IBPBII/2/415-771/09/JT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 23 lipca 2009 r.) uzupełnionym w dniu 21 września 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 23 lipca 2009 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 11 września 2009 r. Znak: IBPBII/2/415-771/09/JT wezwano do jego uzupełnienia.

Uzupełnienie wpłynęło w dniu 21 września 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 30 kwietnia 2003 r. wnioskodawca wraz z żoną, w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej, zakupili spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego.

W dniu 22 marca 2006 r. w związku z rozwodem małżonkowie podzielili wspólny majątek, z tym że ww. prawo do lokalu podzielili po #189; udziału.

W dniu 19 lipca 2007 r. postanowieniem sądu została zniesiona współwłasność mieszkania na wniosek żony wnioskodawcy. Na rzecz wnioskodawcy zasądzona została od jego małżonki kwota spłaty będąca połową wartości rynkowej ww. mieszkania, zgodnie z wyceną biegłego. W wyniku tego postanowienia sądu żona wnioskodawcy stała się jedynym właścicielem ww. mieszkania.

Jak podaje wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku, w skład majątku dorobkowego wchodziło przedmiotowe mieszkanie oraz ruchomości będące wyposażeniem tego mieszkania, działka budowlana o pow. 4,5 a, środki zgromadzone na Otwartym Funduszu Emerytalnym oraz środki pieniężne oraz papiery wartościowe. Podział majątku dokonany był w miarę ekwiwalentnie - dokonany notarialnie w dniu 22 marca 2006 r., przy czym mieszkanie, środki pieniężne i papiery wartościowe zostały podzielone po połowie, środki z OFE pozostały na kontach wnioskodawcy i jego małżonki (wielkość kwot była podobna). Jedyną różnicą był podział działki 4,5 a i ruchomości. Wnioskodawcy przypadła działka a jego byłej małżonce wszystkie ruchomości będące na wyposażeniu mieszkania. Wartość ruchomości można szacować na podobną kwotę jak wartość działki.

Dodatkowo wnioskodawca podaje, iż był zameldowany w przedmiotowym mieszkaniu w okresie od 12 listopada 2003 r. do 13 sierpnia 2007 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od zniesienia współwłasności i otrzymania przez wnioskodawcę kwoty połowy wartości mieszkania należał się podatek od odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego określony ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 28 (ustawy na rok 2006).

Zdaniem wnioskodawcy, zniesienie współwłasności nie jest przychodem z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy) i nie powinno być opodatkowane na podstawie art. 28 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (stan na rok 2006). Z tytułu zniesienia współwłasności wnioskodawca otrzymał tylko rekompensatę za udział w mieszkaniu zgodnie z wyceną biegłego. Operacja ta nie spowodowała wzbogacenia wnioskodawcy, który dodaje, że do zniesienia współwłasności został zmuszony, dlatego trudno mówić o zbyciu.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam, co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 217, poz. 1588 z późn. zm.), od 1 stycznia 2007 r. zostały zmienione zasady opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi na treść przepisu art. 7 ust. 1 powołanej ustawy zmieniającej, do przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r. stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r.

Wobec wyżej powołanych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku zbycia nieruchomości lub praw majątkowych istotne znaczenie ma data i podstawa ich nabycia.

Przedmiotowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego wnioskodawca wykupił wraz z małżonką od spółdzielni mieszkaniowej w trakcie trwania małżeństwa w dniu 30 kwietnia 2003 r. za pieniądze należące do majątku wspólnego. W związku z rozwodem, w dniu 22 marca 2006 r. małżonkowie podzielili wspólny majątek w taki sposób, iż przedmiotowe prawo do lokalu mieszkalnego objęli w wysokości po #189; udziałów. W dniu 19 lipca 2007 r. na żądanie byłej małżonki wnioskodawcy zniesiona została sądownie współwłasność przedmiotowego prawa do lokalu mieszkalnego. W wyniku postanowienia sądu była żona wnioskodawcy otrzymała w całości powyższe prawo do lokalu mieszkalnego z jednoczesnym obowiązkiem spłaty na rzecz wnioskodawcy połowy wartości rynkowej przedmiotowego prawa wg wyceny rzeczoznawcy.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Z chwilą ustania małżeństwa wspólność ustawowa ulega przekształceniu i wówczas małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Wskazać należy, iż za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

W związku z faktem, iż udział wnioskodawcy w przedmiotowym prawie do lokalu mieszkalnego po podziale majątku wyniósł #189;, za datę nabycia przedmiotowego udziału w prawie do lokalu mieszkalnego należy przyjąć datę nabycia go do majątku wspólnego w czasie trwania związku małżeńskiego czyli dzień 30 kwietnia 2003 r.

W myśl art. 210. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ((Dz. U. z dnia 18 maja 1964 r. z późn. zm.) każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić. Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości (art. 211. ww. Kodeksu).

Jak wynika z cytowanego powyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości i innych rzeczy. Odpłatne zbycie oznacza przeniesienie własności lub innych praw majątkowych zamian za korzyść majątkową. Zniesienie współwłasności polegające na przyznaniu rzeczy jednemu ze współwłaścicieli podczas gdy drugi otrzymuje spłatę, jest formą odpłatnego zbycia, bowiem spłata w takim przypadku jest wyrażoną w pieniądzu równowartością udziału we wspólnym prawie.

Zatem otrzymanie od byłej małżonki spłaty połowy wartości rynkowej powyższego prawa (w dacie postanowienia sądu o zniesieniu współwłasności tego prawa) należy traktować jak zbycie tej części prawa do lokalu, za którą wnioskodawca otrzymał konkretną zapłatę.

Z uwagi zatem na fakt, iż nabycie przedmiotowego udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nastąpiło w 2003 r. a zbycie nastąpiło w 2007 r. tj. przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie, skutki podatkowe sprzedaży tego prawa podlegają ocenie na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

W świetle powyższego należy stwierdzić, wbrew twierdzeniu wnioskodawcy, że w przedmiotowej sprawie dokonane zniesienie współwłasności z wypłatą na jego rzecz w dniu 19 lipca 2007 r. połowy wartości ceny rynkowej przedmiotowego prawa do lokalu mieszkalnego - stanowi dla wnioskodawcy odpłatne zbycie #189; udziału w przedmiotowym prawie do lokalu mieszkalnego (nabytego w 2003 r.) przed upływem 5 lat od końca roku, w którym je nabyto. Zatem kwota otrzymanej spłaty stanowi podstawę podatku obliczonego zgodnie z art. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu do końca 2006 r. Podstawą obliczenia podatku jest przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości (tutaj spłata połowy ceny rynkowej mieszkania).

W świetle art. 28 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. podatek od przychodu z odpłatnego zbycia prawa majątkowego lub jego części oraz udziału w nieruchomości ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w terminie płatności podatku podatnik jest obowiązany złożyć deklarację według ustalonego wzoru (PIT-23).

Jednakże z powyższego obowiązku, zgodnie z art. 28 ust. 2a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnieni zostali podatnicy, którzy w tym samym terminie złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

I tak zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu przed 1 stycznia 2007 r. wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,

* na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne - własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

* na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od tego kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu powyższego zwolnienia jest wyłącznie przeznaczenie przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości na cele i w terminach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, w przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca nabył przedmiotowe prawo do lokalu mieszkalnego w ramach wspólności majątkowej małżeńskiej w 2003 r. W 2006 r. małżonkowie podzielili wspólny majątek w związku z rozwodem, w tym ww. prawo do lokalu po #189; udziału. W dniu 19 lipca 2007 r. postanowieniem sądu zniesiona została współwłasność powyższego prawa w taki sposób, że była małżonka wnioskodawcy otrzymała w całości powyższe prawo do lokalu mieszkalnego, jednocześnie została zobowiązana do spłaty na rzecz wnioskodawcy połowy wartości rynkowej tego prawa (wg wyceny rzeczoznawcy). Spłata ta stanowi zatem dla wnioskodawcy przychód ze sprzedaży połowy udziału w przedmiotowym prawie do lokalu, podlegający opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym zgodnie z art. 28 ww. ustawy w brzmieniu do końca 2006 r., chyba że wystąpią warunki do zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) i e) ww. ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r. tj. wnioskodawca przeznaczy uzyskany przychód w ciągu dwóch lat od zbycia na cele mieszkaniowe zawarte w ww. przepisie prawa.

W tym stanie faktycznym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, 43-300 Bielsko-Biała ul. Traugutta 2a.