IBPP1/443-256/14/BM - VAT w zakresie określenia miejsca świadczenia usługi wstępu na konferencję oraz określenia miejsca świadczenia usługi wstępu na konferencję wraz z usługą turystyczną świadczoną łącznie

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 21 lutego 2014 r. (data wpływu 5 marca 2014 r.), uzupełnionym pismami z 30 maja 2014 r. (data wpływu 4 czerwca 2014 r.), z 9 czerwca 2014 r. i z 24 czerwca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usługi wstępu na konferencję oraz określenia miejsca świadczenia usługi wstępu na konferencję wraz z usługą turystyczną świadczoną łącznie - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 marca 2014 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia miejsca świadczenia usługi wstępu na konferencję oraz określenia miejsca świadczenia usługi wstępu na konferencję wraz z usługą turystyczną świadczoną łącznie.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 30 maja 2014 r. (data wpływu 4 czerwca 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 23 maja 2014 r. znak: IBPP1/443-256/14/BM, pismem z dnia 30 maja 2014 r. (data wpływu 4 czerwca 2014 r.) zawierającym informację o zmianie adresu Wnioskodawcy, pismem z 9 czerwca 2014 r. oraz z 24 czerwca 2014 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 12 czerwca 2014 r. znak: IBPP1/443-256/14/BM.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca (Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi działalność w zakresie organizacji targów wystaw i kongresów. W ramach prowadzonej działalności Spółka organizuje również (przy współpracy środowisk naukowych) kongresy i konferencje naukowe, których istotą jest umożliwienie ich uczestnikom wymiany wiedzy i doświadczeń, publikacji opracowań naukowych, prezentacji posterów, a czasem również zdobycie punktów edukacyjnych. Do uczestnictwa w takich wydarzeniach przedsiębiorstwa i instytucje zgłaszają swoich pracowników, lub zgłaszają się indywidualnie osoby fizyczne. Część zgłoszeń wpływa od pracowników instytucji zagranicznych, które będąc płatnikiem za ich udział w konferencji spełniają warunki uznania za podatnika w myśl art. 28a ustawy o VAT.

Uczestniczyć w kongresie (konferencji) można na różne sposoby i w różnym zakresie. Każdy uczestnik zgłasza swoje uczestnictwo poprzez wypełnienie formularza na stronie internetowej, zgłaszając tym samym chęć uczestnictwa i wskazując zakres usług z jakich chce korzystać. W kolejnym etapie następuje selekcja zgłoszeń, uczestnicy konferencji przesyłają do organizatora krótkie streszczenia swoich opracowań naukowych zwane abstraktami. Na ich podstawie, a także na podstawie dorobku naukowego zgłaszających się osób dokonuje się selekcji wystąpień na wykłady plenarne, wystąpienia i wykłady w ramach poszczególnych sesji, wystąpienia ustne (referaty) oraz prezentacje posterów. Powyższa selekcja dokonywana jest przez specjalnie do tego powołany Komitet Naukowy, składający się z autorytetów naukowych w danej dziedzinie. Komitet ten ustala szczegółowy program merytoryczny konferencji, który ogłaszany jest na kilka tygodni przed konferencją.

W ramach wykonywanej usługi na rzecz uczestników, Spółka prowadzi ich rejestrację, wspomaga Komitet Naukowy w przyjmowaniu i selekcji zgłoszeń oraz pomaga w ustalaniu programu konferencji. Opracowuje i przygotowuje materiały konferencyjne takie jak program konferencji, skorowidz nazwisk uczestników, czy książkę abstraktów (zbiór nadesłanych streszczeń i artykułów). Materiały mają formę drukowaną, lub przygotowywane są na płytach CD. Każdy zarejestrowany uczestnik konferencji otrzymuje materiały konferencyjne, niezależnie od tego czy jest obecny na miejscu wydarzenia. Podczas konferencji uczestnicy mogą brać udział w sesjach wykładowych panelowych, sesjach plenarnych, panelach dyskusyjnych czy warsztatach, oraz w sesji posterowej. Spółka udostępnia uczestnikom do korzystania sale konferencyjne wraz z odpowiednim sprzętem technicznym (komputer, rzutnik/projektor multimedialny, sprzęt nagłaśniający, mikrofony i inne), koordynuje działania związane z marketingiem danej imprezy (np. ustawienie tablic informacyjnych itp.), przygotowuje wystrój sal konferencyjnych. Pracownicy Spółki zajmują się obsługą logistyczną konferencji (informatyk, pracownicy techniczni, osoby odpowiedzialne za rejestrację uczestników, pracownicy ochrony itp.). Podczas każdej konferencji Spółka zapewnia również napoje i drobny poczęstunek w formie tak zwanych przerw kawowych.

Spółka świadczy również różne dodatkowe usługi na rzecz uczestników konferencji jak zakwaterowanie, transfery, organizacja czasu wolnego w formie wycieczek czy imprez integracyjnych a niekiedy również pełne wyżywienie uczestników konferencji. W zależności od rodzaju konferencji usługi te są czasami wliczone w opłatę konferencyjną (w tak zwane "wpisowe") a czasem są możliwe do wykupienia jako dodatkowe, rozliczane niezależnie usługi.

W uzupełnieniu przedstawionych we wniosku stanów faktycznych Wnioskodawca wskazał:

1. W odpowiedzi na pytanie tut. Organu "czy Wnioskodawca świadczy usługę organizacji konferencji na rzecz konkretnego jednego zamawiającego i wystawia na jego rzecz jedną fakturę, natomiast ewentualne faktury dla uczestników konferencji wystawia ten nabywca, czy też Wnioskodawca organizuje konferencje niejako z własnej inicjatywy i mogą w niej brać udział osoby zgłoszone przez instytucje lub zagranicznych podatników i Wnioskodawca wystawia każdemu z tych podmiotów fakturę" Wnioskodawca odpowiedział, że "Wnioskodawca wystawia faktury poszczególnym uczestnikom konferencji."

2. Konferencje odbywają się wyłącznie na terytorium Polski.

3. Usługi świadczone są z siedziby Wnioskodawcy, znajdującej się w Polsce.

4. Nabywcy mają swoje siedziby w różnych krajach, zarówno w Unii Europejskiej jak i poza nią.

5. Usługi dodatkowe organizowane dla Nabywców usługi konferencyjnej są usługami pomocniczymi, i można je ogólnie określić jako organizację pobytu uczestników podczas konferencji. Usługi te nie mogłyby istnieć bez świadczenia usługi głównej, gdyż świadczone są wyłącznie dla uczestników konferencji. Zarówno przejazdy, zakwaterowanie, wycieczki jak i wyżywienie uczestników mają na celu zapewnienie klientowi pełnego komfortu podczas jego pobytu na konferencji. Wnioskodawca nie świadczy tego typu usług na rzecz klientów niebędących uczestnikami organizowanych przez niego wydarzeń. Świadczone przez Wnioskodawcę usługi stanowią usługi znane na świecie jako PCO (Professional Congress Organizer) czyli Profesjonalnego Organizatora Kongresu. Usługi te polegają na kompleksowej obsłudze wydarzenia, i tylko dzięki świadczeniu usługi w taki właśnie sposób Wnioskodawca dostaje zlecenia na organizację tego typu wydarzeń.

6. Wysokość opłaty konferencyjnej, jak i to co wchodzi w jej zakres określane są każdorazowo przez komitet organizacyjny danej konferencji (zewnętrza firma zlecająca Wnioskodawcy organizację konferencji). Komitet ten może ustalić że w ramach opłaty konferencyjnej oprócz uczestnictwa w konferencji uczestnikowi przysługuje zakwaterowanie w hotelu, wyżywienie, wycieczka, przejazdy - lub tylko niektóre z tych usług. Może też ustalić, że opłata konferencyjna upoważnia wyłącznie do uczestnictwa w konferencji a usługi dodatkowe świadczone będą tylko dla zainteresowanych, którzy zakupią je oddzielnie.

7. Konferencje są zazwyczaj imprezami kilkudniowymi. Każdy uczestnik w ramach wykupionego wpisowego (opłaty konferencyjnej) uczestniczy w sesjach plenarnych, seminariach, sesjach posterowych. Bywa tak, że ten sam uczestnik jednego dnia jest słuchaczem, innego sam prezentuje swoje osiągnięcia i badania. Choćby ze względu na charakter czas trwania imprezy i miejsce pobytu, w ramach wpisowego oferowane są dodatkowe usługi i materiały. Uczestnik otrzymuje materiały konferencyjne prezentujące zakres merytoryczny konferencji. Otrzymuje też pewne świadczenia, np. przerwy kawowe, lunche, transfery, wycieczki, itp. Ich ilość i charakter zależą od zaleceń i wymagań komitetu organizacyjnego i każdorazowo są trochę inne. Ponieważ uczestnicy w większości mają zagwarantowane śniadanie w hotelu, na wyżywienie składają się: obiad w czasie konferencji, przerwy kawowe (kawa, herbata, zimne napoje, ciastka), a czasami również kolacja wieczorna organizowana dla uczestników konferencji w którejś z restauracji.

8. Usługi transferów polegają na dowiezieniu uczestnika konferencji z miejsca jego przylotu/przyjazdu do zamówionego przez niego hotelu lub do miejsca gdzie odbywa się konferencja (w zależności od jego preferencji) oraz odwiezienia uczestnika z terenów konferencji czy hotelu do miejsca wylotu/odjazdu. Świadczenie takich usług, jak zostało opisane w pkt 5 stanowi część usługi kompleksowej świadczonej przez PCO.

9. Konferencje i kongresy (szczególnie te międzynarodowe) organizowane są przeważnie w miejscach atrakcyjnych turystycznie. Uczestnicy takiego wydarzenia chcą bowiem nie tylko skorzystać z części merytorycznej spotkania, ale przy okazji zwiedzić i poznać miejsca w które przyjeżdżają. Wnioskodawca organizuje więc przede wszystkim wycieczki takie jak: zwiedzanie, czy wycieczka do. Świadczenie tego typu usług turystycznych stanowi część usługi kompleksowej świadczonej przez PCO.

10. Wnioskodawca nie odnotował przypadku aby uczestnik konferencji wykupił usługi dodatkowe i nie chciał z nich korzystać, natomiast oczywiście Wnioskodawca nie może nikogo zmusić do wyjazdu na zamówioną wycieczkę czy zjedzenia opłaconego posiłku.

11. Oferowane świadczenia dodatkowe są ważnym elementem przy wyborze przez Komitet Organizacyjny Konferencji firmy, która zajmie się organizacją wydarzenia. Gdyby Wnioskodawca nie świadczył tych usług nie mógłby zostać uznany za Profesjonalnego Organizatora Kongresu, świadczącego usługi kompleksowe - a tylko tacy organizatorzy są poszukiwani przez zleceniodawców. Można więc uznać że gdyby Wnioskodawca nie miał w ofercie usług dodatkowych nie byłoby możliwe zorganizowanie przez niego tego typu konferencji.

12. Na pytanie tut. Organu czy warunkiem świadczenia usługi głównej (organizacji konferencji) jest zapewnienie świadczenia dodatkowego (usług dodatkowych), tj. czy zapewnienie świadczenia dodatkowego jest niezbędne do zamówienia usługi konferencyjnej i czy bez istnienia usługi dodatkowej zamawiający nie zdecyduje się na zakup usługi konferencyjnej Wnioskodawca wskazał "jak wyżej".

13. Usługi dodatkowe oferowane są czasami łącznie a czasami osobno, zależy to wyłącznie od wymogów Komitetu Organizacyjnego danej konferencji. Program konferencji jak i dostępne usługi dodatkowe dobierane są przez nich z uwzględnieniem oczekiwań uczestników danego wydarzenia, dlatego można uznać te usługi za nierozerwalne w stosunku do usługi konferencji.

14. Na pytanie tut. Organu czy cel usługi (konferencja) zostanie w pełni zrealizowany w przypadku braku skorzystania przez uczestników z usług dodatkowych pomimo, że świadczenia te uczestnikom będą przysługiwały Wnioskodawca wskazał, że trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż usługi dodatkowe dobierane są z uwzględnieniem oczekiwań uczestników konferencji, i ciężko wyobrazić sobie sytuację w której w ramach opłaty konferencyjnej uczestnikom przysługuje obiad i nikt z niego nie skorzysta. Ale oczywiście gdyby tak się stało nie można by wtedy uznać że cel konferencji nie został w pełni zrealizowany.

W uzupełnieniu z dnia 9 czerwca 2014 r. Wnioskodawca wskazał, że zawiera z inną firma, organizacją naukową lub innym podmiotem umowę na kompleksową obsługę wydarzenia/konferencji/spotkania. W ramach zawartej umowy Wnioskodawca realizuje uzgodnione z nim świadczenia np. przygotowanie sal wykładowych, rezerwacje hotelowe, druki materiałów konferencyjnych, obsługę cateringową, program turystyczny, zabudowę stoisk reklamowych lub inne świadczenia.

W tym przypadku Wnioskodawca rozlicza się bezpośrednio z każdym z uczestników konferencji oddzielnie, wystawiając we własnym imieniu, na rzecz firmy delegującej uczestnika czyli zleceniodawcy fakturę (także faktury zaliczkowe) za udział jej pracownika w konferencji. Udział ten nazywany jest zazwyczaj opłatą rejestracyjną lub wpisowym. Suma tych faktur ma pokryć koszty organizacji konferencji z zapewnić firmie Wnioskodawcy godziwy zysk.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku gdy zleceniodawca delegujący pracownika do udziału w konferencji posiada siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, usługa świadczona na rzecz podatników, o których mowa w art. 28a ustawy o VAT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.

Dodatkowo w przypadku tak organizowanych konferencji firma z którą Wnioskodawca zawarł umowę na kompleksową obsługę wydarzenia wystawia w swoim imieniu na rzecz firmy Wnioskodawcy fakturę za pomoc w przygotowaniu konferencji (np. opracowanie programu naukowego).

Dodatkowo Wnioskodawca wyjaśnił, że konferencje organizuje również w sposób opisany poniżej, ale zapytanie Wnioskodawcy nie dotyczyło tego sposobu organizacji imprez.

Zleceniodawca (firma, organizacja naukowa lub inny podmiot) zleca Wnioskodawcy kompleksową obsługę wydarzenia. W ramach zawartej umowy Wnioskodawca realizuje zlecone mu świadczenia np. przygotowanie sal wykładowych, rezerwacje hotelowe, druki materiałów konferencyjnych, obsługę cateringową, program turystyczny, zabudowę stoisk lub inne świadczenia.

Wnioskodawca rozlicza się wtedy bezpośrednio ze zleceniodawca wystawiając we własnym imieniu, na rzecz zleceniodawcy fakturę (także faktury zaliczkowe) za kompleksowe zorganizowanie konferencji. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przypadku gdy zleceniodawca posiada siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, usługa świadczona na rzecz podatników, o których mowa w art. 28a ustawy o VAT, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski.

W uzupełnieniu z 24 czerwca 2014 r. Wnioskodawca wskazał, że przedmiotem zapytania jest sytuacja, w której Wnioskodawca na zlecenie zewnętrznej firmy (Komitetu organizacyjnego), będącej głównym organizatorem i inicjatorem konferencji wykonuje kompleksową usługę polegającą na organizacji tego wydarzenia, jednak zapłaty za tą usługę nie otrzymuje bezpośrednio od tej firmy, a od instytucji kierujących uczestników do udziału w tym wydarzeniu (w formie opłat wpisowych) i to dla nich wystawia faktury za uczestnictwo w konferencji.

Komitet organizacyjny wraz z Wnioskodawcą ustalają jakie usługi będą przysługiwały uczestnikom danej konferencji w ramach opłaty wpisowej i wspólnie ustalają wysokość tej opłaty tak, aby zebrane przez wnioskodawcę opłaty wpisowe pokryły wszystkie koszty organizacji konferencji i zapewniły Wnioskodawcy wynagrodzenie za wykonanie usługi organizacji konferencji. Wnioskodawca w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego zapytania nie wystawia więc faktury dla Komitetu organizacyjnego (który niejako zleca organizację konferencji) a wyłącznie dla jej uczestników (w tym uczestników zgłaszanych przez zagranicznych podatników).

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że usługa ta (ze względu na swój kompleksowy charakter) pomimo rozliczania się z poszczególnymi uczestnikami konferencji, nie jest usługą wstępu na konferencję, a usługą organizacji konferencji. W zakres tej usługi wchodzi bowiem każdorazowo: rejestracja uczestników, przyjmowanie i selekcja zgłoszeń, ustalanie programu konferencji, opracowanie i przygotowanie materiałów konferencyjnych takie jak program konferencji, skorowidz nazwisk uczestników, czy książkę abstraktów (zbiór nadesłanych streszczeń i artykułów). Podczas konferencji aktywni uczestnicy mogą brać udział w sesjach wykładowych panelowych, sesjach plenarnych, panelach dyskusyjnych czy warsztatach, oraz w sesji posterowej. Spółka udostępnia uczestnikom do korzystania sale konferencyjne wraz z odpowiednim sprzętem technicznym (komputer, rzutnik/projektor multimedialny, sprzęt nagłaśniający, mikrofony i inne), koordynuje działania związane z marketingiem danej imprezy (np. ustawienie tablic informacyjnych itp.), przygotowuje wystrój sal konferencyjnych. Pracownicy Spółki zajmują się obsługą logistyczną konferencji (informatyk, pracownicy techniczni, osoby odpowiedzialne za rejestrację uczestników, pracownicy ochrony itp.). Podczas każdej konferencji Spółka zapewnia również napoje i drobny poczęstunek w formie tak zwanych przerw kawowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy dla sprzedawanej usługi związanej z aktywnym uczestnictwem w konferencji naukowej, zawierającej świadczenia opisane powyżej (w ramach opłaty wpisowej nie zawierającej usług dodatkowych jak wycieczki, transfery, zakwaterowanie czy pełne wyżywienie), która to usługa jest opłacona przez instytucję bądź osobę zagraniczną będącą podatnikiem w myśl artykułu 28a ustawy o VAT miejscem właściwym dla świadczenia tej usługi będzie siedziba usługobiorcy określona zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

2. Czy dla sprzedawanej usługi związanej z aktywnym uczestnictwem w konferencji naukowej, zawierającej świadczenia opisane powyżej (w ramach opłaty zawierającej również usługi dodatkowe jak wycieczki, transfery, zakwaterowanie czy pełne wyżywienie), która to usługa jest opłacona przez instytucję bądź osobę zagraniczną będącą podatnikiem w myśl artykułu 28a ustawy o VAT miejscem właściwym dla świadczenia tej usługi będzie siedziba usługobiorcy określona zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w obydwu przypadkach wykonywana przez Wnioskodawcę usługa jest jedną kompleksową usługą organizacji konferencji, a nie usługą wstępu na konferencję, a w konsekwencji, że miejscem świadczenia wykonywanej przez Wnioskodawcę usługi będzie siedziba usługobiorcy - w myśl art. 28b ust. 1 ustawy o VAT.

Cechą charakterystyczną usługi wstępu jest przyznanie prawa do wstępu w zamian za bilet lub opłatę. Uważamy, że sam wstęp nie jest istotą i dominującą składową świadczonej przez Wnioskodawcę usługi. Z punktu widzenia uczestników konferencji naukowej bardzo ważna jest możliwość nadesłania materiałów i ich publikacja, pozwalająca na prezentację swoich dokonań naukowych oraz pozyskanie materiałów konferencyjnych, z opracowaniami nadesłanymi przez innych uczestników. Zdarza się, że osoby w ramach wniesionej opłaty rejestrują się jako uczestnicy konferencji, nadsyłają i publikują materiały, opracowują wspólnie z innymi uczestnikami postery, które prezentowane są podczas konferencji, natomiast same na konferencję nie przyjeżdżają (materiały konferencyjne są im przekazywane). W takim przypadku opłata konferencyjna nie podlega zwrotowi. Wnioskodawca uważa również, że świadczone przez niego na rzecz uczestników usługi w trakcie trwania samej konferencji nie polegają na przyznaniu prawa wstępu, a bardziej na udostępnieniu im do korzystania wyposażonych sal konferencyjnych, organizacji ich czasu oraz wspomagania logistycznego organizowanej dla nich imprezy. Sami uczestniczy nie są biernymi słuchaczami, tylko aktywnie uczestniczą w organizowanym wydarzeniu. Zdaniem Wnioskodawcy nie można więc zaklasyfikować świadczonej przez niego usługi jako usługi wstępu zgodnej z art. 28g ust. 1, gdyż nie jest to usługa pokrewna do usług takich jak wejście do teatru, na koncert czy inną imprezę gdzie charakter uczestnictwa jest bierny.

Zatem ww. usługa, świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz podatników, o których mowa w art. 28a ustawy o VAT, posiadających siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium Polski nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, bowiem miejscem świadczenia tej usługi będzie terytorium kraju, w którym usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej (zgodnie z artykułem 28b ust. 1 ustawy o VAT). Formułując zdanie własne Wnioskodawca opierał się m.in. na tezach zawartych w interpretacjach indywidualnych IPPP3/443-599/13-3/SM oraz IPTPP2/443-12/11-7/BM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że z uwagi na fakt ścisłego powiązania z sobą zagadnień będących przedmiotem zapytań Wnioskodawcy, tut. organ udzielił na nie odpowiedzi w jednej interpretacji indywidualnej.

Zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy o VAT - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a.

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W art. 28a ustawy o VAT wskazano, iż na potrzeby stosowania rozdziału dotyczącego miejsca świadczenia przy świadczeniu usług:

Powyższy artykuł wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników uznawane są również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2 ww. ustawy w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika działającego w takim charakterze jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Tę zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika a przepisy art. 28e, 28f ust. 1 i 1a, 28g ust. 1, 28i, 28j ust. 1 i 2 oraz 28n ustawy nie będą przewidywać innych zasad ustalenia miejsca świadczenia.

Jak stanowi art. 28g ust. 1 ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

Zgodnie z art. 28g ust. 2 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz podobnych usług, takich jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych do tych usług, w tym świadczenia usług przez organizatorów usług w tych dziedzinach, świadczonych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, jest miejsce, w którym ta działalność faktycznie jest wykonywana.

Stosownie do art. 53 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 347, str. 1, z późn. zm.) - miejscem świadczenia usług wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, takie jak targi i wystawy, oraz usług pomocniczych związanych z usługami wstępu na te imprezy, świadczonych na rzecz podatnika, jest miejsce, w którym te imprezy faktycznie się odbywają.

W kontekście ustalenia miejsca świadczenia usług (w tym usług wstępu), konieczne jest także odwołanie się do rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 77, str. 1), które w art. 32 zdefiniowało pojęcie usług wstępu poprzez m.in. wskazanie, jakie usługi wchodzą w zakres tego pojęcia.

I tak, w myśl art. 32 ust. 1 ww. rozporządzenia - usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za bilet lub opłatę, w tym opłatę w formie abonamentu, biletu okresowego lub opłaty okresowej.

Z kolei jak stanowi art. 32 ust. 2 tego rozporządzenia - ustęp 1 ma zastosowanie w szczególności do:

Jak stanowi art. 33 ww. rozporządzenia, usługi pomocnicze, o których mowa w art. 53 dyrektywy 2006/112/WE, obejmują usługi, które są bezpośrednio powiązane ze wstępem na wydarzenia kulturalne, artystyczne, sportowe, naukowe, edukacyjne, rozrywkowe lub podobne, świadczone oddzielnie na rzecz osoby uczestniczącej w wydarzeniu za opłatą.

Artykuł 32 rozporządzenia Nr 282/2011 definiuje "usługi wstępu" odnosząc je w szczególności do przyznania prawa wstępu na imprezy takie jak spektakle, przedstawienia teatralne, występy cyrkowe, targi, do parków rozrywki, na koncerty, wystawy, jak również inne podobne wydarzenia kulturalne, a także przyznanie prawa wstępu na wydarzenia sportowe, takie jak mecze lub zawody oraz przyznanie prawa wstępu na wydarzenia edukacyjne i naukowe, takie jak konferencje i seminaria.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca organizuje kongresy i konferencje naukowe, których istotą jest umożliwienie ich uczestnikom wymiany wiedzy i doświadczeń, publikacji opracowań naukowych, prezentacji posterów, a czasem również zdobycie punktów edukacyjnych. Do uczestnictwa w takich wydarzeniach przedsiębiorstwa i instytucje zgłaszają swoich pracowników, lub zgłaszają się indywidualnie osoby fizyczne.

Uczestniczyć w kongresie (konferencji) można na różne sposoby i w różnym zakresie. Każdy uczestnik zgłasza swoje uczestnictwo poprzez wypełnienie formularza na stronie internetowej, zgłaszając tym samym chęć uczestnictwa i wskazując zakres usług z jakich chce korzystać. W kolejnym etapie następuje selekcja zgłoszeń, uczestnicy konferencji przesyłają do organizatora krótkie streszczenia swoich opracowań naukowych zwane abstraktami. Na ich podstawie, a także na podstawie dorobku naukowego zgłaszających się osób dokonuje się selekcji wystąpień na wykłady plenarne, wystąpienia i wykłady w ramach poszczególnych sesji, wystąpienia ustne (referaty) oraz prezentacje posterów.

Wnioskodawca w ramach wykonywanej usługi na rzecz uczestników, prowadzi ich rejestrację, wspomaga Komitet Naukowy w przyjmowaniu i selekcji zgłoszeń oraz pomaga w ustalaniu programu konferencji. Opracowuje i przygotowuje materiały konferencyjne takie jak program konferencji, skorowidz nazwisk uczestników, czy książkę abstraktów (zbiór nadesłanych streszczeń i artykułów). Każdy zarejestrowany uczestnik konferencji otrzymuje materiały konferencyjne, niezależnie od tego czy jest obecny na miejscu wydarzenia. Podczas konferencji uczestnicy mogą brać udział w sesjach wykładowych panelowych, sesjach plenarnych, panelach dyskusyjnych czy warsztatach, oraz w sesji posterowej. Spółka udostępnia uczestnikom do korzystania sale konferencyjne wraz z odpowiednim sprzętem technicznym (komputer, rzutnik/projektor multimedialny, sprzęt nagłaśniający, mikrofony i inne), koordynuje działania związane z marketingiem danej imprezy (np. ustawienie tablic informacyjnych itp.), przygotowuje wystrój sal konferencyjnych. Pracownicy Spółki zajmują się obsługą logistyczną konferencji (informatyk, pracownicy techniczni, osoby odpowiedzialne za rejestrację uczestników, pracownicy ochrony itp.). Podczas każdej konferencji Spółka zapewnia również napoje i drobny poczęstunek w formie tak zwanych przerw kawowych.

Spółka świadczy również różne dodatkowe usługi na rzecz uczestników konferencji jak zakwaterowanie, transfery, organizacja czasu wolnego w formie wycieczek czy imprez integracyjnych a niekiedy również pełne wyżywienie uczestników konferencji. W zależności od rodzaju konferencji usługi te są czasami wliczone w opłatę konferencyjną (w tak zwane "wpisowe") a czasem są możliwe do wykupienia jako dodatkowe, rozliczane niezależnie usługi.

Konferencje są zazwyczaj imprezami kilkudniowymi. Każdy uczestnik w ramach wykupionego wpisowego (opłaty konferencyjnej) uczestniczy w sesjach plenarnych, seminariach, sesjach posterowych. Bywa tak, że ten sam uczestnik jednego dnia jest słuchaczem, innego sam prezentuje swoje osiągnięcia i badania. Choćby ze względu na charakter czas trwania imprezy i miejsce pobytu, w ramach wpisowego oferowane są dodatkowe usługi i materiały. Uczestnik otrzymuje materiały konferencyjne prezentujące zakres merytoryczny konferencji. Otrzymuje też pewne świadczenia, np. przerwy kawowe, lunche, transfery, wycieczki, itp. Ich ilość i charakter zależą od zaleceń i wymagań komitetu organizacyjnego i każdorazowo są trochę inne.

Ponadto w uzupełnieniu z 24 czerwca 2014 r. Wnioskodawca wskazał, że na zlecenie zewnętrznej firmy (Komitetu organizacyjnego), będącej głównym organizatorem i inicjatorem konferencji wykonuje kompleksową usługę polegającą na organizacji tego wydarzenia, jednak zapłaty za tą usługę nie otrzymuje bezpośrednio od tej firmy, a od instytucji kierujących uczestników do udziału w tym wydarzeniu (w formie opłat wpisowych) i to dla nich wystawia faktury za uczestnictwo w konferencji. Komitet organizacyjny wraz z Wnioskodawcą ustalają jakie usługi będą przysługiwały uczestnikom danej konferencji w ramach opłaty wpisowej i wspólnie ustalają wysokość tej opłaty tak, aby zebrane przez Wnioskodawcę opłaty wpisowe pokryły wszystkie koszty organizacji konferencji i zapewniły Wnioskodawcy wynagrodzenie za wykonanie usługi organizacji konferencji. Wnioskodawca w sytuacji będącej przedmiotem niniejszego zapytania nie wystawia więc faktury dla Komitetu organizacyjnego a wyłącznie dla jej uczestników (w tym uczestników zgłaszanych przez zagranicznych podatników).

Zdaniem tut. organu w przedmiotowej sprawie podmiot, który nabywa usługę - podatnik w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług - jest zainteresowany uczestniczeniem jego pracowników w określonych imprezach o charakterze naukowym w tj. konferencji naukowej (kongresie). Usługi wstępu na tego typu imprezy obejmują, zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami, świadczenie usług, których podstawową cechą jest przyznawanie prawa wstępu w zamian za opłatę konferencyjną (wpisowe). Podkreślenia wymaga, iż opłata dotyczy zawsze udziału w danym wydarzeniu (tu: w konferencji naukowej - kongresie), nie zaś samego wstępu na organizowaną imprezę. Zatem to usługa wstępu obejmuje, co do zasady, prawo do udziału w konferencji naukowej (tekst jedn.: sesjach wykładowych panelowych, sesjach plenarnych, panelach dyskusyjnych czy warsztatach, oraz w sesji posterowej, wraz z materiałami konferencyjnymi, konsumpcją serwowanych w ramach konferencji posiłków, np. przerwy kawowe, lunche), czyli te elementy, które z reguły zawierają się w tzw. opłacie konferencyjnej, a uczestnik konferencji nabywa usługę wstępu tj. szeroki dostęp do konferencji nie ograniczający się jedynie do fizycznego wstępu do miejsca gdzie odbywa się konferencja.

Tym samym, usługi uczestnictwa w konferencjach (bez względu na charakter uczestnictwa) należy zakwalifikować jako usługi wstępu, których miejsce świadczenia znajduje się w miejscu (państwie), w którym te imprezy (konferencje naukowe) się odbywają.

Zatem, w tym przypadku, podmiotem zobowiązanym do rozliczenia z tego tytułu podatku VAT jest - w oparciu o zasady ogólne, a więc z wyłączeniem mechanizmu reverse charge - Wnioskodawca (usługodawca - organizator konferencji).

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca z tytułu wykonywanej usługi wystawia faktury za uczestnictwo w konferencji bezpośrednio dla uczestników konferencji ewentualnie instytucji kierujących tych uczestników do udziału w konferencji i od tych podmiotów otrzymuje wynagrodzenie (w formie opłat wpisowych/rejestracyjnych).

Tak więc świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz uczestników konferencji usługa polegająca na zapewnieniu im udziału w sesjach wykładowych panelowych, sesjach plenarnych, panelach dyskusyjnych czy warsztatach, oraz w sesji posterowej, wraz z materiałami konferencyjnymi, konsumpcją serwowanych w ramach konferencji posiłków, w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną, należy uznać za świadczenie usługi wstępu, której miejsce świadczenia i opodatkowania - wbrew stanowisku Wnioskodawcy - znajduje się w miejscu (państwie), w którym siedzibę działalności gospodarczej posiada Wnioskodawca, tj. na terytorium kraju, w którym impreza (konferencja/kongres) się odbywa, tj. w Polsce, zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, że miejscem świadczenia wykonywanej przez Wnioskodawcę usługi będzie siedziba usługobiorcy - w myśl art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnośnie świadczenia przez Wnioskodawcę na rzecz uczestników konferencji usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną wraz z szeregiem usług dodatkowych jak wycieczki, imprezy integracyjne, transfery, zakwaterowanie czy pełne wyżywienie należy zauważyć, że ww. usługi dodatkowe mają charakter usług turystycznych.

W art. 28n ust. 1 ustawy o VAT przewidziano szczególny sposób określania miejsca świadczenia usług turystycznych zgodnie z którym w przypadku świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługodawca posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

W myśl art. 28n ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku, gdy usługi turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, są świadczone ze stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługodawcy znajdującego się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 28n ust. 3 ustawy o VAT, w przypadku gdy usługodawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, o którym mowa w ust. 2, miejscem świadczenia usług turystyki, o których mowa w art. 119 ust. 1, jest miejsce, w którym posiada on stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia usług turystki, jednak przez usługę turystyki należy rozumieć kompleksową usługę, na rzecz turysty, która obejmuje swym zakresem cząstkowe usługi, bez których dana impreza turystyczna nie mogłaby się odbyć. Zatem za usługi turystyki należy uznać zorganizowane lub indywidualne wyjazdy wypoczynkowe połączone z rekreacją i rozrywką (tzn. kompleksowym programem imprez).

Usługa turystyczna jest zatem z natury usługą kompleksową na którą składają się takie czynności jak transport turysty, jego zakwaterowanie połączone z rekreacją i rozrywką.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca wskazał, że zarówno przejazdy, zakwaterowanie, wycieczki jak i wyżywienie uczestników mają na celu zapewnienie klientowi pełnego komfortu podczas jego pobytu na konferencji. (...) Wysokość opłaty konferencyjnej, jak i to co wchodzi w jej zakres określane są każdorazowo przez komitet organizacyjny danej konferencji (zewnętrza firma zlecająca Wnioskodawcy organizację konferencji). Komitet ten może ustalić że w ramach opłaty konferencyjnej oprócz uczestnictwa w konferencji uczestnikowi przysługuje zakwaterowanie w hotelu, wyżywienie, wycieczka, przejazdy - lub tylko niektóre z tych usług. Może też ustalić, że opłata konferencyjna upoważnia wyłącznie do uczestnictwa w konferencji a usługi dodatkowe świadczone będą tylko dla zainteresowanych, którzy zakupią je oddzielnie. (...) Ponieważ uczestnicy w większości mają zagwarantowane śniadanie w hotelu, na wyżywienie składają się: obiad w czasie konferencji, przerwy kawowe (kawa, herbata, zimne napoje, ciastka), a czasami również kolacja wieczorna organizowana dla uczestników konferencji w którejś z restauracji.

Usługi transferów polegają na dowiezieniu uczestnika konferencji z miejsca jego przylotu/przyjazdu do zamówionego przez niego hotelu lub do miejsca gdzie odbywa się konferencja (w zależności od jego preferencji) oraz odwiezienia uczestnika z terenów konferencji czy hotelu do miejsca wylotu/odjazdu.

Wobec powyższego uznać należy, że ww. świadczeń dodatkowych w postaci usługi zakwaterowania, transferu uczestnika konferencji, organizacji czasu wolnego w formie wycieczek czy imprez integracyjnych, wyżywienia uczestników konferencji (poza konsumpcją serwowanych podczas konferencji posiłków np. napoje, drobne poczęstunki, przerwy kawowe, lunche) nie można wpisać w ramy "kompleksowości" usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną.

Zdaniem tut. organu, świadczenia te stanowią odrębny rodzaj usług turystycznych oferowanych przez Wnioskodawcę.

Jak bowiem wynika z wniosku oferowane przez Wnioskodawcę usługi dodatkowe - turystyczne - w postaci zakwaterowania, transferu uczestnika konferencji, organizacji czasu wolnego w formie wycieczek czy imprez integracyjnych, wyżywienia uczestników konferencji (poza konsumpcją serwowanych w ramach konferencji posiłków, np. napoje, drobne poczęstunki, przerwy kawowe, lunche) nie stanowią, świadczeń pomocniczych w realizacji przez Wnioskodawcę usługi podstawowej wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną.

Ww. usługi nie są bowiem niezbędne do wykonania ww. usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną organizacji konferencji.

Kwestia usług kompleksowych była przedmiotem orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W sprawie C-349/96 Trybunał uznał, że w celu ustalenia, czy świadczenie usług obejmujące kilka części składowych należy traktować jako jedno świadczenie czy też jako dwa lub więcej świadczeń wycenianych odrębnie, należy zważyć dwie podstawowe zasady rządzące podatkiem od towarów i usług. Po pierwsze, treść art. 2 (1) VI Dyrektywy, zgodnie z którym każde świadczenie usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne. Po drugie, fakt, że świadczenie obejmujące z ekonomicznego punktu widzenia jedną usługę nie powinno być sztucznie dzielone, co mogłoby doprowadzić do nieprawidłowości w funkcjonowaniu systemu VAT. Zdaniem Trybunału pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

Warto tutaj również przywołać orzeczenie w sprawie C 41/04 gdzie Trybunał zauważył, że "jeżeli dwa lub więcej świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako konsumenta przeciętnego, są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą one w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to wszystkie te świadczenia lub czynności stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku od wartości dodanej".

W świetle powyższych orzeczeń należy stwierdzić, że usługę kompleksową należy sklasyfikować (określić miejsce świadczenia, obowiązek podatkowy, stawkę) tak jak czynność główną w tym świadczeniu, która określa charakter (cel) zasadniczy usługi. Przy czym ma to zastosowanie tylko do sytuacji gdy usługi uznawane za pomocnicze nie stanowią dla klienta celu samego w sobie, lecz są środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

Wnioskodawca wskazał we wniosku, że wysokość opłaty konferencyjnej, jak i to co wchodzi w jej zakres określane są każdorazowo przez komitet organizacyjny danej konferencji. (...) Komitet ten może ustalić że w ramach opłaty konferencyjnej oprócz uczestnictwa w konferencji uczestnikowi przysługuje zakwaterowanie w hotelu, wyżywienie, wycieczka, przejazdy - lub tylko niektóre z tych usług. Może też ustalić, że opłata konferencyjna upoważnia wyłącznie do uczestnictwa w konferencji a usługi dodatkowe świadczone będą tylko dla zainteresowanych, którzy zakupią je oddzielnie. (...) Usługi dodatkowe oferowane są czasami łącznie a czasami osobno, zależy to wyłącznie od wymogów Komitetu Organizacyjnego danej konferencji.

W ocenie tut. organu fakt, że w usługi dodatkowe mają na celu zapewnienie klientowi pełnego komfortu podczas jego pobytu na konferencji nie może przesądzać o tym, że działania Wnioskodawcy, podejmowane w celu pozyskania klienta, automatycznie będą stanowiły wraz z usługami podstawowymi, do sprzedaży których dąży Wnioskodawca, jedno kompleksowe świadczenie.

Skoro wskazane wyżej usługi turystyczne nie są ściśle związane i niezbędne do wykonania usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną, to w ocenie tut. organu zapewnienie klientom Wnioskodawcy tego typu usług nie stanowi elementu składowego usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną świadczonej przez Wnioskodawcę, lecz odrębne usługi.

Jak bowiem podkreślono powyżej, jeżeli w skład świadczonej usługi wchodzą czynności, które nie służą wyłącznie wykonaniu czynności głównej, podstawowej, lecz mogą mieć również charakter samoistny, to wówczas nie ma podstaw dla traktowania ich jako elementu usługi kompleksowej. Za takie czynności uznać należy w przedmiotowej sprawie oferowane przez Wnioskodawcę usługi turystyczne (tekst jedn.: usługi dodatkowe takie jak zakwaterowanie, transfer uczestnika konferencji, organizacji czasu wolnego w formie wycieczek czy imprez integracyjnych, wyżywienia uczestników konferencji (poza konsumpcją serwowanych podczas konferencji posiłków). Innymi słowy, sama usługa wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną nie straci na wartości w przypadku wyłączenia tego typu dodatkowych usług turystycznych.

Zatem w sytuacji gdy Wnioskodawca świadczy takie czynności jak zakwaterowanie, transfer uczestnika konferencji, organizacja czasu wolnego w formie wycieczek czy imprez integracyjnych, wyżywienie uczestników konferencji (poza konsumpcją serwowanych w ramach konferencji posiłków, np. napoje, drobne poczęstunki, przerwy kawowe, lunche) - to należy uznać, że świadczy usługę turystyczną polegającą na zorganizowaniu kompleksowego programu turystycznego dla uczestników konferencji.

Nie sposób uznać, że świadczenia wykonywane w ramach usługi turystycznej wykazują ścisłe powiązanie i są konieczne dla usługi wstępu na konferencję, w taki sposób, iż w sensie gospodarczym tworzą jedną całość, których rozdzielenie miałoby sztuczny charakter. Nie można również uznać, że usługa turystyczna jest zdeterminowana przez usługę główną (usługę usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną) oraz że nie można wykonać lub wykorzystać usługi głównej bez tej dodatkowej usługi.

Jak wynika z wniosku, cel usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną może zostać w pełni zrealizowany w przypadku braku skorzystania przez uczestników z pakietu usług turystycznych, pomimo że świadczenia te uczestnikom konferencji przysługują.

Powyższe okoliczności wskazują, że ww. usługi turystyczne (świadczenia dodatkowe) oferowane w ramach świadczonej przez Wnioskodawcę usługi wstępu na konferencję, nie stanowią środka do lepszego wykonania tych usług, stanowią usługi odrębne, mające na celu uatrakcyjnienie pobytu uczestnikom. Ponadto wymienione we wniosku usługi turystyczne stanowią dla uczestników konferencji dodatkowe atrakcje i nie maja charakteru obowiązkowego związanego z konferencją.

Mając na uwadze powyższy opis sprawy oraz powołane przepisy należy stwierdzić, że miejsce świadczenia dla świadczenia złożonego z usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną oraz usługi turystycznej należy ustalić odrębnie, według - opisanych poniżej - zasad właściwych dla tych czynności.

Miejsce świadczenia usługi wstępu na konferencję w zamian za wpisowe bądź opłatę rejestracyjną w przedmiotowej sprawie ustalić należy zgodnie z art. 28g ust. 1 ustawy o VAT. Zatem miejscem świadczenia i opodatkowania ww. usługi wstępu na konferencję jest miejsce (państwo), w którym impreza (konferencja/kongres) się odbywa, tj. w Polsce.

Natomiast dla świadczonej przez Wnioskodawcę usługi turystycznej miejsce jej świadczenia należy określić na podstawie art. 28n ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji miejscem świadczenia tych usług będzie Polska czyli kraj w którym Wnioskodawca posiada siedzibę i z którego świadczone są te usługi dodatkowe.

Reasumując, stanowisko Wnioskodawcy, że w obydwu przypadkach wykonywana przez Wnioskodawcę usługa jest jedną kompleksową usługą organizacji konferencji, a nie usługą wstępu na konferencję, a w konsekwencji, że miejscem świadczenia wykonywanej przez Wnioskodawcę usługi będzie siedziba usługobiorcy - w myśl art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Natomiast odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych tut. organ wskazuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach wnioskodawcy w związku z tym skutki prawne, czy też ewentualna ochrona, określone w art. 14k do 14 m mogą dotyczyć wyłącznie podmiotu, który uzyskał interpretację indywidualną.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.