IBPBII/2/415-680/10/MMa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 26 maja 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 28 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 28 maja 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W kwietniu 2010 r. wnioskodawczyni dokonała rozliczenia rocznego uzyskanych przychodów w 2009 r. Zeznanie roczne, wobec spełnienia warunków ustawowych, zawiera wniosek o wspólne razem z małżonkiem wnioskodawczyni opodatkowanie dochodów. Do zeznania rocznego w związku z faktem dokonania w 2009 r. zamiany lokalu mieszkalnego dołączone zostało oświadczenie o spełnieniu warunków do skorzystania przez wnioskodawczynię oraz jej męża z tzw. ulgi meldunkowej.

Dnia 25 listopada 2008 r. na mocy aktu notarialnego obejmującego umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz sprzedaży, wspólnie z mężem wnioskodawczyni kupiła lokal mieszkalny. Wcześniej lokal był zajmowany na podstawie umowy lokatorskiej. W okresie od dnia 15 lutego 2006 r. do dnia 19 listopada 2009 r. w wyżej wymienionym lokalu wnioskodawczyni była zameldowana na pobyt stały. Mąż wnioskodawczyni pomimo faktu braku zameldowania w lokalu, zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu w sposób nieprzerwany, przenosząc interesy życiowe całkowicie do miejsca gdzie na stałe zameldowana była wnioskodawczyni. Aktem notarialnym z dnia 10 listopada 2009 r. obejmującym umowę zamiany wspólnie z mężem wnioskodawczyni dokonała bezgotówkowej zamiany wyżej wymienionego lokalu mieszkalnego na inny lokal mieszkalny. Wartość lokalu określono na kwotę 120 tys. zł zaś wartość poprzednio posiadanego lokalu określono na kwotę 90 tys. zł Różnica w kwocie 30 tys. zł została drugiej stronie zapłacona.

Wnioskodawczyni wspólnie z małżonkiem uznała, iż opisana wyżej sytuacja spełnia warunki do skorzystania z tzw. ulgi meldunkowej. Wobec powyższego skorzystała łącznie z małżonkiem ze zwolnienia z opodatkowania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 126 w związku z art. 21 ust. 22 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przedstawiona sytuacja faktyczna umożliwia skorzystanie przez obydwu małżonków ze zwolnienia z opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego. Czy koniecznym jest zameldowanie na pobyt stały obydwu małżonków, czy wystarczającym dla skorzystania przez małżonków z ulgi meldunkowej jest sam fakt zameldowania na pobyt stały jednego małżonka (w tym przypadku wnioskodawczyni) na okres dłuższy niż 12 miesięcy.

Zdaniem wnioskodawczyni, w świetle art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

- jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, z zastrzeżeniem ust. 21 i 22.

Zgodnie z art. 21 ust. 22 ww. ustawy, ustawodawca dodatkowo wprowadził zapis stosownie, do treści którego zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126, ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków.

Stwierdzenie przez ustawodawcę, iż zwolnienie ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków oznacza, iż warunki zwolnienia muszą być rozpatrywane łącznie. Ustawa o podatku dochodowym nie stwierdza bowiem, że przesłanki zwolnienia muszą zostać spełnione przez każdego z małżonków z osobna bądź też spełnienie warunków przez jednego z małżonków nie wyłącza konieczności spełnienia ich przez współmałżonka. Z brzmienia literalnego art. 21 ust. 22 można wywieść, że zwolnienie ma charakter przedmiotowy i dotyczy przychodów z nieruchomości stron umowy sprzedaży a także obejmuje sytuację gdy choć jeden z małżonków spełnia warunek określony w art. 21 ust. 1 pkt 126. Taki warunek został spełniony.

W przedmiotowym stanie faktycznym, tj. zamiany lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność małżeńską do skorzystania z ulgi meldunkowej wystarczy aby tylko jeden z małżonków był zameldowany w tym lokalu na pobyt stały przez okres dłuższy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. W tej sytuacji zwolnienie będzie dotyczyć łącznie obojga małżonków.

Wobec powyższego spełnienie warunków do skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie przez jednego z małżonków powoduje, że z przedmiotowej ulgi mogą skorzystać łącznie oboje małżonkowie. Takie też stanowisko było podstawą do złożenia przez wnioskodawczynię oraz jej małżonka wspólnego oświadczenia o skorzystaniu z ulgi meldunkowej, załączonego do zeznania rocznego za 2009 r.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacja podatkowa, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje z jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego, interpretacja ta została wydana dla wnioskodawczyni w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego wyłącznie w części jej przypadającej w majątku wspólnym. Organ podatkowy nie ocenił stanowiska wnioskodawczyni w zakresie w jakim dotyczyło ono możliwości skorzystania z ulgi meldunkowej przez męża wnioskodawczyni wydając w tym zakresie postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Wnioskodawczyni nie jest bowiem uprawniona do żądania interpretacji indywidualnej dotyczącej ewentualnego prawa do zwolnienia przychodu z opodatkowania w części jaka przypada jej mężowi.

Zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, iż sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Użyte w cytowanym wyżej przepisie pojęcie "odpłatne zbycie" obejmuje swoim zakresem nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowę zamiany. Zarówno umowa sprzedaży jak i zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny. Zgodnie z art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Natomiast stosownie do art. 603 Kodeksu cywilnego przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy, co stanowi również odpłatne zbycie rzeczy. Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż. Świadczy o tym między innymi fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 Kodeksu cywilnego stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, tj. art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym umowa zamiany rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę. Zasadnicza różnica między umową sprzedaży a umową zamiany polega na tym, że w umowie zamiany nie występuje świadczenie pieniężne.

Wobec powyższego, zarówno sprzedaż jak i zamiana nieruchomości stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli sprzedaż (zamiana) ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Jeżeli natomiast sprzedaż (zamiana) nieruchomości następuje po upływie tego okresu, przychód z zamiany nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W odniesieniu do skutków podatkowych dokonania zamiany lokalu mieszkalnego nabytego w 2008 r. stwierdza się co następuje.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawczyni wskazała, że wraz z mężem w dniu 25 listopada 2008 r. na mocy aktu notarialnego obejmującego umowę ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz sprzedaży zakupiła lokal mieszkalny, który wcześniej był zajmowany na podstawie umowy lokatorskiej. Wnioskodawczyni w okresie od 15 lutego 2006 r. do 19 listopada 2009 r. była zameldowana w ww. lokalu na pobyt stały. W dniu 10 listopada 2009 r. przedmiotowy lokal mieszkalny zamieniono za dopłatą na inny lokal mieszkalny.

Stosownie do powyższego, wnioskodawczyni wraz z mężem dokonała odpłatnego zbycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego przed upływem pięcioletniego okresu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r. Jednakże zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6c ww. ustawy koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

- jeżeli podatnik był zameldowany w budynku lub lokalu wymienionym w lit. a-d) na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia, z zastrzeżeniem ust. 21 i 22.

Należy również zauważyć, że jeżeli przedmiotem sprzedaży jest mieszkanie stanowiące odrębną nieruchomość, czyli mieszkanie, z którym związany jest udział w gruncie (lub prawie wieczystego użytkowania gruntu), w takiej sytuacji zwolnieniu podlega wyłącznie przychód ze sprzedaży mieszkania. Przychód zaś ze sprzedaży udziału w gruncie (prawie wieczystego użytkowania) związanego z tym mieszkaniem podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy, gdyż przychód ze sprzedaży gruntu bądź udziału w gruncie (lub w prawie wieczystego użytkowania gruntu) nie został wymieniony w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy jako objęty zwolnieniem.

Zwolnienie wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika - art. 21 ust. 21 ww. ustawy.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 3 ww. ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, podatnicy, do których mają zastosowanie ust. 1 lub ust. 2, tj. podatnicy, którzy zbywają nieruchomości lub prawa nabyte w okresie od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r., oświadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., składają w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, 14-dniowy termin określony w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., nie ma zastosowania.

Wobec powyższego, zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

* okres zameldowania na pobyt stały nie krótszy niż dwunastomiesięczny przed datą zbycia,

* terminowe złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia; w przypadku uzyskania tego rodzaju przychodu w 2009 r. najpóźniej do 30 kwietnia 2010 r.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, iż wnioskodawczyni spełniła ww. warunki uprawniające do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, gdyż pozostawała zameldowana na pobyt stały w zbywanym lokalu przez wymagany okres oraz złożyła oświadczenie o prawie do zwolnienia. Przychód uzyskany z odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego w części przypadającej na udział wnioskodawczyni w majątku wspólnym będzie zatem korzystał ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2009 r.

Mając na uwadze powyższe, stanowisko wnioskodawczyni należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.