IBPP1/443-1177/09/LSz - Uprawnienie jednostki samorządu terytorialnego do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących realizację projektu inwestycyjnego pod nazwą „Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy".

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2009 r. (data wpływu 23 listopada 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur w związku z realizacją projektu inwestycyjnego pod nazwą "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy" - jest prawidłowe.

W dniu 23 listopada 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur w związku z realizacją projektu inwestycyjnego pod nazwą "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy".

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina realizując zadania nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, planowała wykonać inwestycję pn. "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy". W tym celu poniosła koszty opracowania dokumentacji technicznej na zadania inwestycyjne wchodzące w skład ww. projektu. W celu realizacji przedsięwzięcia przy udziale środków z funduszu spójności przekształciła zakład budżetowy w spółkę prawa handlowego. Spółka złożyła wniosek o dofinansowanie realizacji ww. projektu w ramach programu operacyjnego infrastruktura i środowisko, działanie 1.1. "Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tyś. RLM". Zadanie planowane jest do realizacji w latach 2009-2013.

Gmina w formie porozumienia przekazała nieodpłatnie do spółki dokumentację techniczną, za którą poniosła koszty.

Gmina nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, w związku z czym nie ma możliwości odzyskania VAT-u gdyż nie prowadzi rejestru zakupów. Spółka tworząc projekt wniosku uwzględniła jako koszty kwalifikowane koszty podatku VAT w tym również od dokumentacji technicznej przekazanej nieodpłatnie przez Gminę. Gmina jest 100 % udziałowcem spółki. Gmina nie będzie osiągać żadnych przychodów związanych ze świadczeniem usług, którym ma służyć ww. inwestycja.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur za dokumentację techniczną nieodpłatnie przekazaną na rzecz spółki.

Zdaniem Wnioskodawcy, w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych Gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Zakres inwestycji pn. "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy" nie będzie służyć działalności Gminy.

Gmina nie będzie wykonywała żadnych czynności opodatkowanych podatkiem VAT związanych z tą inwestycją.

Wobec powyższego Gminie nie przysługuje prawo odliczenia podatku naliczonego od faktur związanych z opracowaniem dokumentacji i nieodpłatnie przekazanej do spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że z uwagi na fakt, iż wniosek z dnia 16 listopada 2009 r., dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, niniejszą interpretacje oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących do dnia 31 grudnia 2009 r.

W myśl postanowień art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Według art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Gmina w ramach swoich zadań planuje wykonać inwestycję pn. "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy". W tym celu poniosła koszty opracowania dokumentacji technicznej na zadania inwestycyjne wchodzące w skład ww. projektu. W celu realizacji przedsięwzięcia przy udziale środków z funduszu spójności przekształciła zakład budżetowy w spółkę prawa handlowego. Spółka złożyła wniosek o dofinansowanie realizacji ww. projektu w ramach programu operacyjnego infrastruktura i środowisko, działanie 1.1. "Gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach powyżej 15 tyś. RLM". Zadanie planowane jest do realizacji w latach 2009-2013.

Gmina w formie porozumienia przekazała nieodpłatnie do spółki dokumentację techniczną, za którą poniosła koszty.

Gmina nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, w związku z czym nie ma możliwości odzyskania VAT-u gdyż nie prowadzi rejestru zakupów. Gmina jest 100 % udziałowcem spółki. Gmina nie będzie osiągać żadnych przychodów związanych ze świadczeniem usług, którym ma służyć ww. inwestycja.

W myśl powyższych przepisów nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, ponieważ Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami.

Ponadto Gmina nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, a prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług. W związku z czym Wnioskodawca nie ma możliwości odliczenia podatku VAT.

Tym samym Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z opracowaniem dokumentacji technicznej na zadanie inwestycyjne związane z projektem pn. "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy".

Ponadto z treści wniosku wynika, iż Gmina w formie porozumienia przekazała nieodpłatnie do spółki prawa handlowego przekształconego z zakładu budżetowego Gminy dokumentację techniczną, za którą poniosła koszty. Gmina jest 100 % udziałowcem spółki.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 - art. 8 ust. 1 cyt. ustawy. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Z powyższego wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług było objęte opodatkowaniem podatkiem VAT muszą być spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze ustawa wyraźnie wskazuje, że nie ma podstaw do opodatkowania usług świadczonych wprawdzie nieodpłatnie, lecz w związku z prowadzonym przez podatnika przedsiębiorstwem. Drugim warunkiem objęcia nieodpłatnych usług podatkiem VAT jest istnienie prawa podatnika do odliczenia całości lub części podatku naliczonego związanego ze świadczonymi usługami.

Przez usługi niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy uznać wszelkie usługi, których świadczenie odbyło się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Biorąc pod uwagę fakt, iż opisane we wniosku nieodpłatne świadczenie usług (nieodpłatne przekazanie dokumentacji technicznej Spółce) będzie się odbywało w związku z prowadzoną przez Gminę działalnością (wykonywanie we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność zadań publicznych) brak podstaw do traktowania tego nieodpłatnego przekazania jako odpłatnego świadczenia usług. Tym samym czynność ta jako nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, ponoszone koszty związane z realizacją przedmiotowego zadania nie służyły czynnościom opodatkowanym i Gmina nie jest podatnikiem podatku VAT. Zatem Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z opracowaniem dokumentacji technicznej (nieodpłatnie przekazanej Spółce) na zadanie inwestycyjne wchodzące w skład projektu pn. "Uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej na terenie Miasta i Gminy".

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Ponadto należy zaznaczyć, iż w przedmiotowej sprawie nie znajdą również zastosowania uregulowania § 22 ust. 1 i 2 obowiązującego od dnia 1 grudnia 2008 r., rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którymi zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe bezpośrednio im przekazane na odrębny rachunek bankowy, na którym są ulokowane wyłącznie środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w § 8 ust. 3 i 4, przysługuje zwrot podatku naliczonego. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do zarejestrowanych podatników dokonujących bezpośrednio nabycia towarów i usług lub importu towarów za środki finansowe, przekazane z rachunku bankowego, na którym są ulokowane środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, przekazane przez podatnika, o którym mowa w ust. 1.

Przepisy ww. rozporządzenia przewidują bowiem możliwość zwrotu kwoty podatku naliczonego zarejestrowanym podatnikom, którzy dokonują nabycia towarów i usług (w całości lub w części) za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o której mowa w § 8 ust. 3 i 4 ww. rozporządzenia, a w szczególności przedakcesyjnych środków Unii Europejskiej (PHARE). W przypadku finansowania programów, realizowanych w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej, warunkiem uzyskania zwrotu jest zawarcie umowy na realizację projektu przed dniem 1 maja 2004 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.