IBPBII/2/415-623/10/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) po ponownym rozpatrzeniu, w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 14 grudnia 2009 r. sygn. akt I SA/Gl 304/09, wniosku z dnia 14 września 2008 r. (data wpływu do Organu - 17 września 2008 r.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione w ww. wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zamiany mieszkań - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 września 2008 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zamiany mieszkań.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne wniosku pismem z dnia 17 listopada 2008 r. Znak: IBPB2/415-1528/08/JG wezwano wnioskodawczynię do ich uzupełnienia pouczając, że brak uzupełnienia wniosku spowoduje rozpatrzenie zapytania wyłącznie w zakresie skutków zamiany mieszkań. Wniosku w wyznaczonym terminie nie uzupełniono.

W dniu 9 grudnia 2008 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów wydał indywidualną interpretację Znak: IBPB2/415-1528/08/JG, w której uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe stwierdzając, że w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego decydujące znaczenie w kwestii zastosowania zasad opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i forma prawna jego nabycia. W interpretacji podkreślono, że pod pojęciem odpłatnego zbycia wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni należy rozumieć również zamianę, przy czym zamianą nie jest umowa o podział majątku dorobkowego małżonków.

Pismem z dnia 30 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 2 stycznia 2009 r.) wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 26 stycznia 2009 r. Znak: IBPB2/415W-1/09/JG odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego. Odpowiedź na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa skutecznie doręczono w dniu 2 lutego 2009 r.

Pismem z dnia 26 lutego 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 4 marca 2009 r.) wniesiono skargę na ww. interpretację indywidualną.

Pismem z dnia 3 kwietnia 2009 r. Znak: IBPB2/4160-17/09/JG Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją wraz z aktami sprawy do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

W wyniku rozpatrzenia skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 14 grudnia 2009 r. Sygn. akt I SA/Gl 304/09 uchylił zaskarżoną interpretację. Prawomocny wyrok wpłynął do tut. Biura w dniu 12 maja 2010 r.

Zgodnie ze wskazaniem Sądu zawartym w ww. wyroku, pismem z dnia 24 czerwca 2010 r., Znak: IBPB II/2/415-623/10/MW, wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez sprecyzowanie przedstawionego w nim stanu faktycznego, tj. jednoznaczne wskazanie jaka według umowy o podział majątku dorobkowego była wartość majątku dorobkowego obojga małżonków, jaka wartość tego majątku przypadła na rzecz wnioskodawczyni, a jaka na rzecz współmałżonka.

Uzupełnienia dokonano pismem z dnia 30 czerwca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 7 lipca 2010 r.), w którym wnioskodawczyni nie udzieliła żądanych informacji. Zamiast tego wskazała jedynie, że wraz z mężem kierowała się zasadą ekwiwalentności i tym aby każde z nich miało równy udział w majątku wspólnym, co oznacza, że nabyty udział mieści się w udziale przysługującym wnioskodawczyni w majątku wspólnym. Odpowiedź strony nie była zatem odpowiedzią na wezwanie Organu podatkowego w takim zakresie w jakim wezwanie to zostało sformułowane.

W związku z powyższym, pismem z dnia 16 lipca 2010 r., Znak: IBPB II/2/415-623/10/MW, ponownie wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku poprzez sprecyzowanie przedstawionego w nim stanu faktycznego, tj. wskazanie jaka była wartość poszczególnych składników majątku będących przedmiotem umowy o podział majątku dorobkowego w dniu zawarcia tejże umowy.

Uzupełnienia w żądanym zakresie dokonano pismem z dnia 21 lipca 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 28 lipca 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 1 września 2008 r. została zawała umowa zamiany. Przedmiotem umowy zamiany było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego będące własnością matki wnioskodawczyni oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego będące własnością wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które było przedmiotem zamiany nabyła wraz z mężem w 1997 r. W dniu 6 czerwca 2008 r. wnioskodawczyni wraz z mężem zawarła umowę notarialną o podział majątku wspólnego. W wyniku podziału majątku wspólnego wnioskodawczyni nabyła do majątku odrębnego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego a także prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej oraz własność wzniesionego na niej, stanowiącego odrębną nieruchomość budynku garażu. Z kolei mąż wnioskodawczyni w wyniku podziału majątku wspólnego nabył do majątku odrębnego własność niezabudowanej nieruchomości oraz wszystkie przedmioty służące do prowadzenia przedsiębiorstwa, które prowadzi mąż wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni nadmieniła, że w lokalu będącym przedmiotem zamiany nigdy nie była zameldowana.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 21 lipca 2010 r. wskazano, iż dokonując podziału majątku wspólnego małżonkowie przyjęli ogólną wartość dzielonego majątku na kwotę 400.000 zł, w akcie notarialnym nie została natomiast wskazana wartość poszczególnych składników majątku. W wyniku podziału majątku wnioskodawczyni przypadło spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, którego wartość małżonkowie szacowali w momencie podziału na ok. 120.000 zł oraz prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własność znajdującego się na niej budynku garażu, których wartość szacowali na ok. 30.000 zł Mężowi wnioskodawczyni przypadła własność niezabudowanej nieruchomości, której wartość szacowali na ok. 100.000 zł oraz wszystkie przedmioty służące do prowadzenia przez męża przedsiębiorstwa, których wartość szacowali na ok. 150.000 zł. Małżonkowie przyjęli więc, że wnioskodawczyni przypadły składniki majątku o wartości 150.000 zł, a jej mężowi o wartości 250.000 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zamiana spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych dokonana pomiędzy wnioskodawczynią a jej matką oraz fakt, że od dnia nabycia przez wnioskodawczynię na mocy umowy o podziale majątku wspólnego, prawa do #189; udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nie minęło 5 lat, a wnioskodawczyni nie była w tym lokalu mieszkalnym zameldowana powstaje obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawczyni, obowiązek zapłaty podatku dochodowego nie powstaje z uwagi na fakt, iż w opisanym stanie faktycznym nie miało miejsca odpłatne zbycie. Wnioskodawczyni podkreśliła, iż w oparciu o umowę o podział majątku wspólnego dokonała z mężem podziału, w wyniku którego część posiadanego przez nich wspólnie majątku wnioskodawczyni nabyła do majątku odrębnego, a część majątku dorobkowego nabył mąż również do majątku odrębnego, wobec tego nie miało miejsce odpłatne zbycie praw majątkowych gdyż w zamian za jedne prawa wnioskodawczyni nabyła inne prawa. Takie twierdzenie również wnioskodawczyni odnosi do umowy zamiany lokali mieszkalnych dokonanej pomiędzy nią a jej matką. Zdaniem wnioskodawczyni, nie stanowi to o odpłatnym zbyciu, gdyż w zamian za posiadane przez wnioskodawczynię prawo do lokalu mieszkalnego nabyła prawa do innego lokalu mieszkalnego. Argumentacja wnioskodawczyni prowadzi do stwierdzenia, iż nie miało miejsca odpłatne zbycie nieruchomości, gdyż w miejsce prawa do jednej nieruchomości nabyła prawo do innej nieruchomości.

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 9 grudnia 2008 r. Znak: IBPB2/415-1528/08/JG Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe, stwierdzając, że w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego decydujące znaczenie w kwestii zastosowania zasad opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i forma prawna jego nabycia. W interpretacji podkreślono, że pod pojęciem odpłatnego zbycia wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni należy rozumieć również zamianę, przy czym zamianą nie jest umowa o podział majątku dorobkowego małżonków.

Wnioskodawczyni zaskarżyła, po uprzednim wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, ww. interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach zarzucając jej naruszenie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) w związku z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach prawomocnym wyrokiem z dnia 14 grudnia 2009 r. Sygn. akt I SA/Gl 304/09 uchylił ww. interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 9 grudnia 2008 r. Podejmując rozstrzygnięcie Sąd stwierdził, iż spór między organem interpretacyjnym, a skarżącą sprowadza się do rozstrzygnięcia problemu, wynikającego z postawionego przez stronę pytania: "Czy zamiana spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych dokonana pomiędzy wnioskodawczynią a jej matką oraz fakt, że od dnia nabycia przez wnioskodawczynię na mocy umowy o podziale majątku wspólnego prawa do #189; udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego nie minęło 5 lat, a wnioskodawczyni nie była w tym lokalu mieszkalnym zameldowana powstaje obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości od osób fizycznych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych..."

Sąd wskazał, iż postępowanie interpretacyjne jest postępowaniem autonomicznym, do którego stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej odpowiednio. Celem tego postępowania jest ocena stanu faktycznego i proponowanego we wniosku rozstrzygnięcia, a nie rozstrzyganie sytuacji prawnopodatkowej strony składającej wniosek. Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej składający wniosek o wydanie interpretacji jest obowiązany do wyczerpującego przedstawienia stanu faktycznego, zaś rola organu ogranicza się jedynie do oceny stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny, a w przypadku stanowiska negatywnego wskazaniem prawidłowego stanowiska (art. 14c § 1 i 2).

Organ interpretacyjny nie jest uprawniony do dokonywania samodzielnych ustaleń faktycznych ponad to, co podała strona, chyba że informacje wnioskodawcy nie są wystarczające do zajęcia stanowiska. Jedynie w takim przypadku, i to w drodze wyjątku, organ może wezwać stronę do uzupełnienia swojego stanowiska na podstawie art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawy). Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego (art. 14b § 3 ustawy).

W art. 14g § 1 Ordynacji podatkowej ustawodawca przewidział, iż wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej niespełniający wymogów określonych w art. 14b § 3 pozostawia się bez rozpatrzenia. W sprawie pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie (art. 14g § 3).

Zdaniem Sądu, jedną z przyczyn uznania, iż wniosek nie spełnia wymogów określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej może być brak wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego, jak również nieprecyzyjne sformułowanie pytania na tle przedstawionego stanu faktycznego. Wydanie postanowienia w sprawie pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia winno zostać poprzedzone wezwaniem wnioskodawcy do uzupełnienia lub poprawienia wniosku. Obowiązek taki wynika z art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej, który przewiduje, że jeżeli podanie nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa, organ podatkowy wzywa wnoszącego podanie do usunięcia braków w terminie 7 dni, z pouczeniem, że niewypełnienie tego warunku spowoduje pozostawienie podania bez rozpatrzenia. Cytowany przepis jest stosowany w sprawach dotyczących wydawania interpretacji poprzez odesłanie zawarte w art. 14h Ordynacji podatkowej.

W postępowaniu w przedmiocie udzielenia pisemnej interpretacji nie toczy się spór o stan faktyczny, nie może też być prowadzone postępowanie dowodowe zmierzające do zbierania materiałów dowodowych, tak jak ma to miejsce w postępowaniu podatkowym. Instytucja interpretacji podatkowej nie daje organowi uprawnień dowodowych, co ma swoje uzasadnienie w zupełnie innej roli, jaką ma do spełnienia ten organ w tym postępowaniu.

Organ podatkowy winien wydawać swoją indywidualną interpretację w odniesieniu do stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, jednak uzupełnianie tego stanu faktycznego nie może zdominować postępowania prowadzonego w przedmiocie wydania interpretacji.

Reasumując przedstawione uwagi Sąd stwierdził, że organ podatkowy, do którego wpłynął wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej wydaje taką interpretację, jeżeli przedstawiony przez stronę we wniosku i ewentualnie uzupełniony w opisanym wyżej trybie stan faktyczny pozwala na dokonanie prawidłowej oceny stanowiska wnioskodawcy. Jeśli przedstawiony we wniosku stan faktyczny na to nie pozwala, a wezwany do uzupełnienia wniosku w tym zakresie podatnik wniosku nie uzupełnił, wniosek pozostawia się bez rozpoznania. Innymi słowy organ nie może wydać interpretacji w sytuacji gdy nie dysponuje stanem faktycznym kompletnym z punktu widzenia norm prawnych, które mogą mieć zastosowanie do oceny stanowiska wnioskodawcy.

Zdaniem Sądu, taka sytuacja procesowa miała miejsce w rozpoznawanej sprawie. Istota sporu między skarżącą a organem sprowadza się do tego w jaki sposób należy liczyć pięcioletni okres o jakim stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skarżąca twierdzi, że za początek biegu tego okresu winna być uznana data nabycia prawa do spółdzielczego lokalu mieszkalnego przez nią i męża do majątku wspólnego. Organ w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa tezie tej nie zaprzecza, przyznając, że za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez byłego małżonka nieruchomości przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział byłego małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego. Równocześnie jednak organ zauważył, że z treści wniosku nie wynika, że podział majątku był ekwiwalentny, albo, że udział w majątku nabyty przez wnioskodawczynię mieści się w udziale przysługującym jej w majątku wspólnym.

Sąd wskazał, iż potrzebę uzupełnienia wiadomości o istotnych elementach stanu faktycznego przedstawionego we wniosku organ dostrzegł we wstępnej fazie postępowania. Pismem z dnia 17 listopada 2008 r. w trybie art. 169 § 1 Ordynacji podatkowej organ wezwał skarżącą do uzupełnienia stanu faktycznego przez wskazanie jaka według umowy notarialnej o podział majątku dorobkowego była wartość majątku dorobkowego obojga małżonków, jaka wartość tego majątku przypadła na rzecz wnioskodawczyni a jaka na rzecz współmałżonka.

Taka potrzeba uzupełnienia stanu faktycznego wiązała się w ocenie organu z tym, że wniosek dotyczy dwóch czynności prawnych: zamiany spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego należącego do matki skarżącej na takież prawo będące własnością skarżącej oraz podziału majątku dorobkowego małżonków. Skarżąca nie odpowiedziała na wezwanie, przy czym nie można wykluczyć, że kierowała się pouczeniem organu, iż odpowiedź jest wymagana w sytuacji gdyby jej wniosek dotyczył obu tych czynności a nie tylko zamiany praw. Nie zmienia to faktu, że w istotnym dla całościowej oceny przedstawionego zdarzenia zakresie stan faktyczny przedstawiony we wniosku nie jest wystarczający dla wydania interpretacji, gdyż nie pozwala na dokonanie oceny, czy z uwagi na datę nabycia przez skarżącą spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu została spełniona ustawowa przesłanka art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Brak tych danych nie pozwala na dokonanie rozważań co do stanu prawnego, który ma w sprawie zastosowanie. Z tego powodu, w ocenie Sądu, zaskarżona interpretacja wydana została z naruszeniem prawa w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy. Organ winien był bowiem wezwać skarżącą do uzupełnienia wniosku przez uzupełnienie przedstawionego w nim stanu faktycznego w opisanym zakresie w trybie art. 169 § 1 w zw. z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Brak takiego działania organu doprowadził do sytuacji, w której zaskarżona interpretacja jest niekompletna. Sąd podziela bowiem pogląd wyrażony w orzecznictwie sadów administracyjnych sprowadzający się do tezy, iż wynikający z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej wymóg, aby stan faktyczny przedstawiony we wniosku był wyczerpujący wiąże się z koniecznością podania wszystkich jego elementów istotnych z punktu widzenia możliwości oceny stanowiska wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej. Jeżeli wniosek jest w tym względzie niepełny lub niejasny, wówczas nie daje organowi podstawy do zajęcia stanowiska w indywidualnej interpretacji (por. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 27 sierpnia 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 401/09).

W związku z powyższym Sąd wskazał, iż przy ponownym rozpoznaniu sprawy, organ wezwie wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku w zakresie brakujących elementów stanu faktycznego w trybie art. 169 § 1 w zw. z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej i stosownie do wyników tego wezwania - wyda ponownie interpretację uwzględniającą te brakujące na obecnym etapie postępowania elementy stanu faktycznego, bądź wniosek pozostawi bez rozpatrzenia.

Mając na uwadze powyższe, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości do dnia odpłatnego zbycia upłynęło 5 lat, zbycie tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Użyte w cytowanym wyżej przepisie pojęcie "odpłatne zbycie" obejmuje swoim zakresem nie tylko umowę sprzedaży, ale również umowę zamiany. Przesądza o tym już samo użycie przez ustawodawcę pojęcia "zamiany" przy określeniu sposobu liczenia terminu od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie, a który to termin decyduje o powstaniu przychodu i tym samym opodatkowaniu. Niedopuszczalne jest zatem stanowisko wnioskodawczyni, że zamiana między nią a jej matką spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego jest jedynie zamianą praw a nie odpłatnym zbyciem. Powoływanie się wnioskodawczyni na analogię w stosunku do umowy zawartej z mężem jest nieuzasadnione. Małżonkowie nie dokonali między sobą zamiany, lecz wyłącznie podziału majątku dorobkowego małżeńskiego, który to podział w żadnym wypadku nie może być utożsamiany z zamianą.

Argumentacja wnioskodawczyni, iż zamiana spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych dokonana pomiędzy nią a jej matką nie stanowi odpłatnego zbycia jest nieprawidłowa i nie znajduje racjonalnego uzasadnia w obowiązujących przepisach prawa.

Umowa zamiany jest umową konsensualną, odpłatną i wzajemną, w której świadczenia obu stron mają charakter niepieniężny. Zgodnie z art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy co stanowi również odpłatne zbycie rzeczy. Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż. Świadczy o tym między innymi fakt, że ustawodawca nie reguluje odrębnie tej umowy, a jedynie w art. 604 Kodeksu cywilnego stanowi, że do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży, tj. art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym umowa zamiany rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę. Zasadnicza różnica między umową sprzedaży a umową zamiany polega na tym, że w umowie zamiany nie występuje świadczenie pieniężne. Nie zmienia to jednak faktu, że czynność, w której zapłata zamiast formy pieniężnej przybiera formę rzeczową nadal jest czynnością odpłatną.

Zamiana wbrew twierdzeniu wnioskodawczyni jest zatem formą odpłatnego zbycia. W następstwie umowy zamiany mają miejsce dwie czynności. Z jednej strony dochodzi u każdej ze stron do odpłatnego zbycia nieruchomości, z drugiej natomiast każda ze stron nabywa nową nieruchomość. Należy przy tym zauważyć, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega jedynie odpłatne zbycie, a nabycie jest podatkowo obojętne.

Tym samym należy podkreślić, że zamiana nieruchomości stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zamiana ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Jeżeli natomiast zamiana nieruchomości następuje po upływie tego okresu, przychód z zamiany nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

Mając powyższe na uwadze wyjaśnia się, iż stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje pomiędzy małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca ich dorobek (wspólność ustawowa) i ma ona charakter współwłasności łącznej (bezudziałowej). Stosownie do treści art. 32 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dorobkiem małżeńskim są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub jednego z nich. Ustanie współwłasności małżeńskiej powoduje przekształcenie współwłasności bezudziałowej we współwłasność w częściach ułamkowych i od tego momentu dopuszczalne jest zniesienie współwłasności. Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługuje małżonkowi w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania wspólności ustawowej (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Z przedstawionego we wniosku oraz w jego uzupełnieniu z dnia 21 lipca 2010 r. stanu faktycznego wynika, iż w dniu 1 września 2008 r. została zawarta umowa zamiany, której przedmiotem było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego będące własnością matki wnioskodawczyni oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego będące własnością wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, które było przedmiotem zamiany nabyła wraz z mężem w 1997 r., natomiast w dniu 6 czerwca 2008 r. wnioskodawczyni wraz z mężem zawarła umowę notarialną o podział majątku wspólnego. Małżonkowie przyjęli ogólną wartość dzielonego majątku na kwotę 400.000 zł, w akcie notarialnym nie została natomiast wskazana wartość poszczególnych składników majątku. W wyniku podziału majątku wnioskodawczyni przypadło spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego, którego wartość małżonkowie szacowali w momencie podziału na ok. 120.000 zł oraz prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własność znajdującego się na niej budynku garażu, których wartość szacowali na ok. 30.000 zł Mężowi wnioskodawczyni przypadła własność niezabudowanej nieruchomości, której wartość szacowali na ok. 100.000 zł oraz wszystkie przedmioty służące do prowadzenia przez męża przedsiębiorstwa, których wartość szacowali na ok. 150.000 zł. Małżonkowie przyjęli więc, że wnioskodawczyni przypadły składniki majątku o wartości 150.000 zł, a jej mężowi o wartości 250.000 zł.

Z powyższego wynika, iż nie jest prawdą stanowisko wnioskodawczyni zawarte w uzupełnieniu wniosku z dnia 30 czerwca 2010 r., że dokonując podziału małżonkowie mieli mieć równy udział w majątku wspólnym zgodnie z zasadą ekwiwalentności. Ze stanu faktycznego wynika bowiem, ze podział majątku nie był ekwiwalentny, a udział wnioskodawczyni w majątku wspólnym nie był po podziale majątku równy udziałowi męża. Jednakże podkreślenia wymaga fakt, że wartość majątku otrzymanego przez wnioskodawczynię w wyniku podziału jest mniejsza niż wartość udziału, jaki przysługiwał jej w majątku dorobkowym małżeńskim. To oznacza natomiast, że wartość otrzymanych przez nią rzeczy i praw mieści się w udziale do jakiego miała prawo w dorobku majątkowym małżeńskim. W konsekwencji uznać należy, iż w dacie podziału majątku dorobkowego małżonków, tj. w dniu 6 czerwca 2008 r. po stronie wnioskodawczyni nie doszło do nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podział tego majątku - bez spłat i dopłat nie stanowił dla wnioskodawczyni również odpłatnego zbycia.

W związku z powyższym należy stwierdzić, iż nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem zamiany nastąpiło w 1997 r., tj. w dacie nabycia do majątku wspólnego małżonków, co oznacza, iż pięcioletni termin, określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 2002 r. Tym samym odpłatne zbycie w formie zamiany, dokonane w 2008 r., nie stanowi w ogóle źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowiska wnioskodawczyni nie można było jednak uznać za prawidłowe albowiem fakt, iż wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w związku z zamianą spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego związany jest z upływem terminu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, a nie jak twierdzi wnioskodawczyni dlatego, że zamiana nie stanowi odpłatnego zbycia. Obowiązkiem zaś Organu podatkowego w odpowiedzi na wniosek o interpretację było ocenić stanowisko wnioskodawczyni zawarte w tymże wniosku, a nie wezwaniu do usunięcia naruszenia czy skardze. Stanowisko zaś zawarte we wniosku z punktu widzenia prawidłowości było nie do zaakceptowania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.