IBPBII/2/415-669/10/NG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 maja 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 27 maja 2010 r.), uzupełnionym w dniach 27 i 28 lipca oraz 19 sierpnia 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości nabytej w części:

* w spadku po zmarłej matce - jest nieprawidłowe,

* w drodze zawarcia umowy darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 27 maja 2010 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości nabytej w części w spadku oraz w części w drodze darowizny.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 21 lipca 2010 r., Znak: IBPBII/2/415-669/10/NG oraz pismem z dnia 11 sierpnia 2010 r. Znak: IBPBII/2/415-669/10/NG wezwano wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano w dniach 27 i 28 lipca oraz 19 sierpnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni w dniu 5 stycznia 2006 r. nabyła część gospodarstwa rolnego w spadku po matce, która zmarła 1 czerwca 1996 r.

W dniu 3 lipca 2008 r. wnioskodawczyni przejęła resztę gospodarstwa na podstawie zawarcia umowy darowizny od ojca, w związku z jego przejściem na emeryturę.

W dniu 6 października 2009 r. wnioskodawczyni dostała zaproszenie od Urzędu Gminy, gdzie zaproponowano jej wykup działki pod budowę aquaparku. Wnioskodawczyni oraz jej ojciec nie brali takiej opcji pod uwagę. Od razu jednak poinformowano ich, że jeśli się nie zgodzą i tak zostaną wywłaszczeni, a wtedy Gmina za nieruchomość zapłaci dużo mniej.

Wnioskodawczyni jest rolnikiem, więc uważa, że nie może pozwolić sobie na takie straty. Prowadzi gospodarstwo rolne, hoduje zwierzęta i potrzebuje dla nich paszy.

Wnioskodawczyni odbyła jeszcze parę rozmów z Wójtem Gminy i urzędnikami. Wszyscy mówili to samo, że nieruchomość na cele publiczne uzasadnia jej wywłaszczenie.

W dniu 14 maja 2010 r. wnioskodawczyni sprzedała nieruchomość obejmującą działkę o nr 884/207 w celu realizacji zadań własnych gminy - na budowę Aquaparku.

Wnioskodawczyni nigdy dobrowolnie nie sprzedałaby nieruchomości Urzędowi Gminy, gdyby w jakiś sposób nie została do tego zmuszona.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy w związku z art. 21 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzyskana kwota ze sprzedaży podlega zwolnieniu.

Jeżeli nie to w jakiej wysokości i do kiedy (czasowo) od chwili otrzymania przelewu z Gminy, wnioskodawczyni musi zapłacić podatek oraz jaki dokument (PIT) w związku z tym musi złożyć w urzędzie skarbowym i do jakiego czasu.

Zdaniem wnioskodawczyni, kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości powinna podlegać zwolnieniu z opodatkowania. Po pierwsze dlatego, że Gmina jest urzędem państwowym, a po drugie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych " (...) z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie (...)", co zostało zawarte w akcie notarialnym z dnia 14 maja 2010 r. w punkcie 9.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości i praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu, ma moment i sposób jej nabycia.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy, do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Niezależnie od powyższego należy podkreślić, iż przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

W przypadku nabycia nieruchomości w drodze spadku pięcioletni termin, o którym mowa powyżej winien być liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku.

Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotne zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Z przedstawionego przez wnioskodawczynię we wniosku stanu faktycznego wynika, że nabycie przez nią gospodarstwa rolnego, w którego skład wchodziła sprzedana nieruchomość gruntowa nastąpiło w części w drodze spadku po zmarłej w dniu 1 czerwca 1996 r. matce i oraz w części w drodze zawarcia umowy darowizny między wnioskodawczynią a jej ojcem w dniu 3 lipca 2008 r.

Powyższe oznacza że wnioskodawczyni nabyła udziały w przedmiotowej nieruchomości rolnej o nr ew. 884/207 w dwóch datach:

* w 1996 r. - w dniu śmierci matki wnioskodawczyni,

* w 2008 r. - w dniu zawarcia umowy darowizny.

Mając na uwadze przedstawiony wyżej stan faktyczny oraz przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, że sprzedaż przedmiotowej nieruchomości w części przypadającej na udział nabyty w spadku w 1996 r., z uwagi na fakt, że sprzedaż ta zostanie dokonana po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym nastąpiło nabycie - w ogóle nie będzie stanowiła źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast sprzedaż tej części nieruchomości, która odpowiada udziałowi nabytemu przez wnioskodawczynię w 2008 r. w drodze darowizny stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dokonując oceny skutków prawnych sprzedaży nieruchomości w udziale nabytym w drodze zawarcia umowy darowizny w 2008 r., należy stosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Podatek dochodowy od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) wynosi 19% podstawy obliczenia podatku, o czym stanowi art. 30e ust. 1 i ust. 4 tejże ustawy i powinien być odprowadzony do urzędu skarbowego zgodnie z miejscem zamieszkania. W terminie złożenia zeznania rocznego, tj. do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym winno też zostać złożone zeznanie.

Podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonych zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości i praw.

Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Analiza zacytowanego przepisu prowadzi do wniosku, że przedmiotowe zwolnienie nie będzie przysługiwało, jeżeli łącznie spełnione zostaną następujące warunki:

* nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,

* cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo gdy żaden z nich nie zostanie spełniony, uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

W analizowanym stanie faktycznym odpłatne zbycie nieruchomości - w udziale który wnioskodawczyni nabyła w drodze darowizny - nastąpiło co prawda przed upływem 2 lat od daty jego nabycia, jednakże nabycie przedmiotowego udziału w nieruchomości nastąpiło w drodze darowizny, nie występuje więc cena nabycia nieruchomości.

Stosownie bowiem do art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Skoro zatem przy nabyciu w drodze darowizny, z uwagi na jej nieodpłatny charakter, cena nie stanowi elementu tej umowy nie będzie spełniony drugi warunek wyłączający zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane powyżej uregulowania prawne stwierdzić należy, iż przychód uzyskany przez wnioskodawczynię z odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości w udziale nabytym w drodze darowizny (o ile istotnie nabycie przedmiotowej nieruchomości przez Gminę nastąpiło na cele umożliwiające jej wywłaszczenie) będzie korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy.

Reasumując powyższe stwierdzić należy, iż cały dochód uzyskany przez wnioskodawczynię z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Albowiem w części odpowiadającej dochodowi ze sprzedaży nieruchomości w udziale, który wnioskodawczyni nabyła w drodze spadku - w ogóle nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu. Natomiast sprzedaż nieruchomości w udziale, który wnioskodawczyni nabyta w drodze darowizny stanowi co prawda źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, lecz z uwagi na fakt, że wnioskodawczyni przysługuje zwolnienie zawarte w art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy - o ile w rzeczywistości sprzedaż nieruchomości nastąpiła na cele uzasadniające jej wywłaszczenie zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami - nie będzie podlegać opodatkowaniu.

Powyższe oznacza także, że wnioskodawczyni z tytułu sprzedaży przedmiotowej nieruchomości rolnej nie jest obowiązana do złożenia deklaracji PIT-23 ani PIT-36 i zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Stanowisko wnioskodawczyni odnośnie możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 dochodu z tytułu sprzedaży nieruchomości w udziale nabytym w drodze spadku jest nieprawidłowe, albowiem przychód ze sprzedaży odpowiadający temu udziałowi z uwagi na upływ 5-letniego terminu nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu i tym samym nie podlega opodatkowaniu, nie ma więc podstaw uzasadnienie i dowodzenie, że przychód ten podlega zwolnieniu na mocy art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy. Skoro w ogóle nie powstało z tego tytułu u wnioskodawczyni źródło przychodu, to nie ma dochodu, do którego stosuje się zwolnienie.

Natomiast stanowisko wnioskodawczyni odnośnie możliwości skorzystania przez nią z przedmiotowego zwolnienia zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy do dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości odpowiadającego udziałowi nabytemu w darowiźnie w 2008 r. należy uznać za prawidłowe (o ile w istocie sprzedaż nieruchomości nastąpiła na cele uzasadniające jej wywłaszczenie zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami), skoro bowiem w tym przypadku powstało źródło przychodu, to istnieje dochód, do którego można zastosować zwolnienie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku i uzupełnienia dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.