IBPBII/2/415-661/13/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 21 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konieczności opodatkowania czynszu z tytułu najmu nieruchomości zajętego przez komornika - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 czerwca 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konieczności opodatkowania czynszu z tytułu najmu nieruchomości zajętego przez komornika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą prywatną nie prowadzącą działalności gospodarczej. Od roku wynajmuje nieruchomość. Przychody z tytułu najmu zgłosił do urzędu skarbowego i poprzez oświadczenie wybrał opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Po sześciu miesiącach najmu, cały czynsz został zajęty przez komornika na spłatę długów, którymi wnioskodawca został obciążony solidarnie wraz z byłym współmałżonkiem, który po rozwodzie prowadząc działalność gospodarczą we wspólnej (wnioskodawcy i współmałżonka) nieruchomości nie odprowadzał podatku od tej nieruchomości i nie spłacał kredytu zaciągniętego na prowadzenie działalności, zabezpieczonego hipotecznie wspólną nieruchomością.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie.

Czy czynsz z tytułu najmu nieruchomości zajęty w całości przez komornika, który bezpośrednio od najemcy trafia na konto komornika stanowi dochód wnioskodawcy, od którego jest zobowiązany odprowadzać podatek dochodowy.

Zdaniem wnioskodawcy, pomimo że nie czuje się odpowiedzialny za zobowiązania swojego byłego małżonka, jednak jego długi solidarnie ciążą również na nim. Trudno jednak pogodzić się z faktem, że czynsz z tytułu najmu zajęty został na ww. zobowiązania, tym bardziej, że spoczywa na wnioskodawcy comiesięczny obowiązek odprowadzania zryczałtowanego podatku od dochodu, który, zdaniem wnioskodawcy, w rzeczywistości nie jest jego dochodem. Jako osoba pracująca na etacie i otrzymująca z tego tytułu najniższe krajowe wynagrodzenie, wnioskodawca nie jest w stanie ze swojej pensji odprowadzać zryczałtowany podatek od najmu, który stanowi miesięcznie ok. 40% wynagrodzenia netto.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie konieczności opodatkowania czynszu z tytułu najmu nieruchomości zajętego przez komornika. W zakresie wyjaśnienia czy komornik może zająć cały czynsz z tytułu najmu lub odprowadzić podatek w imieniu wnioskodawcy do urzędu skarbowego wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Stosownie do art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) źródłem przychodów jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

W myśl art. 9a ust. 6 ww. ustawy dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy złożą właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenia o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).

W myśl art. 2 ust. 1a tej ustawy osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Stosownie do zapisu art. 6 ust. 1a ww. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają również otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze. Dla ustalenia wartości otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń z tytułu tych umów, stosuje się art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym.

Z przytoczonych powyżej uregulowań prawnych wynika, iż podstawą generowania przychodów z najmu jest fakt zawarcia stosownej umowy między stronami. Strony umowy określają w niej wysokość czynszu. Czynsz ten stanowi przysporzenie majątkowe wynajmującego, a tym samym generuje przychód w rozumieniu podatkowym. Jednakże, aby powstał przychód po stronie wynajmującego muszą zaistnieć przesłanki określone w wyżej powołanym art. 6 ust. 1a ustawy, czyli czynsz musi zostać otrzymany lub postawiony do dyspozycji wynajmującego.

W niniejszej sprawie wnioskodawca od roku wynajmuje nieruchomość. Czynsz z tytułu najmu został jednak zajęty przez komornika na spłatę długów, którymi solidarnie z byłym małżonkiem wnioskodawca został obciążony. Wątpliwość wnioskodawcy budzi fakt, czy w takiej sytuacji czynsz z tytułu najmu, który bezpośrednio od najemcy trafia na konto komornika stanowi dochód, od którego wnioskodawca jest zobowiązany odprowadzić podatek.

Wskazać zatem należy, że skoro wnioskodawca solidarnie z byłym małżonkiem jest zobowiązany do regulowania długów, a czynsz z tytułu najmu nieruchomości pomniejsza wysokość tego długu, to czynsz ten uznać należy za otrzymany przez wnioskodawcę. Czynsz z tytułu najmu zmniejsza bowiem zobowiązania wnioskodawcy. Nie ma znaczenia fakt, że czynsz ten nie jest przelewany przez najemcę na konto wnioskodawcy a bezpośrednio na konto komornika. Istotne znaczenie ma, iż zobowiązanie ciążące na wnioskodawcy spłacane jest z czynszu z najmu. Gdyby bowiem nie z czynszu, to z innych środków wnioskodawca musiałby regulować zobowiązania byłego małżonka. A zatem wnioskodawca otrzymuje środki finansowe, które prowadzą do zmniejszenia albo mogą doprowadzić do całkowitego zniesienia jego stanu zobowiązań. Nie można zatem twierdzić, że czynsz nie jest przez wnioskodawcę otrzymany.

Ponadto zauważyć należy, że w okresie zajęcia przychodów z najmu przez komornika wnioskodawca nie zaprzestał wynajmu nieruchomości oraz nie zostały rozwiązane umowy najmu. Niezaprzeczalny jest zatem fakt uzyskiwania przychodu z ww. źródła, bowiem proces wynajmu nie został przerwany. Tym samym bez znaczenia pozostaje fakt zajęcia należności przez komornika skoro źródło przychodu zostało zachowane. Nieruchomość jest wynajmowana, a od najemców pobierane są czynsze, które stanowią dla wnioskodawcy przychód, w rozumieniu art. 6 ust. 1a ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Organ egzekucyjny dokonując zajęcia wierzytelności z tytułu czynszu najmu nieruchomości i przeznaczając w ten sposób uzyskane wartości pieniężne na spłatę zobowiązań podatkowych wynajmującego ogranicza jedynie swobodę podatnika w dysponowaniu tymi środkami. Kieruje bowiem te środki na ściśle określony cel, spłatę jego zobowiązań. W efekcie podatnik je otrzymuje, lecz nie może nimi swobodnie rozporządzać bo doszło do zastosowania środka egzekucyjnego w postaci przymusowego ściągnięcia czynszu przez komornika.

Reasumując, czynsz z tytułu najmu przez wnioskodawcę nieruchomości, mimo iż bezpośrednio od najemcy trafia na konto komornika stanowi dla wnioskodawcy przychód i podlega opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym, skoro taki sposób opodatkowania przychodu z tytułu najmu wybrał wnioskodawca. Wnioskodawca pozostaje zatem podatnikiem i to na nim ciąży obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego. Sytuacja finansowa wnioskodawcy nie przekreśla istnienia obowiązku podatkowego.

W związku z pozostawaniem w trudnej sytuacji materialnej podatnik może jedynie ubiegać się o zastosowanie ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Zgodnie bowiem z art. 67a § 1 Ordynacji podatkowej organ podatkowy, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może:

Organem właściwym do złożenia wskazanego wniosku jest Naczelnik Urzędu Skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika. Należy jednak pamiętać, że decyzja wydawana na podstawie wskazanego przepisu jest decyzją uznaniową, co oznacza, że organ ją podejmujący może wydać takie rozstrzygnięcie, ale może również odmówić udzielenia ulgi.

Tym samym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.