IBPP1/443-1200/12/ES

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 13 listopada 2012 r. (data wpływu 20 listopada 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 lutego 2013 r. (data wpływu 26 lutego 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymanym odszkodowaniem z tytułu wywłaszczenia nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa - jest prawidłowe.

W dniu 20 listopada 2012 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych związanych z otrzymanym odszkodowaniem z tytułu wywłaszczenia nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa.

Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 19 lutego 2013 r. (data wpływu 26 lutego 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu nr IBPP1/443-1200/12/ES z dnia 8 lutego 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 25 lipca 2007 r. Wnioskodawca nabył w drodze umowy darowizny w I grupie podatkowej od małżonka nieruchomość położoną w (...) jednostka ewidencyjna (...) obręb 6. Nieruchomość tę Wnioskodawca nabył jako własność prywatną nie mającą żadnego związku z działalnością gospodarczą.

W dniu 7 kwietnia 2009 r. Wojewoda wydał decyzje o ustaleniu lokalizacji drogi na podstawie tak zwanej (SPEC-ustawy) tj. ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 721 z późn. zm.) i art. 6 ust. 1 ustawy z 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, dla inwestycji Rozbudowa węzła drogowego z torowiskiem tramwajowym wraz z infrastrukturą oraz infrastrukturą obsługującą drogę i tereny przyległe przy zbiegu ulic A, B i O.

Od przedmiotowej decyzji Wnioskodawca wniósł odwołanie nie zgadzając się z lokalizacją drogi na terenie swojej działki. Jednak argumenty podniesione przez Wnioskodawcę w odwołaniu nie zostały uwzględnione.

Decyzja o lokalizacji drogi uprawomocniła się z dniem 13 października 2009 r. skutkiem czego wbrew woli Wnioskodawcy część jego działki z tym dniem przeszła na własność Skarbu Państwa, o czym Wnioskodawca został powiadomiony otrzymując decyzję utrzymującą w mocy decyzję o lokalizacji drogi. Wojewoda nie powiadomił Wnioskodawcy w żaden sposób o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego.

Bezpośrednio po otrzymaniu decyzji o utrzymaniu w mocy decyzji o lokalizacji drogi (w uzasadnieniu której powiadomiono Wnioskodawcę, że skutkuje to przejściem działki na własność Skarbu Państwa) w lipcu 2010 r. Urząd Wojewódzki zawiadomił Wnioskodawcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia odszkodowania za odebraną Wnioskodawcy nieruchomość, działkę 20/3 o pow. 0,0085 ha, która z dniem 13 października 2009 r. tj. z dniem uprawomocnienia się decyzji o lokalizacji drogi wojewódzkiej dla inwestycji "R" przeszła na własność Skarbu Państwa.

W dniu 17 listopada 2010 r. na podstawie art. 12 ust. 4a i 5, art. 18, art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.) oraz art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 25 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (tekst jedn.: Dz. U. Nr 154, poz. 958) oraz art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1a, 2, 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651) i art. 104 kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) orzekł o ustaleniu odszkodowania w wysokości 36 367,00 zł za nieruchomość, która z mocy prawa z dniem 13 października 2009 r. przeszła na własność Skarbu Państwa. Decyzja została wydana z powołaniem się na przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651).

Od przedmiotowej decyzji Wnioskodawca wniósł odwołanie do Ministerstwa Infrastruktury. W wyniku postępowania odwoławczego Ministerstwo Infrastruktury w dniu 15 grudnia 2011 r. uchyliło decyzję Wojewody z dnia 17 listopada 2010 r. w całości i przekazało sprawę do ponownego rozpatrzenia organowi pierwszej instancji.

Obecnie toczy się ponownie postępowanie przed organem I instancji o ustalenie odszkodowania za odebraną Wnioskodawcy działkę z mocy prawa w oparciu o przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Jednocześnie Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie Biura Rachunkowego będąc na chwilę obecną z racji prowadzonej działalności podatnikiem VAT czynnym. Działalność przedmiotowa nie ma żadnego związku z nabytą w drodze darowizny nieruchomością od małżonka, gdyż nabyta nieruchomość weszła do majątku osobistego Wnioskodawcy nie mając z majątkiem jego firmy nic wspólnego. Działka jest niezabudowana stanowi majątek prywatny Wnioskodawcy i nie jest przez niego wykorzystywana do działalności gospodarczej. Nabyciu przez Wnioskodawcę działki nie towarzyszył zamiar jej odprzedaży i uzyskania korzyści majątkowej ze zbycia przedmiotowej działki w jakikolwiek sposób, także w formie przeniesienia z nakazu władzy publicznej z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie. Tym bardziej nie towarzyszył temu zamiar dokonywania tej czynności w sposób częstotliwy. Część działki - 0,85 ara została Wnioskodawcy odebrana wbrew jego woli w drodze decyzji Wojewody na podstawie Spec ustawy jako działka niezbędna pod drogę, na którą to decyzję Wnioskodawca nie miał żadnego wpływu. Wszelkie argumenty podnoszone przez Wnioskodawcę w odwołaniu od decyzji przeciwko lokalizacji drogi na terenie jego działki nie zostały wzięte pod uwagę. Nikt wydając decyzję o lokalizacji drogi nie liczył się ze zdaniem Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu Wnioskodawca wskazuje, że nieruchomość jaką nabył od małżonka w drodze darowizny w lipcu 2007 r. składa się z 3080 metrów kwadratowych. Podziału tej działki stanowiącej jedną całość w kształcie prostokąta dokonał Urząd Miasta dla realizacji celów zagospodarowania przestrzennego.

W ramach swojej polityki z działki podstawowej 21/31 wydzielił działkę 20/3 o powierzchni 85 metrów kwadratowych, oraz działkę 20/5 o powierzchni 64 metry kwadratowe.

Działki te stanowiły jedną funkcjonalną całość w kształcie prostokąta. Wnioskodawca nigdy nie dokonywał żadnego podziału którejkolwiek działki. Nabywając nieruchomość jako jedną całość składająca się z trzech przyległych działek która miała posłużyć Wnioskodawcy do realizacji celu jakim miało być zbudowanie domu jednorodzinnego z ogródkiem Wnioskodawca nabył ją w takim kształcie jaki posiadał i dysponował jego małżonek. Nieruchomość ta w takim kształcie i o takim przeznaczeniu składającym się częściowo z terenu budowlanego, częściowo rekreacyjnego oraz drogi stanowiła bowiem wymarzony teren do realizacji zamierzonego przez Wnioskodawcę celu osobistego.

Przedmiotem wywłaszczenia była działka o powierzchni 85 metrów kwadratowych 20/3, która stanowiła dla Wnioskodawcy niezaprzeczalnie funkcjonalną całość z pozostałą częścią nieruchomości i Wnioskodawca nigdy nie zamierzał jej zbyć w jakiejkolwiek formie.

Cała nabyta nieruchomość w tym także wywłaszczona działka została nabyta przez Wnioskodawcę w drodze darowizny od męża do majątku prywatnego z zamiarem zbudowania przez Wnioskodawcę w przyszłości domu do zamieszkania dla ich własnej rodziny z uwagi na zamieszkiwanie dotąd w ciasnocie tj. 38-metrowym mieszkaniu w bloku. Nabyta nieruchomość miała posłużyć do realizacji marzeń o własnym domu z ogródkiem do zabawy dla dziecka wykorzystywanym wyłącznie dla celów osobistych, gdzie dziecko może swobodnie bawić się w piaskownicy i pograć w piłkę i pohuśtać się na huśtawce, oraz miejscem gdzie można na wolnym powietrzu przyrządzić grilla dla własnej konsumpcji i miała być wykorzystywana przez Wnioskodawcę jako jedna całość. Małżonek z uwagi na ciężką chorobę serca, nie czując się na siłach samemu zbudować dom dla ich rodziny podarował działkę Wnioskodawcy sądząc, iż ten pracując po 12 godzin dziennie zdoła kiedyś w przyszłości zgromadzić niezbędne fundusze aby wybudować dom dla ich rodziny. Pomimo ciężkiej pracy brak środków finansowych nie pozwolił Wnioskodawcy dotąd na realizacje tego celu. Przyczynił się do tego kryzys gospodarczy i brak zleceń na rynku pracy, który nie pozwolił Wnioskodawcy na zebranie kwoty, która umożliwiłaby realizację marzeń o lepszych, wygodniejszych warunkach życia dla własnej rodziny.

Działka wywłaszczona jak i cała nabyta nieruchomość nie była w ogóle wykorzystywana w żaden sposób i do żadnych celów, leżała nie użytkowana przez cały okres od momentu jej nabycia do dnia wywłaszczenia a nawet do dnia dzisiejszego.

Działka wywłaszczona jak i cała nabyta nieruchomość nie była wykorzystywana przez Wnioskodawcę do działalności rolniczej w rozumieniu podatku VAT. Na działce tej Wnioskodawca nic nie sadził ani nic nie uprawiał, ani niczego nie hodował (działka była nieużytkowana przez cały okres od momentu nabycia do dnia dzisiejszego nie przynosząc żadnych pożytków).

Cała nabyta nieruchomość od małżonka w tym wywłaszczona działka nie przyniosła Wnioskodawcy nigdy ani złotówki zysku. Nie była nigdy przez Wnioskodawcę wynajmowana ani dzierżawiona na żadne cele także reklamowe. Nie była także przedmiotem jakiejkolwiek umowy cywilnoprawnej ani żadnej innej. Od momentu jej nabycia w drodze darowizny do dnia dzisiejszego działka nabyta od małżonka nigdy nie przyniosła Wnioskodawcy żadnego nawet najmniejszego zysku, żadnych korzyści majątkowych ani żadnych innych pożytków.

Otrzymanej od małżonka nieruchomości w kształcie prostokąta o wielkości 3080 metrów kwadratowych Wnioskodawca nigdy nie zamierzał zbyć w jakiejkolwiek formie. Część działki (0.85 ara), która była w całości wraz z dwoma przyległymi przeznaczona przez Wnioskodawcę na cele budowy domu z ogródkiem do zabaw dziecięcych została Wnioskodawcy odebrana wbrew jego woli przez Skarb Państwa pogarszając możliwości kubaturowe zabudowy pozostałej części z uwagi na konieczność zachowania odstępu od drogi przewidzianego przepisami prawa budowlanego. Pomimo tych ograniczeń oraz braku odpowiednich środków Wnioskodawca zamierza w najbliższej przyszłości wziąć kredyt z banku w celu realizacji zamierzonej inwestycji na własne cele mieszkaniowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy odszkodowanie za odebraną Wnioskodawcy działkę, gdy zostanie wypłacone w 2013 r. będzie podlegało opodatkowaniu VAT zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w sytuacji gdzie odebrana nieruchomość nie stanowi składnika majątku firmy Wnioskodawcy lecz majątek osobisty i została nabyta w drodze darowizny od małżonka Wnioskodawcy w I grupie podatkowej jako majątek prywatny bez zamiaru odprzedaży czy zbycia w jakikolwiek sposób, nie będąc wykorzystywana i nie posiadając żadnego związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością.

Czy w sytuacji, gdy dojdzie do wydania i uprawomocnienia decyzji o odszkodowaniu jeszcze w 2012 r. a wypłata odszkodowania nastąpi już w 2013 r. będzie ono opodatkowane VAT - 23% czy też nie będzie podlegało obowiązkowi podatkowemu.

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota ewentualnego przyszłego odszkodowania za odebraną Wnioskodawcy z mocy prawa działkę nie będzie podlegała podatkowi VAT z uwagi na fakt, iż działka nie wchodzi w skład majątku firmy lecz jest majątkiem osobistym. Forma nabycia działki w drodze darowizny od małżonka przekreśla także możliwość przypisania Wnioskodawcy nabycia nieruchomości z zamiarem dokonywania tej czynności jaką jest przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej prawa własności działki w zamian za odszkodowanie w sposób częstotliwy w sytuacji gdy nabywając działkę 25 lipca 2007 r. Wnioskodawca nie miał pojęcia, że w 2009 r. Wojewoda wyda decyzję o lokalizacji drogi częściowo na terenie obejmującym działkę Wnioskodawcy. O braku zamiaru przenoszenia własności przedmiotowej działki świadczy także jednoznacznie fakt, iż działka została odebrana wbrew woli Wnioskodawcy pomimo jego wyraźnego sprzeciwu na lokalizację drogi na terenie obejmującej częściowo teren jego działki wyrażonego w odwołaniu od decyzji o lokalizacji drogi z dnia 7 kwietnia 2009 r. Wojewody (odwołanie zawiera wyraźny sprzeciw sformułowany na piśmie przeciwko lokalizacji drogi na terenie Wnioskodawcy i co za tym następuje i przeciwko odebraniu Wnioskodawcy działki z mocy prawa).

Czynność jaką jest przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie podlega opodatkowaniu, gdy jest wykonane w ramach działalności gospodarczej w okolicznościach wskazujących na zamiar jej kontynuowania w sposób częstotliwy. Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy okoliczność, iż nabył działkę w drodze darowizny od małżonka a część tej działki została Wnioskodawcy odebrana wbrew jego woli w drodze decyzji organu władzy całkowicie wyklucza zaistnienie okoliczności wykonania jednorazowej czynności (tekst jedn.: czynności przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie) z zamiarem wykonywania czynności w sposób częstotliwy co jest przesłanką mającą znaczenie dla kwestii określającej czy czynność jest wykonywana w ramach działalności gospodarczej w świetle ustawy o podatku VAT i przesądza o kwestii opodatkowania danej czynności podatkiem VAT. Nie jest to więc czynność wykonywana w ramach działalności gospodarczej.

Ponadto o fakcie, iż nie jest to czynność wykonywana w ramach działalności gospodarczej i nie jest ona opodatkowana VAT przesądza fakt, iż działka nie jest składnikiem majątku firmy lecz stanowi własność prywatną i nie jest w żaden sposób wykorzystywana do działalności gospodarczej i według Wnioskodawcy nie podlega podatkowi VAT ani według przepisów VAT obowiązujących w roku 2012 jak i w 2013, bez względu czy wypłata zostanie dokonana w 2012 r. czy 2013 r., a data wydania decyzji oraz jej uprawomocnienia o wysokości odszkodowania nie ma żadnego znaczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Zauważyć należy, że w myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.), ustawa określa zasady i warunki przygotowania inwestycji w zakresie dróg publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 z późn. zm.), zwanych dalej "drogami", a także organy właściwe w tych sprawach.

Artykuł 11a ust. 1 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych stanowi, że wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.

Zgodnie z art. 11f ust. 1 pkt 6 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

W myśl art. 12 ust. 4 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:

- z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.

Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej (art. 12 ust. 4a ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna (art. 12 ust. 4b ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe (art. 12 ust. 4f ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych).

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że przeniesienie własności nieruchomości na rzecz Skarbu Państwa za odszkodowaniem co do zasady, stanowi odpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. W tym przypadku, odszkodowanie pełni funkcję wynagrodzenia za przeniesienie własności towarów, czyniąc tego rodzaju dostawę faktycznie odpłatną i ze względu na przedmiot, czynność taka objęta jest podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jak stanowi art. 19 ust. 4 ustawy o VAT jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

Z kolei na podstawie przepisu § 3 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 247), w przypadku przeniesienia z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu własności towarów w zamian za odszkodowanie, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty.

Ponadto zaznaczyć należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie podlega samo odszkodowanie, lecz stanowiące dostawę towarów przeniesienie własności nieruchomości w zamian za wynagrodzenie przyjmujące formę odszkodowania.

Należy mieć jednak na uwadze, że aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonana przez podmiot, który dla tej czynności działa w charakterze podatnika.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Powyższe oznacza, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia "częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego nieruchomości, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Zatem podstawowym kryterium dla opodatkowania sprzedaży, w tym przypadku nieruchomości jest ustalenie, czy działanie to można uznać za wykorzystywanie w sposób ciągły do celów zarobkowych, czy majątek nabyty został na potrzeby własne, czy też z przeznaczeniem do działalności gospodarczej.

Jeżeli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika, czy wykonującego wolny zawód to w świetle cytowanego powyżej art. 15 ust. 2 podmiotu takiego nie można uznać za podatnika VAT z tytułu wykonania takiej czynności i to bez względu na to czy czynność tę wykonał jednorazowo ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania ich w sposób częstotliwy. Taka właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę majątku prywatnego. Majątek taki nabywany był bowiem na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci uznania tej osoby za podatnika VAT.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy uznać, iż w przedmiotowej sprawie w związku z dostawą wydzielonej części niezabudowanej działki w zamian za odszkodowanie Wnioskodawcy nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy o VAT. Nic nie wskazuje bowiem na to, że nabywając w drodze darowizny przedmiotową działkę w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, Wnioskodawca działał w charakterze handlowca, a okoliczności będące przyczyną transakcji są niezależne od woli Wnioskodawcy. Poza tym Wnioskodawca nigdy nie zamierzał zbyć przedmiotowego gruntu, co więcej, w dalszym ciągu, pomimo uszczupleniu jego powierzchni, na pozostałej części zamierza zrealizować planowaną budowę domu na własne cele mieszkaniowe.

Dokonując przedmiotowego rozstrzygnięcia, należy oprzeć się na orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości UE wydanych w sprawach C-180/10 i C-181/10. Z treści wskazanych orzeczeń wynika, że za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, tj. wykazuje aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W sprawie będącej przedmiotem niniejszej interpretacji nie wystąpił ciąg okoliczności, które wskazywałyby na działalność zbliżoną do działalności podmiotu zajmującego się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. Wnioskodawca poprzez darowiznę nabył grunt w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych, ponadto nie czerpał jakichkolwiek korzyści z przedmiotowej działki, niezabudowana działka, której część Wnioskodawca przekazał na rzecz Skarbu Państwa w zamian za odszkodowanie stanowiła majątek prywatny Wnioskodawcy i nie była przez niego wykorzystywana do działalności gospodarczej (biuro rachunkowe). Działka nie była wykorzystywana w żaden sposób i do żadnych celów, w tym do działalności rolniczej w rozumieniu podatku VAT, Wnioskodawca niczego nie uprawiał, ani niczego nie hodował. Cała nieruchomość w tym wywłaszczona działka nigdy nie była wynajmowana ani dzierżawiona na żadne cele także reklamowe, nie była także przedmiotem jakiejkolwiek umowy cywilnoprawnej ani żadnej innej. Ponadto okoliczności będące przyczyną transakcji są niezależne od woli Wnioskodawcy, natomiast Wnioskodawca nigdy nie zamierzał zbyć przedmiotowego gruntu, bowiem przeznaczył go na budowę domu dla siebie i swojej rodziny.

Mając powyższe na uwadze, w tej sytuacji brak jest podstaw do uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu dostawy działki nr 20/3 w zamian za odszkodowanie. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną dostawę za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku z dostawą jako podatnika podatku od towarów i usług. W niniejszej sprawie takich przesłanek brak. Powyższe wynika z faktu, iż przedmiotowa działka nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej. Z okoliczności sprawy wynika, że wydanie działki nr 20/3 w zamian za odszkodowanie nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym jako czynność związana ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawca nie podejmował aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami, tj. nie podejmował jakichkolwiek starań mających na celu przygotowanie do sprzedaży przedmiotowej działki.

Zatem wydanie działki nr 20/3 w zamian za odszkodowanie spowoduje uszczuplenie majątku osobistego Wnioskodawcy, co nie będzie wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Brak tego statusu pozbawia Wnioskodawcę cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 tej ustawy, a dostawę tej działki cech czynności opodatkowanej, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Tym samym wydanie działki nr 20/3 w zamian za odszkodowanie, nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ze względu na fakt, iż w związku z jej dostawą Wnioskodawca nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT oraz podmiotu wykonującego działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W związku z powyższym wydanie działki nr 20/3 w zamian za odszkodowanie nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy powstania obowiązku podatkowego.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy, iż dostawa działki w zamian za odszkodowanie nie podlega podatkowi VAT ani według przepisów VAT obowiązujących w roku 2012 jak i w 2013, bez względu czy wypłata zostanie dokonana w 2012 r. czy 2013 r., a data wydania decyzji oraz jej uprawomocnienia o wysokości odszkodowania nie ma żadnego znaczenia, należało uznać za prawidłowe.

Należy w tym miejscu jednak podkreślić, że tut. organ nie jest w stanie przewidzieć jakie nastąpią zmiany w przepisach prawa podatkowego w przyszłości, zatem niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z przedstawionych elementów zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie nadmienia się, iż w myśl w art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika więc, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego zdarzenia przyszłego. Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego, jest zatem związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem, dlatego też dokumenty dołączone do wniosku nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.