IBPBII/2/415-605/11/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 6 maja 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych planowanej sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej - jest prawidłowe.

W dniu 6 maja 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych planowanej sprzedaży nieruchomości uprzednio wywłaszczonej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W dniu 16 marca 1988 r. wnioskodawczyni zbyła na rzecz Skarbu Państwa własność nieruchomości składającej się z działki o numerze 475/4, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Nastąpiło to w trybie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1985 r. Nr 22, poz. 99).

Decyzją z dnia 17 maja 2010 r. Starosta orzekł o zwrocie wnioskodawczyni powyższej nieruchomości. Decyzją wydaną z upoważnienia Wojewody z dnia 29 października 2010 r. utrzymano w mocy decyzję Starosty. Wydana decyzja stała się ostateczna i wykonalna w dniu 20 grudnia 2010 r. Na jej podstawie doszło do wpisania w księdze wieczystej prawa własności na rzecz wnioskodawczyni. W 2011 lub 2012 r. wnioskodawczyni planuje sprzedać zwróconą na podstawie decyzji administracyjnej nieruchomość.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawczyni, planowana w 2011 lub 2012 r. sprzedaż nieruchomości zwróconej jej na podstawie decyzji Starosty z dnia 17 maja 2010 r. utrzymanej w mocy decyzją wydaną z upoważnienia Wojewody z dnia 29 października 2010 r. nie będzie stanowić dla niej źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.). Tym samym nie będzie zobowiązana do zapłaty 19% podatku dochodowego na podstawie art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 tej ustawy.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeśli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. W sytuacji, gdy dochodzi do zwrotu nieruchomości przejętej uprzednio na podstawie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1985 r. Nr 22, poz. 99) nie mamy do czynienia z nabyciem nieruchomości w rozumieniu powyższej regulacji, w związku z czym jej sprzedaż przed upływem 5-letniego okresu nie stanowi źródła przychodu i nie podlega opodatkowaniu. Nabycie przez Skarb Państwa własności nieruchomości na podstawie ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości miało swoisty i odmienny charakter, polegający na wkroczeniu przez Państwo w sferę indywidualnych praw podmiotowych wnioskodawczyni dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. Była to swoista forma przymusu stosowanego przez organy państwa w imię dobra publicznego. Wskutek tego wnioskodawczyni została pozbawiona prawa własności nieruchomości na konkretne potrzeby założone przez Państwo.

Gwarancją, że przejęta nieruchomość będzie wykorzystana zgodnie z założonym przez Państwo celem, jest instytucja zwrotu nieruchomości, jeżeli nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na który dokonano wywłaszczenia. Obecnie instytucja zwrotu nieruchomości jest regulowana w Dziale III Rozdziale 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603). Celem tej gwarancji jest przywrócenie stanu stosunków własnościowych panujących przed przejęciem nieruchomości, przez zniesienie skutków, które decyzja ta wywołała. Zwrot nieruchomości winien zatem prowadzić do wygaśnięcia prawnorzeczowych form władania nieruchomością przez podmiot, na którego rzecz dokonano wywłaszczenia i do przywrócenia stosunków prawnorzeczowych panujących przed tym przejęciem.

Zwrot nieruchomości jest restytucją (przywróceniem) stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia, które to stały się zbędne do realizacji celów publicznych, ze względu na które nastąpiło wywłaszczenie. Z tego powodu nie można go potraktować jak nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawczyni wskazała, że powyższe stanowisko znajduje odzwierciedlenie w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe. Przykładowo w postanowieniu z dnia 30 listopada 2005 r. Znak: PR 415/31/05/PD Naczelnik Urzędu Skarbowego w Wieliczce wprost stwierdził, że "zwrot nieruchomości nie stanowi nabycia nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych". Podobne stanowisko zajął Naczelnik Urzędu Skarbowego w Skarżysku Kamiennej w postanowieniu z dnia 12 grudnia 2006 r. Znak DP/415-42/06 stwierdzając, iż "decyzja o zwrocie nieruchomości nie kreuje prawa do nieruchomości, lecz tylko przywraca stosunki własnościowe sprzed wywłaszczenia, to zwrot taki nie stanowi nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychód ze zbycia takiej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu". Kolejno, w postanowieniu z dnia 3 lipca 2007 r. Znak: 1440-DF2/415-26/VII/2007 Naczelnik Urzędu Skarbowego Warszawa-Wola stwierdził, że "przychód z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości zwróconej na podstawie decyzji administracyjnych (...) po jej uprzednim wywłaszczeniu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tej sytuacji termin pięcioletni liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło pierwotne nabycie nieruchomości".

Podobne stanowiska prezentują sądy administracyjne w swoich orzeczeniach. W uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17 grudnia 1996 r. sygn. akt FPS 7/96 Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że "sprzedaż nieruchomości lub jej części, zwróconej w trybie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz. U. z 1991 r. Nr 30, poz. 127 z późn. zm.), nie stanowi źródła przychodu w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 1993 r. Nr 90, poz. 416 z późn. zm.) także wówczas, gdy sprzedaż ta nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej i została dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpił jej zwrot". Słusznie Sąd zauważył, że przesłanka zwrotu nieruchomości, jaką jest "zbędność" nieruchomości do realizacji celów publicznych, aktualizuje uprawnienie dotychczasowego właściciela do żądania zwrotu nieruchomości i obowiązek podmiotu, na którego rzecz nastąpiło wywłaszczenie, a więc Skarbu Państwa lub gminy, przeniesienia własności wywłaszczonej nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela. Art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych ogranicza w sposób istotny swobodę dysponowania prawem własności i innymi prawami w tym przepisie wymienionymi. Z tej przyczyny, jako przepis o charakterze wyjątkowym.

Z powyższych względów wnioskodawczyni uważa, że planowana przez nią sprzedaż nieruchomości nie spowoduje obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawczyni.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.