IBPP1/443-281/10/LSz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 12 marca 2010 r. (data wpływu 22 marca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 marca 2010 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Gmina jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, rozliczającym się z podatku.

Gmina zamierza sprzedać grunt (działka nr 369/20 położona w przy ulicy P. o powierzchni 0,0768 ha stanowiącej użytek B-Psll - budowlanka na pastwisku). Gmina jest właścicielem ww. działki, która jest zabudowana budynkiem gospodarczym wraz ze stodołą, drewniano-murowanym, wolno stojącym, parterowym posadowionym na fundamentach betonowych trwale związanym z gruntem. Budynek wybudowany przez dzierżawcę na działce gminnej w latach 70-tych.

Gmina nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, posiada jednak Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które określa, iż grunty te znajdują się w obszarze zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej.

Gmina zgodnie z art. 231 par. 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny, występuje do właściciela budynku gospodarczego z żądaniem nabycia przedmiotowej nieruchomości, gdyż wartość nakładów (zabudowy) ustalona przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego na kwotę 13.247,00 złotych znacznie przekracza wartość gruntu, która wynosi 7.419,00 złotych.

Budynek gospodarczy ma symbol wg PKOB 1271- budynki gospodarstw rolnych i budynki magazynowe dla działalności rolniczej np. obory, stajnie, budynki inwentarskie dla trzody chlewnej owczarnie, stadniny koni, przemysłowe fermy drobiu, stodoły, pomieszczenia dla przechowywania sprzętu.

Przedmiotowa nieruchomość, a wiec grunt i posadowiony na nim budynek gospodarczy, cały czas były użytkowane na cele związane z produkcją rolniczą. Budynek gospodarczy nie był przedmiotem najmu czy dzierżawy, przedmiotem dzierżawy był i jest grunt pod budynkiem gospodarczym oznaczony jako działka numer 369/20.

Grunt stanowi własność Gminy, natomiast budynek został wybudowany przez użytkownika działki.

Umowa dzierżawy była zawarta co najmniej od roku 1990 do chwili obecnej. Odnośnie okresu dzierżawy przed 1990 rokiem to brak jest danych.

Pierwsze zasiedlenie budynku nastąpiło najprawdopodobniej na początku lat 70-tych.

Użytkownik działki, który zabudował ją budynkiem gospodarczym nie żyje, a jego następca ze względu na młody wiek nie jest w stanie określić dokładnej daty zasiedlenia.

Przedmiotem sprzedaży będzie wyłącznie grunt.

Okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a sprzedażą budynku to około 40 lat. W czasie użytkowania budynku wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budynku i nie korzystał z obniżenia kwoty podatku z tego tytułu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina w związku z ww. sprzedażą działki na której stoi budynek gospodarczy może skorzystać ze zwolnienia, czy należy do tej sprzedaży naliczyć podatek VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina może skorzystać ze zwolnienia z tytułu dokonanej sprzedaży działki na której stoi budynek gospodarczy, gdyż zostają spełnione następujące warunki:

Budynek gospodarczy został wybudowany przez dzierżawcę, ale zgodnie z Kodeksem Cywilnym wszystko co jest trwale z gruntem związane, staje się własnością właściciela nieruchomości gruntowej i dzieli los prawny gruntu. Zasada ta obowiązuje niezależnie od wzniesionych budowli, nawet wówczas, gdy budynki wybudowane na cudzym gruncie znacznie przekraczają wartość zajętego gruntu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary rozumie się - zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów na terytorium kraju zasadniczo rozumie się - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2010 r., przepisem § 12 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy przepis jest powtórzeniem zapisu wynikającego z § 13 ust. 1 pkt 11 obowiązującego do dnia 31 grudnia 2009 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336).

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Jak już podano na wstępie zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W świetle powyższego przepisu jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), ze względu na przyznaną im ustawowo osobowość prawną, są podatnikami podatku od towarów i usług, o ile spełnią pozostałe warunki wskazane w art. 15 ustawy.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Bowiem tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jako zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług, zamierza sprzedać grunt nr 369/20, którego jest właścicielem.

Grunt ten jest zabudowany budynkiem gospodarczym wraz ze stodołą, drewniano-murowanym, wolno stojącym, parterowym posadowionym na fundamentach betonowych trwale związanym z gruntem. Budynek gospodarczy posiada symbol PKOB 1271- budynki gospodarstw rolnych i budynki magazynowe dla działalności rolniczej np. obory, stajnie, budynki inwentarskie dla trzody chlewnej owczarnie, stadniny koni, przemysłowe fermy drobiu, stodoły, pomieszczenia dla przechowywania sprzętu. Budynek został wybudowany przez użytkownika działki (dzierżawcę) w latach 70-tych. Umowa dzierżawy była zawarta co najmniej od roku 1990 do chwili obecnej.

Gmina nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, posiada jednak Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które określa, iż grunty te znajdują się w obszarze zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej.

Wnioskodawca zgodnie z art. 231 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny, występuje do właściciela budynku gospodarczego z żądaniem nabycia przedmiotowej nieruchomości, gdyż wartość nakładów (zabudowy) ustalona przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego na kwotę 13.247,00 złotych znacznie przekracza wartość gruntu, która wynosi 7.419,00 złotych. Przedmiotowa nieruchomość a wiec grunt i posadowiony na nim budynek gospodarczy, cały czas były użytkowane na cele związane z produkcją rolniczą. Budynek gospodarczy nie był przedmiotem najmu czy dzierżawy, przedmiotem dzierżawy był i jest grunt pod budynkiem gospodarczym oznaczony jako działka numer 369/20. W czasie użytkowania budynku Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie budynku i nie korzystał z obniżenia kwoty podatku z tego tytułu.

Grunt stanowi własność Gminy, natomiast budynek został wybudowany przez użytkownika działki. Przedmiotem sprzedaży będzie wyłącznie grunt.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny, zauważyć należy, iż z uwagi na fakt, że sprzedaż nieruchomości jest niewątpliwie czynnością cywilnoprawną (nie zaś publicznoprawną), dla zamierzonej czynności zbycia prawa własności nieruchomości gmina będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, natomiast powyższa czynność zbycia nieruchomości w świetle ustawy o VAT będzie traktowana jako odpłatna dostawa towarów.

Podstawowa stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT - wynosi 22% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zwolnienie z opodatkowania podatkiem VAT lub obniżenie stawki podatkowej, możliwe jest tylko wówczas, gdy przewiduje to ustawa o VAT lub przepisy wykonawcze do ustawy.

Jeśli chodzi o zwolnienie przedmiotowe dla dostawy gruntu niezabudowanego to ustawodawca przewidział takowe w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT jedynie w przypadku, gdy przedmiotem dostawy są tereny niezabudowane inne niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Opodatkowaniu podlegają zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe, zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku gruntów niezabudowanych - tylko te, których przedmiotem są tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę. Natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, będących np. gruntami rolnymi czy leśnymi, które nie są przeznaczone pod zabudowę, są zwolnione z podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że ustawodawca zwalniając z podatku od towarów i usług dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę nie sprecyzował w ustawie, jakimi kryteriami należy się kierować, aby ustalić przedmiotowy rodzaj gruntu. Zgodnie z ustawą z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) ustalenie przeznaczenia terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, ustawa ta określa zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy przyjmując ład przestrzenny i zrównoważony rozwój za podstawę tych działań.

Natomiast art. 4 ust. 1 tej ustawy stanowi, iż ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Zatem w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego określa się obowiązkowo przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania. Tak więc charakter danego terenu wyznacza plan miejscowy. Tam należy szukać wyjaśnienia, czy przedmiotem transakcji jest teren budowlany, czy też szerzej - przeznaczony pod zabudowę.

Zatem o charakterze danego gruntu winien rozstrzygać odpowiedni zapis w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, który jako dokument prawa miejscowego, decyduje o kwalifikacji gruntu.

W sytuacji, gdy dla danego terenu, nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego ani decyzja o warunkach zabudowy, jak ma to miejsce w przypadku przedstawionym przez Wnioskodawcę, należy posłużyć się inną istniejąca na dzień zawarcia transakcji dokumentacją sporządzoną na podstawie ww. ustawy o planowaniu przestrzennym.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi natomiast art. 9 ust. 1 ww. ustawy w celu określenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego, rada gminy podejmuje uchwałę o przystąpieniu do sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, zwanego dalej "studium". Ustalenia studium są wiążące dla organów gminy przy sporządzaniu planów miejscowych (art. 9 ust. 4).

W myśl art. 14 ust. 1 pkt 5 oraz art. 15 ust. 1 ww. ustawy, przed podjęciem uchwały o przystąpieniu do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, wójt, burmistrz albo prezydent miasta wykonuje analizy dotyczące zasadności przystąpienia do sporządzenia planu i stopnia zgodności przewidywanych rozwiązań z ustaleniami studium. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza projekt planu miejscowego, zawierający część tekstową i graficzną, zgodnie z zapisami studium oraz z przepisami odrębnymi, odnoszącymi się do obszaru objętego planem.

Z cyt. wyżej przepisów wynika, iż o przeznaczeniu danego terenu, w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz w sytuacji gdy nie wydano decyzji o warunkach zabudowy, decydujące znaczenie ma przeznaczenie terenu określone w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, iż Gmina dla przedmiotowej działki nie posiada miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, posiada jednak Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które określa, iż grunt ten znajduje się w obszarze zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej.

Grunt ten jest zabudowany budynkiem gospodarczym wraz ze stodołą, drewniano-murowanym, wolno stojącym, parterowym posadowionym na fundamentach betonowych trwale związanym z gruntem o symbolu PKOB 1271. Budynek stanowi odrębną własność, bowiem został wybudowany przez użytkownika (dzierżawcę) działki w latach 70-tych.

Grunt stanowi własność Gminy, natomiast budynek został wybudowany przez użytkownika działki. Przedmiotem sprzedaży będzie wyłącznie grunt.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że w przedmiotowej sprawie występując do właściciela budynku z żądaniem nabycia nieruchomości działa na mocy art. 231 § 2 ustawy z dnia 18 maja 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym właściciel gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urządzenie o wartości przenoszącej znacznie wartość zajętej na ten cel działki, może żądać, aby ten, kto wzniósł budynek lub inne urządzenie, nabył od niego własność działki za odpowiednim wynagrodzeniem.

W przedmiotowej sprawie przedmiotem sprzedaży będzie zatem wyłącznie grunt przeznaczony zgodnie z postanowieniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i zagrodową.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków albo budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu (art. 29 ust. 5 wskazanej ustawy).

Sprzedaż gruntu w takim przypadku nie ma charakteru samodzielnego, lecz jest związana z obiektem, który z tym gruntem jest trwale związany.

Powyższy przepis nie ma jednak zastosowania w przedmiotowej sprawie, gdyż ze strony Wnioskodawcy na gruncie prawa podatkowego nastąpi sprzedaż wyłącznie gruntu, a nie budynku wraz z gruntem, gdyż Gmina jest właścicielem gruntu, natomiast zabudowania na ww. działce stanowią odrębną własność dzierżawcy i nie stanowią przedmiotu dostawy.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny stwierdzić należy, iż dostawa przedmiotowego gruntu stanowiącego własność Gminy, sklasyfikowanego zgodnie ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, jako grunt znajdujący się w obszarze zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej, na którym znajduje się budynek gospodarczy wraz ze stodołą, drewniano-murowanym, wolno stojącym, parterowym posadowionym na fundamentach betonowych trwale związanym z gruntem o symbolu PKOB 1271 stanowiący odrębną własność użytkownika gruntu (dzierżawcy), zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, będzie podlegała opodatkowaniu według stawki 22%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.