IBPBII/2/415-287/14/MMa

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 18 czerwca 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-287/14/MMa

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 7 marca 2014 r. (data otrzymania 20 marca 2014 r.), uzupełnionym 27 maja 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 marca 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z 15 maja 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-287/14/MMa, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 27 maja 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w darowiźnie od dziadka 10 grudnia 2009 r. nabył działkę. Sprzedaż działki, za którą należny jest podatek dochodowy nastąpiła w listopadzie 2011 r. Zostało wówczas złożone oświadczenie o przekazaniu tej kwoty na cele mieszkaniowe. Znaczna część tej kwoty została przeznaczona na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego w 2009 r. Kredyt został zaciągnięty przez Wnioskodawcę i jego małżonka przed zawarciem związku małżeńskiego. Przedmiotem kredytowania była nieruchomość mieszkalna, w której obecnie Wnioskodawca mieszka z małżonkiem i dwójką dzieci. Właścicielami ww. mieszkania są Wnioskodawca i jego małżonek. Przez okres 25 miesięcy była opłacana rata kredytu ze środków ze sprzedaży działki.

Kredyt jest we frankach szwajcarskich. Franki są kupowane z rachunku małżonka, z którym Wnioskodawca ma kupione mieszkanie (nie ma rozdzielności majątkowej). Z rachunku głównego są kupowane franki szwajcarskie i są kierowane na rachunek prowadzony w tej walucie również w banku X. Stąd franki szwajcarskie są wysyłane na rachunek Wnioskodawcy do banku Y. prowadzony w walucie obcej skąd jest pobierana rata. Bank Y. nie może zatem wystawić historii spłaty kredytu, gdyż nie on sprzedawał Wnioskodawcy franki, ponadto nie ma odniesienia do ceny zakupu w jakiej były one zakupione. Na dodatek nie zawsze była to równa rata co skutkowało różną ilością zakupionych franków, jak również na koniec 2013 r. zostało w banku Y. z tych środków ok. 10 CHF, które nie zostały pobrane jako spłata raty.

Oprócz tych zakupów franków pozostałymi kosztami były ubezpieczenia kredytów oraz opłaty związane z przelewami tych kwot franków szwajcarskich.

Kolejnym przeznaczeniem tych środków był remont mieszkania.

Sprzedaż działki za kwotę - 41.000 zł

Zakup CHF w banku X. - około 30.000 zł

Ubezpieczenia - około 2.800 zł

Opłaty za przelew walutowy banku X.- około 120 zł

Remont - około 13.800 zł

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytania:

1. Jakie dokumenty ma przedstawić Wnioskodawca jako dowody przeznaczenia tej kwoty na spłatę kredytu.

2. Jak odliczyć pozostałą kwotę w CHF na koniec 2013 r.

3. Po jakim kursie Wnioskodawca ma tę kwotę odliczyć.

4. Czy opłata za przelew zagraniczny/walutowy za zakup CHF wlicza się w przeznaczenie na cele mieszkaniowe.

5. Czy opłaty związane z ubezpieczeniem kredytu wliczają się w przeznaczenie na cele mieszkaniowe.

6. Czy wystarczą dokumenty generowane z systemu bankowości internetowej czy trzeba zwrócić się do banku o sporządzenie wyciągów i historii operacji na rachunkach. Dokumenty generowane w systemie bankowości internetowej zawierają klauzulę "Niniejszy dokument sporządzono na podstawie art. 7 ustawy - Prawo bankowe (Dz. U. z 1997 r. Nr 140, poz. 939 z późn. zm.). Nie wymaga podpisu ani stempla."

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, powinien przedstawić historię rachunku w banku X., z którego były kupowane franki szwajcarskie. Suma tych zakupów franków stanowi część kwoty, która została przeznaczona na spłatę kredytów. Należy przedstawić historię z banku X. kwot, które były kosztem zakupu obcej waluty (prowizja).

Dalej należy przedstawić z banku Y. historię operacji na rachunku kredytowym, że faktycznie te franki były przeznaczone za spłatę tego zobowiązania. Należy przedstawić fakturę VAT na usługę remontową lokalu.

Ad. 2 i 3.

Pozostałą kwotę, tj. około 10 CHF, które zostały pobrane jako spłata raty należy obliczyć po kursie z ostatniego zakupu CHF.

Ad. 4.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłata za przelew zagraniczny/walutowy wlicza się w przeznaczenie na cele mieszkaniowe, gdyż jest to koszt związany z kredytem, a co za tym idzie przeznaczenie jest na cele mieszkaniowe.

Ad. 5.

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty związane z ubezpieczeniem kredytu wliczają się w przeznaczenie na cele mieszkaniowe, gdyż jest to koszt związany z kredytem, a co za tym idzie przeznaczenie jest na cele mieszkaniowe.

Ad. 6.

Zdaniem Wnioskodawcy, dokumenty generowane z systemu bankowości internetowej wystarczą, gdyż zgodnie z klauzulą tam zawartą dokumenty te nie wymagają podpisu ani stempla.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub praw nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2009 r. Wnioskodawca otrzymał w darowiźnie działkę, którą następnie sprzedał w 2011 r. Środki uzyskane z tej sprzedaży Wnioskodawca przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego we frankach szwajcarskich w 2009 r. na zakup mieszkania, którego Wnioskodawca jest współwłaścicielem wraz z małżonkiem. Kredyt został zaciągnięty przez małżonków jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego.

Mając na uwadze przedstawione powyżej przepisy prawa podatkowego w kontekście stanu faktycznego opisanego we wniosku stwierdzić należy, że sprzedaży działki Wnioskodawca dokonał przed upływem pięcioletniego terminu o jakim mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zatem sprzedaż ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu ustawy obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono bowiem m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania - zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej - mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu - od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy - podstawą obliczenia podatku jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości.

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy - za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) rzeczy lub praw nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e tej ustawy, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Przychodem ze sprzedaży stanowiącym podstawę opodatkowania 19% podatkiem dochodowym będzie więc cena określona w umowie sprzedaży, o ile odpowiada rynkowej wartości nieruchomości, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia oraz o koszty uzyskania przychodu, o jakich mowa w art. 22 ust. 6d, o ile takie w ogóle zostały poniesione przez Wnioskodawcę.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł stosownie do art. 30e ust. 5 ww. ustawy. Jak wynika z art. 30e ust. 4 ustawy - podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Podatek ten należy wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym nastąpiło zbycie nieruchomości.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy - po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1.

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2.

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmować będzie taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x W/P

gdzie:

D - dochód ze sprzedaży,

W - wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P - przychód ze sprzedaży.

W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1.

wydatki poniesione na:

a.

nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b.

nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c.

nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d.

budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e.

rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

2.

wydatki poniesione na:

a.

spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,

b.

spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),

c.

spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Wyliczenie zawartych w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w związku z czym tylko realizacja jednego z nich, przy jednoczesnym niespełnieniu wymienionych w ust. 28-30 przesłanek negatywnych, pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości.

Ustawodawca w art. 21 ust. 29 ww. ustawy wskazuje, że w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c), stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c) oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c).

Należy również wskazać, że przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 21 ust. 30). Innymi słowy przepis ten ma zapobiec kumulowaniu ulg i podwójnemu odliczaniu tych samych wydatków - raz jako spłaty kredytu, za drugim razem zaś jako wydatków np. na nabycie lub remont nieruchomości, jeśli to nabycie lub remont sfinansowane były kredytem, którego spłatę podatnik też sobie odlicza oraz odliczaniu wydatków, które kiedyś już były odliczone.

W tym miejscu zwrócić należy również uwagę na treść art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy, który mówi, że wydatkiem poniesionym na cel mieszkaniowy może być spłata kredytu oraz odsetek od kredytu zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia na cel określony w pkt 1, a więc m.in. nabycie nieruchomości. Należy wyjaśnić, że z wykładni językowej przedstawionych wyżej przepisów, a w szczególności z zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy sformułowania: "(...) wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości (...), jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe (...)" wynika, że podstawową okolicznością decydującą o stosowaniu powyższego zwolnienia jest przeznaczenie przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na cele mieszkaniowe. Innymi słowy ważny jest moment uzyskania przychodu i poniesienia wydatku. Środki przeznaczone na ww. cele mieszkaniowe muszą bezwzględnie pochodzić ze sprzedaży nieruchomości. Kredyt spłacony przed datą odpłatnego zbycia nie jest wydatkiem na cele mieszkaniowe.

Aby ustalić czy Wnioskodawca może do wydatków na własne cele mieszkaniowe zaliczyć kwotę ze sprzedaży nieruchomości nabytej w darowiźnie i wydatkowaną na spłatę kredytu zaciągniętego przed zawarciem małżeństwa w pierwszej kolejności należy odnieść się do regulacji ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej, zawartej w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.) - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej oraz przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił (art. 33 pkt 1 i 2 ww. ustawy). Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością.

Na tle przywołanych przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oczywiste jest, że nabyta nieruchomość nie jest objęta wspólnością ustawową, gdyż w momencie jej nabycia wspólność majątkowa jeszcze między współwłaścicielami nie obowiązywała. Dlatego kredyt został zaciągnięty na nieruchomość, w której udział #189; nabył Wnioskodawca a udział #189; nabył przyszły małżonek - oboje do swoich majątków odrębnych. Kredyt został zatem zaciągnięty na nabycie udziału #189; przez Wnioskodawcę i na nabycie udziału #189; przez przyszłego małżonka. W chwili jego zaciągania kredyt miał na celu realizować potrzeby mieszkaniowe dwóch osób. Dlatego też tylko połowę spłaty kredytu można uznać za cele mieszkaniowe Wnioskodawcy. W opisanym zdarzeniu nie ma znaczenia fakt, że po zaciągnięciu kredytu małżonkowie zawarli związek małżeński, gdyż nabycie nieruchomości i zaciągnięcie kredytu miało miejsce w czasie, kiedy nie istniała wspólność majątkowa. Bez znaczenia pozostaje okoliczność, że Wnioskodawca po ślubie pozostaje w ustawowej wspólności małżeńskiej, gdyż wydatki na spłatę nie będą kierowane na majątek wspólny małżonków, tylko na majątek stanowiący w połowie majątek odrębny jego małżonka. Ponadto mając na uwadze, że zwolnieniu podlegają środki uzyskane z odpłatnego zbycia oraz fakt, że tylko Wnioskodawca je uzyskał (albowiem tylko on był właścicielem sprzedanej nieruchomości nabytej w darowiźnie od dziadka), również wyłącznie on może przeznaczyć te środki na spłatę kredytu. Kwota ta stanowi bowiem majątek odrębny Wnioskodawcy, gdyż pochodzi ze sprzedaży jego majątku odrębnego.

Realizując własne cele mieszkaniowe Wnioskodawca mógł dokonać spłaty kredytu w takiej części jaka proporcjonalnie odpowiada jego udziałowi w nieruchomości mieszkaniowej. Zauważyć bowiem należy, że w rozpatrywanej sprawie do spłaty kredytu Wnioskodawca zobowiązany jest w takim samym stopniu jak jego małżonek. Zaciągnięty przez Wnioskodawcę i jego małżonka kredyt służył nabyciu nieruchomości w udziale #189; przez każdego z nich. Tym samym oczywiste jest, że celem zaciągniętego kredytu w 2009 r. nie było tylko nabycie udziału przez Wnioskodawcę, ale również nabycie udziału przez drugą osobę - jego przyszłego małżonka. Tym samym cel mieszkaniowy realizowany poprzez spłatę kredytu - w rozumieniu podatku dochodowego od osób fizycznych - zostanie spełniony jedynie w odniesieniu do kwoty wydatkowanej na spłatę kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawcę, na nabycie nieruchomości mieszkaniowej, w takiej części, jaka proporcjonalnie odpowiada jego udziałowi w tej nieruchomości zakupionej razem z drugim współwłaścicielem - przyszłym małżonkiem (#189;). Spłacając kredyt ponad posiadany przez siebie udział Wnioskodawca spłacił bowiem zobowiązanie kredytowe nie tylko swoje własne, ale i małżonka a więc zobowiązanie zaciągnięte na nabycie nie tylko własnego udziału #189; w nieruchomości, ale i zaciągniętego na nabycie cudzego udziału w nieruchomości, do którego Wnioskodawca nie ma żadnych praw. Warunkiem natomiast zwolnienia jest realizowanie własnych celów mieszkaniowych przez podatnika. Innymi słowy, w przypadku nabycia udziału wynoszącego #189; w nieruchomości i przy zaciągnięciu równocześnie kredytu na ten zakup - w przypadku realizacji własnego celu mieszkaniowego - podatnik może odliczyć maksymalnie połowę zobowiązania kredytowego, czyli tę część, która przypadłaby na nabycie przez niego udziału na własność. To, że Wnioskodawca zawarł później związek małżeński nie spowodowało, że majątek objęty wspólnością w częściach ułamkowych stał się majątkiem wspólnym małżonków z chwilą zawarcia małżeństwa.

Podsumowując, środki finansowe pochodzące ze sprzedaży w 2011 r. nieruchomości nabytej przez Wnioskodawcę w 2009 r. i wydatkowane na spłatę kredytu zaciągniętego przed dniem uzyskania przychodu ze zbycia tej nieruchomości nie mogą w całości, lecz jedynie w 50% stanowić wydatków na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 i ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym. Wydatkowanie środków na spłatę kredytu zaciągniętego przez małżonka, z uwagi na fakt, że kredyt zaciągnięto przez zawarciem związku małżeńskiego, nie może stanowić wydatku na realizację własnych celów mieszkaniowych, gdyż takie wydatkowanie stanowi spłatę tej części kredytu przypadającego na małżonka Wnioskodawcy a zatem nie może być objęte zwolnieniem na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Innymi słowy Wnioskodawca poprzez poniesienie takiego wydatku realizowałby nie tylko własny, ale i cudzy cel mieszkaniowy. Tymczasem realizacja cudzych celów mieszkaniowych w oparciu o powyższe zwolnienie podatkowe nie jest dopuszczona. Na sposób skorzystania ze zwolnienia podatkowego przez Wnioskodawcę fakt zawarcia związku małżeńskiego nie ma żadnego wpływu i jest bez znaczenia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika także, że kredyt zaciągnięty przed zawarciem związku małżeńskiego został zaciągnięty we frankach szwajcarskich.

W tym miejscu wskazać należy, że na podstawie art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy - za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe uważa się wydatki poniesione na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki). Przepisy uwzględniają zatem tę okoliczność, że między datą zaciągnięcia kredytu indeksowanego walutą obcą a datą jego spłaty możliwe są wahania kursu waluty. Ustawodawca jednoznacznie przy tym przesądził według jakiego kursu należy dokonywać stosownych przeliczeń dla celów rozliczenia podatkowego.

Stanowi o tym literalnie art. 11a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym - kwoty uprawniające do odliczenia od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub obniżenia podatku, wydatki oraz podatek, wyrażone w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku. Zatem przy ustaleniu wydatku na cele mieszkaniowe nie należy uwzględnić kursu banku jaki obowiązywał w dniu zakupu franków szwajcarskich, gdyż zgodnie z brzmieniem art. 11a ust. 3 ustawy - ratę określoną we frankach szwajcarskich Wnioskodawca winien przeliczyć według kursu średniego walut obcych ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku czyli zapłaty raty z odsetkami.

Z powyższego wyjaśnienia wynika jeszcze jeden wniosek: jeżeli Wnioskodawca zakupił franki, lecz nie zostały one pobrane na spłatę raty, to wydatek na ten zakup nie może być uznany za wydatek na cel mieszkaniowy. Wydatkiem na cel mieszkaniowy nie jest bowiem zakup waluty, lecz spłata kredytu. Jeśli więc z zakupionej waluty nie spłacono kredytu, to środki na zakup nie są środkami, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dotyczy to zatem owych 10 franków, które nie zostały pobrane na spłatę raty kredytu.

Wnioskodawca wskazał również, że wydatek na cele mieszkaniowe stanowi opłata za przelew zagraniczny związany z zakupem franków szwajcarskich i ubezpieczenie kredytu. Wskazać należy, że wydatki te nie mogą w żadnym wypadku zostać uznane za wydatek na cele mieszkaniowe, ponieważ wydatki te nie zostały ujęte w dyspozycji art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zawiera enumeratywnie wymieniony katalog wydatków stanowiących realizację własnych celów mieszkaniowych. Ustawodawca pozwala zatem odliczyć wydatek na spłatę kwoty głównej kredytu i odsetek a nie na spłatę dodatkowych zobowiązań związanych z udzieleniem kredytu (ubezpieczenie) lub pozyskaniem środków (waluty) na spłatę. Tym samym suma opłat bankowych za przelewy zagraniczne i ubezpieczenie kredytu nie może pomniejszać przychodu do opodatkowania jako wydatek na realizację własnego celu mieszkaniowego.

Podsumowując cytowane powyżej przepisy podatkowe w kontekście zadanych przez Wnioskodawcę pytań stwierdzić należy, że przychód jaki Wnioskodawca uzyskał ze sprzedaży działki otrzymanej w darowiźnie od dziadka podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca wskazał, że środki uzyskane w 2011 r. ze sprzedaży ww. działki przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego z przyszłym małżonkiem we frankach szwajcarskich w 2009 r. - celem skorzystania ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi na fakt, że kredyt został zaciągnięty przed dokonaniem odpłatnego zbycia działki i zaciągnięto go w celu nabycia lokalu mieszkalnego przychód uzyskany z tego zbycia może podlegać zwolnieniu, o którym mowa powyżej, jednakże tylko w wysokości #189; każdej zapłaconej raty, gdyż to właśnie udział #189; Wnioskodawca posiada w lokalu mieszkalnym. Pozostały udział #189; w ww. lokalu mieszkalnym posiada małżonek Wnioskodawcy co wynika z tego, że nabycia lokalu mieszkalnego małżonkowie dokonali przed zawarciem małżeństwa. Zatem kwotę zwolnioną z podatku stanowiła będzie połowa sumy wszystkich rat zapłaconych od dnia sprzedaży działki w 2011 r. do 31 grudnia 2013 r. W przypadku spłaty rat w walutach obcych - Wnioskodawca spłacał raty we frankach szwajcarskich - należy dokonać przeliczenia na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia wydatku lub zapłaty podatku. Celem skorzystania ze zwolnienia przychodu uzyskanego w 2011 r. ze sprzedaży działki Wnioskodawca winien był do 30 kwietnia 2012 r. złożyć do właściwego miejscowo urzędu skarbowego zeznanie podatkowe (PIT-39), w którym należało wykazać kwotę zwolnioną na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy. W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ww. zwolnieniu podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności - w omawianej spawie od 1 maja 2012 r. Celem skorzystania z omawianego zwolnienia, poza złożeniem w ustawowym terminie zeznania podatkowego i wykazaniu dochodu zwolnionego od podatku na Wnioskodawcy nie ciąży obowiązek załączenia do zeznania dowodów na wydatkowanie środków na cel mieszkaniowy. Obowiązek taki będzie spoczywał na Wnioskodawcy dopiero w momencie ewentualnej kontroli podatkowej. Aby udowodnić poniesienie określonych wydatków na realizacje własnych celów mieszkaniowych Wnioskodawca winien wówczas przedstawić dowody ich poniesienia tj. wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem (art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej). Wnioskodawca winien pamiętać, że udowodnić ma wydatkowanie przez siebie środków ze sprzedaży należących do jego majątku odrębnego a nie jakichkolwiek innych środków pieniężnych w tym należących do majątku wspólnego małżonków. Dowodem mogą być m.in. dokumenty generowane z systemu bankowości internetowej jeśli potwierdzają wydatkowanie przez Wnioskodawcę środków uzyskanych ze sprzedaży, ale także wyciągi i historie operacji. Innymi słowy Wnioskodawca chcąc skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania będzie musiał jeszcze udowodnić, że pieniądze na spłatę rat kredytu pochodziły ze sprzedaży nieruchomości a więc z jego majątku odrębnego. Ze zwolnienia korzysta bowiem wydatkowanie na spłatę kredytu wraz z odsetkami nie jakichkolwiek środków pieniężnych, ale tych, które pochodziły z odpłatnego zbycia. Gdyby okazało się, że pieniądze z których kupowana była waluta pochodziły ze wspólnego majątku małżonków, to takie wydatkowanie nie realizuje warunków zwolnienia, gdyż to Wnioskodawca był właścicielem działki a nie oboje małżonkowie i to Wnioskodawca a nie oboje małżonkowie ma udowodnić wydatkowanie przez siebie środków ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl