IBPBII/2/415-430/09/NG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2009 r. (data wpływu do Organu 10 kwietnia 2009 r.), uzupełnionym w dniu 10 czerwca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odszkodowania, otrzymanego za porozumieniem stron - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 kwietnia 2009 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odszkodowania, otrzymanego za porozumieniem stron.

W związku z brakami formalnymi, pismem z dnia 4 czerwca 2009 r. wezwano do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 10 czerwca 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W sezonie grzewczym 2007/2008 r. nastąpiła awaria rurociągu ciepłowniczego doprowadzającego energię cieplną do nieruchomości wnioskodawcy. Przedstawiciele przedsiębiorstwa dalej jako "P" - właściciele rurociągu oglądali awarię pół roku, a wnioskodawca do końca sezonu grzewczego ogrzewał mieszkanie prądem. Do końca sierpnia mimo interwencji wnioskodawcy w przedmiotowej sprawie nic się nie działo. W dniu 20 sierpnia 2008 r. "P" zaproponował wnioskodawcy ugodę zawierającą rozwiązanie umowy na dostarczanie ciepła, na zasadzie porozumienia stron. Wnioskodawca dostał do wyboru albo 4500 zł odszkodowania albo kosztowny i długotrwały proces sądowy.

Wnioskodawca wybrał to pierwsze rozwiązanie, ponieważ zbliżała się następna zima, a jego mieszkanie było bez ogrzewania. Wnioskodawca musiał szybko podłączyć gaz i zainstalować kocioł gazowy centralnego ogrzewania. Koszty instalacji oraz koszt ogrzewania prądem w poprzednim sezonie znacznie przekroczyły sumę otrzymanego odszkodowania. Stratę wnioskodawca musiał pokryć z własnych środków. Teraz wnioskodawca otrzymał z "P" PIT 8C.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca musi zapłacić podatek od kwoty odszkodowania, mimo że na całym zdarzeniu poniósł dotkliwą stratę.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że brak jest uzasadnienia do zapłaty podatku od ww. przychodu z tytułu otrzymanego odszkodowania, które było częściową rekompensatą straty. Wnioskodawca podaje przykład, że od szkód górniczych rekompensowanych w 100% podatku się nie płaci.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego, stwierdzam co następuje:

Podstawową zasadą podatku dochodowego od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. Wynika ona z treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w myśl którego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Z literalnego brzmienia powyższego przepisu jednoznacznie wynika, że nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne wolne są od podatku dochodowego. Ze zwolnienia przedmiotowego korzystają bowiem jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów rangi ustawy lub aktów wykonawczych wydanych na ich podstawie, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy. Wyłączone ze zwolnienia są m.in. odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Przy interpretacji przepisów dotyczących zwolnień podatkowych stosuje się wykładnię literalną, która ma pierwszeństwo przed wykładnią celowościową, co oznacza, że katalog zwolnień przedmiotowych zawarty w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym i nie można interpretować go rozszerzająco.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca zawarł porozumienie, w którym strony umowy postanowiły rozwiązać umowę na dostarczanie ciepła, a "P" wypłaciło wnioskodawcy ustaloną kwotę odszkodowania.

Istotne dla rozpatrywanej sprawy jest zatem ustalenie czy do kategorii odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw można zaliczyć odszkodowanie otrzymane przez wnioskodawcę.

W analizowanym stanie faktycznym kwota odszkodowania otrzymanego przez wnioskodawcę wynika jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami, ma charakter czysto umowny. W związku z tym należy uznać, iż przedmiotowa wpłata nie jest odszkodowaniem, którego wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niezależnie od powyższego z wniosku wynika, że odszkodowanie nie zostało otrzymane na podstawie ugody sądowej. Z cytowanego art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wynika, iż ze zwolnienia nie korzystają te odszkodowania, które wynikają z zawartych umów lub ugód innych niż sądowe, nawet jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Odpowiadając na argument wnioskodawcy, że skoro rekompensaty z tytułu szkód górniczych zwolnione są z opodatkowania, to odszkodowanie otrzymane od "P" także powinno być zwolnione z opodatkowania, należy zauważyć, że są to różne odszkodowania (inna jest przyczyna oraz podstawa ich wypłaty) i nie można ich utożsamiać. Zgodnie z wolą ustawodawcy, zwolnienie dotyczące odszkodowań z tytułu szkód górniczych reguluje przepis art. 21 ust. 1 pkt 3d ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego wolne od podatku są odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego. Natomiast ze stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę jednoznacznie wynika, że otrzymane przez niego odszkodowanie nie zostało otrzymane na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego, tym samym nie może korzystać ze zwolnienia zawartego w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, jak również z przyczyn opisanych powyżej, ze zwolnienia regulowanego przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.