IBPP1/443-508/10/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 25 maja 2010 r. (data wpływu 1 czerwca 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 sierpnia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług oraz zasad ewidencji i identyfikacji podatników i płatników w zakresie określenia czy Gmina postąpiła prawidłowo rejestrując się jako czynny podatnik VAT z odrębnym od Urzędu Gminy numerem NIP - jest prawidłowe.

W dniu 1 czerwca 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług oraz zasad ewidencji i identyfikacji podatników i płatników w zakresie określenia czy Gmina postąpiła prawidłowo rejestrując się jako czynny podatnik VAT z odrębnym od Urzędu Gminy numerem NIP.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 3 sierpnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Urząd Gminy C. posiadał jeden numer NIP od 15 marca 1996 r., którym posługiwał się jako czynny podatnik VAT, wystawiając faktury, przy składaniu deklaracji VAT-7, zawierając umowy cywilnoprawne oraz dla potrzeb rozliczeń składek ZUS i podatku dochodowego.

Od lipca 2009 r. Wnioskodawca (Gmina) dokonał aktualizacji numeru NIP, w konsekwencji czego posiadał jeden numer NIP dla Gminy i Urzędu Gminy, rozszerzając nazwę na Gmina C.-Urząd Gminy C. i składając formularz VAT-R jako czynny podatnik VAT o nazwie Gmina C.-Urząd Gminy C.

Następnie w związku z licznymi interpretacjami, iż Gmina musi posiadać swój numer NIP i być czynnym podatnikiem podatku VAT Wnioskodawca postanowił zaktualizować istniejący numer NIP i dokonać rejestracji Gminy jako czynnego podatnika VAT oraz wystąpić o nadanie numeru NIP dla Urzędu Gminy, który byłby wykorzystywany dla rozliczeń podatku dochodowego i ZUS czyli czynności pracowniczych.

Z informacji telefonicznej uzyskanej w Urzędzie Skarbowym Wnioskodawca dowiedział się, iż numer NIP nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, który występuje w decyzji administracyjnej o nadaniu NIP. Konsekwencją wydania ww. decyzji jest jednoznaczna identyfikacja podmiotu w systemie Poltax poprzez jego NIP i nazwę.

W przypadku Wnioskodawcy decyzja o nadaniu NIP była wydana na Urząd Gminy C. ale po aktualizacji NIP od lipca 2009 r. nazwa brzmiała Gmina C. - Urząd Gminy C. dlatego też Wnioskodawca złożył formularz VAT-Z jako wyrejestrowanie Gminy-Urzędu Gminy jako czynnego podatnika VAT, dokonał aktualizacji numeru NIP dla Urzędu Gminy następnie wystąpił o nadanie numeru NIP dla Gminy C. i złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R jako czynnego podatnika VAT, w związku z czym od marca 2010 r. Gmina C. posiada odrębny numer NIP dla Gminy i dla Urzędu Gminy. Numerem NIP nadanym Gminie posługuje się wystawiając faktury, przy składaniu deklaracji VAT-7 oraz zawierając umowy cywilno-prawne. Natomiast NIP Urzędu Gminy jest wykorzystywany na potrzeby rozliczeń składek ZUS i podatku dochodowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w wyżej opisanym stanie faktycznym Gmina C. postąpiła prawidłowo rejestrując Gminę jako czynnego podatnika VAT z odrębnym numerem NIP.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym Gmina C. postępuje prawidłowo, gdyż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Gmina w myśl art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r., o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zawiera umowy cywilno-prawne. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu. Gmina wykonuje wszelkie swoje czynności za pośrednictwem Urzędu Gminy, który jest jej aparatem pomocniczym. W związku z tym to Gmina w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku VAT posiada przymiot "samodzielności" niezbędny dla bycia podatnikiem VAT i podlega obowiązkowi rejestracyjnemu dla celów VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Natomiast, w myśl § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799 z późn. zm.), obowiązującego od dnia 1 stycznia 2010 r., zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Gmina jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu. Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania, w myśl art. 33 cyt. ustawy o samorządzie gminnym, wykonuje za pośrednictwem urzędu gminy. Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednostka samorządu terytorialnego - gmina, nie zaś urząd gminy. Urząd gminy jest jedynie aparatem pomocniczym gminy. Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz ww. osób prawnych.

Urząd gminy jest aparatem pomocniczym służącym do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno-organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, nie zaś Urząd Gminy.

W oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020 z późn. zm.) należy stwierdzić, iż urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Jak już podano na wstępie, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W świetle powyższego przepisu jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy.

Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

W myśl art. 96 ust. 3 ww. ustawy, podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako "podatnika VAT czynnego" lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego" (art. 96 ust. 4 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Należy zauważyć, że wskazane powyżej przepisy dotyczące rejestracji w zakresie podatku VAT oraz składania deklaracji VAT jednoznacznie odwołują się do podatnika, o którym mowa w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Na mocy delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy o VAT Minister Finansów w rozporządzeniu z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.) określił m.in. szczegółowe zasady wystawiania faktur. Zgodnie z § 4 ust. 1 ww. rozporządzenia zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Wobec powyższego Urząd Gminy nie jest uprawniony do wystawiania, otrzymywania faktur VAT oraz składania deklaracji w imieniu własnym (tekst jedn. używając własnej nazwy) w ramach realizacji zadań Gminy.

Natomiast stosownie do zapisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.), osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu oraz otrzymują numery identyfikacji podatkowej (NIP). Stosownie do art. 2 ust. 2 i 3 obowiązkowi ewidencyjnemu podlegają również inne podmioty niż wymienione w ust. 1, jeżeli na podstawie odrębnych ustaw są podatnikami, a w szczególności zakłady (oddziały) osób prawnych, płatnicy podatków oraz płatnicy składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenia zdrowotne - podmioty te również otrzymują NIP.

Powyższe oznacza, że każdy podmiot, który należy do jednej z ww. kategorii, jest obowiązany do złożenia zgłoszenia identyfikacyjnego. Należy podkreślić również, że nie jest prawnie dopuszczalna sytuacja nadania jednego NIP dwóm podmiotom (z których jeden jest podatnikiem np. podatku od towarów i usług, a drugi płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych), jak również posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej nadanym innemu podmiotowi. Numer identyfikacji podatkowej nie może być używany w oderwaniu od nazwy podmiotu, która występuje w decyzji administracyjnej o nadaniu NIP.

W ustawie o zasadach ewidencji nie zostało jednak określone, kto jest płatnikiem podatków w rozumieniu tej ustawy. Chcąc zdefiniować to pojęcie sięgnąć więc należy do definicji zawartej w ustawie - Ordynacja podatkowa.

W myśl art. 8 tej ustawy płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Płatnikiem stosownie do tej definicji może być podmiot wyznaczony tylko przez przepisy prawa podatkowego

Wskazać należy, iż zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Status prawny pracowników samorządowych określają przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223, poz. 1458). Stosownie do postanowień wspomnianej ustawy pracownicy samorządowi są zatrudniani m.in. w urzędach gminy. Zakładem pracy dla tych osób jest zatem Urząd Gminy i na nim spoczywa obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od dokonywanych wypłat ze stosunku pracy.

Urząd Gminy jest więc zakładem pracy dla pracowników samorządowych i to na nim spoczywa obowiązek poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. W związku z powyższym Urząd Gminy, jako płatnik nie może posługiwać się numerem identyfikacji podatkowej Gminy, ale powinien na potrzeby tych rozliczeń, posiadać swój odrębny NIP.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Urząd Gminy posiadał jeden numer NIP od 15 marca 1996 r., którym posługiwał się jako czynny podatnik VAT, wystawiając faktury, przy składaniu deklaracji VAT-7, zawierając umowy cywilnoprawne oraz dla potrzeb rozliczeń składek ZUS i podatku dochodowego.

Od lipca 2009 r. Wnioskodawca (Gmina) dokonał aktualizacji numeru NIP, w konsekwencji czego posiadał jeden numer NIP dla Gminy i Urzędu Gminy, rozszerzając nazwę na Gmina-Urząd Gminy i składając formularz VAT-R jako czynny podatnik VAT o nazwie Gmina-Urząd Gminy.

Następnie w związku z licznymi interpretacjami, iż Gmina musi posiadać swój numer NIP i być czynnym podatnikiem podatku VAT Wnioskodawca postanowił zaktualizować istniejący numer NIP i dokonać rejestracji Gminy jako czynnego podatnika VAT oraz wystąpić o nadanie numeru NIP dla Urzędu Gminy, który byłby wykorzystywany dla rozliczeń podatku dochodowego i ZUS czyli czynności pracowniczych.

Wnioskodawca złożył więc formularz VAT-Z jako wyrejestrowanie Gminy-Urzędu Gminy jako czynnego podatnika VAT, dokonał aktualizacji numeru NIP dla Urzędu Gminy, następnie wystąpił o nadanie numeru NIP dla Gminy i złożył zgłoszenie rejestracyjne VAT-R jako czynnego podatnika VAT, w związku z czym od marca 2010 r. Gmina posiada odrębny numer NIP dla Gminy i dla Urzędu Gminy. Numerem NIP nadanym Gminie posługuje się wystawiając faktury, przy składaniu deklaracji VAT-7 oraz zawierając umowy cywilno-prawne. Natomiast NIP Urzędu Gminy jest wykorzystywany na potrzeby rozliczeń składek ZUS i podatku dochodowego.

Mając zatem na względzie przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, iż podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do prowadzonej działalności jest wyłącznie Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Gmina jako podatnik podatku od towarów i usług podlega obowiązkowi rejestracyjnemu. Natomiast Urząd Gminy, realizując zadania spoczywające na samorządowej osobie prawnej, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występuje wyłącznie jako aparat pomocniczy, działający w imieniu i na rzecz ww. osoby prawnej. Z uwagi na fakt, iż nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, wyłącznie Gmina w związku ze swoimi działaniami jako osoby prawnej, a tym samym jako podatnika podatku VAT powinna sporządzać jedno rozliczenie deklaracyjne dla podatku od towarów i usług.

Nadmienić również należy, iż wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez Urząd Gminy, dotyczące czynności przypisanych prawnie Gminie, powinny być sygnowane Numerem Identyfikacji Podatkowej osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności, czyli NIP Gminy. Urząd Gminy, w ramach realizacji zadań Gminy, nie jest uprawniony ani do wystawiania, ani otrzymywania faktur VAT, jak również składania deklaracji w imieniu własnym (tekst jedn. używając własnej nazwy oraz własnego NIP). Natomiast na potrzeby rozliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracowników, Urząd Gminy, jako płatnik winien posiadać swój odrębny NIP.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.