IBPBII/2/415-633/09/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 15 czerwca 2009 r.), uzupełnionym w dniach 31 lipca 2009 r. i 5 sierpnia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 15 czerwca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 24 lipca 2009 r. Znak: wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniach 31 lipca 2009 r. i 5 sierpnia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 3 lipca 2003 r. wnioskodawczyni wraz z mężem otrzymała w drodze darowizny działkę (o powierzchni 0,70 ha), która weszła do majątku wspólnego małżonków. W trakcie trwania związku małżeńskiego na ww. nieruchomości został wybudowany dom jednorodzinny o powierzchni użytkowej 100 m ² (stan surowy zamknięty). Pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego zostało wydane w dniu 19 sierpnia 2003 r. przez Wójta Gminy.

W dniu 3 września 2007 r. małżeństwo wnioskodawczyni zostało rozwiązane poprzez rozwód, ale w procesie rozwodowym nie zostały podniesione sprawy majątkowe, ponieważ były mąż wnioskodawczyni był zgodny w sprawie sprzedaży domu i podziale po połowie uzyskanej w wyniku tej sprzedaży kwoty. Jednak z czasem były mąż wnioskodawczyni zmienił zdanie, stawiając warunek, że zgodzi się na sprzedaż domu, ale podział majątku ma nastąpić na jego korzyść. Wnioskodawczyni chcąc uzyskać choć część pieniędzy ze sprzedaży domu wraz z działką zgodziła się na warunek męża.

W dniu 11 marca 2009 r., przed sprzedażą działki wraz z budynkiem mieszkalnym, została sporządzona umowa o podziale majątku wspólnego. Na mocy ww. umowy wnioskodawczyni stała się właścicielką 9/25 części przedmiotowej nieruchomości, a jej mąż 16/25. Następnie dom wraz działką został sprzedany za kwotę 250.000 zł. Wnioskodawczyni otrzymała kwotę 90.000 zł, natomiast były mąż wnioskodawczyni dostał 160.000 zł.

Obecnie wnioskodawczyni buduje nowy dom na innej działce, którą dostała jako darowiznę w dniu 16 lipca 2001 r. od rodziców. Materiały na budowę częściowo kupiła z własnych oszczędności jeszcze przed sprzedaż ww. nieruchomości. Dom buduje systemem gospodarczym i nie będzie w stanie przedstawić rachunków na robociznę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wnioskodawczyni musi zapłacić podatek z tytułu sprzedaży działki wraz z budynkiem mieszkalnym.

Zdaniem wnioskodawczyni, nie powinna ona płacić podatku dochodowego ponieważ działka była darowizną, a sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat od daty nabycia. Ponadto była podpisana umowa o podziale majątku wspólnego z korzyścią dla byłego męża wnioskodawczyni. Dlatego w ocenie wnioskodawczyni płacenie podatku byłoby dla niej krzywdzące.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodów jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Tym samym przychody uzyskane z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, które nastąpiło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu, ma moment od jakiego należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Nadmienić należy, że fakt wybudowania na gruncie budynku mieszkalnego nie powoduje, że termin wymieniony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy liczyć odrębnie dla gruntu oraz odrębnie dla wzniesionego na nim budynku. Zgodnie bowiem z treścią art. 46-48 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nieruchomościami są grunty, a także budynki trwale związane z gruntem lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Natomiast art. 48 Kodeksu cywilnego stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane. W myśl art. 47 Kodeksu cywilnego część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Wyżej wymienione przepisy wyrażają generalną zasadę, że budynek jako część składowa nieruchomości - z wyjątkami przewidzianymi w ustawie - nie może być odrębnym przedmiotem własności i dzieli los prawny rzeczy głównej, tj. gruntu. Tak więc sprzedaż nieruchomości obejmuje zarówno zbycie gruntu, jak i znajdującego się na nim budynku, trwale z nim związanego.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni wraz z mężem w 2003 r. nabyła w drodze darowizny działkę. W trakcie trwania związku małżeńskiego na ww. nieruchomości został wybudowany dom (stan surowy zamknięty). W dniu 3 września 2007 r. małżeństwo wnioskodawczyni zostało rozwiązane poprzez rozwód. W dniu 11 marca 2009 r., przed sprzedażą działki wraz z budynkiem mieszkalnym, została sporządzona umowa o podziale majątku wspólnego. Na mocy ww. umowy wnioskodawczyni stała się właścicielką 9/25 części przedmiotowej nieruchomości, a jej mąż 16/25. Następnie dom wraz działką został sprzedany za kwotę 250.000 zł. Wnioskodawczyni otrzymała kwotę 90.000 zł, natomiast były mąż wnioskodawczyni dostał 160.000 zł.

W związku z powyższym zauważyć należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa między małżonkami z mocy prawa powstaje wspólność majątkowa obejmująca przedmioty nabyte w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub jednego z nich. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Dopiero z chwilą ustania małżeństwa wspólność ta ulega przekształceniu i wówczas małżonkowie mają ułamkowe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego oraz linią orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, za datę nabycia nieruchomości lub prawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego, ale tylko wówczas jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku podziału majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim oraz podział majątku jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty lub dopłaty. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez byłego małżonka nieruchomości lub prawa przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego. Powyższych ustaleń należy bezwzględnie dokonać w oparciu o obiektywne kryteria czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy, na mocy której doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków, a nie według subiektywnego przekonania małżonków.

W przedstawionym stanie faktycznym przedmiotem podziału majątku dorobkowego małżonków była nieruchomość - dom jednorodzinny wraz z działką o wartości 250.000 zł W wyniku podziału majątku dorobkowego małżeńskiego ww. nieruchomość w 9/25 częściach przypadła wnioskodawczyni, która w wyniku sprzedaży swojej części otrzymała kwotę 90.000 zł, natomiast jej mąż otrzymał 160.000 zł ze sprzedaży udziału wynoszącego 16/25. Wnioskodawczyni nie wskazała daty sprzedaży nieruchomości, zaznaczyła natomiast, że przed sprzedażą tj. w dniu 11 marca 2009 r. została sporządzona umowa o podział majątku wspólnego. Z powyższego wynika, że sprzedaż domu wraz z działką nastąpiła po tej dacie.

Oznacza to, iż podział majątku między małżonkami nie był faktycznie ekwiwalentny w naturze dla każdej ze stron. Każda ze stron nie otrzymała bowiem majątku równej wartości a taki majątek winna otrzymać biorąc pod uwagę fakt, że udziały obojga małżonków z chwilą ustania małżeństwa były równe i wynosiły po 50% w majątku dorobkowym. Wnioskodawczyni w drodze zawarcia umowy o podział majątku wspólnego małżonków, który nastąpił w dniu 11 marca 2009 r., nie nabyła nieruchomości ponad udział jaki przysługiwał jej w majątku, wręcz przeciwnie uzyskała udział mniejszy niż udział jaki posiadała w majątku wspólnym małżonków - uzyskała bowiem tylko 9/25 części nieruchomości.

Jeżeli zatem stan faktyczny przedstawiony przez wnioskodawczynię w przedmiotowej sprawie jest zgodny z prawdą, to należy stwierdzić, że datą nabycia 9/25 części nieruchomości jest rok 2003., czyli data nabycia nieruchomości w czasie trwania związku małżeńskiego. Tym samym oznacza to, iż przychód uzyskany przez wnioskodawczynię w 2009 r. z tytułu sprzedaży 9/25 części przedmiotowej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ okres pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy już upłynął. Zatem stanowisko wnioskodawczyni, zgodnie z którym nie powinna ona płacić podatku dochodowego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.