IBPP1/443-1274/10/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2010 r. (data wpływu 29 grudnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 lutego 2011 r. (data złożenia do tut. organu 28 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziałów w prawie własności działek niezabudowanych - jest prawidłowe.

W dniu 29 grudnia 2010 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sprzedaży udziałów w prawie własności działek niezabudowanych.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 lutego 2011 r. (data złożenia do tut. organu 28 lutego 2011 r.), będącym odpowiedzią na wezwania tut. organu nr IBPP1/443-1274/10/MS z dnia 22 lutego 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W latach 70-tych minionego wieku Wnioskodawca otrzymał wraz z żoną w drodze darowizny od szwagra nieruchomość (którą wcześniej szwagier otrzymał czasowo od teściów do momentu uzyskania pełnoletności przez żonę Wnioskodawcy). Nieruchomość o powierzchni 0,4763 ha jest położona w C. Nieruchomość ta jest zabudowana budynkiem mieszkalnym i wykorzystywana była do prywatnych celów Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie prowadził i nie prowadzi działalności gospodarczej. W 2004 r. zmarła żona Wnioskodawcy w związku z tym Wnioskodawca stał się współwłaścicielem #190; części ww. nieruchomości, natomiast córka Wnioskodawcy w #188; części. W 2010 r. Wnioskodawca wraz z córką wystąpił o wydzielenie z przedmiotowej nieruchomości 6 działek o powierzchni około 5 arów każda i wystąpił o ustalenie warunków zabudowy dla tych działek. Obecnie Wnioskodawca wraz z córką zamierza sprzedać dwie działki a dokonanie sprzedaży kolejnych planuje w następnym roku. Wnioskodawca oświadcza, że nie był i nie jest rolnikiem.

Nieruchomość była wykorzystywana przez Wnioskodawcę w następujący sposób:

* nasadzenie drzew i krzewów owocowych,

* uprawa zbóż z przeznaczeniem dla kur,

* uprawa ziemniaków i warzyw.

Uzyskane produkty przeznaczone były do konsumpcji we własnym zakresie.

Grunt nie był przedmiotem najmu lub dzierżawy.

Wnioskodawca dokonuje poszerzenia drogi dojazdowej do działek o 2,5m. Budowana jest magistrala wodociągowa z przeznaczeniem do każdej działki. Złożono wniosek do energetyki dotyczący doprowadzenia energii elektrycznej do działek kablem ziemnym. Obok działek przebiega gazociąg do którego można dołączyć budynki mieszkalne. Wiek i stan zdrowia oraz praca zawodowa córki uniemożliwiają Wnioskodawcy wraz córką dalszą pracę na nieruchomości. Środki finansowe Wnioskodawca wraz z córka planuje przeznaczyć na remont domu - zmiana konstrukcji dachu z płaskiego na dwuspadowy i ocieplenie budynku. Wnioskodawca wraz z córką posiada działkę zabudowaną (około 12 a) z budynkiem, w którym mieszkają. Wnioskodawca nie dokonywał wcześniej sprzedaży gruntów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż udziałów w ww. kilku działkach budowlanych będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy: jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej ma prawo do rozporządzania własnym majątkiem i jego sprzedaży bez konieczności opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Dokonane w przyszłości transakcje sprzedaży nie będą stanowiły profesjonalnego obrotu gospodarczego zatem nie będą podlegały opodatkowaniu tym podatkiem. Sprzedaż #190; udziału w działkach wskazanych we wniosku nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca przy sprzedaży nie jest podatnikiem VAT w myśl artykułu 15 ustawy VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary - w myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r. - rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r.).

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.

Stosownie do postanowień art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Ustawodawca w ww. przepisach poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług.

Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług, za wyjątkiem tych transakcji, które zostały taksatywnie wyłączone lub zwolnione z opodatkowania.

Powyższe regulacje wynikające z ustawodawstwa wspólnotowego dotyczącego harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych, wprowadzono w tym celu, aby nie dopuścić do:

Podstawowe bowiem znaczenie dla kształtu i funkcjonowania wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (podatku od towarów i usług) mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

Realizację powyższych fundamentalnych cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cyt. wyżej art. 5, 7 i 8 ustawy o VAT, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu powołanego art. 7 ustawy o VAT (w tym sprzedaż udziałów w prawie własności działek niezabudowanych) podlega opodatkowaniu, ale tylko taka, która wykonana jest przez podmiot, który w związku z jej realizacją występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE. L 347, s.1), "podatnikiem" jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. "Działalność gospodarcza" obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) cyt. Dyrektywy wskazano, że państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. "Teren budowlany" oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie (art. 12 ust. 3 Dyrektywy). Opodatkowaniu VAT podlega, na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE, odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem i działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia "częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowoprawne, było dokonywanie tej czynności wielokrotnie i w okolicznościach noszących znamiona działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W oparciu o przedstawiony stan prawny stwierdzić należy, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku udziałów w prawie własności 6 działek, dla których Wnioskodawca wraz z córką wystąpił o ustalenie warunków zabudowy jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej w tym handlowej.

Podkreślić przy tym należy, że zwłaszcza w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można pominąć, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywany w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Jeżeli zatem dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 nie można go uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany był bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż sprzedaż, z majątku osobistego, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest dokonywana okazjonalnie, w okolicznościach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem nadania mu stałego charakteru i nie było podejmowane dla celów zarobkowych.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy (w zakresie sprzedaży udziałów w prawie własności działek, dla których Wnioskodawca wraz z córką wystąpił o ustalenie warunków zabudowy) nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje na to, aby Wnioskodawca dokonując wraz z żoną nabycia w drodze darowizny nieruchomości o powierzchni 0,4763 ha, którą następnie wykorzystywał do swoich celów prywatnych (na nieruchomości znajduje się dom mieszkalny w którym Wnioskodawca obecnie mieszka, a pozostała niezabudowana część wykorzystywana była pod uprawy przeznaczone na potrzeby własne Wnioskodawcy) działał w charakterze handlowca.

Również okoliczności sprzedaży udziałów w prawie własności działek powstałych w wyniku podziału przedmiotowej działki o pow. 0,4763 ha, nie wskazują, iż miałaby być ona czyniona z zamiarem wykonywania w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Z treści wniosku wynika bowiem, iż działki, w których udziały mają być przedmiotem sprzedaży, powstały po dokonaniu podziału działki o pow. 0,4763 ha nabytej przez Wnioskodawcę wraz ze współmałżonką w latach siedemdziesiątych minionego wieku do majątku osobistego w celu zaspokojenia własnych potrzeb Wnioskodawcy.

W 2004 r. zmarła żona Wnioskodawcy w związku z tym Wnioskodawca stał się współwłaścicielem #190; części ww. nieruchomości, natomiast córka Wnioskodawcy w #188; części.

Wiek i stan zdrowia oraz praca zawodowa córki uniemożliwiają Wnioskodawcy wraz córką dalszą pracę na nieruchomości.

W związku z tym Wnioskodawca wraz z córką wystąpił w 2010 r. o wydzielenie z przedmiotowej nieruchomości 6 działek o powierzchni około 5 arów każda oraz wystąpił o ustalenie warunków zabudowy dla tych działek. Obecnie Wnioskodawca wraz z córka zamierza sprzedać dwie działki a dokonanie sprzedaży kolejnych planuje w następnym roku.

Środki finansowe Wnioskodawca planuje przeznaczyć na remont domu - zmiana konstrukcji dachu z płaskiego na dwuspadowy i ocieplenie budynku.

Jak wskazano powyżej podstawowym kryterium decydującym o opodatkowaniu podatkiem VAT sprzedaży działek jest m.in. zamiar z jakim dokonano jej nabycia oraz sposób jej wykorzystania w całym okresie posiadania. W przedmiotowej sprawie okoliczności jednoznacznie wskazują, iż nabycia w latach siedemdziesiątych minionego wieku działki o pow. 0,4763 ha, dokonano w celu zaspokojenia własnych potrzeb osobistych Wnioskodawcy. Okoliczności sprzedaży nie wskazują, iż sprzedaż ta ma być dokonana w celach zarobkowych - handlowych (jak wskazuje Wnioskodawca środki uzyskane ze sprzedaży udziałów w prawie własności działek zostaną przeznaczone na remont domu).

Działka z której wydzielono 6 działek, których udziały w prawie własności mają być przedmiotem planowanych dostaw nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy. Wcześniej Wnioskodawca nie dokonywał sprzedaży żadnych innych gruntów niż ten, o którym mowa we wniosku.

Nie można zatem stwierdzić, że Wnioskodawca nabył przedmiotową działkę o pow. 0,4763 ha celem odsprzedaży oraz dla celów zarobkowych, czy też w celu wykorzystania jej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a okolicznościom dokonania okazjonalnej transakcji zbycia tych udziałów w prawie własności działek nie można przypisać znamion działalności gospodarczej.

W świetle powyższego sprzedaży udziałów w prawie własności działek z majątku osobistego Wnioskodawcy nie można uznać za działalność gospodarczą, bowiem czynność ta nie mieści się w definicji, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu przedmiotowej sprzedaży. Tym samym sprzedaż udziałów w prawie własności działek nie będzie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego od dnia złożenia wniosku do dnia 31 grudnia 2010 r. oraz w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.