IBPBII/2/415-521/14/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 9 maja 2014 r. (data otrzymania 29 maja 2014 r.), uzupełnionym 2 lipca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku - jest prawidłowe.

W dniu 29 maja 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 18 czerwca 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-521/14/MM, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 2 lipca 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 10 lutego 2013 r. zmarła ciotka Wnioskodawcy, która była właścicielką lokalu mieszkalnego oraz współwłaścicielką udziału 165/1000 działki 1404/1 i wspólnych części budynku znajdującego się na tej działce.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z 4 września 2013 r. ww. nieruchomości weszły w skład masy spadkowej, którą nabyli spadkobiercy:

* brat spadkodawczyni w udziale 1/3,

* siostra spadkodawczyni w udziale 1/3,

* bratanek spadkodawczyni w udziale 1/3.

Wnioskodawca jako bratanek spadkodawczyni zapłacił należny podatek od nabycia spadku. Natomiast brat i siostra spadkodawczyni nie zapłacili podatku, gdyż obejmuje ich zwolnienie na podstawie art. 4 lit. a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ponieważ celem spadkobierców była sprzedaż odziedziczonego lokalu, a Wnioskodawca większość czasu spędza za granicą, spadkobiercy uznali że dział spadku pomoże im przyśpieszyć sprzedaż. W dniu 31 października 2013 r. dokonali sądowego działu spadku, w którym prawo własności lokalu mieszkalnego wraz z udziałem 165/1000 w działce 1404/1 i wspólnych częściach budynku w całości zostało przyznane bratu spadkodawczyni. W zamian zgodnie z postanowieniem Sądu został on zobowiązany do spłaty tytułem należnego udziału w spadku wobec pozostałych spadkobierców po 25.000 zł. Wartość rynkowa nieruchomości na dzień nabycia spadku wynosiła 75.000 zł. Od powyższej czynności brat spadkodawczyni zapłacił podatek od czynności cywilnoprawnych w wysokości 1.000 zł.

W dniu 27 grudnia 2013 r. została zawarta umowa sprzedaży ww. nieruchomości za kwotę 75.000 zł. Część pieniędzy 7.500 zł brat spadkodawczyni otrzymał od kupującego w dniu podpisania aktu notarialnego, natomiast pozostała kwota wpłynęła na konto 7 stycznia 2014 r. Po jej otrzymaniu brat spadkodawczyni spłacił po 25.000 zł pozostałym spadkobiercom tytułem należnego udziału w spadku.

Dnia 28 kwietnia 2014 r. Wnioskodawca złożył w urzędzie skarbowym PIT-39 w związku z osiągniętym dochodem 25.000 zł tytułem udziału w spadku.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

Czy faktycznie można kwotę 25.000 zł określić jako przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a.

Czy Wnioskodawca powinien złożyć korektę zeznania i zwrócić się do urzędu z wnioskiem o zwrotu zapłaconego przez Wnioskodawcę podatku od kwoty 25.000 zł jako podatku od zbycia nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, opodatkowanie przez niego zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a spowodowałoby podwójne opodatkowanie nabycia spadku. Od swojej części 25.000 zł. Wnioskodawca zapłacił już podatek od spadków i darowizn. W postanowieniu sądowym o dziale spadku nie ma wyznaczonego terminu w jakim brat spadkodawczyni powinien się wywiązać wobec pozostałych spadkobierców. W wyniku spłaty jakiej dokonał nie powstało żadne przysporzenie majątkowe przewyższające wartość odziedziczonej części spadku.

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien złożyć korektę zeznania, zwrócić się do urzędu z wnioskiem o zwrot zapłaconego przez siebie podatku od kwoty 25.000 zł jako podatku od zbycia nieruchomości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ((tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego - spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Zatem dla podatku dochodowego istotna z punktu widzenia ustalenia daty nabycia nieruchomości jest data śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny - jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych.

Stosownie do art. 1037 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego - dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.

Zatem z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że Wnioskodawca nabył w drodze spadku po zmarłej 10 lutego 2013 r. ciotce udział w lokalu mieszkalnym w wysokości 1/3. Spadkobiercy dokonali działu spadku w ten sposób, że lokal mieszkalny otrzymał na wyłączną własność jeden ze spadkobierców, z obowiązkiem spłaty Wnioskodawcy i drugiego spadkobiercy w wysokości wartości przypadającego im udziału tj. po 25.000 zł.

Uwzględniając powyższe wyjaśnienia oraz przyjmując za Wnioskodawcą, że wartość otrzymanej przez Wnioskodawcę spłaty w wyniku działu spadku mieściła się w udziale jaki przysługiwał mu w spadku uznać należy, że Wnioskodawca nie uzyskał w związku z ww. czynnością działu spadku żadnego przysporzenia majątkowego względem odziedziczonego udziału.

Za błędne należy jednak uznać przekonanie Wnioskodawcy, że brak opodatkowania wynika z faktu, że stanowisko przeciwne prowadziłoby do podwójnego opodatkowania nabycia spadku. Należy powtórzyć za Naczelnym Sądem Administracyjnym (wyrok z 8 maja 2013 r., sygn. akt II FSK 1905/11), że źródłem nabycia przez Wnioskodawcę udziału w nieruchomości było dziedziczenie, które mieści się w katalogu przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z chwilą nabycia spadku powstał u Wnioskodawcy obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Rozpatrywana sprawa nie dotyczy jednak przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawca jest już bowiem na kolejnym etapie. Mamy w nim do czynienia z sytuacją, kiedy Wnioskodawca dokonuje rozporządzenia swoim udziałem w masie spadkowej na podstawie działu spadku, z którego przychód - na co wskazuje analiza art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn - nie podlega przepisom o podatku od spadków i darowizn. Jeżeli zaś przychody nabyte tytułem działu spadku nie podlegają przepisom o podatku od spadków i darowizn, to nie ma do nich zastosowania wyłączenie zawarte w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie ma mowy o podwójnym opodatkowaniu.

Podsumowując, otrzymanie przez Wnioskodawcę od drugiego spadkobiercy w wyniku działu spadku kwoty ekwiwalentnej do wartości posiadanego udziału w spadku nie spowodowało powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego Wnioskodawcy udziału spadkowego, a czynność prawna została zawarta wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji na Wnioskodawcy nie ciążył obowiązek opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych kwoty otrzymanej spłaty oraz złożenia zeznania podatkowego w tym zakresie.

Wnioskodawca może zatem złożyć korektę zeznania PIT-39 i zwrócić się do urzędu z wnioskiem o zwrot niesłusznie uiszczonego podatku.

Zasady dokonywania korekt deklaracji regulują przepisy przywołanej w sentencji ustawy - Ordynacja podatkowa. Zgodnie z art. 81 § 1 ww. ustawy - jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty (art. 81 § 2 ww. ustawy).

Stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.