IBPP1/443-1047/08/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 15 lipca 2008 r. (data wpływu 21 lipca 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 września 2008 r. (data wpływu 19 września 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T." - jest prawidłowe.

W dniu 21 lipca 2008 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T.". Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 września 2008 r. (data wpływu 19 września 2008 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca dnia 13 kwietnia 2007 r. złożył wniosek o uzyskanie dofinansowania ze Śródków Europejskiego Obszaru Gospodarczego w ramach Priorytetu 2.1 Ochrona środowiska, w tym środowiska ludzkiego, poprzez m.in. redukcję zanieczyszczeń i promowanie odnawialnych źródeł energii na projekt pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T.". We wniosku do wysokości kwoty kosztów kwalifikowanych Gmina jako beneficjent doliczyła także podatek VAT uznając go za koszt kwalifikowany.

Podatnikiem podatku VAT w Gminie L. W. jest Urząd Gminy, dla którego obrót opodatkowany podatkiem VAT stanowi wynajem lokali mieszkalnych i użytkowych.

Urząd Gminy nie prowadzi działalności gospodarczej, w wyniku której następuje sprzedaż opodatkowana wynikająca z tej inwestycji. Gmina nie jest odrębnym podatnikiem podatku VAT i wszelki podatek VAT należny w imieniu Gminy rozlicza Urząd Gminy składając jedną deklarację VAT - 7.

Na dzień składania wniosku o dofinansowanie administratorem oczyszczalni ścieków w T. był Komunalny Związek Wodno-Ściekowy w L. D. na podstawie umowy zawartej w dniu 1 lipca 2006 r. pomiędzy Gminą L. W. a Komunalnym Związkiem Wodno-Ściekowym. Zgodnie z uchwałą nr 23/7/07 Zgromadzenia Komunalnego Związku Wodno-Ściekowego w L. D. 56 z dnia 11 lipca 2007 r. zgromadzenie wyraziło zgodę na likwidację Komunalnego Związku Wodno-Ściekowego w L. D. Na podstawie porozumienia zawartego dnia 31 lipca 2007 r. w L. D. pomiędzy Gminą L. W. a Komunalnym Związkiem Wodno-Ściekowym w likwidacji strony zgodnie oświadczyły, że z dniem 31 października 2007 r. rozwiązują umowę na administrowanie i eksploatację urządzeń i instalacji sieci wodociągowej na terenie Gminy L. W. Znalazło to odzwierciedlenie w Uchwale nr XI-72/07 Rady Gminy L. W. z dnia 19 września 2007 r. w sprawie wyrażenia zgody na likwidację Komunalnego Związku Wodo-Ściekowego w L. D. 56. Na podstawie wydanego przez Wójta Gminy L. W. zezwolenia z dnia 18 października 2007 r. dla H. Sp. z o.o. zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858) przedmiotem i obszarem działalności objętej zezwoleniem jest zbiorowe zaopatrzenie w wodę polegające na ujmowaniu, uzdatnianiu i dostarczaniu wody oraz zbiorowe odprowadzanie i oczyszczanie ścieków na terenie Gminy, przy użyciu istniejącej infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej oraz powstającej zgodnie z planami rozwoju Gminy.

Zgodnie z umową zawartą dnia 31 października 2007 r. w L. W. pomiędzy Gminą L. W. a Wodociągami i Kanalizacją "H." Sp. z o.o. w K. Gmina L. W. przekazała w nieodpłatne użytkowanie urządzenia wodociągowe i kanalizacyjne znajdujące się na terenie Gminy L. W. między innymi oczyszczalnię ścieków w T.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z realizacją projektu polegającego na "Budowie kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T." istnieje możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub części.

Zdaniem Wnioskodawcy Gmina jak i Urząd nie prowadzi samodzielnie czynności podlegających na opodatkowaniu podatkiem VAT w zakresie wykonywania zadań własnych (zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków), w wyniku których następuje sprzedaż opodatkowana wody. Zatem Gmina nie ma dochodów w tytułu sprzedaży wody i nie ma możliwości dokonania odliczenia podatku VAT zawartego w zakupionych materiałach lub usługach przy realizacji tej inwestycji jak i po zrealizowaniu projektu. Realizacja inwestycji pn. "Budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T." jest zadaniem własnym Gminy zaspakajającym potrzeby wspólnoty określone w art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Art. ten stanowi, iż w szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Te zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy o czym stanowią inne ustawy.

Z kolei czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, zwalnia się od podatku zgodnie z przepisem § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.).

Po zrealizowaniu przedmiotowa inwestycja zostanie przekazana w nieodpłatne użytkowanie Spółce z o.o. Wodociągi i Kanalizacja "H." w K. której kapitał stanowią 100% udziały Gminy K. Przedsiębiorca ten zobowiązany będzie do prowadzenia zbiorowego odprowadzania ścieków przy użyciu gminnej infrastruktury, zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, co w art. 3 tej ustawy jest również określone jako zadanie własne gminy. Reasumując Wnioskodawca w żaden sposób nie ma możliwości odliczenia podatku VAT w całości lub jego części. W ocenie Urzędu Gmina - Urząd Gminy może zaliczyć poniesiony podatek VAT do kosztów kwalifikowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 i 2 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Mając na uwadze przywołane przepisy należy stwierdzić, iż podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jedynie w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Aby zatem podatnik mógł obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokonanych inwestycji, inwestycje te muszą być związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych, przy czym związek ten winien mieć charakter bezpośredni.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z przepisem § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym organami gminy są rada gminy i wójt (burmistrz, prezydent miasta). W myśl art. 33 ust. 1, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Jak wynika z powyższego, urząd gminy nie jest jednostką organizacyjną w rozumieniu ww. art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Jest wyłącznie zorganizowanym zespołem osób i środków służących do pomocy organowi administracyjnemu.

Urząd gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej gminy. Biorąc pod uwagę nierozerwalne i niepodzielne powiązania podmiotowe gminy i urzędu gminy, również na gruncie podatku od towarów i usług należy stwierdzić, iż nie występuje odrębna od podmiotowości gminy podmiotowość urzędu gminy. Zatem Urząd Gminy działając w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy. Natomiast zdolność prawną i zdolność do dokonywania czynności prawnych ma Gmina, nie zaś Urząd Gminy.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020), urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

Urząd gminy jest więc aparatem pomocniczym organu wykonawczego, który nie posiada podmiotowości prawnej. Innymi słowy Urząd Gminy jest jednostką pomocniczą służącą do wykonywania zadań gminy oraz obsługi techniczno organizacyjnej Gminy.

Zatem Urząd Gminy w imieniu Gminy realizuje zadania własne Gminy i w tym zakresie jest zwolniony z podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Gmina w ramach swoich zadań realizowała, dofinansowywany ze środków unijnych projekt pod nazwą "Budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T.". Po zakończeniu inwestycji zarządcą sieci kanalizacyjnej i oczyszczalni ścieków jest Spółka z o.o. Wodociągi i Kanalizacja "H." w K. Podmiot ten zobowiązany jest do prowadzenia zbiorowego odprowadzania ścieków przy użyciu gminnej infrastruktury, zgodnie z ustawą z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Zatem w myśl powyższych przepisów nabywane towary i usługi, związane z realizacją ww. projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym, ponieważ Gmina (a tym samym reprezentujący ją Urząd Gminy) jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami.

Tym samym Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z budową kanalizacji sanitarnej wsi L. W.

Z treści wniosku wynika ponadto, iż po zakończeniu inwestycji powstałe mienie przekazano w nieodpłatne użytkowanie podmiotowi zajmującemu się jego eksploatacją, tj. Spółce z o.o. Wodociągi i Kanalizacja "H." w K.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, (...), podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Jako odpłatne świadczenie usług traktuje się - również na mocy art. 8 ust. 2 ustawy o VAT - nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub części.

Zatem przesłanką do opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych nieodpłatnie jest istnienie prawa do odliczenia podatku z tytułu nabycia towarów i usług, które są związane ze świadczoną usługą, a także realizowanie usług na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością.

W myśl cytowanych powyżej przepisów o samorządzie gminnym, zadania z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, tj. budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T. w celu wykonywania tych zadań, należą do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego. Oznacza to, że czynność przekazania tej inwestycji podmiotowi, które te zadania także będzie wykonywał, jest czynnością związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Ponadto Gminie (a tym samym reprezentującemu ją Urzędowi Gminy) nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z realizacją przedmiotowej inwestycji, ponieważ jako jednostka samorządu terytorialnego korzysta ze zwolnienia w zakresie czynności związanych z wykonywaniem zadań własnych należących do zakresu zadań publicznych.

Wobec powyższego, przekazanie przez jednostkę samorządu terytorialnego Spółce z o.o. Wodociągi i Kanalizacja "H." w K., powstałej inwestycji do bezpłatnego użytkowania nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Reasumując, nabywane towary i usługi, związane z realizacją przedmiotowego zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym. Tym samym Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją inwestycji pod nazwą "Budowa kanalizacji sanitarnej wsi L. W. do oczyszczalni w T.".

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo zauważyć należy, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Pojęcie to należy rozumieć zgodnie z przepisami regulującymi zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT od zakupów objętych refundacją ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, w zakresie realizacji zadania będącego przedmiotem niniejszego wniosku, może być zaliczony do kosztów kwalifikowanych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), rozpoznawanie spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych dotyczących wydawania w indywidualnych sprawach pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacje indywidualne), o których mowa w art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), przekazuje się wojewódzkim sądom administracyjnym, na których obszarze właściwości strona skarżąca zamieszkuje lub ma siedzibę. Powyższe rozporządzenie, zgodnie z brzmieniem § 3, wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, tj. z dniem 11 października 2008 r.

W związku z powyższym tut. organ informuje, że jeżeli skarga na niniejszą interpretację będzie składana po dniu 10 października 2008 r., właściwym do jej rozpoznania będzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.