IBPP1/443-1309/12/BM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 14 grudnia 2012 r. (data wpływu 21 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 marca 2013 r. (data wpływu 20 marca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktur VAT wystawionych przez firmę doradczą na opracowanie zasad projektu biznesowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2012 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT z faktur VAT wystawionych przez firmę doradczą na opracowanie zasad projektu biznesowego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 15 marca 2013 r. (data wpływu 20 marca 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 8 marca 2013 r. znak: IBPP1/443-1309/13/BM.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca podpisał umowę z firmą doradczą na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego. Projekt ten polega na opracowaniu założeń finansowych i organizacyjnych koncepcji rozwoju systemu dystrybucji firmy Wnioskodawcy, polegającej na utworzeniu nowej firmy, tj. spółki dystrybucyjnej w formie spółki akcyjnej, której akcjonariuszem większościowym będzie Wnioskodawca, a mniejszościowymi - firmy z branży mięsnej, które zobowiążą się do kupowania od nowej firmy produktów wytworzonych przez Wnioskodawcę w zamian za udział w zysku nowej spółki.

Zadaniem firmy doradczej jest:

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług od dnia 17 kwietnia 1998 r. Głównym przedmiotem działalności firmy jest produkcja i przetwarzanie produktów mięsnych, handel hurtowy i detaliczny mięsem i wędlinami.

Utworzenie spółki dystrybucyjnej w formie spółki akcyjnej nastąpi poprzez powołanie do życia nowej spółki, której cały kapitał zakładowy w wysokości 100.000,00 zł obejmie Wnioskodawca. Kapitał zostanie opłacony gotówką. Jednocześnie akt notarialny upoważni Zarząd spółki do jednego lub kilku podwyższeń kapitału zakładowego o kwotę nie większą niż 75.000,00 zł. Oferta objęcia akcji skierowana zostanie do ograniczonej grupy potencjalnych klientów Wnioskodawcy, którzy zobowiążą się do dokonywania zakupów wędlin poprzez nowoutworzoną spółkę.

Nowoutworzona spółka będzie zupełnie odrębnym podmiotem, działającym na swój rachunek. Przedmiotem jej działalności będzie handel tylko wyrobami produkowanymi przez Wnioskodawcę.

Podatek naliczony z faktur VAT na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego będzie w całości związany z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy. Projekt ten ma na celu zabezpieczyć źródło przychodów Wnioskodawcy w przyszłości oraz zapewnić wzrost przychodów poprzez pozyskanie odbiorców. Nowi odbiorcy staną się akcjonariuszami nowoutworzonej spółki, będą partycypować w zyskach tejże spółki.

Potencjalne zyski z przystąpienia do nowej spółki dla nowych odbiorców - akcjonariuszy mają zachęcić ich do zwiększenia zakupów wyrobów Wnioskodawcy sprzedawanych za pośrednictwem nowej spółki dystrybucyjnej. Tym samym Wnioskodawca zwiększy swój udział w rynku oraz zwiększy swoje przychody.

Podatek naliczony z faktur VAT na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego nie będzie związany z działalnością opodatkowaną nowoutworzonej spółki dystrybucyjnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy podatek VAT naliczony z tytułu zakupu powyższych usług może zostać odliczony.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. podatnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług w zakresie, w jakim dokonane zakupy mają związek z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter pośredni lub bezpośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością wykonywaną przez podatnika, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości przyczynia się do generowania przez niego obrotów.

W związku z powyższym, podatek VAT naliczony z tytułu zakupu usług doradczych, mających pośredni związek z działalnością Wnioskodawcy, może zostać odliczony, gdyż usługi te przyczynią się do zwiększenia obrotu opodatkowanego Wnioskodawcy w przyszłości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Kwestie odliczenia podatku reguluje przepis art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, który stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Powołany art. 86 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi wykorzystywane są do celów transakcji opodatkowanych podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia. Ani charakter ani zakres tego związku nie został przez ustawodawcę w jakikolwiek sposób dookreślony. W szczególności żaden przepis nie wyraża wprost zasady, iż związek ten ma być bezpośredni i wyłączny.

Wobec tego, przy ocenie, czy nabyty towar lub usługa związane są z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, należy przede wszystkim zbadać cel wykonania tej czynności lub fakt jej zaistnienia. Cel ten może być zrealizowany przez różne działania, których efektem (nawet potencjalnym) jest "wykreowanie" sprzedaży opodatkowanej, nawet jeśli środkiem do osiągnięcia tego celu jest wykonanie czynności niepodlegającej opodatkowaniu, a ostatecznie dokonane zakupy towarów lub usług mają związek z czynnością (sprzedażą) opodatkowaną. Związek między zakupami a sprzedażą opodatkowaną nie musi mieć charakteru bezpośredniego. Wystarczające jest ustalenie istnienia związku pośredniego, byleby w końcowym rozrachunku można było stwierdzić przełożenie dokonanych zakupów na sprzedaż opodatkowaną, np. w postaci chociażby intensyfikacji działalności opodatkowanej danego podmiotu.

Należy również podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów i usług dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne jest wykonywanie czynności opodatkowanych.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż nabycie towarów i usług przeznaczonych do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie jego dokonania za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Jednocześnie z ww. zasady wynika, że odliczenie podatku naliczonego, może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających temu podatkowi.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji "zamiaru" wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca, czynny zarejestrowany podatnik podatku od towarów i usług, podpisał umowę z firmą doradczą na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego. Projekt ten polega na opracowaniu założeń finansowych i organizacyjnych koncepcji rozwoju systemu dystrybucji firmy Wnioskodawcy, polegającej na utworzeniu nowej firmy, tj. spółki dystrybucyjnej w formie spółki akcyjnej, której akcjonariuszem większościowym będzie Wnioskodawca, a mniejszościowymi - firmy z branży mięsnej, które zobowiążą się do kupowania od nowej firmy produktów wytworzonych przez Wnioskodawcę w zamian za udział w zysku nowej spółki.

Zadaniem firmy doradczej jest:

Utworzenie spółki dystrybucyjnej w formie spółki akcyjnej nastąpi poprzez powołanie do życia nowej spółki, której cały kapitał zakładowy obejmie Wnioskodawca. Oferta objęcia akcji skierowana zostanie do ograniczonej grupy potencjalnych klientów Wnioskodawcy, którzy zobowiążą się do dokonywania zakupów wędlin poprzez nowoutworzoną spółkę.

Nowoutworzona spółka będzie zupełnie odrębnym podmiotem, działającym na swój rachunek. Przedmiotem jej działalności będzie handel tylko wyrobami produkowanymi przez Wnioskodawcę.

Wnioskodawca wskazał we wniosku, że podatek naliczony z faktur VAT na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego będzie w całości związany z działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy. Projekt ten ma na celu zabezpieczyć źródło przychodów Wnioskodawcy w przyszłości oraz zapewnić wzrost przychodów poprzez pozyskanie odbiorców. Nowi odbiorcy staną się akcjonariuszami nowoutworzonej spółki, będą partycypować w zyskach tejże spółki.

Potencjalne zyski z przystąpienia do nowej spółki dla nowych odbiorców - akcjonariuszy mają zachęcić ich do zwiększenia zakupów wyrobów Wnioskodawcy sprzedawanych za pośrednictwem nowej spółki dystrybucyjnej. Tym samym Wnioskodawca zwiększy swój udział w rynku oraz zwiększy swoje przychody.

Jak wskazano powyżej przepis art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT daje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem związany jest podatek naliczony, są wykorzystywane przez tego podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem koniecznym do uzyskania prawa do odliczenia podatku VAT jest związek nabywanych towarów i usług z czynnościami opodatkowanymi, przy czym związek ten musi mieć charakter niewątpliwy, lecz niekoniecznie bezpośredni.

Podatnik musi jednak wykazać związek poniesionego wydatku z prowadzoną działalnością opodatkowaną.

Należy zauważyć, że w orzecznictwie TSUE (w tym wyrokach TSUE z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechik AG przeciwko Finanzamt Linz, z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie C-98/98 Commissioners of Customs and Excise przeciw Midland Bank plc oraz z dnia 22 lutego 2001 r. w sprawie C-408/98 Abbey National plc przeciwko Commissioners of Customs and Excise) wyraźnie podkreśla się, że co do zasady niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy zakupami (wydatkami) a konkretną transakcją opodatkowaną. Wydatki te powinny stanowić część składową kosztów świadczenia, uwzględnioną w cenie.

TSUE zauważa, że "...brak takiej konkretnej transakcji opodatkowanej nie musi zawsze prowadzić do utraty prawa do odliczenia VAT. W przypadku bowiem wydatków zaliczanych do tzw. kosztów ogólnych, wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów i usług a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w bezpośrednim związku z jego opodatkowaną działalnością gospodarczą - prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT".

W przedmiotowej sprawie mamy w istocie do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami/podatnikami tj. Wnioskodawcą prowadzącym opodatkowaną działalność gospodarczą oraz nowoutworzoną Spółką dystrybucyjną.

Wskazane we wniosku wydatki poniesione przez Wnioskodawcę i udokumentowane fakturami na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego polegającego na utworzeniu nowej firmy, tj. spółki dystrybucyjnej nie są, w ocenie tut. organu, związane z żadną działalnością opodatkowaną Wnioskodawcy w rozumieniu związku wyjaśnionego przez Trybunał Sprawiedliwości w ww. orzeczeniach. Wydatki te nie stanowią bowiem elementu cenotwórczego produktów sprzedawanych przez Wnioskodawcę, lecz są w istocie związane wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy, z działalnością nowoutworzonej spółki dystrybucyjnej. Nie wystąpi tutaj bezpośredni związek pomiędzy wydatkami poniesionym przez Wnioskodawcę na utworzenie nowej spółki dystrybucyjnej a konkretnymi transakcjami opodatkowanymi Wnioskodawcy.

To, że spółka utworzona przez Wnioskodawcę stanie się odbiorcą towarów Wnioskodawcy i sprzedaż dokonywana przez Wnioskodawcę na rzecz tej spółki będzie w przyszłości elementem obrotu Wnioskodawcy, nie powoduje, że wydatki poniesione na utworzenie tej spółki mają związek z czynnościami opodatkowanymi w rozumieniu przyjętym przez Trybunał Sprawiedliwości UE.

W konsekwencji skoro poniesione przez Wnioskodawcę, wskazane we wniosku, wydatki nie mają związku ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy należy stwierdzić, iż Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia naliczonego podatku wynikającego z faktur dokumentujących poniesienie wydatków na opracowanie zasad nowego projektu biznesowego polegającego na utworzeniu spółki dystrybucyjnej.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

W pozostałym zakresie objętym wnioskiem wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.