IBPBII/2/415-866/13/MZa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 28 sierpnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie sposobu opodatkowania przychodów z najmu - jest prawidłowe.

W dniu 28 sierpnia 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne w zakresie sposobu opodatkowania przychodów z najmu.

We wskazanym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz z małżonkiem zakupił w lutym 2013 r. nowe mieszkanie w miejscowości W. Wnioskodawca jest zatem współwłaścicielem tego mieszkania, a drugim współwłaścicielem jest jego małżonek. Wnioskodawca dodał, że w jego małżeństwie nie ma odrębności majątkowej. Wnioskodawca wraz z małżonkiem posiada dwa mieszkania - jedno, w którym małżonkowie są zameldowani na pobyt stały w miejscowości K. oraz drugie, które jest przedmiotem niniejszego wniosku, wykorzystywane w tej chwili sporadycznie jako wakacyjne, weekendowe. Jest to mieszkanie w nowym budynku wielorodzinnym mieszkalnym (posiadającym stosowne pozwolenie na budowę i pozwolenie na użytkowanie dla budynku mieszkalnego) w miejscowości, która ma charakter turystyczny. Mieszkanie to wnioskodawca wraz z małżonkiem wyposażył i urządził własnymi staraniami i według własnych potrzeb, z myślą, że zamierza w nim zamieszkać w dalszej perspektywie przejścia na emeryturę.

Aktualnie wnioskodawca chce oprócz wykorzystania na własne potrzeby, wynajmować mieszkanie w miejscowości W. osobom zainteresowanym. Wnioskodawca zaznaczył, że może się spodziewać, że potencjalni wynajmujący będą zainteresowani wynajmem raczej krótkoterminowym, np. 1 tydzień (chociaż wnioskodawca nie może tego przesądzić). Dodał również, że spodziewa się wynajmu w okresach wakacji letnich i zimowych, zaś mieszkanie nie będzie dostępne do wynajmu przez cały czas, gdyż małżonkowie również chcą z niego korzystać i dlatego planują wyłącznie wynajem mieszkania, a nie świadczenie innych usług, np. gastronomicznych.

Ani wnioskodawca, ani jego małżonek nie prowadzą i nie chcą prowadzić działalności gospodarczej, a mieszkanie w miejscowości W. nie jest składnikiem majątku związanego z działalnością gospodarczą.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca może uznać najem swojego mieszkania w miejscowości W. za odrębne źródło przychodów nie wymagające rejestrowania działalności gospodarczej oraz rozliczać przychody uzyskiwane z najmu za pomocą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w wysokości stawki 8,5%.

Zdaniem wnioskodawcy, jeżeli ktoś jest właścicielem mieszkania, tak jak w jego przypadku, i zamierza udostępniać lokal mieszkalny najemcom, który to lokal nie jest składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą, to przychody osiągane z tego tytułu mogą być uznane za odrębne źródło dochodów w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych bez względu na to czy najem jest krótko, czy długoterminowy, czy ma charakter ciągły, czy sporadyczny.

W opinii wnioskodawcy, wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów uzyskiwanych z najmu, ustawodawca co do zasady pozostawił osobie oddającej rzeczy w najem i może ono być realizowane na zasadach ogólnych (stawki progresywne w wysokości 18% i 32%) lub za pomocą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych zgodnie z art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, według stawki określonej w art. 12 ust. 1 pkt 3a tej ustawy (stawka na poziomie 8,5%).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przepis art. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wyliczenie tytułów powstawania źródeł przychodów ma na celu pogrupowanie tych źródeł według podobnego charakteru, co następnie skutkuje zróżnicowanym traktowaniem tychże źródeł. Ustalenie, z jakiego źródła pochodzi przychód, ma ogromne znaczenie dla ustalenia chociażby takich kwestii, jak ustalenie sposobu opodatkowania przychodu, możliwości odliczenia kosztów jego uzyskania itp. W pewnych sytuacjach możliwe jest występowanie wątpliwości, do jakiego źródła przychodów należy zakwalifikować danego rodzaju przychód. Nie jest możliwa sytuacja, w której ten sam przychód będzie np. zakwalifikowany częściowo do jednego źródła, a częściowo do innego.

I tak zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy odrębnymi źródłami przychodów są określone w pkt 3 i 6 tego przepisu:

* pozarolnicza działalność gospodarcza,

* najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

W myśl art. 5a pkt 6 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 11 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą. Przepis ten koreluje z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dotyczącym źródła przychodu, jakim jest najem, wykluczając z tego katalogu składniki majątku związane z działalnością gospodarczą.

Treść definicji zawartej w wyżej cytowanym art. 5a pkt 6 ww. ustawy daje podstawę by przyjąć, że dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą, konieczne jest m.in. łączne spełnienie trzech warunków: po pierwsze, dana działalność musi być działalnością zarobkową, po drugie, działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany oraz po trzecie, w sposób ciągły.

Tak więc, działalność gospodarcza to taka działalność, która:

Z cytowanych powyżej przepisów wynika, że najem dla celów podatkowych może być traktowany jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej lub jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy. Co do zasady wybór kwalifikacji i sposób rozliczenia przychodów najmu, zaliczonych do tego źródła przychodów ustawodawca pozostawił osobie oddającej rzeczy w najem. Ponadto przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają zakazu zaliczania przychodów z umów najmu zawieranych na krótkie okresy czasu, tj. np. 1 tydzień, do przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie uzależniają bowiem kwalifikacji przychodów z najmu do określonego źródła przychodów od okresu na jaki umowy najmu są zawierane. Jednak w przypadku, gdy przedmiotem najmu są składniki majątku związane z działalnością gospodarczą albo najem jest przedmiotem tej działalności, zgodnie z treścią cytowanego wcześniej art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynajmowanie nieruchomości traktowane jest jako pozarolnicza działalność gospodarcza. Ponadto jeżeli rozmiar, powtarzalność, zarobkowy charakter oraz sposób zorganizowania wskazują na znamiona działalności gospodarczej, to w takim przypadku wynajem nieruchomości również spełnia przesłanki uznania go za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i winien zostać rozliczony na zasadach właściwych dla tej działalności. Dlatego też nie w każdym przypadku podatnik może sam zaliczyć wynajmowane nieruchomości do majątku prywatnego lub związanego z działalnością gospodarczą.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że wnioskodawca wraz z małżonkiem posiadają dwa mieszkania - jedno, w którym są zameldowani w miejscowości K. oraz drugie w miejscowości W., które zamierzają wynajmować w okresie wakacji letnich i zimowych. Wnioskodawca spodziewa się, że potencjalni wynajmujący będą raczej zainteresowani wynajmem krótkoterminowym, np. tygodniowym. Wnioskodawca ani jego małżonek nie prowadzą i nie chcą prowadzić działalności gospodarczej a mieszkanie nie jest składnikiem majątku związanego z działalnością gospodarczą.

Jeżeli zatem zgodnie z tym co wynika z powyższych informacji wnioskodawca będzie wynajmował lokal mieszkalny, który nie jest składnikiem majątku związanym z działalnością gospodarczą i najem tego mieszkania nie będzie wypełniał opisanych powyżej przesłanek świadczących o prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, to uzyskiwane z tego tytułu przychody, zgodnie z wolą wnioskodawcy, mogą być kwalifikowane jako przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem mogą podlegać opodatkowaniu według skali podatkowej albo zgodnie z wyborem wnioskodawcy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych określonym w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Stosownie do treści art. 9a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba, że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.), ustawa reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne uzyskujące przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

Osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - o czym stanowi art. 2 ust. 1a tej ustawy.

Jak stanowi art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ww. ustawy, od przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 8,5%.

Jednakże, aby skorzystać ze zryczałtowanej formy opodatkowania, o której mowa w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, należy złożyć pisemne oświadczenie o jej wyborze.

O zasadach składania wspomnianego oświadczenia stanowi art. 9 ust. 1 ww. ustawy, w myśl którego, pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Jeżeli do dnia 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie zgłosił likwidacji działalności gospodarczej lub nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania, uważa się, że nadal prowadzi działalność opodatkowaną w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Stosownie do art. 9 ust. 4 ww. ustawy, w przypadku osiągania przychodów, o których mowa w art. 6 ust. 1a, przepisy dotyczące oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych stosuje się odpowiednio, z tym że podatnik rozpoczynający osiąganie takich przychodów w trakcie roku podatkowego składa pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych za dany rok podatkowy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Natomiast, w przypadku opodatkowania przychodów z tytułu najmu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych objętych wspólnością ustawową należy zauważyć, że przychody z najmu uzyskiwane przez małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, co do zasady, podlegają odrębnemu opodatkowaniu. Wskazuje na to treść art. 12 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zgodnie z którym przychody z udziału w spółce w odniesieniu do każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku. Przy czym w myśl art. 12 ust. 6 ww. ustawy zasada, o której mowa w ust. 5, ma również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających przychody, o których mowa w art. 6 ust. 1a, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu przez jednego z małżonków.

W tym celu - zgodnie z dyspozycją zawartą w treści art. 12 ust. 7 ustawy - oświadczenie, o którym mowa w ust. 6, składa się właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a w przypadku rozpoczęcia osiągania przychodów w trakcie roku podatkowego w terminie pierwszej wpłaty na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Wybór zasady opodatkowania całości przychodu przez jednego z małżonków wyrażony w oświadczeniu, o którym mowa w ust. 6 obowiązuje przy dokonywaniu wpłat na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za cały dany rok podatkowy, chyba że w wyniku rozwodu albo orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek dokonywania wpłat na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (art. 12 ust. 8 ww. ustawy).

W przypadku dokonania takiego wyboru i złożenia stosownego oświadczenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego przez obojga małżonków w odpowiednim terminie podatnikiem będzie wyłącznie jeden z małżonków.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje stwierdzić należy, że jeżeli w istocie, jak wynika z wniosku, najem mieszkania w miejscowości W. nie wypełnia przesłanek uznania go za pozarolniczą działalność gospodarczą, to przychody uzyskiwane z jego wynajmu mogą być przychodami ze źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mogą być opodatkowane w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wysokości 8,5%.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na sposób określenia przez wnioskodawcę przychodu z najmu. Okolicznością, którą w niniejszej sprawie należy uwzględnić jest fakt, że mieszkanie zostało zakupione w trakcie trwania związku małżeńskiego a pomiędzy małżonkami nie ma odrębności majątkowej. Mieszkanie jest więc współwłasnością obojga małżonków. Skoro między małżonkami istnieje wspólność majątkowa to przychody z najmu tego mieszkania uzyskiwane przez małżonków, podlegają odrębnemu opodatkowaniu (w myśl art. 12 ust. 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne). Jednakże istnieje możliwość opodatkowania przez wnioskodawcę całości przychodu z najmu zryczałtowanym podatkiem dochodowym w przypadku, gdy między małżonkami istnieje wspólność majątkowa i uwarunkowana jest bezwzględnie złożeniem pisemnego oświadczenia o którym mowa w art. 12 ust. 6 ww. ustawy.

Stanowisko wnioskodawcy należało zatem uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.