IBPBII/2/415-84/09/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana przedstawione we wniosku z dnia 16 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 28 stycznia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej - jest prawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2009 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Umową z dnia 7 kwietnia 1986 r. wnioskodawca zbył na rzecz Skarbu Państwa własność nieruchomości składającej się z działki o numerze ewidencyjnym 866. Nastąpiło to w trybie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1985 r. Nr 22, poz. 99).

Decyzją z dnia 20 lutego 2008 r. starosta orzekł o zwrocie wnioskodawcy powyższej nieruchomości. Wydana decyzja stała się ostateczna i wykonalna w dniu 20 marca 2008 r. Na jej podstawie doszło do wpisania w księdze wieczystej prawa własności na rzecz wnioskodawcy.

Dnia 4 grudnia 2008 r. wnioskodawca sprzedał nieruchomość oznaczoną numerem działki 866. Zaliczka w kwocie 68.513,72 zł została zapłacona przed zawarciem umowy. Pozostała do zapłaty kwota zgodnie z umową będzie płatna do dnia 31 stycznia 2009 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy sprzedaż nieruchomości zwróconej wnioskodawcy na podstawie decyzji starosty z dnia 20 lutego 2008 r. stanowi dla niego źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy w związku ze sprzedażą nieruchomości zwróconej wnioskodawcy na podstawie decyzji starosty z dnia 20 lutego 2008 r. wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego 19% na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że sprzedaż nieruchomości zwróconej jemu na podstawie decyzji starosty z dnia 20 lutego 2008 r. nie stanowi dla niego źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego 19% na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 tej ustawy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeśli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W sytuacji, gdy dochodzi do zwrotu nieruchomości przejętej uprzednio na podstawie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1985 r. Nr 22, poz. 99) nie mamy do czynienia z nabyciem nieruchomości w rozumieniu powyższej regulacji, w związku z czym jej sprzedaż przed upływem 5-letniego okresu nie stanowi źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu. Nabycie przez Skarb Pastwa własności nieruchomości na podstawie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości miało swoisty i odmienny charakter, polegający na wkroczeniu przez Państwo w sferę indywidualnych praw podmiotowych wnioskodawcy dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. Była to swoista forma przymusu stosowanego przez organy państwa w imię dobra publicznego. Wskutek tego wnioskodawca został pozbawiony prawa własności nieruchomości na konkretne potrzeby założone przez Państwo.

Gwarancją, że przejęta nieruchomość będzie wykorzystana zgodnie z założonym przez Państwo celem, jest instytucja zwrotu nieruchomości, jeżeli nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na który dokonano wywłaszczenia. Obecnie instytucja zwrotu nieruchomości jest regulowana w Dziale III Rozdziale 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603). Celem tej gwarancji jest przywrócenie stanu stosunków własnościowych panujących przed przejęciem nieruchomości, przez zniesienie skutków, które decyzja ta wywołała. Zwrot nieruchomości winien zatem prowadzić do wygaśnięcia prawnorzeczowych form władania nieruchomością przez podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia i do przywrócenia stosunków prawnorzeczowych panujących przed tym przejęciem. Zwrot nieruchomości jest restytucją (przywróceniem) stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia, które to stały się zbędne do realizacji celów publicznych, ze względu na które nastąpiło wywłaszczenie. Z tego powodu nie można go potraktować jak nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazuje, że powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo w postanowieniu z dnia 30 listopada 2005 r. znak PR 415/31/05/PD Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieliczce wprost stwierdził, że "zwrot nieruchomości nie stanowi nabycia nieruchomości, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych". Podobne stanowisko zajął Naczelnik Urzędu Skarbowego w Skarżysku Kamiennej w postanowieniu z dnia 12 grudnia 2006 r. znak DP/415-42/06 stwierdzając, iż "decyzja o zwrocie nieruchomości nie kreuje prawa do nieruchomości, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychód ze zbycia takiej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu. Kolejno, w postanowieniu z dnia 3 lipca 2007 r. znak 1440-DF2/415-26/VII/2007 Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Wola stwierdził, że "przychód z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości zwróconej na podstawie decyzji administracyjnych (...) po jej uprzednim wywłaszczeniu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tej sytuacji termin pięcioletni liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło pierwotne nabycie nieruchomości".

Podobne stanowiska, zdaniem wnioskodawcy prezentują sądy administracyjne w swoich orzeczeniach. W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17 grudnia 1996 r. sygn. FPS 7/96 Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że "sprzedaż nieruchomości lub jej części, zwróconej w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 z późn. zm.), nie stanowi źródła przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.) także wówczas, gdy sprzedaż ta nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot". Słusznie Sąd zauważył, że przesłanka zwrotu nieruchomości, jaką jest "zbędność" nieruchomości do realizacji celów publicznych, aktualizuje uprawnienie dotychczasowego właściciela do żądania zwrotu nieruchomości i obowiązek podmiotu, na którego rzecz nastąpiło wywłaszczenie, a więc Skarbu Państwa lub gminy, przeniesienia własności wywłaszczonej nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela. Art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ogranicza w sposób istotny swobodę dysponowania prawem własności i innymi prawami w tym przepisie wymienionymi. Z tej przyczyny, jako przepis o charakterze wyjątkowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zgodnie z przepisem art. 14f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), w brzmieniu nadanym art. 6 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 141, poz. 888), od dnia 20 września 2008 r. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej podlega opłacie w wysokości 40 zł. Natomiast w przypadku wystąpienia w jednym wniosku odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych opłatę pobiera się od każdego z nich (art. 14f § 2).

Opłata od wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 16 grudnia 2008 r. (data wpływu 28 stycznia 2009 r.) została zaś wniesiona w wysokości 92 zł W związku z wystąpieniem we wniosku jednego stanu faktycznego część uiszczonej w dniu 15 grudnia 2008 r. opłaty - w wysokości 52 zł, zostanie zwrócona, zgodnie z § 18 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2006 r. w sprawie gospodarki finansowej jednostek budżetowych, zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych oraz trybu postępowania przy przekształceniu w inną formę organizacyjno-prawną (Dz. U. Nr 116, poz. 783) na adres pełnomocnika wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.