IBPBII/2/415-847/14/AK - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 22 grudnia 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-847/14/AK Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 24 września 2014 r. (data otrzymania 25 września 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy przychodu ze sprzedaży udziału #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 września 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy przychodu ze sprzedaży udziału #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 25 listopada 2004 r. wraz z przyszłym małżonkiem Wnioskodawca nabył aktem notarialnym nieruchomość jako własnościowe prawo do lokalu nr 34. Każda z ww. osób nabyła powyższe mieszkanie w udziałach po #189;.

Z kolei przed upływem 5 lat od nabycia, tj. 18 czerwca 2009 r. zawarto umowę przedwstępną (umowa bez formy aktu notarialnego) sprzedaży lokalu mieszkalnego i otrzymano zadatek w gotówce w kwocie 10.000,00 zł. W dniu 28 sierpnia 2009 r. w formie aktu notarialnego sprzedana została już przez małżonków ww. nieruchomość za kwotę 153.000,00 zł z zastrzeżeniem wydania jej do 20 września 2009 r., po otrzymaniu zapłaty do 10 września 2009 r. Faktyczna zapłata za sprzedaż omawianej nieruchomości nastąpiła:

* 18 czerwca 2009 r. gotówką w formie zadatku 10.000,00 zł,

* 3 września 2009 r. na konto bankowe 143.000,00 zł.

W dniu 18 czerwca 2009 r. zawarto umowę przedwstępną zakupu mieszkania nr 6 wpłacając zadatek w wysokości 10.000,00 zł (gotówka uzyskana z zadatku na sprzedaż lokalu nr 34). W dniu 20 lipca 2009 r. zawarto akt notarialny zakupu mieszkania za kwotę 160.000,00 zł, w którym to akcie już przez małżeństwo zakupione zostało mieszkanie nr 6 z zastrzeżeniem zapłaty za nie do 30 września 2009 r. i wydaniem go małżonkom do tej samej daty. Faktyczna zapłata za powyższy lokal mieszkalny nastąpiła po otrzymaniu zadatku i zapłaty za sprzedaż lokalu:

* 18 czerwca 2009 r. gotówką w formie zadatku 10.000,00 zł,

* 10 września 2009 r. przelewem na konto bankowe 140.000,00 zł,

* 14 września 2009 r. gotówką 10.000,00 zł.

W dniu 4 września złożone zostało przez małżonków oświadczenie do urzędu skarbowego o wydatkowaniu kwoty ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr 34 na własne cele mieszkaniowe (zakup mieszkania).

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania.

1. Czy zakup na podstawie aktu notarialnego z 20 lipca 2009 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr 6 ze środków uzyskanych ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr 34 sprzedanego aktem notarialnym z 28 sierpnia 2009 r. można w całości uwzględnić jako wydatkowanie na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 i ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy cały przychód w częściach przynależnych małżonkom, uzyskany ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, będzie zwolniony przedmiotowo na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 i ust. 25 ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatkowanie środków uzyskanych ze zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w datach przytoczonych w opisie stanu faktycznego i zapytaniu jest zgodne z art. 21 ust. 1 pkt 131 i ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i małżonkowie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w pełnej kwocie przychodu w częściach im przynależnych.

Artykuł 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że dla skorzystania z odliczenia wydatkowany na własne cele mieszkaniowe ma być przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego. Brzmienie przepisu wskazuje, że celem jest wydatkowanie konkretnego przychodu, który został uzyskany ze zbycia nieruchomości. Nie wskazuje na kolejność dokonywania transakcji, a jedynie na źródło przychodu.

Wnioskodawca wskazał, że Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 5 lutego 2013 r. Znak: IBPBII/2/415-1548/12/AK oraz Minister Finansów w Biuletynie Skarbowym PB2/MK-033-02-4/02, mówi o faktycznie otrzymanych środkach pieniężnych ze sprzedaży i faktycznym wydatkowaniu tych środków na cele zgodnie z art. 21 ust. 25.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości a także praw wymienionych w tym przepisie stanowi podlegające opodatkowaniu źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonane w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2009 r. Wnioskodawca sprzedał udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34, który nabył w 2004 r. i który należał do jego majątku odrębnego. Nie zmienił tego fakt, że lokal został sprzedany już po zawarciu przez Wnioskodawcę związku małżeńskiego. Zgodnie bowiem z art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.) - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej (art. 33 pkt 1 ww. Kodeksu). Z wniosku nie wynika aby małżonkowie dokonali rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej na udziały w lokalu mieszkalnym nr 34 nabyte przez każdego z nich do majątku osobistego.

Tym samym w 2009 r. Wnioskodawca sprzedał udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 należący do jego majątku osobistego.

Ponieważ sprzedaży ww. udziału w prawie Wnioskodawca dokonał przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie, to sprzedaż tego udziału stanowi podlegające opodatkowaniu źródło przychodu.

Przy dokonywaniu oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia przez Wnioskodawcę udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 z późn. zm.) - do przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Oznacza to, że w sprawie Wnioskodawcy rozpatrywana będzie możliwość zwolnienia z opodatkowania przychodu z tytułu sprzedaży przez niego udziału #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. a nie jak chciałby Wnioskodawca na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Przywołany przez Wnioskodawcę przepis ma zastosowanie w przypadku sprzedaży nieruchomości i praw nabytych po 31 grudnia 2008 r., co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

Wskazać należy, że data nabycia nieruchomości i praw wymienionych w ww. przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy decyduje o tym w jakim brzmieniu przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stosować w przypadku odpłatnego zbycia tych nieruchomości i praw przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie. Ocena prawna skutków podatkowych w przypadku sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych jest skonkretyzowana odrębnie dla nieruchomości i praw nabytych do 31 grudnia 2006 r., odrębnie dla nieruchomości i praw nabytych od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. i odrębnie dla nieruchomości i praw nabytych po 31 grudnia 2008 r.

W omawianej sprawie udział #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 Wnioskodawca nabył w 2004 r. z tego względu oceniając skutki podatkowe zbycia przez Wnioskodawcę tego udziału należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu przed 1 stycznia 2007 r. a zatem zastosowanie mogłoby mieć wyłącznie zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., jeżeli Wnioskodawca spełniłby wszystkie warunki tego zwolnienia. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. nie przewidują zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.

I tak w myśl art. 28 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. - podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu.

Stosownie do art. 19 ust. 1 ww. ustawy - przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszt odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszt sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć m.in. związane ze zbyciem koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłatę sądową, o ile zbywca takie wydatki poniósł. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym odpłatnym zbyciem musi istnieć bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy.

Podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (art. 28 ust. 2 zdanie drugie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W terminie płatności podatku podatnik jest obowiązany złożyć deklarację według ustalonego wzoru (art. 28 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do art. 28 ust. 2a ustawy - zasada, o której mowa w art. 28 ust. 2 zdanie drugie, nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e).

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy - wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy w brzmieniu obowiązującym do końca 2006 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,

* na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 1 pkt 32 lit. a, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takim prawie (art. 21 ust. 16 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 28 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jeżeli nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a lub lit. e, podatek jest płatny najpóźniej następnego dnia po upływie terminów określonych w tym przepisie wraz z odsetkami naliczanymi:

1.

od terminu płatności określonego w ust. 2 do dnia, w którym upłynęły dwa lata, licząc od dnia sprzedaży #61485; w wysokości połowy odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych,

2.

począwszy od następnego dnia po upływie dwóch lat, licząc od dnia sprzedaży, aż do dnia zapłaty #61485; w pełnej wysokości odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych.

Wyjaśnić należy, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Stąd też korzystanie z omawianego zwolnienia przysługuje podatnikowi tylko i wyłącznie w sytuacji spełnienia wszystkich przesłanek wskazanych w przepisie prawa. Przywołany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym - w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. - wiąże skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem wydatkowania, w warunkach określonych w ustawie, uzyskanych przychodów na cele w tym przepisie wymienione. Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z ww. art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym jest fakt wydatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości lub praw (nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży) wyłącznie na wskazane w ustawie cele mieszkaniowe. Przy tym enumeratywne wyliczenie wydatków mieszkaniowych, których realizacja pozwala na zwolnienie z opodatkowania kwot przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości i praw ma charakter wyczerpujący, a nie przykładowy i w związku z tym tylko wydatkowanie środków na realizację celów w nim wskazanych pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania. Inne wydatki nie wymienione w tym katalogu nie uprawniają do skorzystania z powyższego zwolnienia.

Ustawodawca uzależnia zatem prawo do skorzystania ze zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie, środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) na realizację celu mieszkaniowego czyli m.in. na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie.

Przy czym zgodnie z treścią przepisu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu przed 1 stycznia 2007 r. - wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na (...).

Cytowany wyżej przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa daty początkowej, od której można ponosić wydatki, aby zostały uwzględnione do obliczenia zwolnienia. Wynika z niego, że zwolnione z opodatkowania są przychody w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na cele mieszkaniowe. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy wskazuje zatem wyłącznie datę końcową - do kiedy wydatki mają zostać poniesione aby mogły być uwzględnione do zwolnienia nie wskazując daty początkowej - od kiedy wydatki mają być poniesione. Ograniczenie dotyczy zatem jedynie końca terminu do jakiego można ponosić wydatki na cele mieszkaniowe. Ustawodawca nie wprowadził ograniczenia odnośnie do początkowego terminu wydatkowania środków, gdyż nie zapisał, że przychody mają być wydatkowane począwszy od dnia sprzedaży. Tym samym jeżeli podatnik otrzymane na poczet ceny sprzedaży nieruchomości środki pieniężne wydatkował na cel mieszkaniowy, ale przed definitywną sprzedażą nieruchomości (zawartą w późniejszym czasie), a także jeżeli cel ten zrealizował przed sprzedażą czyli np. nabył inną nieruchomość (lokal mieszkalny) a dopiero później dokonał zapłaty ceny sprzedaży za tę nieruchomość, to nie jest to przeszkodą do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

W tym miejscu podkreślić jednak należy, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. ma zupełnie inne brzmienie niż przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. a tym samym przewiduje inny zakres zwolnienia. Bowiem z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. - przeciwnie do art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - wyraźnie wynika, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy posługuje się terminem "począwszy od dnia odpłatnego zbycia". Myli się zatem Wnioskodawca twierdząc, że: "Artykuł 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że dla skorzystania z odliczenia wydatkowany na własne cele mieszkaniowe ma być przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego. Brzmienie przepisu wskazuje, że celem jest wydatkowanie konkretnego przychodu, który został uzyskany ze zbycia nieruchomości. Nie wskazuje na kolejność dokonywania transakcji, a jedynie na źródło przychodu".

Ustawodawca jednoznacznie wprowadził do treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zapis, że zwolnienie obejmuje dochód, jeżeli przychód z odpłatnego zbycia wydatkowany jest "począwszy od dnia odpłatnego zbycia". Przepis ten wskazuje zatem na kolejność dokonywania transakcji a nie tylko na źródło przychodu. Tym samym przepis ten wprowadził dodatkowy warunek, który musi spełnić podatnik aby skorzystać ze zwolnienia, a którego to warunku nie zawierał art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy wydatki muszą być poniesione począwszy od dnia odpłatnego zbycia. Zwrot "począwszy od" wyraża w swoim znaczeniu pierwszy moment od jakiego można dokonać określonych czynności lub podjąć określone działanie. To oznacza, że nie jest istotny moment otrzymania przychodu z odpłatnego zbycia, istotnie jest aby wydatkowanie nie nastąpiło wcześniej niż rozpoczynając od dnia odpłatnego zbycia, zgodnie z treścią tego przepisu, a także aby własne cele mieszkaniowe podatnika uprawniające do zwolnienia czyli np. nabycie lokalu mieszkalnego miało miejsce począwszy od dnia odpłatnego zbycia. Zapis tego przepisu wyklucza zatem objęcie zwolnieniem wydatków ponoszonych przed dniem odpłatnego zbycia a także wyklucza objęcie zwolnieniem nabycia dokonanego przed odpłatnym zbyciem. Celem ustawodawcy nie było bowiem zwolnienie z opodatkowania każdego wydatkowania środków i każdego nabycia lokalu mieszkalnego, ale wyłącznie tego, które będzie miało miejsce począwszy od dnia odpłatnego zbycia. To oznacza, że dla obliczenia dochodu zwolnionego z opodatkowania uwzględnione mogą być jedynie wydatki poniesione najwcześniej w dniu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw i które przyczyniły się do realizacji własnego celu mieszkaniowego podatnika również najwcześniej w dniu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw. Organ nie zgadza się zatem z wykładnią art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. dokonaną przez Wnioskodawcę.

W omawianej sprawie nie ma jednak zastosowania ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., a zatem art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy, z którego wprost wynika, że aby skorzystać z przedmiotowego zwolnienia, wydatki na cele mieszkaniowe należy ponosić począwszy od dnia odpłatnego zbycia oraz że cel ten ma zostać zrealizowany począwszy od dnia odpłatnego zbycia.

Jak zostało wyjaśnione na wstępie w sprawie Wnioskodawcy zwolnienie z opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nabytego w 2004 r. rozpatrywać należy na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. a zatem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, który nie określa daty początkowej - od kiedy wydatki mają być poniesione a ograniczenie dotyczy jedynie końca terminu do jakiego można ponosić wydatki na cele mieszkaniowe.

Oznacza to, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę 18 czerwca 2009 r. przed podpisaniem ostatecznej umowy sprzedaży mieszkania nr 34 z zadatku uzyskanego na podstawie przedwstępnej umowy sprzedaży tego mieszkania - na zapłatę zadatku na poczet ceny nabycia mieszkania nr 6 mogą korzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r.

Z istoty rozwiązania zawartego ww. art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że aby kwota uzyskana ze sprzedaży mogła być przeznaczona na ww. cele, sprzedaż ta powinna nastąpić wcześniej lub co najmniej jednocześnie z poniesieniem wydatków, o których mowa w tym przepisie. Jednakże w określonych przypadkach zwolnieniem, o którym mowa, mogą być objęte również przychody uzyskane na poczet ceny sprzedaży (zaliczki, przedpłaty, zadatki) i wydatkowane na cele wskazane w ustawie przed zawarciem definitywnej umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego, jeżeli ich otrzymanie przez sprzedawcę zostało udokumentowane umową przedwstępną. Tym samym jeżeli podatnik otrzymane na poczet ceny sprzedaży środki pieniężne wydatkował na cel mieszkaniowy przed sprzedażą nieruchomości, to nie stanowi to przeszkody do skorzystania z rozpatrywanego zwolnienia. Istotne znaczenie ma tutaj data faktycznego wydatkowania środków ze zbycia mieszkania na nabycie innego mieszkania (w ustawowym okresie), jak również fakt, że otrzymana cena umówiona z tytułu sprzedaży tego mieszkania udokumentowana została zawartą umową przedwstępną i potwierdzona definitywną umową sprzedaży w formie aktu notarialnego.

Również wydatki poniesione po sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr 34 na zapłatę ceny nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr 6 są wydatkami mieszczącymi się w katalogu zawartym w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli bowiem Wnioskodawca uzyskany po dniu podpisania ostatecznej umowy sprzedaży mieszkania nr 34 przychód faktycznie wydatkował na zapłatę pozostałej części ceny zakupu mieszkania nr 6, to uznać należy, że również w tej części będzie on korzystał ze zwolnienia na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy bowiem nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży mieszkania nr 34 przychód został wydatkowany na zapłatę ceny za nabycie mieszkania nr 6. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy mówiąc o wydatkach poniesionych "na nabycie" m.in. lokalu mieszkalnego obejmuje m.in. cenę zakupu tego lokalu. Tym samym skoro zapłata części ceny nabycia lokalu nr 6 nastąpiła ze środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania nr 34 - miała bowiem miejsce po dniu podpisaniu ostatecznej umowy sprzedaży mieszkania nr 34, kiedy Wnioskodawca dysponował już całą kwotą z jego sprzedaży i dokonana została w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży mieszkania nr 34, to uznać należy, że wydatki te zawierają się w katalogu celów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie ma bowiem data faktycznego wydatkowania przychodu ze sprzedaży tj. data wydatkowania środków ze sprzedaży mieszkania nr 34 - czyli po podpisaniu ostatecznej umowy sprzedaży tego mieszkania - na zapłatę ceny nabycia mieszkania 6 w ustawowo określonym terminie.

Podsumowując, z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez Wnioskodawcę udziału #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 nie upłynął pięcioletni okres czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to sprzedaż tego udziału stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie ustawy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. Wnioskodawca może jednak skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 skoro środki uzyskane na poczet ceny sprzedaży (zadatek) wydatkował na zapłatę zadatku w celu nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr 6, a także środki pieniężne z tej sprzedaży (uzyskane po sprzedaży lokalu mieszkalnego nr 34) wydatkował na zapłatę ceny nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr 6. Takie wydatkowanie środków pieniężnych może zostać uznane za wydatek na nabycie lokalu mieszkalnego w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zostało dokonane w ustawowym terminie i doszło do podpisania ostatecznej umowy nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr 6. Zatem cały przychód uzyskany przez Wnioskodawcę ze sprzedaży udziału #189; w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nr 34 a wydatkowany w powyższy sposób może korzystać ze zwolnienia.

Jednakże stanowiska Wnioskodawcy nie można było uznać za prawidłowe, gdyż Organ nie zgadza się z Wnioskodawcą, że w jego sprawie ma zastosowanie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. a także nie zgadza się z wykładnią tego przepisu dokonaną przez Wnioskodawcę. Skoro ustawodawca objął dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy wyłącznie wydatki poniesione począwszy od dnia odpłatnego zbycia m.in. nieruchomości, to brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do wywodzenia, że w przypadku stosowania przedmiotowego zwolnienia można również uwzględniać wydatki poniesione przed dniem odpłatnego zbycia a także aby za realizację celu mieszkaniowego uznać nabycie nieruchomości (lokalu mieszkalnego) dokonane przed zbyciem innej nieruchomości lub prawa, a więc przed dniem podpisania przyrzeczonej umowy odpłatnego zbycia nieruchomości (lokalu mieszkalnego).

Ponadto wskazać należy, że zgodnie z treścią art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W świetle powyższego przepisu niniejsza interpretacja wydana została wyłącznie dla Wnioskodawcy. Natomiast małżonek Wnioskodawcy - jako odrębny podatnik - winien zwrócić się z odrębnym wnioskiem o wydanie interpretacji w swojej indywidualnej sprawie, jeżeli jest zainteresowany jej uzyskaniem.

Odnosząc się natomiast do przywołanego przez Wnioskodawcę we własnym, stanowisku pisma Podsekretarza Stanu z 10 stycznia 2002 r. Znak: PB2/MK-033-02-4/02 do izb, urzędów skarbowych oraz urzędów kontroli skarbowej oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 5 lutego 2013 r. Znak: IBPBII/2/415-1548/12/AK wskazać należy, że zagadnienia poruszane w tych pismach nie są identyczne jak sprawa Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl