IBPP1/443-1683/08/AL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko ZOZ, przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2008 r. (data wpływu 14 listopada 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 26 stycznia 2009 r. (data wpływu 28 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku od towarów i usług czynności udzielania pracownikom i emerytom pożyczek z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 listopada 2008 r. wpłynął do tutejszego organu wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku od towarów i usług czynności udzielania pracownikom i emerytom pożyczek z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 26 stycznia 2009 r. (data wpływu 28 stycznia 2009 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu Nr IBPP1/443-1683/08/AL z dnia 20 stycznia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych ZOZ udziela pożyczek na cele mieszkaniowe swoim pracownikom i emerytom. Z tytułu udzielonych pożyczek Wnioskodawca pobiera odsetki w wysokości 4%.

Wnioskodawca wskazał, iż na podstawie postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego Nr XXX z dnia 27 października 2005 r. traktuje te czynności jako odpłatne świadczenie usług podlegające podatkowi VAT. Zgodnie z ww. postanowieniem są to usługi pośrednictwa finansowego zwolnione z podatku VAT. W związku z powyższym usługi te Wnioskodawca dokumentuje fakturą wewnętrzną i wykazuje w deklaracji VAT-7 jako sprzedaż zwolnioną.

Ponadto Wnioskodawca podniósł, iż dnia 2 września 2008 r. ukazał się wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (I FSK 1076/07), który mówi o tym, że pracodawca, który pożycza pracownikom pieniądze ze środków ZFŚS jedynie administruje funduszem, nie wykonuje usługi pośrednictwa finansowego, a wykonywana czynność nie jest objęta podatkiem VAT.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca wskazał, iż jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Natomiast dla usług będących przedmiotem wniosku, określonych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej klasyfikacji Wyrobów i usług (co stanowiło odpowiedź na wezwanie tut. organu) Wnioskodawca wskazał symbol PKWiU dla usług pośrednictwa finansowego - 65.22.10.

W związku z opisanym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z wyrokiem NSA dotychczasowe działania Wnioskodawcy są poprawne.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze sentencję wyroku NSA, iż pracodawca jedynie administruje funduszem, co nie jest formą działalności gospodarczej, nie ma pełnej swobody w dysponowaniu środkami funduszu oraz wykonuje tylko obowiązki, które nakładają na niego przepisy, Wnioskodawca przychyla się do stanowiska NSA.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację wydano w oparciu o stan prawny obowiązujący do dnia 30 listopada 2008 r., gdyż Wnioskodawca wskazał, że sprawa dotyczy zaistniałego stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl natomiast art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy.

W przedmiotowym załączniku nr 4 zawierającym "Wykaz usług zwolnionych od podatku" pod poz. 3 wymieniono usługi pośrednictwa finansowego (sekcja J ex 65-67), z wyłączeniem:

Ustawodawca w objaśnieniach do ww. załącznika wskazał, iż - ex - dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca, będący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych udziela pożyczek na cele mieszkaniowe swoim pracownikom i emerytom. Z tytułu udzielonych pożyczek Wnioskodawca pobiera odsetki w wysokości 4%.

Wnioskodawca wskazał, iż na podstawie postanowienia Naczelnika Urzędu Skarbowego Nr XXX z dnia 27 października 2005 r. traktuje te czynności jako odpłatne świadczenie usług podlegające podatkowi VAT. Zgodnie z ww. postanowieniem są to usługi pośrednictwa finansowego zwolnione z podatku VAT. W związku z powyższym usługi te Wnioskodawca dokumentuje fakturą wewnętrzną i wykazuje w deklaracji VAT-7 jako sprzedaż zwolnioną.

Natomiast dla usług będących przedmiotem wniosku, określonych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej klasyfikacji Wyrobów i usług Wnioskodawca wskazał symbol PKWiU dla usług pośrednictwa finansowego - 65.22.10.

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika więc, że Wnioskodawca udziela na cele mieszkaniowe oprocentowanych pożyczek pieniężnych pracownikom oraz emerytom. Udzielanie przez Wnioskodawcę odpłatnych pożyczek wypełnia dyspozycje przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1, w związku z art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 2 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.

Wnioskodawca zaklasyfikował przedmiotową usługę udzielenia pożyczki, według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, do grupowania o symbolu 65.22.10 - usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym.

Wykaz usług zwolnionych od podatku zawarty został w załączniku nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług, w którym to, pod pozycją 3 wymieniono jako zwolnione - usługi pośrednictwa finansowego należące do Sekcji J grupowania PKWiU ex (65-67) z wyłączeniami tam wskazanymi.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż przedmiotowa usługa udzielenia oprocentowanej pożyczki, czyli będąca usługą odpłatną, korzysta ze zwolnienia na podstawie przepisów art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 29 ust. 1 ww. ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku zawarcia umowy pożyczki podlegającej opodatkowaniu, obrotem na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług jest kwota należna z tytułu usług pośrednictwa finansowego pomniejszona o kwotę należnego podatku tj. kwota należnych pożyczkodawcy odsetek.

Jednocześnie Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego wskazał, iż powyższą usługę udzielania pożyczek pracownikom z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych dokumentuje fakturą wewnętrzną oraz wykazuje w deklaracji VAT-7 jako sprzedaż zwolnioną.

Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, iż przepis art. 106 ust. 7 ustawy o VAT wymienia przypadki, w których wystawia się faktury wewnętrzne. Są to: czynności wymienione w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, dostawa towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, import usług. Faktury wewnętrzne są wystawiane także dla dokumentowania zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze.

Zawarte w treści tego przepisu wyszczególnienie nie zawiera świadczenia usług pośrednictwa finansowego, które na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT są zwolnione od podatku VAT.

W myśl natomiast art. 106 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Stosownie do przepisu § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r.), zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Jednakże na mocy art. 106 ust. 4 ww. ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

W świetle powyższego dokonywane przez Wnioskodawcę czynności winny były być dokumentowane fakturami VAT, jednakże w sytuacji gdy czynności te były lub są świadczone na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej wystawienie tych faktur winno być dokonywane wyłącznie na żądanie tych osób.

Zgodnie natomiast z art. 99 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe, co do zasady, za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w art. 99 ust. 14 ww. ustawy o VAT Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzory deklaracji podatkowych, o których mowa w ust. 1, 2 i 8-11, wraz z objaśnieniami co do sposobu prawidłowego ich wypełnienia oraz terminu i miejsca ich składania.

Jak wynika z obowiązującego do dnia 30 listopada 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 września 2005 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 185, poz. 1545), załącznik Nr 1 określa wzór deklaracji VAT-7 dla podatku od towarów i usług.

W związku z tym, powyższą usługę jako zwolnioną od podatku, Wnioskodawca winien ująć w części C w poz. 20 ww. deklaracji VAT-7.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Podkreślenia wymaga fakt, iż organ podatkowy nie jest organem uprawnionym do klasyfikowania danych usług lub towarów do odpowiednich symboli PKWiU. Zgodnie z zasadami metodycznymi klasyfikacji statystycznych - na podstawie Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania, w tym także dla usług, według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, zainteresowany podmiot może zwrócić się z wnioskiem do Urzędu Statystycznego, który udziela informacji w zakresie stosowania wyżej powołanych standardów klasyfikacyjnych.

Końcowo należy nadmienić, iż odnośnie wskazanego we wniosku wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 2 września 2008 r. Sygn. akt I FSK 1076/07 stwierdzić należy, iż wydany został w indywidualnej sprawie i nie stanowi źródła powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.