IBPP1/443-135/08/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani A. K., przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2008 r. (data wpływu 23 stycznia 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 lutego 2008 r. (data wpływu 26 lutego 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 stycznia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku opodatkowania sprzedaży nieruchomości gruntowej. W odpowiedzi na wezwanie nr IBPP1/443-135/08/AZ z dnia 21 lutego 2008 r. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 25 lutego 2008 r. (data wpływu 26 lutego 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawiony następujący stan faktyczny:

Małżonkowie będący w ustawowej wspólności majątkowej, nabyli w 1991 r. niezabudowaną nieruchomość gruntową o obszarze 0,36 ha w P. - jako tereny rolnicze.W 1997 r. nabyli drugą nieruchomość niezabudowaną o obszarze 0,78 ha również jako tereny rolnicze w J.Przedmiotowe nieruchomości gruntowe zostały nabyte dla własnych potrzeb na poszerzenie gospodarstwa rolnego. Wnioskodawca nie był i nie jest rolnikiem ryczałtowym, nie dokonywał żadnej sprzedaży produktów rolnych. Nieruchomość o pow. 0,36 ha położona w P., zakupiona w 1991 r. używana była wyłącznie na działalność rolniczą dla własnych potrzeb i to tylko w pewnej części, która do dnia dzisiejszego stanowi własność małżonków. Druga część tej nieruchomości była użytkowana w latach 70-tych przez ekipę budująca drogę szybkiego ruchu jako składowisko maszyn (dlatego ta część była utwardzona i stanowiła nieużytek) i ta część została przez Wnioskodawcę sprzedana w 2005 r.

Nieruchomość o pow. 0,76 ha położona w J., zakupiona w 1997 r. wcale nie była uprawiana, z uwagi na usytuowanie terenu, różnicę poziomu gruntu, a także położenie w ścisłym centrum miasta (po wybudowaniu drogi dwupasmowej-obok działki).Obie nieruchomości, zakupione jako rolnicze, w związku ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego - zgodnie, z uchwałą Rady Gminy, zostały w 2000 r. przekwalifikowane na tereny przemysłowe z przeznaczeniem pod usługi i handel. W związku z przekształceniem z terenów rolniczych na tereny przemysłowo-handlowe, działki stały się dla małżonków zbędne i stanowiły obciążenie (niemożność zagospodarowania na cele rolnicze). W grudniu 2007 r. Wnioskodawca sprzedał nieruchomość posiadaną od 1997 r.Środki ze sprzedaży pierwszej działki (w 2005 r.) zostały przeznaczone na remont kapitalny i modernizację własnego domu mieszkalnego i obejścia wokół domu, a także na potrzeby osobiste.Środki ze sprzedaży drugiej działki w 2007 r. przeznaczono na założenie indywidualnego konta emerytalnego celem zabezpieczenia własnej starości.

Sprzedane działki nie były przedmiotem najmu ani dzierżawy. Obie działki stanowiły prywatny majątek Wnioskodawcy i nie były wykorzystywane do prowadzonej działalności gospodarczej.Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT od dnia 1 stycznia 2008 r., zarejestrowanym w związku ze sprzedażą działki w 2007 r.Wnioskodawca wraz z współmałżonkiem prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej od 1982 r. w zakresie konserwacji, mechaniki, blacharstwa, lakiernictwa samochodowego (warsztat samochodowy, PKD 5020 A). Ponadto Wnioskodawca wyjaśnił, że posiada (wspólnie z mężem) jeszcze gospodarstwo rolne położone w S. oraz pozostałą część działki w P. zakupionej w 1991 r., których nie zamierza sprzedawać.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od sprzedaży drugiej działki w grudniu 2007 r. stanowiącej majątek wspólny, która nigdy nie była związana z działalnością gospodarczą oraz nie była nabyta w celu odsprzedaży Wnioskodawca powinien zapłacić podatek VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż prywatnego majątku osób fizycznych, który nie są związany z działalnością gospodarczą oraz nie został nabyty celem odsprzedaży, nie ma charakteru handlowego podlegającego opodatkowaniu. Nie ma także charakteru częstotliwego i nie nosi znamion przedsięwzięcia realizowanego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bowiem nie wykracza poza zwykłe czynności konieczne dla zbycia składników majątku osobistego. Fakt zmiany przeznaczenia gruntów z rolnych na przemysłowe nie wskazuje na istnienie po stronie podatnika zamiaru prowadzenia działalności gospodarczej polegających na sprzedaży działek. Działania te zostały bowiem podjęte nie ze strony podatnika, ale z urzędu gminy. Wnioskodawca uważa, iż sprzedając nabyty wraz z współmałżonkiem majątek - korzysta z przysługującego mu prawa do swobodnego rozporządzenia własnym majątkiem. Nie można uznać zbycia takiego gruntu za częstotliwą dostawę nieruchomości, a tym samym nie mieści się ono w definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w związku z czym sprzedaż przedmiotowego gruntu nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.Dla poparcia swojego stanowiska Wnioskodawca wskazał wyrok WSA z dnia 26 stycznia 2007 r. sygn. akt. I SA/Wr.1688/06.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów na terytorium kraju rozumie się - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT - przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary rozumie się - zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przepisy te wskazują, że działalność prowadzona przez rolników również mieści się w pojęciu działalności gospodarczej. Zatem rolnik posiada status podatnika podatku od towarów i usług, prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą), która obejmuje także czynności polegające na sprzedaży gruntów, na których uprzednio była prowadzona działalność rolnicza.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika ponadto, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.Za podatnika należy uznać również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Przykładowo zlecenie wykonania analizy opłacalności inwestycji, która w rezultacie nigdy faktycznie nie została zrealizowana, powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Działalność gospodarcza może składać się z kilku następujących po sobie transakcji. Czynności przygotowawcze, takie jak nabycie nieruchomości, które stanowią część tych transakcji, powinny być również traktowane jako działalność gospodarcza. Poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje czynności, które są konieczne do przyszłego wykorzystania nieruchomości dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ww. ustawy, powinien być uznany za podatnika podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego o pow. 2,5 ha, natomiast zakupu nieruchomości gruntowych w 1991 r. o pow. 0,36 ha oraz w 1997 r. o pow. 0,76 ha dokonał celem poszerzenia gospodarstwa rolnego. Zatem z przedstawionych okoliczności wynika, iż przedmiotowe nieruchomości stanowiły grunty rolne, które zostały zakupione z zamiarem wykorzystania ich do działalności gospodarczej, która zgodnie z cytowanym powyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT obejmuje również rolników.

W 2005 r. Wnioskodawca wraz z współmałżonkiem dokonał sprzedaży części nieruchomości nabytej w 1991 r. Natomiast w grudniu 2007 r. dokonał sprzedaży kolejnej nieruchomości, która została nabyta w 1997 r. Ponadto należy podkreślić, iż Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT zarejestrowanym od dnia 1 stycznia 2008 r., w związku ze sprzedażą ww. działki w grudniu 2007 r.Zdaniem Wnioskodawcy obie działki stanowiły jego prywatny majątek. Oba tereny, w związku ze zmianą planu zagospodarowania przestrzennego zostały przekwalifikowane na tereny przemysłowe z przeznaczeniem pod usługi i handel. Wnioskodawca twierdzi, iż sprzedaż nieruchomości, nastąpiła z uwagi na niemożliwość zagospodarowania ich na cele rolne w związku z późn. zm. planu zagospodarowania przestrzennego.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, iż nieruchomość o pow. 0,76 ha położona w J. i sprzedana w grudniu 2007 r. wcale nie była uprawiana, z uwagi na usytuowanie terenu, różnicę poziomu gruntu, a także położenie w ścisłym centrum miasta (po wybudowaniu drogi dwupasmowej - obok działki). Podobnie nieużytek stanowiła część działki w P. sprzedana w 2005 r. (część utwardzona, która stanowiła składowisko dla maszyn w latach 70-tych). Jeżeli więc nieruchomości te nigdy nie były uprawiane z ww. względów to pewną niekonsekwencją jest twierdzenie Wnioskodawcy, iż nieruchomości zostały zakupione celem prowadzenia działalności rolniczej, gdyż niesprzyjające dla upraw czynniki tj. usytuowanie terenu, różnica poziomu gruntu, utwardzony grunt stanowiący nieużytek widoczne były w momencie zakupu, natomiast jeżeli droga została wybudowana po zakupie nieruchomości, a jej sąsiedztwo jest czynnikiem decydującym to do czasu jej wybudowania możliwe było prowadzenie działalności rolniczej.

Jednakże jak wskazano powyżej działalność gospodarcza opodatkowana jest bez względu na cel i rezultat takiej działalności, istotnym bowiem jest zadeklarowany zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczynione w tym celu pewne nakłady, a Wnioskodawca wskazuje, iż zakupu terenów rolniczych dokonał celem poszerzenia gospodarstwa rolnego. Ryzyko prowadzonej działalności i związane z nim skutki ekonomiczne obciążają podmiot prowadzący działalność i nie mają wpływu na jego obowiązki podatkowe powstałe z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę definicję działalności gospodarczej, zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, należy uznać, iż zamierzona transakcja ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Bowiem rolnik, w świetle ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Jeśli więc rolnik wykonuje inne czynności mieszczące się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług, brak jest podstaw prawnych do uznania, iż nie podlegają one opodatkowaniu. Ponadto sprzedaż kolejnej nieruchomości wykorzystywanej do działalności rolniczej wskazuje, iż czynność ta ma charakter powtarzalny. Warunek częstotliwości zostaje tu zatem wypełniony, w związku z czym nie można mówić o czynności jednorazowej.

Nie można również zgodzić się z twierdzeniem Wnioskodawcy, iż sprzedaż przedmiotowych nieruchomości to sprzedaż majątku osobistego. Wskazać bowiem trzeba, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia przedsiębiorstwo, dlatego zasadnym wydaje się przyjęcie uregulowań zawartych w innych aktach prawnych. Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny jest zorganizowanym zespołem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W przepisach Kodeksu cywilnego gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa w art. 553, jednak można przyjąć, że spełnia ono określone w Kodeksie cywilnym wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne oraz fakt, że działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług obejmuje wszelką działalność, w tym wykonywaną przez rolników, można przyjąć, iż gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania w ustawie o podatku od towarów i usług), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza. Nie można zatem uznać posiadanego przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego za majątek osobisty, gdyż jest to mienie służące w istocie prowadzonej działalności, natomiast sprzedaż części gruntu winna być traktowana jako sprzedaż części majątku związanego z prowadzoną w sposób zorganizowany działalnością gospodarczą. W konsekwencji nie można zgodzić się ze stanowiskiem, że sprzedaż przedmiotowych gruntów to sprzedaż majątku osobistego.

Dostawa terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu stawką podatku 22%. Należy zaznaczyć, że podatnik dokonujący dostawy przedmiotowych gruntów nie może skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę, co nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie.

Ponadto należy wskazać, iż zgodnie z przepisem art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d) ww. ustawy podatnicy podmiotowo zwolnieni od podatku dokonujący dostawy terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę nie mogą korzystać ze zwolnienia od tego podatku niezależnie od wielkości obrotów.Zatem dokonana przez Wnioskodawcę, jako rolnika dostawa gruntów przeznaczonych pod zabudowę, służących uprzednio działalności rolniczej, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki VAT 22%.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Wskazywany we wniosku wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 26 stycznia 2007 r. sygn. akt I SA/Wr. 1688/06 dotyczy konkretnej sprawy podatnika, osadzonej w określonym stanie faktycznym. Rozstrzygnięcie dokonane przez Sąd wiąże jedynie w konkretnej sprawie i nie stanowi źródła powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.