IBPBII/2/415-858/12/MZa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 25 czerwca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziału w nieruchomości wydatkowanego na nabycie części budynku mieszkalnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego - jest prawidłowe.

W dniu 25 czerwca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziału w nieruchomości wydatkowanego na nabycie części budynku mieszkalnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 14 listopada 2011 r. wnioskodawczyni w drodze spadku po matce nabyła udział wynoszący 1/3 części. W skład spadku wchodziła nieruchomość gruntowa oznaczona Nr 235/5, która uległa podziałowi między innymi na działkę 235/6 o pow. 0,1500 ha. Wnioskodawczyni w dniu 9 stycznia 2012 r. sprzedała za cenę 43.333,33 zł swój udział w nowo powstałej działce, który stanowił jej majątek osobisty z uwagi na podstawę nabycia. Ponadto wnioskodawczyni dodała, że od dnia 28 lipca 2001 r. pozostaje w związku małżeńskim, nie pozostaje w rozdzielności majątkowej małżeńskiej oraz nie były zawierane żadne umowy rozszerzające ustawową wspólność majątkową. Mąż wnioskodawczyni przed zawarciem związku małżeńskiego nabył w drodze darowizny od swoich rodziców gospodarstwo rolne, w skład którego wchodzi między innymi budynek mieszkalny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jeżeli wnioskodawczyni przeznaczy przychód ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabyty w spadku na zakup od swojego męża części budynku mieszkalnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego, które stanowi jego odrębny majątek z uwagi na jego nabycie tj. przed zawarciem związku małżeńskiego, to czy będzie to przychód zwolniony z opodatkowania.

Zdaniem wnioskodawczyni, może ona skorzystać ze zwolnienia podatkowego, jeżeli kwota otrzymana z tytułu sprzedaży udziału w ww. nieruchomości w ciągu dwóch lat od daty zawarcia aktu notarialnego zostanie przeznaczona na zakup od męża wnioskodawczyni części budynku mieszkalnego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto wnioskodawczyni zaznaczyła, iż do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej i przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie. Przedmiotami majątkowymi nieobjętymi wspólnością ustawową każdy małżonek może swobodnie zadysponować bez uzyskania zgody współmałżonka, w tym może również przenieść prawo własności na rzecz drugiego małżonka.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Dla opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw podatkiem dochodowym od osób fizycznych istotne znaczenie ma zatem data ich nabycia.

Wnioskodawczyni wskazała, że sprzedany w dniu 9 stycznia 2012 r. udział nabyła w spadku po matce w dniu 14 listopada 2011 r.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Ponieważ nabycie udziału (a więc zgodnie z powyższym wyjaśnieniem data śmierci spadkodawcy) nastąpiło w 2011 r., dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia znajdą zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, w myśl art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Dochód zwolniony należy zatem obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x (W/P)

gdzie:

D - dochód ze sprzedaży,

W - wydatki poniesione na cele mieszkaniowe,

P - przychód ze sprzedaży.

W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że wnioskodawczyni zamierza przeznaczyć przychód uzyskany ze sprzedaży udziału w nieruchomości na zakup od swojego męża części budynku mieszkalnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego, które stanowi odrębny majątek męża z uwagi na jego nabycie tj. przed zawarciem związku małżeńskiego.

Zgodnie z art. 2 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie gospodarstwa rolnego na jej gruncie jest rozumiane zgodnie z definicją zawartą w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym, a ta obejmuje jedynie grunty, bez ich części składowych, co uprawnia do stwierdzenia, że mąż wnioskodawczyni nabył gospodarstwo rolne oraz budynek mieszkalny. Co ważne, budynek mieszkalny nie traci swojego charakteru z uwagi na to, że położony jest na terenie gospodarstwa rolnego.

Dla zastosowania przedmiotowego zwolnienia istotne jest, aby nabyty budynek był budynkiem mieszkalnym. O statusie budynku mieszkalnego decyduje jego przeznaczenie dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyłącza okoliczności, że budynek mieszkalny może stanowić część gospodarstwa rolnego. Jednakże trzeba mieć na uwadze, że przy zastosowaniu ww. zwolnienia wydatki poniesione przez wnioskodawczynię nie mogą zostać przeznaczone na nabycie gospodarstwa rolnego czy gruntu rolnego (lub udziału w nich), gdyż co do zasady nie są to wydatki mieszczące się w katalogu wydatków zawartych w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym. Tak więc wydatki poczynione na zakup części budynku mieszkalnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego będą korzystały z ww. zwolnienia, natomiast nie podlegają zwolnieniu wydatki przeznaczone na zakup gruntu rolnego lub udziału w takim gruncie, na którym posadowiony jest ten budynek mieszkalny. Zatem nie ma przeszkód do ustalenia ceny nabycia samego budynku mieszkalnego, mimo że w akcie notarialnym może być podana cena całego udziału w gospodarstwie lub części tego gospodarstwa. Ustalona wartość budynku mieszkalnego będzie stanowić podstawę do zwolnienia od zryczałtowanego podatku dochodowego przychodu uzyskanego w 2012 r. ze sprzedaży.

Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Stosownie do art. 33 pkt 2 tego Kodeksu przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę stanowią majątek odrębny każdego z małżonków, chyba że spadkobierca lub darczyńca inaczej postanowił.

Z powyższego jasno zatem wynika, że budynek mieszkalny położony w gospodarstwie rolnym otrzymany przez męża wnioskodawczyni w darowiźnie od rodziców stanowi jego majątek osobisty i jest jego wyłączną własnością. To zaś oznacza, że wyłącznie on jest jego właścicielem. Nie ma zatem przeszkód, aby wnioskodawczyni mogła wydatkować przychód ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej jej majątek odrębny na nabycie części budynku, który należy do majątku osobistego męża.

Reasumując, wnioskodawczyni może przeznaczyć przychód ze sprzedaży nabytego w spadku udziału w nieruchomości na zakup od swojego męża części budynku mieszkalnego położonego w gospodarstwie rolnym, które stanowi odrębny majątek męża z uwagi na jego nabycie tj. przed zawarciem związku małżeńskiego. Co istotne jednak, zwolnienie nie dotyczy gruntów rolnych wchodzących w skład gospodarstwa, na których położony jest budynek. Biorąc pod uwagę powyższe oraz przedstawiony we wniosku zamiar wnioskodawczyni należy uznać, iż wydatkowanie, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychodu uzyskanego ze sprzedaży nabytego w drodze spadku udziału w nieruchomości za zakup od swojego męża części budynku mieszkalnego wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego stanowiącego jego majątek odrębny (osobisty) z uwagi na sposób nabycia tj. przed zawarciem związku małżeńskiego z wnioskodawczynią - będzie korzystało z omówionego wcześniej zwolnienia podatkowego.

W związku z powyższym, stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.