IBPBII/2/415-481/14/HS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 5 maja 2014 r. (data otrzymania 9 maja 2014 r.), uzupełnionym 2 lipca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymywania przez Wnioskodawcę dożywotniej renty, której podstawą było zawarcie umowy odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 9 maja 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymywania przez Wnioskodawcę dożywotniej renty, której podstawą było zawarcie umowy odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 10 czerwca 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-481/14/HS, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 2 lipca 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 19 marca 2014 r. Wnioskodawca sprzedał część udziałów w nieruchomości (działka nr 33) osobie obcej. Udział wynoszący 18/600 - za gotówkę oraz udział wynoszący 82/600 - w zamian za rentę, na postawie notarialnej umowy sprzedaży i umowy odpłatnej renty. Renta jest płatna miesięcznie przez okres 15 lat. Udziały w nieruchomości Wnioskodawca posiada od 1987 r.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy comiesięczne świadczenie z tytułu odpłatnej renty jest przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, comiesięczne świadczenie rentowe nie jest przychodem. Tak ustanowiona renta jest przychodem ze sprzedaży udziałów w nieruchomości. Na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochód ze sprzedaży nieruchomości lub jej części podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdy ich zbycie następuje przed upływem pięciu lat od końca roku, w którym nastąpiło nabycie. Ustawodawca w przepisie art. I0 ust. 1 pkt 8 ustawy posłużył się pojęciem "odpłatne zbycie", nie zawężając katalogu odpłatnych czynności prawnych, w wyniku których dochodzi do przeniesienia własności nieruchomości lub jej części. Zatem pod pojęciem odpłatnego zbycia rozumie się każdą czynność, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności i to przeniesienie ma charakter odpłatny. A więc również w zamian za rentę.

Tak więc umowa odpłatnej renty w zamian za przeniesienie własności części nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od sprzedaży nieruchomości.

Comiesięczne świadczenie w postaci renty nie stanowi przychodu i nie podlega opodatkowaniu jako "przychody z innych źródeł", jego opodatkowanie byłoby podwójnym opodatkowaniem tej samej czynności. Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca przywołał interpretację indywidualną wydaną 17 sierpnia 2013 r. przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie Znak: IPPB4/415-399/13-4/JK.

Wnioskodawca w uzupełnieniu z 2 lipca 2014 r. uściślił swoje stanowisko i stwierdził, że comiesięczne świadczenie rentowe nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako "przychody z innych źródeł". Renta powinna co do zasady podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu sprzedaży nieruchomości - z tego tytułu nie podlega opodatkowaniu, gdyż Wnioskodawca posiada nieruchomość ponad pięć lat. Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, jego renta nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W opisie stanu faktycznego Wnioskodawca wskazał, że w 2014 r. zawarł umowę sprzedaży i umowę odpłatnej renty, na mocy której przeniesienie na nabywcę udziału w nieruchomości wynoszącego 18/600 nastąpiło za gotówkę, a przeniesienie na nabywcę udziału 82/600 - w zamian za comiesięczną rentę otrzymywaną przez okres 15 lat. Wnioskodawca wskazał też, że udziały w ww. nieruchomości posiada od 1987 r.

Okolicznością, którą należy w rozpatrywanej sprawie rozważyć jest ustalenie, czy odpłatne zbycia udziałów w nieruchomości w zamian za rentę jest odpłatnym zbyciem nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wątpliwość Wnioskodawcy budzi bowiem fakt, czy otrzymywanie comiesięcznej odpłatnej renty przez okres 15 lat stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Renta jest instytucją prawą uregulowaną przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z treścią przepisu zawartego w art. 903 Kodeksu cywilnego - istota umowy renty polega na zobowiązaniu się jednej ze stron do świadczeń okresowych w pieniądzu lub rzeczach oznaczonych co do gatunku na rzecz drugiej strony lub też na rzecz osoby trzeciej - w związku z dyspozycją art. 393 Kodeksu cywilnego. W umowie renty nie można skutecznie zamieścić ani skutecznego zobowiązania się do innych (tekst jedn.: innych niż pieniężne lub oznaczone co do gatunku) świadczeń, nawet o charakterze okresowym, ani też zobowiązania się do nieczynienia. Jednakże osoba zobowiązująca się do świadczenia renty może się zobowiązać w sposób wskazany powyżej w zamian za nabycie prawa niemogącego być przedmiotem świadczenia renty, np. w zamian za przeniesienie własności nieruchomości. Renta może być ustanowiona w umowie zarówno na czas określony, jak i nieokreślony, w tym na czas życia osoby uprawnionej.

Należy zauważyć, że ustawodawca w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 posłużył się pojęciem "odpłatne zbycie", nie zawężając katalogu odpłatnych czynności prawnych, w wyniku których dochodzi do przeniesienia własności nieruchomości (udziału w nieruchomości) bądź prawa jedynie do umowy sprzedaży czy zamiany. Zatem pod pojęciem odpłatnego zbycia rozumie się każdą czynność, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności z dotychczasowego właściciela na nowy podmiot i przeniesienie tego prawa ma charakter odpłatny. Oznacza to, że na podstawie umowy o rentę w zamian za przeniesienie własności udziału w nieruchomości również dochodzi do odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, a uzyskany w wyniku tej czynności prawnej przychód podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeżeli zbycie zostanie dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie udziału w nieruchomości.

W myśl przepisu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości (udziału w nieruchomości) jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

Przychód dla celów podatkowych - stosownie do cytowanego art. 19 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - stanowi wartość rynkowa wszystkich zbywanych na podstawie umowy renty odpłatnej rzeczy lub praw majątkowych, określona na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia - pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Treść ww. przepisu wskazuje w jaki sposób określić przychód nawet jeśli w umowie nie zostanie określona cena.

Powyższe uregulowania oznaczają, że uzyskiwane przez Wnioskodawcę świadczenia w postaci renty wypłacanej co miesiąc nie stanowią dla Wnioskodawcy przychodu do opodatkowania. Należy bowiem podkreślić, że wypłacana renta stanowi niejako składnik ceny udziału w nieruchomości zbytego przez Wnioskodawcę. Oznacza to, że opodatkowanie renty spowodowałoby podwójne opodatkowanie tej samej czynności tym samym podatkiem dochodowym od osób fizycznych, raz co do zasady z tytułu odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości, drugi raz z tytułu opodatkowania wypłacanej comiesięcznie renty, którą Wnioskodawca otrzymuje z tytułu odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości na podstawie przepisów dotyczących przychodu z innych źródeł. Byłoby to w sposób oczywisty sprzeczne z zasadą zakazu podwójnego opodatkowania tego samego przychodu tym samym podatkiem.

Otrzymywana przez Wnioskodawcę renta z tytułu odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, a tym samym w konsekwencji Wnioskodawca nie musi rozliczać się z urzędem skarbowym na koniec każdego roku z otrzymywanej renty ani odprowadzać z tego tytułu podatku dochodowego, ponieważ zbycie udziału w nieruchomości w drodze zawarcia umowy odpłatnej renty stanowi odpłatne zbycie nieruchomości i jako takie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zatem, skutki podatkowe zbycia udziału w nieruchomości w drodze zawarcia umowy odpłatnej renty należy rozpatrywać w oparciu o przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Przy czym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości jej części lub udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu, zaś przychód tak uzyskany w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Istotne więc - w tym przypadku - jest ustalenie momentu nabycia przez Wnioskodawcę nieruchomości.

We wniosku Wnioskodawca wskazał, że posiada udziały w nieruchomości od 1987 r. Wobec powyższego faktu bieg terminu pięcioletniego, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, w przypadku zbycia udziału 82/600 w nieruchomości na podstawie umowy renty odpłatnej, winien być liczony od końca 1987 r., jeżeli wielkość udziałów Wnioskodawcy w nieruchomości nie zmieniała się od tej daty.

Zatem, jako że od momentu nabycia udziałów w nieruchomości, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym to nabycie nastąpiło do dnia zbycia w wyniku umowy renty odpłatnej upłynęło ponad pięć lat, to świadczenie otrzymywane przez Wnioskodawcę tytułem renty w zamian za odpłatne zbycie nieruchomości nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) - w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.