IBPBII/2/415-990/14/MW - Skutki podatkowe sprzedaży udziału w nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 23 sierpnia 2014 r. (data otrzymania 29 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Siostra Wnioskodawcy była wraz ze swoim mężem na prawach wspólności ustawowej właścicielem nieruchomości składającej się z działek nr 3757/6, 3759/9, 3765/1, 3765/11, 3765/12, 3765/15, 3768/4, 3775/1, 3778, 3779/7, 3782/10, 3786/2, 3787/1, 3789/1, 3792/1, 3793/1, 3795/3, 3795/4, 3803/4, 3809/4, 3823/4, 3877/1, 3881/1, 3883/16, 3883/29, 3883/8, 3842/1, 3847, 3848, 3849/3, 3854/1 i 3855/1 o łącznym obszarze 4,3591 ha. Siostra Wnioskodawcy zmarła 9 maja 2008 r., a spadek po niej nabył jej mąż w 390/2280 częściach, druga siostra Wnioskodawcy w 945/4560 częściach oraz Wnioskodawca w 945/4560 częściach, co zostało stwierdzone postanowieniem Sądu Rejonowego z 25 czerwca 2009 r. W dniu 8 sierpnia 2009 r. zmarł mąż siostry Wnioskodawcy a spadek po nim na podstawie testamentu nabyła w całości jego siostrzenica - Pani B.W. co zostało potwierdzone postanowieniem Sądu Rejonowego z 13 października 2011 r.

W wyniku ww. postanowienia sądowego z 25 czerwca 2009 r. Wnioskodawca oraz jego druga siostra byli właścicielami udziału wynoszącego 945/4560 części każdy, a na podstawie postanowienia sądowego z 13 października 2011 r. Pani B.W. była właścicielką udziału w łącznej wysokości 2670/4560 części w powyższej nieruchomości.

W dniu 11 sierpnia 2014 r. aktem notarialnym spadkobiercy dokonali działu spadku i zniesienia współwłasności ww. nieruchomości składającej się z działek o łącznym obszarze 4,3591 ha wraz z zabudowaniami, w wyniku którego Wnioskodawca i jego druga siostra otrzymali na wyłączną własność nieruchomość składającą się z działek nr 3842/1, 3847, 3848, 3849/3, 3854/1 i 3855/1 o łącznym obszarze 0,6735 ha wraz z zabudowaniami, każdy w 1/2 części, Pani B.W. nabyła na wyłączną własność nieruchomość składającą się z działek nr 3757/6, 3759/9, 3765/1, 3765/11, 3765/12, 3765/15, 3768/4, 3775/1, 3778, 3779/7, 3782/10, 3786/2, 3787/1, 3789/1, 3792/1, 3793/1, 3795/3, 3795/4, 3803/4, 3809/4, 3823/4, 3877/1, 3881/1, 3883/16, 3883/29 i 3883/8 o łącznym obszarze 3,6856 ha wraz z zabudowaniami.

Wartość nieruchomości będącej przedmiotem umowy o dział spadku i zniesienie współwłasności została podana na kwotę 378.480 zł, w tym wartość udziałów w nieruchomości nabytej przez Wnioskodawcę i jego drugą siostrę na kwoty po 78.435 zł, a wartość nieruchomości nabytej przez Panią B.W. na kwotę 221.610 zł. Dział spadku był całkowity i nastąpił bez spłat oraz dopłat, zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat, a nabyte przez strony nieruchomości odpowiadały wartościom nabytych przez nie udziałów w spadku.

Wnioskodawca zamierza sprzedać swój udział w nieruchomości nabyty w drodze umowy zawartej 11 sierpnia 2014 r.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. Czy za datę nabycia w drodze spadku po siostrze udziału wynoszącego 1/2 w działkach nr 3842/1, 3847, 3848, 3849/3, 3854/1 i 3855/1 o łącznym obszarze 0,6735 ha wraz z zabudowaniami należy uważać datę otwarcia spadku po siostrze, tj. datę śmierci siostry czyli 2008 r., a tym samym zbycie tego udziału w nieruchomości przez Wnioskodawcę w latach 2014-2019 r. nie stanowi przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu w związku z tym, że minęło już 5 lat od nabycia tego udziału w nieruchomości.

2. W przypadku odpowiedzi negatywnej, od zbycia jakiego udziału Wnioskodawca powinien zapłacić podatek dochodowy w związku z odpłatnym zbyciem w latach 2014-2019 nieruchomości utworzonej z działek nr 3842/1, 3847, 3848, 3849/3, 3854/1 i 3855/1 o łącznym obszarze 0,6735 ha wraz z zabudowaniami, wchodzącej w skład spadku po siostrze, a nabytej przez Wnioskodawcę w udziale 1/2 na podstawie umowy z 11 sierpnia 2014 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie ww. udziału w nieruchomości nie podlega opodatkowaniu, jako że powinno się przyjąć jako datę nabycia powyższego udziału w nieruchomości datę otwarcia spadku, tj. datę śmierci siostry, czyli 2008 r. Przyjmując, że nabycie udziału w nieruchomości, wynoszącego 1/2 w działkach nr 3842/1, 3847, 3848, 3849/3, 3854/1 i 3855/1 o łącznym obszarze 0,6735 ha wraz z zabudowaniami nastąpiło w 2008 r., zgodnie z postanowieniem spadkowym po siostrze, zbycie tego udziału w 2014 r. czy w następnych latach podlega zwolnieniu z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego uregulowania każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 9 maja 2008 r. zmarła siostra Wnioskodawcy, a spadek po niej nabył jej mąż, Wnioskodawca oraz druga siostra Wnioskodawcy. W dniu 8 sierpnia 2009 r. zmarł mąż siostry Wnioskodawcy a spadek po nim na podstawie testamentu nabyła w całości jego siostrzenica - Pani B.W. W skład spadku wchodziła nieruchomość składająca się z 32 działek o łącznej powierzchni 4,3591 ha. W dniu 11 sierpnia 2014 r. spadkobiercy dokonali działu spadku i zniesienia współwłasności ww. nieruchomości, w wyniku którego Wnioskodawca i jego druga siostra otrzymali na wyłączną własność nieruchomość składającą się z 6 działek o łącznej powierzchni 0,6735 ha wraz z zabudowaniami, każdy w udziale 1/2, natomiast Pani B.W. nabyła na wyłączną własność pozostałe 26 działek o łącznej powierzchni 3,6856 ha wraz z zabudowaniami. Wnioskodawca zamierza obecnie sprzedać swój udział 1/2 w ww. nieruchomościach.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy. W omawianej sprawie nabycie przez Wnioskodawcę spadku nastąpiło zatem w dniu śmierci siostry, tj. 9 maja 2008 r.

Z instytucją działu spadku mamy natomiast do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom.

Tak więc na skutek działu spadku następuje "konkretyzacja" składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli jednak w drodze działu spadku spadkobierca nabywa udział ponad wielkość, którą uprzednio nabył w spadku, to nabycie w drodze działu spadku, w części przekraczającej udział w spadku, należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego - współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy - o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego - każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłącznie wówczas, jeżeli nabyte na własność mienie mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Nie zmienia tego fakt, że zniesienia współwłasności dokonuje się bez spłat i dopłat. Zatem jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed zniesieniem współwłasności oznacza to, że dla części udziału w nieruchomości lub prawie nabytego w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności Wnioskodawca otrzymał udział 1/2 o wartości 78.435 zł w nieruchomości składającej się z 6 działek, podczas gdy jego udział w całej nieruchomości będącej przedmiotem działu spadku i zniesienia współwłasności składającej się z 32 działek miał również wartość 78.435 zł (945/4560 × 378.480 zł). Jeżeli zatem w istocie wartość udziału w działkach otrzymanych przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności odpowiada (nie przekracza) wartości udziału 945/4560 nabytego w spadku po siostrze zmarłej w 2008 r., to w dacie działu spadku i zniesienia współwłasności (2014 r.) nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

W świetle powyższych rozważań należy stwierdzić, że nabycie udziału 1/2 w nieruchomości składającej się z 6 działek nastąpiło w 2008 r., co oznacza, że pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 2013 r. Tym samym planowana obecnie sprzedaż tego udziału w nieruchomości nie będzie stanowić w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.