IBPBII/2/415-861/11/ŁCz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 lipca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 27 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółkach kapitałowych w celu ich umorzenia - jest prawidłowe.

W dniu 27 lipca 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółkach kapitałowych w celu ich umorzenia (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jestem właścicielem udziałów (akcji) w spółkach kapitałowych (dalej: Spółka albo Spółki). W niektórych ze Spółek może posiadać pozycję dominującą (posiada większość udziałów (akcji)), w innych może być mniejszościowym udziałowcem (akcjonariuszem). Spółki mogą posiadać siedzibę na terytorium Polski albo na terytorium Unii Europejskiej. Udziały (akcje), których jest lub będzie właścicielem mogą zostać umorzone. Umorzenie może być przeprowadzone bez wynagrodzenia, zgodnie z art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tym przepisem, za zgodą wspólnika umorzenie udziałów (akcji) może nastąpić bez wynagrodzenia. Bez wynagrodzenia mogą być także umorzone udziały (akcje) w spółkach posiadających siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, poza granicami Polski.

Po umorzeniu należących do wnioskodawcy udziałów (akcji), wspólnikiem w Spółce mogą pozostać osoby fizyczne lub osoby prawne. W przypadku pozostających po umorzeniu w Spółce wspólników - osób prawnych może wystąpić sytuacja, w której:

* wnioskodawca posiada pośrednio lub bezpośrednio większość udziałów (akcji) w spółce, która pozostaje udziałowcem w Spółce;

* wnioskodawca posiada pośrednio lub bezpośrednio większość certyfikatów w funduszu inwestycyjnym posiadającym siedzibę na terytorium Unii Europejskiej, który pozostaje udziałowcem w Spółce.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w przypadku gdy dobrowolne umorzenie w Spółce udziałów (akcji) będzie miało charakter nieodpłatny, spowoduje to po stronie wnioskodawcy powstanie dochodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2).

Zdaniem wnioskodawcy, w związku z nieodpłatnym umorzeniem udziałów (akcji) w Spółce nie powstanie po stronie wnioskodawcy dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną oraz papierów wartościowych. W przypadku umorzenia udziałów (akcji) bez wynagrodzenia nie mamy do czynienia z "przychodem należnym", jak również z "odpłatnym zbyciem" udziałów (akcji). Skoro więc nie można dokonywać oceny skutków podatkowych dobrowolnego umorzenia udziałów (akcji) na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest możliwe również szacowanie potencjalnego dochodu podatnika przez organy podatkowe na podstawie art. 19 ww. ustawy.

Dodatkowo należy wskazać, iż brak możliwości zastosowania art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika również z faktu, iż w przypadku dobrowolnego umorzenia udziałów (akcji) bez wynagrodzenia podobnie jak i w przypadku umorzenia za wynagrodzeniem przepisy Kodeksu spółek handlowych nie posługuje się pojęciem ceny. Nie jest więc możliwe odpowiednie zastosowanie art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to przepis pojęciem ceny się posługuje. Na fakt ten zwrócił uwagę Minister Finansów w piśmie z dnia 18 lutego 2003 r. (LK-399/LM/BG/2003). Zgodnie z wyrażonym poglądem "W przypadku, określonego w art. 199 kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 k.s.h. terminu "wynagrodzenie" świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego".

Stanowisko to znajduje poparcie w praktyce organów podatkowych. Przykładowo:

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 2 listopada 2010 r. nr IBPBII/2/423-20/10/AK (interpretacja ta odnosi się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jednakże argumentacja w niej zawarta może być także stosowana na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych):

"W omawianej sytuacji powołany powyżej przepis art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych również nie znajdzie zastosowania. Przepis ten odwołuje się bowiem do szacowania przychodu podatnika w sytuacji, gdy w danej transakcji występuje cena sprzedaży. W przypadku zaś zbycia udziałów w celu ich umorzenia przepisy Kodeksu spółek handlowych nie posługują się terminem "cena", ale terminem "wynagrodzenie". W przypadku, określonego w art. 199 Kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje "wynagrodzenie", a termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z "ceną".

Zatem stanowisko Spółki, zgodnie z którym do umorzenia udziałów bez wynagrodzenia nie znajdą zastosowania przepisy art. 9a, 11 i 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych należało uznać za prawidłowe"

- interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, z dnia 18 czerwca 2010 r., nr IBPBII/2/415-390/10/HS, w której uznał za w pełni prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym " art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, określając zasady szacowania dochodu, odwołuje się do ceny. W przypadku zaś umorzenia udziałów pojęcie ceny nie występuje. W piśmie z dnia 18 lutego 2003 r. (LK-399/LM/BG/2003) Minister Finansów wyraził pogląd zgodnie z którym "W przypadku, określonego w art. 199 Kodeksu spółek handlowych, nabycia od wspólnika udziałów przez spółkę w celu ich umorzenia występuje wynagrodzenie. Termin "wynagrodzenie" nie jest tożsamy z ceną. Użycie w art. 199 § 2 k.s.h. terminu "wynagrodzenie" świadczy, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego".

Podsumowując powyższe w przypadku umorzenia udziałów (akcji) bez wynagrodzenia nie występuje przychód podlegający opodatkowaniu. Skoro bowiem zasadą jest, iż opodatkowaniu podlega przychód należny, zaś w przypadku umorzenia nieodpłatnego do powstania przychodu w ogóle nie dochodzi, przyjąć należy, że opisywany tryb umorzenia z punktu widzenia podatku dochodowego jest neutralny.

Dodatkowo należy zwrócić uwagę na fakt, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przyznające organom podatkowym prawo do szacowania przychodu z tytułu zbycia udziałów (akcji) odwołują się do ceny zaś przepisy kodeksu spółek handlowych regulujących omawiane zagadnienie używają pojęcia "wynagrodzenie".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółkach kapitałowych w celu ich umorzenia (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Ocena stanowiska w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu z tytułu zbycia udziałów (akcji) spółek kapitałowych w celu ich dobrowolnego umorzenia została dokonana w odrębnej interpretacji.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.