IBPP1/443-375/09/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 2 lutego 2009 r. (data wpływu 5 lutego 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niezgodności kwot podatku wykazanych na paragonie fiskalnym oraz na wystawionej na jego podstawie fakturze VAT w przypadku wpłaty zaliczki na poczet sprzedaży towarów w odniesieniu do których cena jest ceną brutto - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 lutego 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie niezgodności kwot podatku wykazanych na paragonie fiskalnym oraz na wystawionej na jego podstawie fakturze VAT w przypadku wpłaty zaliczki na poczet sprzedaży towarów w odniesieniu do których cena jest ceną brutto.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką posiadającą sieć sklepów detalicznych i dokonuje sprzedaży towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i osób prawnych. Wnioskodawca prowadzi ewidencję całego obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących. Wnioskodawca przyjmuje również od klientów zaliczki na dostawę zamówionych towarów. Zgodnie z § 5 ust. 1, § 7 ust. 1 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług, spółka wystawia faktury VAT dla podmiotów gospodarczych, a także na życzenie klienta dla osób fizycznych, na sprzedany towar lub na wpłaconą zaliczkę przez klienta. Każda transakcja ewidencjonowana jest za pośrednictwem kasy rejestrującej. Ze względu na to, że odbiorcą sprzedawanych towarów w przeważającej ilości są osoby fizyczne, to cena towaru oferowanego do sprzedaży jest ustalona na poziomie ceny detalicznej, tj. ceny brutto. Wartość sprzedaży brutto, którą klient zobowiązany jest zapłacić wynika z przemnożenia ilości zakupionego towaru i jego ceny brutto. Jeżeli klient nie zażąda faktury VAT to przy zakupie towaru lub wpłacie zaliczki, otrzymuje paragon fiskalny. Zdarzają się jednak przypadki, że po pewnym czasie klient zmienia zdanie i do wystawionego paragonu żąda wystawienia faktury VAT. Wszystkie towary (meble) w spółce opodatkowane są stawką 22%. Wpłaty zaliczek przez klientów również opodatkowane są stawką 22%.

U Wnioskodawcy ma miejsce następująca sytuacja:

Przykład 1

Klient zakupił w miesiącu styczniu 2009 r. następujące towary:

Wartość całego zakupu; 2899,88 pln

Spółka zarejestrowała zakup w kasie fiskalnej i wystawiła paragon fiskalny na wartość 2899,88 pln brutto, ze stawką podatku VAT 22% i kwotą VAT 522,93 pln. Klient jako osoba fizyczna w chwili zakupu nie żądał wystawienia faktury VAT. Klient po kilkunastu dniach zmienił jednak zdanie i w miesiącu lutym 2009 r. zażądał wystawienia faktury VAT do dokonanego zakupu na paragon.

Przykład 2

Klient w miesiącu styczniu zamówił następujące towary:

Wartość zamówienia: 2099,95 pln.

Wpłacona zaliczka przez klienta wynosi 100% zamówienia 2099,95 pln. Wnioskodawca zarejestrował w kasie fiskalnej wpłatę zaliczki przez klienta w chwili jej przyjęcia i wystawił paragon fiskalny na wartość 2099,95 pln brutto, ze stawką podatku VAT 22% i kwotą VAT 378,68 pln. Na wpłatę zaliczki klient, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, zażądał wystawienia faktury VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na fakturze VAT cenę jednostkową netto towaru można podawać w układzie czterech miejsc po przecinku. Czy na fakturze VAT może pojawić się osobna pozycja pod nazwą zaokrąglenie, korygująca wartość netto sprzedanych towarów w związku z wystąpieniem różnicy pomiędzy wartością liczoną od zaokrąglonej ceny jednostkowej netto, a wartością netto towarów liczoną od wartości brutto, którą klient zapłacił.

Zdaniem Wnioskodawcy, każdy klient kupując lub zamawiając towar musi znać kwotę brutto, którą zobowiązany jest zapłacić. W związku z tym każdy towar musi mieć ustaloną należną cenę detaliczną tj. cenę brutto. Biorąc pod uwagę przytoczony przykład 1 klient kupując 10 sztuk krzeseł i 2 stoły ma zapłacić łączną kwotę 2899,88 pln. Zarejestrowany w kasie fiskalnej paragon na powyższą kwotę wykaże podatek VAT w wysokości 522,93 pln. Zgodnie z żądaniem klienta Wnioskodawca ma obowiązek wystawić fakturę VAT. Wystawiając fakturę VAT Wnioskodawca musi zastosować przepis § 5 ust. 1 i § 7 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur sposobu ich przechowywania oraz listy towarów l usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług. Dla ww. przykładu dla sprzedanego krzesła o cenie detalicznej 139,99 pln, cena jednostkowa netto wynosi dokładnie 114,7459 pln. Zaokrąglając kwotę do dwóch miejsc po przecinku cena netto wynosi 114,75 pln. Dla sprzedanych 10 sztuk krzeseł wartość netto wynosi 1147,50 pln. Dla drugiego sprzedanego towaru tj. stołu o cenie detalicznej 749,99 pln, cena jednostkowa netto wynosi dokładnie 614,7459 pln. Znów zaokrąglając do dwóch miejsc po przecinku cena netto wynosi 614,75 pln. Wartość netto dla isprzedanych 2 stołów wynosi 1229,50 pln. Suma netto całej sprzedaży wynosi 2377 pln. Podatek VAT liczony od j tej wartości wynosi 522,94 pln. Pomiędzy paragonem fiskalnym a wystawioną fakturą VAT zaistniała różnica 0,01 pln dla podatku VAT. Natomiast suma brutto tak wystawionej faktury wynosi 2399,94 pln. Różnica pomiędzy fakturą a wcześniej zapłaconą ceną przez klienta wynosi 0,06 pln. Tutaj rodzi się pytanie jeżeli w miesiącu styczniu Wnioskodawca odprowadził do urzędu podatek VAT od tej transakcji w wysokości 522,93 pln to w związku z wystawieniem faktury VAT ma od tej transakcji w miesiącu lutym dodatkowo odprowadzić 0,01 pln, a od klienta Wnioskodawca ma zażądać dodatkowej kwoty w wysokości 0,06 pln. Taka sytuacja wydaje się niedorzeczna przecież faktura VAT w tym przypadku powinna być wtórnikiem wcześniej wystawionego paragonu. Odmienne podejście ustawodawcy odnośnie wyliczenia podatku VAT dla paragonu (od brutta) i faktury (od netta) wywołuje opisane we wniosku perturbacje. Wnioskodawca uważa, że rozwiązaniem problemu jest zastosowanie dokładnej ceny jednostkowej netto tj. z czterema miejscami po przecinku. Wtedy problem przestaje istnieć. Oczywiście zaokrągla się do dwóch miejsc po przecinku ale sumę wartości netto. Dla powyższego przykładu po zaokrągleniu wartości netto sprzedanych towarów do dwóch miejsc po przecinku wartość netto wynosi 2376,95 pln, podatek VAT 522,93 pln suma brutto 2899,88 pln. Tym sposobem wszystkie kwoty są zgodne i rozliczenie podatku VAT z urzędem jak i rozliczenie należności z klientem nie budzi żadnych wątpliwości. Wnioskodawca uważa takie rozwiązanie za poprawne.

Wnioskodawca widzi jeszcze drugą możliwość rozwiązania problemu. Ponieważ w związku z zaokrągleniem ceny jednostkowej netto do dwóch miejsc po przecinku, wartość netto sprzedawanych towarów pozostaje zaokrąglona, to w osobnej pozycji faktury VAT pojawiłaby się pozycja pod nazwą "zaokrąglenie", tak żeby suma wartości netto sprzedanych towarów na fakturze była skorygowana o tę pozycję. Obliczony podatek VAT i kwota brutto dla tak wystawionej faktury VAT byłaby zgodna z wystawionym wcześniej paragonem i zapłatą klienta. Takie rozwiązanie również wydaje się sensowne. Podobna sytuacja występuje w przykładzie drugim opisanym we wniosku. Dotyczy ona jednak wpłaconej zaliczki na konto zamówionych towarów. Zgodnie z § 10 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r., spółka ma obowiązek rejestracji w kasie fiskalnej każdej wpłaconej zaliczki, a na życzenie klienta wystawić fakturę VAT. Kwotę VAT dla wpłaconej zaliczki obliczamy właśnie zgodnie z rozporządzeniem od kwoty brutto. Czyli kwota brutto stanowi podstawę wyliczenia podatku VAT. Podatnik ma jednak obowiązek wyspecyfikowania na fakturze wszystkich zamówionych towarów podając dla każdej pozycji towarowej cenę jednostkową netto, ilość, wartość netto oraz kwotę VAT. Sumując poszczególne pozycje okazuje się, że występują różnice groszowe (podobne jak w poprzednim przykładzie) pomiędzy podatkiem VAT liczonym od wartości brutto wpłaconej zaliczki, a sumą VAT od wartości netto dla poszczególnych pozycji - po zaokrągleniu ich do dwóch miejsc po przecinku. W tym przypadku co prawda rozliczenie podatku VAT z urzędem skarbowym nie budzi wątpliwości, ponieważ sprzedawca zapłaci VAT od wpłaconej zaliczki prawidłowo obliczonej, a nabywca w takiej samej wysokości go odliczy. Czy jednak tak wystawiona faktura jest prawidłowa. Im większa kwota zaliczki, im większa wartość zamówienia, tym różnice mogą być większe. Wnioskodawca uważa, że i w tym przypadku zastosowanie dokładnej ceny jednostkowej netto zamówionego towaru tj. z czterema miejscami po przecinku jest rozwiązaniem zaistniałego problemu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 106 ust. 1, ust. 3, ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi.

Podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT zostały określone, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy o VAT, treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).

Podstawowe elementy, jakie co najmniej winna zawierać faktura stwierdzająca sprzedaż, zostały określone w § 5 ust. 1 powołanego rozporządzenia.

Zgodnie z którym faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Odmiennie wygląda sytuacja jedynie w dwóch przypadkach, tzn. gdy podatnik:

Podstawowe elementy, jakie co najmniej winna zawierać faktura stwierdzająca sprzedaż, zostały określone w § 5 ust. 1 powołanego rozporządzenia. Zgodnie z którym faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

WB x SP

100 + SP

gdzie:

WB - oznacza sumę wartości sprzedaży brutto z podziałem na poszczególne stawki podatku,

SP - oznacza stawkę podatku;

Przepis ust. 1 może być stosowany również w przypadku, gdy sprzedawca stosuje jako ceny sprzedaży umowne ceny brutto.

Zatem w przypadkach gdy podatnik jest obowiązany do stosowania cen urzędowych, lub jako ceny sprzedaży stosuje umowne ceny brutto, to na fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży jako cenę jednostkową wykazuje się cenę wraz z kwotą podatku (cenę brutto), a zamiast wartości sprzedaży netto wykazuje się wartość sprzedaży brutto. Kwotę podatku oblicza się wg wzoru określonego w powołanym przepisie. Natomiast sumę wartości sprzedaży netto stanowi różnica między wartością sprzedaży brutto a kwotą podatku, z podziałem na poszczególne stawki podatku.

Przy czym zgodnie z § 5 ust. 6 powołanego rozporządzenia kwoty podatku wykazuje się w złotych bez względu na to, w jakiej walucie określona jest kwota należności w fakturze. Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest spółką posiadającą sieć sklepów detalicznych i dokonuje sprzedaży towarów na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i osób prawnych. Wnioskodawca prowadzi ewidencję całego obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących. Ze względu na to, że odbiorcą sprzedawanych towarów w przeważającej ilości są osoby fizyczne, to cena towaru oferowanego do sprzedaży jest ustalona na poziomie ceny detalicznej, tj. ceny brutto.

Z powyższego wynika zatem, że Wnioskodawca prowadząc działalność gospodarczą w zakresie handlu detalicznego jako ceny sprzedaży stosuje umowne ceny brutto. Całość sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej opodatkowana jest stawką podatku w wysokości 22%.

Zatem w przypadku gdy klient będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą, dokonał wpłaty zaliczki na poczet sprzedaży, która to zaliczka została już zaewidencjonowana w kasie rejestrującej zażąda wystawienia faktury VAT dokumentującej dokonaną wpłatę, to Wnioskodawca wystawiając przedmiotową fakturę może stosować zasady określone w § 8 ust. 1 i ust. 2 powołanego rozporządzenia. W szczególności na fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży jako cenę jednostkową Wnioskodawca wykazuje cenę wraz z kwotą podatku (cenę brutto), a zamiast wartości sprzedaży netto wykazuje wartość sprzedaży brutto. Kwotę podatku oblicza wg wzoru określonego w powołanym przepisie. Natomiast sumę wartości sprzedaży netto stanowi różnica między wartością sprzedaży brutto a kwotą podatku, z podziałem na poszczególne stawki podatku. Przy czym fakt, iż przedmiotowa faktura dokumentuje wpłatę zaliczki nie ogranicza prawa Wnioskodawcy do stosowania przy wystawianiu przedmiotowej faktury wskazanych powyżej zasad.

W świetle powyższego nie występuje w tym zakresie odmienne podejście ustawodawcy odnośnie zasad wyliczenia podatku VAT dla paragonu (od brutta) i faktury (od netta). Jednorodna zasada wyliczania podatku od ceny brutto przy zastosowaniu reguł zaokrąglania kwot określonych w § 5 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. skutkuje tym, że kwoty podatku VAT określone na paragonie fiskalnym i na fakturze VAT są identyczne.

W konsekwencji Wnioskodawca nie ma obowiązku wyspecyfikowania na fakturze wszystkich zamówionych towarów podając dla każdej pozycji towarowej cenę jednostkową netto, ilość, wartość netto oraz kwotę VAT. Jak już bowiem wskazano na wystawionej w tym trybie fakturze VAT cenę jednostkową Wnioskodawca wykazuje cenę wraz z kwotą podatku (cenę brutto), a zamiast wartości sprzedaży netto wykazuje wartość sprzedaży brutto. Kwotę podatku oblicza wg wzoru określonego w powołanym przepisie, a nie jak wskazuje Wnioskodawca mnożąc cenę netto przez właściwą stawkę podatku. Z tych samych powodów zbędna jest również osobna pozycja faktury VAT pod nazwą "zaokrąglenie", tak żeby suma wartości netto sprzedanych towarów na fakturze była skorygowana o tę pozycję.

Tym samym należy stwierdzić, iż stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Nadmienia się, że zgodnie z przepisem art. 111 ust. 1 ustawy o VAT obowiązek ewidencji obrotu przy zastosowaniu kas rejestrujących dotyczy wyłącznie sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.

Na marginesie należy wskazać również, że zgodnie z przepisem art. 85 ustawy o VAT w przypadku świadczenia przez podatnika usług, w tym w zakresie handlu i gastronomii, kwota podatku należnego może być obliczana jako iloczyn wartości dostawy i stawki:

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się, że kwestia wskazana przez Wnioskodawcę jako przykład 1 zostanie objęta odrębnym rozstrzygnięciem.

Na zakończenie zaznaczyć należy, że niniejsza interpretacja dokonana została w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług obowiązujące od 1 grudnia 2008 r. Przy czym analogiczne postanowienia w zakresie zasad wystawiana faktur przez podatników, którzy jako ceny sprzedaży stosują umowne ceny brutto zawarte były w uprzednio obowiązującym rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 35-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.