzystają zarówno pracownicy jak i osoby upoważnione. Wpływy z wynajmu przekazywane są na konto Funduszu Socjalnego.

Z wynajmu pokoi w tych domach sporadycznie korzystają również osoby, które ani nie są pracownikami ani osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu. Wpłaty od tych osób również wpływają na konto Funduszu.

Wskazane we wniosku Domy P. T.:

* DPT S. R. - rok oddania do użytkowania 1968 r.,

* DPT N. R. - rok oddania do użytkowania 1967 r.,

* DPT Ł. Z. - rok oddania do użytkowania 1955 r.,

* DPT L. Z. - rok oddania do użytkowania 1968 r.,

* DPT w U. - rok oddania do użytkowania 1988 r.,

należą do majątku Wnioskodawcy.

Domy P. T. Wnioskodawca nie nabył ze środków ZFŚS, domy te zostały nabyte ze środków własnych Wnioskodawcy lub otrzymane w drodze darowizny (DPT Ł. Z.).

Domy P. T. Wnioskodawcy są ujęte w ewidencji środków trwałych.

Modernizacje DPT były dokonane: w DPT N. R. - modernizacja kotłowni w 1999 r., w DPT L. Z. - modernizacja kotłowni w 1999 r.

Wnioskodawca finansował te ulepszenia ze środków własnych i budżetowych.

Wnioskodawca do 31 grudnia 2011 r. miał prawo do odliczania wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem domów, a od 1 stycznia 2012 r. Wnioskodawca nie miał prawa do odliczania podatku naliczonego, gdyż według nowych regulacji ZFSŚ nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Działalność bieżąca DPT była i jest dofinansowywana z ZFŚS, a wpływy z tych DPT zasilały i zasilają konto ZFŚŚ. Wnioskodawca nie odlicza z bieżących wydatków na utrzymanie DPT podatku naliczonego.

Wnioskodawca informuje, że z noclegów w DPT korzystają osoby uprawnione (ma być to słowo zamiast upoważnione), są to pracownicy i ich rodziny, osoby te zgodnie z regulaminem Funduszu mają prawo korzystać ze środków Funduszu.

Z noclegów w DPT mogą korzystać oprócz pracowników i ich rodzin osoby inne.

Osoby te, to znajomi pracowników Wnioskodawcy.

Wynajem pokoi - symbol jaki Wnioskodawca stosował to 55.20.10 zał. 3 poz. 163 ustawy usługi - miejsce krótkoterminowego zakwaterowania.

Odnosząc się do powyższego powtórzyć należy, że przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych określają odbiorców zakładowej działalności socjalnej i rodzaje świadczeń pracodawcy na rzecz pracownika, które mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Stosownie do art. 12 ustawy o ZFŚS środki Funduszu są gromadzone na odrębnym rachunku bankowym. Zgodnie natomiast z art. 10 ZFŚS Środkami Funduszu administruje pracodawca.

Administrowanie oznacza wykonywanie obowiązków i uprawnień określonych wobec pracodawcy w ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. W szczególności dotyczy to zapewnienia obsługi technicznej, kadrowej i finansowej niezbędnej do funkcjonowania Funduszu w zakładzie oraz odpowiedzialność za przestrzeganie przepisów ustawy o Funduszu. Administrowanie nie jest tożsame z wyłącznym dysponowaniem. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych jest funduszem specjalnym, co oznacza, że pracodawca jest administratorem funduszu i nie może dowolnie dysponować środkami socjalnymi, które winny być prawnie i rachunkowo wyodrębnione z innych jego środków finansowych. Właścicielem środków zgromadzonych na rachunku bankowym Funduszu jest zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, a nie zakład pracy. Tym samym, podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji, podmiot wykonując na rzecz osób uprawnionych, wskazanych w ustawie o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, czynności w niej określone nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zatem w myśl ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, utworzony w zakładzie pracy ZFŚS jest odrębną od majątku zakładu pracy masą majątkową, która może być wykorzystywana tylko według ściele określonych zasad i na rzecz określonych podmiotów. Pracodawca jedynie administruje środkami Funduszu.

Przenosząc powyższe na grunt ustawy o podatku od towarów i usług, należy rozważyć, w jakim charakterze występuje pracodawca, który realizuje we własnym zakresie na rzecz pracowników usługi o charakterze socjalnym z wykorzystaniem środków zgromadzonych na rachunku ZFŚS.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (tekst jedn.: przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel) oraz odpłatne świadczenie usług (tekst jedn.: każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów). Warunkiem wystąpienia podatku od towarów i usług jest dokonanie dostawy towarów i usług przez podmiot działający w charakterze podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Jeśli pracodawca dokonuje zakupu towarów i usług o charakterze socjalnym ze środków ZFŚS i towary te i usługi przekazuje swoim pracownikom, wówczas nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, a jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu. W takim przypadku nie wystąpi więc podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług dla pracowników, ani podatek należny przy przekazaniu tych towarów i usług pracownikom.

Jeśli jednak Wnioskodawca, jak w sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji, samodzielnie świadczy usługi na rzecz pracowników i osób uprawnionych do korzystania z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych jak i na rzecz osób nieuprawnionych do korzystania z tego funduszu (tekst jedn.: usługi organizacji wycieczek oraz usługi krótkoterminowego zakwaterowania w Domach P. T.) i koszty świadczenia tych usług pokrywane są w części ze środków ZFŚS (organizacja wycieczek dla pracowników i osób uprawnionych) a w przypadku organizacji wycieczek dla osób innych niż pracownicy i osoby uprawnione oraz świadczenia usług krótkoterminowego zakwaterowania w Domach P. T. dla pracowników i osób uprawnionych i dla osób innych niż pracownicy i osoby uprawnione pokrywane są przez te osoby, to w ocenie tut. organu, są to usługi świadczone przez podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT i są to usługi świadczone za wynagrodzeniem, w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Wskazane we wniosku Domy P. T. i autobus nie stanowią, jak wskazał Wnioskodawca, majątku zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Przedmiotowe Domy P. T. nabyte zostały za środki własne Wnioskodawcy lub otrzymane w drodze darowizny (DPT Ł. Z.) i stanowią środki trwałe Wnioskodawcy. Również ulepszenia dokonane w tych Domach przeprowadzone zostały ze środków własnych i budżetowych.

Ponadto Wnioskodawca do 31 grudnia 2011 r. miał prawo do odliczania podatku naliczonego wynikającego z wydatków związanych z bieżącym utrzymaniem tych Domów.

Również wskazany we wniosku autobus stanowi majątek Wnioskodawcy a nie majątek Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Zatem świadczone przez Wnioskodawcę w przedmiotowych Domach usługi krótkotrwałego zakwaterowania oraz usługi organizacji wycieczek realizowane autobusem Wnioskodawcy na rzecz osób nieuprawnionych do korzystania z ZFŚS jak i dla osób innych niż pracownicy i osoby uprawnione do korzystania z Funduszu nie są wykonywane w ramach administrowania Zakładowym Funduszem Świadczeń Socjalnych.

W konsekwencji Wnioskodawca świadcząc przedmiotowe usługi z wykorzystaniem majątku należącego do jego przedsiębiorstwa działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika ponadto, że organizowane przez Wnioskodawcę usługi organizacji wycieczek dla pracowników i innych uprawnionych osób są częściowo odpłatne.

Zatem świadczone przez Wnioskodawcę usługi organizacji wycieczek dla pracowników i innych uprawnionych osób do korzystania z ZFŚS nie są usługami nieodpłatnymi, w sprawie nie ma zatem zastosowania art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Należy również dodać, że zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Podstawa opodatkowania podatkiem od towarów i usług obejmuje zatem całość świadczenia należnego od nabywcy. Tak więc obrotem będzie zarówno kwota zapłacona przez pracownika jak i kwota zapłacona za pracownika ze środków ZFŚS, ta bowiem część również winna być traktowana jak należna od pracownika (świadczeniobiorcy). To pracownik bowiem otrzymuje z ZFŚS dofinansowanie do różnego rodzaju świadczeń o charakterze socjalnym, po spełnieniu warunków wynikających z ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym, Wnioskodawca na rzecz pracowników świadczy usługi organizacji wycieczek i za te usługi otrzymuje wynagrodzenie podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynagrodzenie to obejmuje wpłatę dokonaną bezpośrednio przez pracownika oraz wpłatę z ZFŚS, która jest dofinansowaniem należnym pracownikowi. Z punktu widzenia świadczącego usługę Wnioskodawcy usługa jest świadczona za wynagrodzeniem.

W konsekwencji przedmiotowe usługi świadczone przez Wnioskodawcę stanowią odpłatne świadczenie usług o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlegają zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu wg właściwej dla nich stawki podatku. Podstawą opodatkowania przedmiotowych usług jest cała kwota z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych jak i kwota zapłacona przez pracownika.

Natomiast w sytuacji gdy koszty organizacji wycieczek dla osób innych niż pracownicy i osoby uprawnione oraz koszty usług krótkoterminowego zakwaterowania w Domach P. T. dla pracowników i osób uprawnionych i dla osób innych niż pracownicy i osoby uprawnione pokrywane są w całości przez te osoby to świadczone przez Wnioskodawcę usługi w tym zakresie stanowią odpłatne świadczenie usług o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlegają zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu wg właściwej dla nich stawki podatku. Podstawą opodatkowania przedmiotowych usług w tym przypadku jest cała kwota należna zapłacona przez te osoby.

Powyższe odnosi się również do organizowanych przez Wnioskodawcę we własnym zakresie wczasów, obozów, kolonii, jeżeli przedmiotowe usługi Wnioskodawca świadczy w obiektach (w tym z wykorzystaniem autobusu) stanowiących jego środki trwałe niebedące składnikami majątku Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że wynajem pokoi w Domach P. T. oraz udział w organizowanych przez Wnioskodawcę w odpłatnych wycieczkach czy wypoczynek we własnych obiektach osób uprawnionych do korzystania z Funduszu oraz osób nieuprawnionych do korzystania z niego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Przedmiotem niniejszej interpretacji nie była kwestia stawki podatku VAT właściwej dla świadczonych przez Wnioskodawcę usług wynajmu pokoi w Domach Pracy Twórczej oraz organizacji wycieczek gdyż w tym zakresie Wnioskodawca nie zadał pytania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.