IBPBII/2/415-649/14/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 12 lipca 2014 r. (data otrzymania 17 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku - jest prawidłowe.

W dniu 17 lipca 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 10 lutego 2013 r. zmarła siostra Wnioskodawcy. Siostra była właścicielką lokalu mieszkalnego oraz współwłaścicielką z udziałem 165/1000 działki nr 1404/01 i wspólnych części budynku znajdującego się na tej działce. Postanowieniem Sądu Rejonowego z 4 września 2013 r. ww. nieruchomości weszły w skład masy spadkowej, która przypadła spadkobiercom tj. bratu spadkodawcy, Wnioskodawcy oraz bratankowi spadkodawcy w udziale 1/3 każdemu z nich. Wnioskodawca wspólnie z bratem nie zapłacił podatku od nabycia spadku, gdyż zastosowanie miało zwolnienie na podstawie art. 4 lit. a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768). Bratanek Wnioskodawcy zapłacił należny podatek. Ponieważ celem spadkobierców była sprzedaż odziedziczonego lokalu a bratanek z uwagi na fakt, że mieszka za granicą i nie mógł się stawiać w każdym momencie, spadkobiercy uznali, że dział spadku pomoże przyspieszyć sprzedaż nieruchomości. W dniu 31 października 2013 r. został dokonany sądowy dział spadku, w wyniku którego prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem 165/1000 w działce nr 1404/1 i wspólnych częściach budynku zostało przyznane w całości na rzecz brata Wnioskodawcy. W zamian zgodnie z postanowieniem Sądu brat Wnioskodawcy został zobowiązany do spłaty tytułem należnego udziału w spadku wobec pozostałych spadkobierców po 25.000 zł. Wartość rynkowa nieruchomości na dzień nabycia spadku wynosiła 75.000 zł. Od powyższej czynności cywilnoprawnej został zapłacony podatek w wysokości 1 000 zł. W dniu 27 grudnia 2013 r. brat Wnioskodawcy zawarł umowę sprzedaży ww. nieruchomości za kwotę 75.000 zł. Brat Wnioskodawcy po uzyskaniu 7 stycznia 2014 r. na konto całej kwoty ze sprzedaży zapłacił Wnioskodawcy należną kwotę 25.000 zł tytułem spłaty udziału w spadku.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy od otrzymanej kwoty 25.000 zł. Wnioskodawca musi zapłacić 19% podatek dochodowy, gdyż jest to traktowane jako przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, od otrzymanej od swojego brata kwoty 25.000 zł nie musi płacić 19% podatku dochodowego. W dniu 31 października 2013 r. Sąd Rejonowy dokonał działu spadku po zmarłej siostrze, w którym postanowił w pkt 1 przyznać spadek bratu Wnioskodawcy a w pkt 2 zasądził na rzecz uczestnika postępowania tj. Wnioskodawcy kwotę 25.000 zł tytułem spłaty należnego mu udziału w spadku. Podobna kwota 25.000 zł została również zasądzona na rzecz innego uczestnika postępowania.

Wnioskodawca dodał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z 9 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Łd 1173/11 uznał, że spłata otrzymana przez jednego spadkobiercę od drugiego przy dziale spadku obejmującym nieruchomość (jak ma miejsce w tym przypadku) nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z 5 marca 2013 r. sygn. akt I SA/Po 918/12 stwierdził: "nie do przyjęcia jest objęcie opodatkowaniem - na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychodów otrzymanych w dziale spadku jako spłaty. Prowadziłoby to do zróżnicowania sytuacji spadkobierców w zależności od tego, czy nabyte w drodze spadku rzeczy są podzielne, czy niepodzielne, przy czym spadkobiercy rzeczy niepodzielnych byliby w gorszej sytuacji od spadkobierców rzeczy podzielnych, bowiem ciążyłby na nich dodatkowy obowiązek podatkowy tj. w podatku dochodowym od osób fizycznych".

Wnioskodawca argumentuje, że podobne jest aktualne stanowisko organów podatkowych. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 27 września 2013 r. Znak: ITPB2/415-714/13/k.k. podkreślił: "otrzymanie przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku spłaty ekwiwalentnej do posiadanego udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma więc okoliczność, że spłata w wyniku działu spadku nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty spłaty otrzymanej w wyniku działu spadku".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przywołany przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw do dnia odpłatnego zbycia upłynęło 5 lat, zbycie nie podlega w ogóle opodatkowaniu. Przy czym pod pojęciem "odpłatnego zbycia" należy rozumieć każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości lub praw (lub udziału w nich) za wynagrodzeniem.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego - jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca w drodze spadku po zmarłej 10 lutego 2013 r. siostrze wraz z dwoma pozostałymi spadkobiercami nabył udział w lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w działce nr 1404/01 i wspólnych częściach budynku znajdującego się na tej działce w łącznej wysokości 1/3. Wartość rynkowa nieruchomości na dzień nabycia spadku wynosiła 75.000 zł. Spadkobiercy 31 października 2013 r. dokonali działu spadku w ten sposób, że prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem w działce nr 1404/1 i wspólnych częściach budynku otrzymał na wyłączną własność jeden z nich (brat Wnioskodawcy), z obowiązkiem spłaty pozostałych w wysokości 25.000 zł dla każdego. Brat Wnioskodawcy 27 grudnia 2013 r. sprzedał ww. nieruchomość za kwotę 75.000 zł i 7 stycznia 2014 r. na rzecz Wnioskodawcy przekazał kwotę 25.000 zł tytułem spłaty udziału w spadku.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania stwierdzić należy, że otrzymanie przez Wnioskodawcę od innego spadkobiercy (brata Wnioskodawcy) w wyniku działu spadku kwoty 25.000 zł - jako kwoty ekwiwalentnej do wartości posiadanego udziału w spadku - nie spowodowało powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a czynność prawna została zawarta wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji powyższego zdarzenia Wnioskodawca nie jest zobowiązany od otrzymanej tytułem spłaty kwoty 25.000 zł zapłacić 19% podatek dochodowy od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Należy także wskazać, że z uwagi na fakt, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika jednoznacznie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Pozostali spadkobiercy chcąc uzyskać interpretację indywidualną winni wystąpić z odrębnymi wnioskami o jej wydanie i uiścić stosowne opłaty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.