IBPBII/2/415-839/11/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 lipca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 20 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działki - jest prawidłowe.

W dniu 20 lipca 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 16 lipca 2009 r., wnioskodawca oraz jego siostra, nabyli po połowie spadek po zmarłym w dniu 8 maja 2002 r. ojcu. Podatek od spadków i darowizn został uiszczony przez spadkobierców. W skład spadku wchodziła zabudowana nieruchomość. Na podstawie sporządzonego przed notariuszem aktu notarialnego z dnia 24 maja 2011 r. wnioskodawca i jego siostra znieśli współwłasność w częściach ułamkowych (po 1/2) ww. nieruchomości w ten sposób, że zabudowaną działkę nr 346/1 o wartości 400.000,00 zł przyznali siostrze wnioskodawcy, a działkę niezabudowaną nr 346/2 o wartości 193.000,00 zł wnioskodawcy. Zniesienie współwłasności zostało dokonane bez jakichkolwiek dopłat i spłat. Następnie, w tym samym akcie notarialnym wnioskodawca, zbył (sprzedał) niezabudowaną działkę nr 346/2 za cenę 193.000,00 zł osobom trzecim.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku ze zbyciem (sprzedażą) osobom trzecim w dniu 24 maja 2011 r. przez wnioskodawcę niezabudowanej działki nr 346/2 o wartości 193.000,00 zł, która została mu przydzielona w wyniku zniesienia w dniu 24 maja 2011 r. współwłasności nieruchomości o łącznej wartości 593.000,00 zł, nabytej jako współwłasność wraz z siostrą w częściach po 1/2 na podstawie stwierdzenia nabycia spadku z dnia 16 lipca 2009 r. po zmarłym w dniu 8 maja 2002 r. ojcu, podatnik (wnioskodawca) jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 30e ustawy.

Zdaniem wnioskodawcy, w przedmiotowej sytuacji nie jest on zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w zw. z art. 30e ustawy z następujących względów.

Zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. - dalej w skrócie nazywanej ustawą) źródłem przychodów podlegających opodatkowaniu jest m.in. " (...) odpłatne zbycie: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości.

Zgodnie jednak z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. - od podatku dochodowego od osób fizycznych zwolnione są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, określonych w cytowanym przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), w całości - jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny.

Przytoczony przepis został co prawda wykreślony mocą unormowania art. 1 pkt 14 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588), jednakże równocześnie wskazano, że do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w tej ustawie, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Zgodnie z przepisem art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925). Sądowe postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku ma charakter jedynie deklaratoryjny (potwierdzający istniejący już stan rzeczy), nie zaś konstytutywny (tworzący nowy stan prawny). Datą nabycia spadku przez spadkobierców, decydującą o tym, które przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy stosować, jest zatem chwila śmierci spadkodawcy, nie zaś data stwierdzenia nabycia spadku, co częstokroć ma miejsce dopiero po wielu latach (tak np. postanowienie Urzędu Skarbowego Łódź-Polesie z dnia 21 maja 2007 r., sygn. IB/415-16/07).

W przedmiotowej sprawie wnioskodawca nabył więc współwłasność nieruchomości (udział w 1/2) w dniu 8 maja 2002 r. czyli przed 1 stycznia 2007 r. co oznacza, że jest to przychód zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ponadto wnioskodawca wskazuje, że zwolnione od podatku są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli sprzedaż zostanie dokonana w określonym czasie tj. po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

W przedmiotowej sprawie pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, winien być liczony od końca roku kalendarzowego 2002 r. tj. roku, w którym nastąpiło nabycie przedmiotowych udziałów w nieruchomościach nabytych w drodze spadku. Oznacza to, że termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z dniem 31 grudnia 2007 r. Natomiast zbycie nieruchomości nastąpiło w maju 2011 r. Tym samym należy stwierdzić, że zbycie nieruchomości objętej przedmiotowym wnioskiem nastąpiło po upływie pięcioletniego terminu i nie stanowi ono - podlegającego opodatkowaniu - źródła przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy dodać, iż otrzymana w wyniku zniesienia współwłasności w dniu 24 maja 2011 r. działka niezabudowana nr 346/2 była o ustalonej wartości 193.000,00 zł i za taką kwotę została sprzedana czyli w kwocie mniejszej niż wartość 1/2 udziału nabytego w drodze spadku (wartość całej nieruchomości oszacowano na 593.000,00 zł a wnioskodawca otrzymał jedynie 193.000,00 zł).

Natomiast zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat czy dopłat. W przedmiotowej sprawie przy dokonaniu zniesienia współwłasności nie wystąpiło przysporzenie majątku wnioskodawcy ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności (wnioskodawca otrzymał mniej niż wartość połowy udziału), a to oznacza, że dla tej części nieruchomości nabytej w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia nie będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności tylko dzień nabycia spadku czyli 8 maja 2002 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie m.in. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, iż ww. przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Powyższe oznacza, że istotne w przedmiotowej sprawie jest ustalenie daty nabycia przez wnioskodawcę nieruchomości, którą sprzedał w 2011 r. Z wniosku wynika, iż w dniu 8 maja 2002 r. zmarł ojciec wnioskodawcy, po którym spadek nabył wnioskodawca i jego siostra po 1/2 części. Następnie w dniu 24 maja 2011 r. zniesiono współwłasność i wnioskodawca stał się wyłącznym właścicielem działki nr 346/2 o wartości 193.000 zł.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego). Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest fizyczny podział rzeczy wspólnej między współwłaścicielami. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Następuje to w drodze przyznania każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej (podzielonej) rzeczy wspólnej. Wartość przyznanych rzeczy powinna odpowiadać wielkości (wartości) udziału we współwłasności. Zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, jeżeli mieści się w ramach udziału jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbyło się bez spłat i dopłat. Za datę nabycia nieruchomości lub prawa - w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Tak więc co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Z opisanego we wniosku zdarzenia wynika, że spadek nabył wnioskodawca i jego siostra po 1/2 części, natomiast w wyniku zniesienia współwłasności siostra wnioskodawcy otrzymała działkę zabudowaną o wartości 400.000 zł, natomiast wnioskodawca otrzymał działkę niezabudowaną o wartości 193.000 zł.

Skoro zatem w wyniku zniesienia współwłasności, udział wnioskodawcy w nieruchomości nie uległ powiększeniu, nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy, gdyż wartość otrzymanej przez wnioskodawcę działki nie przekroczyła wartości udziału, jaki przysługiwał mu w wyniku nabycia spadku. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż nabycie przedmiotowej działki nastąpiło w 2002 r., czyli w dacie śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że pięcioletni termin określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 2007 r. Tym samym dokonana w 2011 r. sprzedaż niezabudowanej działki nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym w przedmiotowej sytuacji nie jest on zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego należało uznać za prawidłowe.

Jednakże należy również wyjaśnić, że powoływanie się przez wnioskodawcę w uzasadnieniu własnego stanowiska m.in. na zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. jest bezzasadne. Sprzedaż przedmiotowej działki nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie więc nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zatem nie ma podstaw powoływanie się ww. zwolnienie. Aby bowiem powoływać się na zwolnienie z opodatkowania w pierwszej kolejności musi istnieć źródło podlegającego opodatkowaniu przychodu, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

W odniesieniu do powołanego przez wnioskodawcę postanowienia należy podkreślić, iż jakkolwiek orzeczenia podatkowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą wyłącznie konkretnych spraw, w danym stanie prawnym i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.