IBPBII/2/415-378/14/NG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 4 kwietnia 2014 r. (data otrzymania 8 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w części dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wystąpienia przez Wnioskodawcę będącego płatnikiem z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 kwietnia 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości wystąpienia przez Wnioskodawcę będącego płatnikiem z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty podatku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca będący Bankiem zamierza wprowadzić do oferty nowy produkt depozytowy - "Lokata terminowa na okres 3 m-cy, 6 m-cy z wypłatą odsetek z góry". W dniu wpłaty środków na rachunek ww. lokaty klient otrzymuje-ma postawione do dyspozycji - odsetki za cały okres trwania lokaty tj. 3 m-ce lub 6 m-cy. Wartość odsetek wypłaconych klientowi z góry zostanie pomniejszana o kwotę 19% zryczałtowanego podatku dochodowego, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Następnie Wnioskodawca jako płatnik, na podstawie art. 41 ust. 4 ww. ustawy wpłaci pobrany podatek do właściwego organu podatkowego do 20 dnia następnego miesiąca po miesiącu w którym pobrano podatek (art. 42 ust. 1 ww. ustawy). W przypadku jednak gdy klient nie dotrzyma warunków umowy lokaty i zerwie lokatę przed terminem, odsetki klientowi nie będą przysługiwały. Zdaniem Wnioskodawcy w dniu zerwania lokaty przed terminem klient powinien otrzymać pomniejszony kapitał o nienależnie otrzymane odsetki tj. odsetki netto czyli pomniejszone o pobrany zryczałtowany podatek dochodowy od osób fizycznych.

Przykład:

Klient zakłada lokatę na okres 3 m-cy na kwotę 10 000 zł z oprocentowaniem odsetek 3% w skali roku (74,79 zł minus podatek 14,21 zł). Przy zerwaniu lokaty przed terminem otrzymałby kwotę kapitału: 10.000 PLN pomniejszoną o odsetki netto w wysokości: 60,58 zł a nie 74,79 zł.

W związku z powyższym zdarzeniem zadano następujące pytanie:

Czy na Wnioskodawcy ciąży obowiązek zwrotu klientowi pobranego podatku potrąconego przy wypłacie odsetek od lokaty poprzez stwierdzenie nadpłaty w urzędzie skarbowym czy o zwrot podatku ma wystąpić bezpośrednio do urzędu skarbowego klient - właściciel lokaty.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku zerwania przez klienta umowy lokaty terminowej przed oznaczonym terminem w umowie z odsetkami płatnymi z "góry" za cały okres trwania lokaty, pobrany i odprowadzony wcześniej podatek przez Wnioskodawcę do urzędu skarbowego, staje się podatkiem nienależnym i występuje nadpłata podatku, o której mowa w art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Wynika to z faktu, że wskutek niedochowania warunków umowy same odsetki wypłacone klientowi z góry stają się nienależne (bezpodstawne) i podlegają zwrotowi na rzecz Wnioskodawcy w kwocie netto. Skoro zatem odsetki stały się nienależne i uległy zwrotowi na rzecz Wnioskodawcy (będącego płatnikiem) w kwocie netto to tym samym powstała nadpłata w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że podatek (w tym zryczałtowany) pobrany przez podatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej stanowi nadpłatę. W przypadkach takich wniosek o stwierdzenie nadpłaty składać do Naczelnika Urzędu Skarbowego może nie tylko podatnik (na podst. art. 75 § 1 Ordynacji podatkowej) ale również płatnik (na podstawie art. 75 § 2 pkt 2 lit. c) w zw. z art. 75 § 1 Ordynacji podatkowej).

Skoro klient otrzymał odsetki netto powinien zwrócić kwotę netto. Sytuacja w której Wnioskodawca przy zerwaniu lokaty przed terminem potrąca podatek od wypłaconych odsetek z kapitału lokaty klienta z punktu widzenia atrakcyjności produktu wydaje się być niedopuszczalne. Wiadomą sprawą jest też, że jeśli klient uzyska informację, że w momencie likwidacji lokaty przed terminem musi zwrócić Wnioskodawcy podatek od wypłaconych wcześniej odsetek a jego zwrot samodzielnie zwrócić się do urzędu skarbowego, nie skorzysta z oferty Wnioskodawcy.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca powołuje się interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 10 kwietnia 2009 r. Znak: ILPB 1/415-110/09-2/TW.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Z treści art. 41 ust. 4 ww. ustawy wynika, że płatnicy, o których mowa w ust. 1 (tekst jedn.: osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej), są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13 i 14 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5 oraz 10.

Stosownie do treści art. 42. ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby.

Stosownie do treści art. 72 § 1 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa za nadpłatę uważa się m.in. kwotę podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Na podstawie art. 75 § 1 ww. ustawy podatnik jest podmiotem uprawnionym do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w sytuacji, gdy kwestionuje zasadność pobrania przez płatnika podatku albo wysokość pobranego przez niego podatku.

Natomiast zgodnie z § 2 pkt 2 ww. artykułu uprawnienie określone w § 1 (do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty) przysługuje również płatnikom, jeżeli:

Podkreślić należy, że definicja nadpłaty zawarta w ustawie - Ordynacja podatkowa wyczerpująco wylicza, w jakich sytuacjach powstaje nadpłata. Wszelkie inne przypadki, które nie są w ww. ustawie wymienione, nie powodują powstania nadpłaty w rozumieniu przepisów Ordynacji podatkowej.

Mając na uwadze wyżej przywołane uregulowania prawne należy zauważyć, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie wystąpią okoliczności, o których mowa w art. 75 § 2 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa.

Z wyżej wymienionych uregulowań prawnych wynika, że płatnik może złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty tylko w sytuacjach powodujących uszczerbek w jego majątku, gdy na skutek własnych błędów zadeklarował oraz wpłacił podatek w wysokości większej od należnej albo większej od pobranej.

Stanowisko to znajduje uzasadnienie w orzecznictwie sądów administracyjnych np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 18 czerwca 1999 r. sygn. akt: I SA/Po 2287/98, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 22 lutego 2006 r. sygn. akt: I SA/Ke 330/05, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10 sierpnia 2006 r. sygn. akt: II FSK 913/05, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 15 lipca 2010 r. sygn. akt: I SA/Gd 452/10, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 2010 r. sygn. akt: III SA/Wa 1713/09.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym taka okoliczność nie wystąpi. Po stronie płatnika nie powstanie nadpłata. Zryczałtowany podatek dochodowy zostanie pobrany przez Bank zgodnie z brzmieniem ww. przepisu 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych od uzyskanego przez podatnika dochodu w prawidłowej wysokości, na dzień postawienia do dyspozycji klientów Banku należnych odsetek od założonej lokaty.

Nadpłata powstanie na skutek pobrania i wpłacenia przez płatnika podatku, który po zerwaniu umowy przez klienta Banku stanie się podatkiem nienależnie pobranym. Pobrany przez płatnika podatek spowoduje uszczuplenie majątku podatnika, a nie majątku Banku.

Nie wystąpi zatem żadna z przesłanek, o których mowa w ww. art. 75 § 2 pkt 2 ustawy - Ordynacja podatkowa, na mocy której Bank byłby uprawniony do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty. Nie dojdzie bowiem do sytuacji, w której Bank:

* w złożonej deklaracji wykaże oraz wpłaci podatek w wysokości większej od wysokości pobranego podatku,

* w złożonej deklaracji wykaże oraz wpłaci podatek w wysokości większej od należnej,

* nie będąc obowiązanym do złożenia deklaracji wpłaci podatek w wysokości większej od należnej.

Zgodnie z przepisami tylko w takich przypadkach wprost wymienionych w ustawie płatnik ma prawo złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty. Tymczasem w niniejszej sprawie nie nastąpi żadna z tych okoliczności. Na moment poboru podatek będzie należny i zostanie wpłacony w prawidłowej wysokości.

Mając powyższe wyjaśnienia na uwadze stwierdzić należy, że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie wystąpią więc okoliczności, o których mowa w art. 75 § 2 pkt 2 Ordynacji podatkowej. Po stronie płatnika nie powstanie nadpłata. W konsekwencji Bank nie będzie uprawniony, na mocy tego przepisu, do wystąpienia z żądaniem stwierdzenia nadpłaty. W tej sytuacji prawo do wystąpienia z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty przysługuje, na podstawie art. 75 § 1 Ordynacji podatkowej klientowi Banku (podatnikowi).

Zatem brak jest podstaw do złożenia przez Bank do właściwego urzędu skarbowego wniosku o stwierdzenie nadpłaty nienależnie pobranego podatku. Ewentualnie powstała nadpłata w podatku dochodowym od osób fizycznych może zostać jedynie zwrócona przez właściwy urząd skarbowy na wniosek podatnika.

Bowiem jak wskazano powyżej w przedstawionym zdarzeniu przyszłym nadpłata tytułem nienależnie pobranego przez płatnika podatku powstanie po stronie Podatnika.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, w opisanym zdarzeniu przyszłym, w przypadku zerwania przez klienta lokaty Bank powinien dokonać zwrotu lokaty pomniejszonej o wypłacone klientowi odsetki oraz pobrany zryczałtowany podatek, ponieważ uprawnionym do wystąpienia o zwrot (nadpłaconego) nienależnie pobranego podatku przez płatnika będzie klient Banku (Podatnik).

W tym miejscu należy wskazać, iż w prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy ale zawsze w granicach wyznaczonych przez prawo. Zgodnie z przepisem art. 353¹ Kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego.

Zatem to Bank sporządzając umowę lokaty terminowej winien mieć na względzie skutki wynikające z jej postanowień, tak by jej treść nie kolidowała z rozliczeniem uzyskanego przychodu, zgodnie z treścią ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Ordynacja podatkowa. W tym miejscu należy zauważyć, że na kwestie opodatkowania przychodu z odsetek i możliwości złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty nie ma wpływu atrakcyjność produktu bankowego lub jej brak. Kwestie podatkowe wynikają wprost z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i Ordynacji podatkowej i są jednolicie uregulowane dla wszystkich podmiotów będących płatnikami oraz nie mogą być modyfikowane na życzenie płatnika.

Reasumując w przypadku niedotrzymania przez klienta warunku utrzymania kapitału na lokacie do końca umówionego okresu lokaty po stronie Banku nie powstanie nadpłata tytułem nienależnie pobranego przez płatnika podatku, o której mowa w art. 72 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, bowiem nadpłata tytułem nienależnie pobranego przez płatnika podatku powstanie po stronie podatnika. Zatem Bank powinien dokonać zwrotu lokaty pomniejszonej o wypłacone klientowi odsetki oraz pobrany zryczałtowany podatek, ponieważ uprawnionym do wystąpienia o zwrot nienależnie pobranego podatku przez płatnika będzie klient Banku (podatnik).

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do przywołanej przez Wnioskodawcę interpretacji wskazać należy, że interpretacje indywidualne dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników w określonym stanie faktycznym czy zdarzeniu przyszłym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, w związku z tym interpretacje indywidualne nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-100 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.