IBPBII/2/415-982/11/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 31 sierpnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 2 listopada 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 31 sierpnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z dnia 21 października 2011 r. Znak: IBPB II/2/415-982/11/MW wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 2 listopada 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 20 października 1989 r. wnioskodawczyni nabyła spadek po Babci. Na tej podstawie nabyła udział w prawie własności nieruchomości zabudowanej w wysokości równej 1/2. Pozostałymi współwłaścicielkami były Pani M. oraz Pani L. w udziałach równych po 1/4. W dniu 21 marca 2011 r. aktem notarialnym umownie wraz z pozostałymi współwłaścicielami nastąpiło ustanowienie odrębnej własności lokali oraz zniesienie współwłasności nieruchomości w ten sposób, że:

W dniu 17 sierpnia 2011 r. wnioskodawczyni zbyła prawo własności do opisanego powyżej wyodrębnionego lokalu mieszkalnego nr 1.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawczyni:

Ad. 1 i 2

Współwłaścicielem niniejszej nieruchomości wnioskodawczyni była od dnia 18 czerwca 1989 r., gdy postanowieniem Sądu Rejonowego stwierdzono nabycie przez nią spadku po babce. W dniu 21 marca 2011 r. aktem notarialnym nastąpiło ustanowienie odrębnej własności lokali oraz zniesienie współwłasności nieruchomości. Zbycie nieruchomości nastąpiło w 2011 r., co oznacza, że w zakresie opodatkowania tej transakcji zastosowanie znajdują przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeśli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. Wartość udziału w nieruchomości należącego do wnioskodawczyni przed przekształceniem prawa, jak i po przekształceniu w odrębną własność lokali mieści się w ramach udziału wnioskodawczyni, jej udział nie uległ zwiększeniu. Tym samym nie wystąpiło przysporzenie w majątku wnioskodawczyni ponad posiadany przez nią udział w spadku, co oznacza, iż chwilą nabycia poszczególnych lokali jest moment nabycia spadku, tj. data śmierci spadkodawcy. Zgodnie z art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia.

Wobec powyższego, zdaniem wnioskodawczyni, dla celów podatku dochodowego bieg terminu pięcioletniego należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, co w przypadku wnioskodawczyni miało miejsce w 1989 r.

Biorąc powyższe pod uwagę, nabycie prawa własności lokali wyodrębnionych z nieruchomości (nabytej w drodze spadku) nastąpiło w momencie śmierci spadkodawcy, a nie w dniu zniesienia współwłasności, czego konsekwencją jest brak podstaw do rozpoznania u wnioskodawczyni z tytułu sprzedaży przychodu podlegającego opodatkowaniu z uwagi na upływ 5 letniego terminu od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Ponadto czynność ustanowienia odrębnej własności lokali - wyodrębnienie ich własności - nie została wymieniona w katalogu przychodów podlegających ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie nakłada na wnioskodawczynię obowiązku podatkowego z tego tytułu.

Ad. 3

Dokonana przez wnioskodawczynię sprzedaż lokalu podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu sprzed 1 stycznia 2007 r., gdyż prawo własności nieruchomości nabyła w 1989 r., nabywając spadek po Babci.

Ad. 4

W związku z zachodzącą podstawą zwolnienia od obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych omówioną we wcześniejszych punktach, wnioskodawczyni uważa, iż nie ma obowiązku wykazywać przychodu związanego ze zbyciem posiadanej przez nią nieruchomości, w związku z tym, iż brak jest podstawy do opodatkowania, a co za tym idzie jakiegokolwiek rozliczenia jakiegokolwiek podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 20 października 1989 r. wnioskodawczyni nabyła spadek po Babci w postaci udziału w wysokości 1/2 w prawie własności nieruchomości zabudowanej. Pozostałymi współwłaścicielkami były Pani M. oraz Pani L. w udziałach równych po 1/4. W dniu 21 marca 2011 r. aktem notarialnym nastąpiło ustanowienie odrębnej własności lokali oraz zniesienie współwłasności nieruchomości w ten sposób, że wnioskodawczyni otrzymała odrębną własność lokalu mieszkalanego nr 1 o powierzchni 123,06 m ^2, natomiast odrębną własność lokalu mieszkalnego nr 2 o powierzchni 145,00 m ² otrzymały Pani M. oraz Pani L. w udziałach wynoszących po 1/2 części. W dniu 17 sierpnia 2011 r. wnioskodawczyni zbyła prawo własności do ww. wyodrębnionego lokalu mieszkalnego nr 1. Przedstawiając własne stanowisko w sprawie wnioskodawczyni wskazała, że wartość udziału w nieruchomości należącego do niej przed przekształceniem prawa, jak i po przekształceniu w odrębną własność lokali mieści się w ramach udziału wnioskodawczyni, jej udział nie uległ zwiększeniu.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Zgodnie natomiast z art. 195 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom. Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy - o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

Zgodnie z art. 210 i nast. Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli w każdym czasie może domagać się zniesienia współwłasności. Zniesienie współwłasności to fizyczny podział rzeczy wspólnej, polegający na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej rzeczy wspólnej, a wielkość tej części powinna odpowiadać wielkości udziału we współwłasności. Jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. O tym zaś czy udział uległ powiększeniu nie decyduje subiektywne odczucie dotychczasowego współwłaściciela, lecz obiektywne kryteria odwołujące się do cen rynkowych udziałów przed i po zniesieniu współwłasności.

W przedmiotowej sprawie, jak wskazuje wnioskodawczyni wartość udziału w nieruchomości należącego do niej przed zniesieniem współwłasności, po jej zniesieniu i ustanowieniu odrębnej własności lokali nie uległa zwiększeniu.

Jeżeli zatem w istocie wartość lokalu mieszkalnego otrzymanego w wyniku zniesienia współwłasności odpowiada wartości udziału w całej nieruchomości, nabytego w 1989 r. w spadku, to w dacie zniesienia współwłasności w 2011 r. nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż nabycie przedmiotowego lokalu mieszkalnego nastąpiło w roku śmierci spadkodawcy, czyli jak wskazuje wnioskodawczyni w 1989 r., co oznacza, iż pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 1994 r. Tym samym sprzedaż lokalu w 2011 r. nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do składania jakichkolwiek deklaracji rozliczających przedmiotową transakcję zbycia nieruchomości.

Stanowisko wnioskodawczyni, zgodnie z którym w przedmiotowej sytuacji brak jest podstaw do rozpoznania u niej przychodu podlegającego opodatkowaniu z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego z uwagi na upływ 5 letniego terminu należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy wyjaśnić, że powoływanie się przez wnioskodawczynię w uzasadnieniu własnego stanowiska m.in. na zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. jest bezzasadne. Sprzedaż przedmiotowego lokalu nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie więc nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zatem nie ma podstaw powoływanie się ww. zwolnienie. Aby bowiem powoływać się na zwolnienie z opodatkowania w pierwszej kolejności musi istnieć źródło podlegającego opodatkowaniu przychodu, co w niniejszej sprawie nie ma miejsca.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.