IBPBII/2/415-653/09/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 15 czerwca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 22 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie sposobu obliczenia dochodu z tytułu umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nabytych w drodze darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 22 czerwca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie sposobu obliczenia dochodu z tytułu umorzenia udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nabytych w drodze darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W Spółce będącej wnioskodawcą planowane jest przeprowadzenie umorzenia udziałów należących do wspólnika, będącego osobą fizyczną.

Proces umorzenia udziałów należących do osoby fizycznej może odbyć się jednocześnie z przystąpieniem do Spółki, spółki kapitałowej kontrolowanej przez osobę fizyczną, której udziały będą umarzane. Po przeprowadzeniu umorzenia udziałów osoby fizycznej wspomniana spółka kapitałowa będzie jedynym wspólnikiem Spółki.

W związku z umorzeniem udziałów należących do osoby fizycznej, do Spółki może przystąpić również fundusz inwestycyjny, działający na podstawie przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych, w którym to funduszu osoba fizyczna posiadać będzie wszystkie certyfikaty inwestycyjne. Po przeprowadzeniu umorzenia fundusz ten pozostanie jedynym wspólnikiem Spółki.

Umorzenie udziałów należących do osoby fizycznej może zostać przeprowadzone w trybie przewidzianym w art. 199 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z tym przepisem, za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić bez wynagrodzenia.

Umorzenie może być też przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia nie przewyższającego nominalnej wartości umarzanych udziałów, przy czym wartość ta będzie niższa od rynkowej wartości umarzanych udziałów.

Możliwa jest również sytuacja, w której będące przedmiotem umorzenia udziały zostały przez osobę fizyczną nabyte w ramach spadku.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w przypadku umorzenia udziałów objętych w ramach spadku, wynagrodzenie wypłacane na rzecz osoby fizycznej może zostać pomniejszone o koszt uzyskania przychodów równy rynkowej wartości umarzanych udziałów z dnia nabycia spadku.

(We wniosku pytanie to oznaczono nr 5).

Zdaniem wnioskodawcy, w przypadku umorzenia udziałów objętych w ramach spadku, wynagrodzenie wypłacane na rzecz osoby fizycznej może zostać pomniejszone o koszt uzyskania przychodów równy rynkowej wartości umarzanych udziałów z dnia nabycia spadku.

Zgodnie z przepisem art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód z umorzenia udziałów (akcji).

Zgodnie natomiast z art. 24 ust. 5d ww. ustawy dochodem z umorzenia udziałów lub akcji w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Przepis art. 24 ust. 5d ww. ustawy dodany został ustawą z dnia 18 listopada 2004 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 263, poz. 2619 z późn. zm.) i zastąpił art. 21 ust. 1 pkt 50 lit. b) oraz art. 24 ust. 5c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2005 r.

Na podstawie uchylonego obecnie art. 21 ust. 1 pkt 50 lit. b) ustawy zwolnione od podatku dochodowego były przychody otrzymane w związku z umorzeniem udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną, w tym także z odpłatnym zbyciem udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu ich umorzenia w części stanowiącej koszt nabycia, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18, a jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny - do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny. Zastąpienie więc art. 21 ust. 1 pkt 50 lit. b) art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych miało jedynie charakter porządkujący. Zdecydowano się na uchylenie przepisu quasi-kosztowego z art. 21 ww. ustawy przenosząc go do rozdziału 5 zatytułowanego "Szczególne zasady ustalania dochodu", gdyż w istocie również przed zmianą norma ta wskazywała szczególny sposób ustalania dochodu. Jak stwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w decyzji z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. 1401/BF-II/415-14/07/GT: "nie należy zatem ze zmianą jaka miała miejsce z dniem 1 stycznia 2005 r. wiązać skutku w postaci zmiany sposobu obliczania podstawy opodatkowania z tytułu umorzenia udziałów w spółce posiadającej osobowość prawną i twierdzić, iż płatnik nie jest uprawniony do uwzględniania omawianych kosztów".

Innymi słowy ustawodawca zastąpił mechanizm polegający na zwolnieniu z opodatkowania przychodu do wysokości wartości udziałów z dnia nabycia darowizny mechanizmem polegającym na ustalaniu kosztu uzyskania przychodu w wysokości wartości z dnia nabycia spadku.

Zdaniem wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przepisy art. 24 ust. 5 pkt 1 oraz art. 24 ust. 5d ww. ustawy, ustalając dochód z tytułu umorzenia udziałów, Spółka powinna pomniejszyć wypłacane wynagrodzenie o koszt nabycia umarzanych udziałów, w wysokości ich rynkowej wartości z dnia nabycia spadku.

W świetle powyższych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz jednolitego stanowiska organów podatkowych należy stwierdzić, że w przypadku umorzenia udziałów nabytych w drodze spadku pomniejsza się uzyskany przychód o koszt w wysokości wartości tych udziałów z dnia nabycia spadku.

Teoretycznie może powstać wątpliwość czy przepis art. 24 ust. 5d ww. ustawy może mieć zastosowanie do przychodu powstałego z tytułu zbycia udziałów w celu umorzenia. W przepisie art. 24 ust. 5d ww. ustawy mowa jest tylko o umorzeniu udziałów (akcji), podczas gdy przepisy art. 24 ust. 5 ww. ustawy rozróżniają umorzenie akcji oraz zbycie akcji w celu umorzenia.

Zapis art. 24 ust. 5d ustawy mówiący o dochodzie z umorzenia udziałów oznacza, że ma on zastosowanie bez względu na tryb w jakim umarzane są udziały wspólnika.

Wskazać bowiem należy że zgodnie z przepisem art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) umorzenie może mieć charakter dobrowolny i odbywa się za zgodą wspólnika, w drodze nabycia jego udziałów przez spółkę lub przymusowy albo automatyczny gdy odbywa się bez zgody wspólników. W opinii wnioskodawcy art. 24 ust. 5d ww. ustawy ma zastosowanie zarówno do umorzenia automatycznego, przymusowego jak i do umorzenia dobrowolnego (zbycia udziałów w celu umorzenia).

Na poparcie swojego stanowiska wnioskodawca powołał:

* postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Białymstoku z dnia 20 sierpnia 2007 r., sygn. RO-XV/415/p.d.o.f.-293/286/MK/07,

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 31 stycznia 2008 r., sygn. IPPB1/415-399/07-2/PJ,

* postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Pabianicach z dnia 8 lutego 2007 r., sygn. USIB/415/01/07,

* interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 3 lipca 2007 r., sygn. 1401/BF-II/415-14/07/GT,

* postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Wolsztynie z dnia 26 września 2007 r., sygn. ZD/415-32/07, ZD/415-37/07, ZD/415-38/07, ZD/415-39/07.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), źródłem przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe.

Katalog przychodów należących do kapitałów pieniężnych wymieniony został w art. 17 wyżej powołanej ustawy, w myśl którego, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się, m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni (17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy).

Dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych stosownie do art. 24 ust. 5 pkt 2 ww. ustawy, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki w celu umorzenia tych udziałów (akcji).

Zgodnie z art. 24 ust. 5d ww. ustawy dochodem z umorzenia udziałów w spółkach mających osobowość prawną jest nadwyżka przychodu otrzymanego w związku z umorzeniem nad kosztami uzyskania przychodu obliczonymi zgodnie z art. 22 ust. 1f albo art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy; jeżeli nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny, koszty ustala się do wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Należy zaznaczyć, że w świetle art. 30a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. - zryczałtowany podatek dochodowy m.in. od dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziałów w zyskach osób prawnych, w tym od dochodu ze sprzedaży udziałów w celu umorzenia pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1, 2 i 4, ust. 5a i 5d.

Zastrzeżenie zawarte w tym przepisie oznacza, że w określonych sytuacjach opodatkowaniu podlega dochód ustalony dokładnie według zasad przewidzianych w art. 24 ust. 5 pkt 1, 2 i 4, ust. 5a i 5d ww. ustawy.

Dochodem z umorzenia udziałów w spółce z o.o. jest zatem różnica pomiędzy kwotą uzyskanego przychodu a kosztami uzyskania przychodu. Przy czym koszty te należy obliczyć - w zależności od sposobu nabycia udziałów - stosownie do art. 22 ust. 1f albo 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, lub też w wysokości wartości z dnia nabycia spadku lub darowizny.

Zgodnie z przytoczonym przepisem w przypadku umorzenia udziałów nabytych w drodze spadku koszty uzyskania przychodów ustala się do wysokości wartości przedmiotu spadku z dnia nabycia spadku. Zatem koszty uzyskania przychodu należy zatem ustalić w wysokości nie wyższej niż wartość rynkowa umorzonych udziałów z dnia otrzymania spadku.

Na podstawie art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy.

Stosownie do zapisu art. 41 ust. 4 ww. ustawy, płatnik jest obowiązany pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5. Natomiast w myśl art. 42 ust. 1 ww. ustawy Spółka winna przekazać kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według siedziby płatnika bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Ponadto wyjaśnia się, iż w przedmiotowej sprawie nie ma znaczenia czy umorzenie udziałów, które osoba fizyczna nabyła w drodze spadku będzie umorzeniem przymusowym czy dobrowolnym, gdyż podatek dochodowy należny będzie wyłącznie od dochodu ustalonego jako różnica pomiędzy wynagrodzeniem otrzymanym w związku z umorzeniem tych udziałów, a wartością umorzonych udziałów z dnia nabycia spadku.

Stanowisko wnioskodawcy, iż wynagrodzenie wypłacone na rzecz osoby fizycznej w związku z umorzeniem udziałów objętych w drodze spadku, może zostać pomniejszone o koszty uzyskania przychodów równe rynkowej wartości umarzanych udziałów z dnia nabycia spadku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wyłącznie w zakresie pytania nr 5 zawartego w przedmiotowym wniosku. Ocena stanowiska w zakresie pozostałych pytań została zawarta w odrębnych interpretacjach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.