IBPP1/443-308/13/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 marca 2013 r. (data wpływu 2 kwietnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 czerwca 2013 r. (data wpływu 24 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 kwietnia 2013 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20 czerwca 2013 r. (data wpływu 24 czerwca 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 11 czerwca 2013 r. nr IBPP1/443-308/13/AW.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca - Gmina Miasta - w ramach wdrożenia nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi oraz reorganizacji miejskich jednostek działających w sferze gospodarki komunalnej, zamierza przekształcić samorządowy zakład budżetowy - Zakład Składowania Odpadów Komunalnych (zwany dalej "Zakładem") w jednoosobową spółkę prawa handlowego.

Na podstawie art. 6 ust. 1, art. 22 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej oraz art. 16 ust. 1, 3, 5 i 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Gmina Miasta podjęła uchwałę w sprawie przekształcenia zakładu budżetowego pod nazwą Zakład Składowania Odpadów Komunalnych, w jednoosobową spółką z ograniczoną odpowiedzialnością Gminy Miasta pod nazwą Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Na mocy paragrafu 3 uchwały "Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością obejmuje majątek likwidowanego Zakładu oraz wstępuje w prawa i obowiązki związane z działalnością likwidowanego Zakładu". Wartość użytkowania wieczystego zostanie uwzględniona w kapitale zakładowym Spółki.

Planowane jest podjęcie uchwały w sprawie wniesienia wkładów na pokrycie kapitału zakładowego Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, powstałej z przekształcenia Zakładu, następujących wkładów:

Na mocy paragrafu 4 uchwały "Prawo zarządu trwałego nieruchomości przysługujące Zakładowi w chwili przekształcenia staje się prawem użytkowania wieczystego Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością".

Warunki prawa użytkowania wieczystego zostaną określone w formie zarządzenia Prezydenta Miasta, w związku z przekształceniem Zakładu Składowania Odpadów Komunalnych w jednoosobową Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i wynikającym z tego przekształceniem z mocy prawa, a to w związku z art. 23 ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej przekształceniem trwałego zarządu nieruchomości, określa się warunki użytkowania wieczystego, a to: czas trwania, sposób korzystania (cel), oraz wysokość opłat rocznych. Wskazano również, że na Spółkę przechodzi własność zlokalizowanych na nieruchomościach budynków i budowli.

Powstanie po stronie Spółki prawa użytkowania wieczystego gruntów następuje w tym przypadku z mocy samego prawa, a nie z mocy umowy i wpisu w księdze wieczystej, jak to przewidują przepisy art. 27 i nast. ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami oraz art. 232 kodeksu cywilnego. Wpis prawa użytkowania wieczystego w tym wypadku nie jest wpisem konstytutywnym. Grunt ten z mocy art. 23 ustawy o gospodarce komunalnej jest już w użytkowaniu wieczystym Spółki. Zarządzenie nie wypowiada się odnośnie pierwszej opłaty, o której mowa w art. 71 ust. 1 i art. 72 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, gdyż w tym wypadku nie pobiera się pierwszej opłaty. Zgodnie z przepisami ustawy, pierwszą opłatę pobiera się za oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. W tym przypadku nie następuje oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste gdyż powstaje ono z mocy prawa.

Wątpliwości wnioskodawcy dotyczą doliczenia do opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w oparciu o art. 23 ustawy o gospodarce nieruchomościami, na skutek którego prawo trwałego zarządu gruntem zakładu budżetowego przekształconego w spółkę staje się prawem użytkowania wieczystego spółki, do opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego gruntu należy doliczyć podatek od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów. Na podstawie art. 19 ust. 1 powołanej ustawy zasadą jest, że obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towaru powstaje z chwilą wydania tego towaru.

Jednocześnie ust. 16b tego artykułu stanowi, że w przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu. Przepis ten stosuje się do podatników, którzy oddali grunt w użytkowanie wieczyste po dniu 30 kwietnia 2004 r. (art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw).

Zdaniem Wnioskodawcy nie nastąpiła dostawa w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Opodatkowaniu podatkiem do towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie nastąpiła dostawa towaru w rozumieniu art. 5 ustawy, gdyż na dzień powstania prawa użytkowania wieczystego towar był w posiadaniu Zakładu przekształconego w spółkę.

W przedmiotowej sprawie, w związku z powstaniem prawa użytkowania wieczystego, które stanowić będzie wyposażenie spółki powstałej z przekształcenia zakładu budżetowego, nie powstaje obowiązek w zakresie podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6, tej ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle art. 7 ust. 1 tej ustawy, przez dostawę towarów zgodnie z rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 19 cyt. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jednakże jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT).

Z treści art. 19 ust. 16b ustawy o VAT wynika natomiast, że w przypadku oddania gruntu w użytkowanie wieczyste obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności poszczególnych opłat pobieranych z tego tytułu.

Jak stanowi art. 29 ust. 1 powołanej ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Należy również wskazać, że zgodnie z art. 232 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym.

Na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z późn. zm.), organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego tworzy, łączy, przekształca w inną formę organizacyjno-prawną i likwiduje samorządowy zakład budżetowy. Według art. 16 ust. 5 tej ustawy, przekształcenie samorządowego zakładu budżetowego w inną formę organizacyjno-prawną wymaga uprzednio jego likwidacji.

Jak stanowi przepis art. 23 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236):

Z treści art. 49 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.) wynika, że likwidacja jednostki organizacyjnej sprawującej trwały zarząd nieruchomości powoduje, z zastrzeżeniem ust. 2, jego wygaśnięcie. Jeżeli likwidacja jednostki organizacyjnej następuje w wyniku przekształceń organizacyjnych, właściwy organ albo minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w odniesieniu do nieruchomości ujętych w ewidencji, o której mowa w art. 60a ust. 2 pkt 1, orzeka o wygaśnięciu trwałego zarządu przysługującego likwidowanej jednostce organizacyjnej albo o wygaśnięciu trwałego zarządu przysługującego likwidowanej jednostce organizacyjnej z równoczesnym ustanowieniem trwałego zarządu na rzecz jednostek organizacyjnych utworzonych w wyniku tych przekształceń lub na rzecz jednostek przejmujących zadania jednostki likwidowanej.

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 71 ust. 1 powołanej ustawy o gospodarce nieruchomościami, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.

Od tej reguły istnieją jednak wyjątki. Jednym z nich jest przekazanie nieruchomości na cele szczególne, tj. w związku z wyposażaniem państwowych osób prawnych oraz państwowych jednostek organizacyjnych lub samorządowych osób prawnych oraz samorządowych jednostek organizacyjnych (art. 51 i art. 56 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

W myśl art. 51 ust. 2 tej ustawy, wyposażenie polega na przeniesieniu na rzecz państwowej osoby prawnej własności nieruchomości albo oddaniu jej nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste lub na oddaniu państwowej jednostce organizacyjnej nieruchomości w trwały zarząd.

Na podstawie art. 51 ust. 4 ww. ustawy, przy wyposażaniu państwowych osób prawnych przeniesienie własności nieruchomości następuje nieodpłatnie oraz nie pobiera się pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego

Na mocy art. 56 cyt. ustawy, przy tworzeniu lub powoływaniu samorządowych osób prawnych lub samorządowych jednostek organizacyjnych stosuje się odpowiednio przepisy art. 51 i art. 53-55, z tym że na wyposażenie tych osób lub jednostek organ wykonawczy gminy, powiatu lub województwa przeznacza nieruchomości odpowiednio z gminnego, powiatowego lub wojewódzkiego zasobu nieruchomości.

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, że na podstawie art. 6 ust. 1, art. 22 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej oraz art. 16 ust. 1, 3, 5 i 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Wnioskodawca podjął uchwałę w sprawie przekształcenia zakładu budżetowego w jednoosobową spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z tą uchwałą, Spółka obejmuje majątek likwidowanego Zakładu oraz wstępuje w prawa i obowiązki związane z działalnością likwidowanego Zakładu. Wartość użytkowania wieczystego zostanie uwzględniona w kapitale zakładowym Spółki.

Planowane jest podjęcie uchwały w sprawie wniesienia wkładów na pokrycie kapitału zakładowego Spółki, powstałej z przekształcenia Zakładu, na który złoży się m.in. prawo użytkowania wieczystego stanowiących własność Gminy Miasta nieruchomości, które to prawo powstało z trwałego zarządu w jaki te nieruchomości zostały oddane Zakładowi na podstawie decyzji Prezydenta Miasta, a także prawa własności budynków i budowli znajdujących się na tych nieruchomościach,

Na mocy paragrafu 4 uchwały, prawo zarządu trwałego nieruchomości przysługujące Zakładowi w chwili przekształcenia staje się prawem użytkowania wieczystego Spółki. Warunki prawa użytkowania wieczystego zostaną określone w formie zarządzenia Prezydenta Miasta. W związku z przekształceniem Zakładu w Spółkę i wynikającym z tego przekształceniem z mocy prawa - a to w związku z art. 23 ust. 2 ustawy o gospodarce komunalnej przekształceniem trwałego zarządu nieruchomości - określa się warunki użytkowania wieczystego, a to: czas trwania, sposób korzystania (cel), oraz wysokość opłat rocznych. Wskazano również, że na Spółkę przechodzi własność zlokalizowanych na nieruchomościach budynków i budowli. Zarządzenie nie wypowiada się odnośnie pierwszej opłaty, o której mowa w art. 71 ust. 1 i art. 72 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane wyżej przepisy odnoszące się do tego zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że czynność oddania nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste, towarzysząca przekształceniu zakładu w spółkę, stanowi dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu, jako czynność literalnie wymienioną w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi bowiem do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel.

Biorąc pod uwagę powyższe, w związku z ustanowieniem przez gminę prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej na rzecz spółki prawa handlowego, która powstanie poprzez przekształcenie w trybie art. 23 ustawy o gospodarce komunalnej, opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego, bądź zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.