IBPBII/2/415-24/09/AK - Możliwość skorzystania z ulgi meldunkowej z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 7 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 12 stycznia 2009 r.), uzupełnionym w dniu 24 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z tzw. "ulgi meldunkowej" z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego -jest nieprawidłowe.

W dniu 12 stycznia 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z tzw. "ulgi meldunkowej" z tytułu sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 13 lutego 2009 r. Znak: IBPB II/2/415-24/09/AK wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 24 lutego 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 18 grudnia 2007 r. uprawomocnionym w 2008 r. wnioskodawczyni odziedziczyła po zmarłym w dniu 24 października 2007 r. bracie mieszkanie w domu rodzinnym wraz z częścią działki. Decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia 23 stycznia 2008 r. wnioskodawczyni została zwolniona od podatku od spadków i darowizn. Równocześnie wnioskodawczyni spłaciła zobowiązania finansowe brata właścicielowi drugiej części domu na kwotę 9.718,91 zł. Zły stan zdrowia wnioskodawczyni oraz zły stan techniczny mieszkania uniemożliwiły wnioskodawczyni zasiedlenie ww. mieszkania. Z tego powodu wnioskodawczyni nie zameldowała się w ww. mieszkaniu.

W dniu 6 listopada 2008 r. wnioskodawczyni sprzedała ww. mieszkanie i przynależną część działki za kwotę 135.000 zł o czym niezwłocznie powiadomiła urząd skarbowy. W mieszkaniu tym, stanowiącym część domu rodzinnego rodzice wnioskodawczyni mieszkali od okupacji do śmierci. Wraz z nimi mieszkał brat wnioskodawczyni aż do śmierci oraz wnioskodawczyni przez ponad 15 lat tj. od okupacji, podczas uczęszczania do szkoły podstawowej, do szkoły ogólnokształcącej, aż do wyjazdu w 1955 r. na studia (tj. grudzień 1939 r. - październik 1955 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z zamieszkiwaniem przez 15 lat w ww. mieszkaniu wnioskodawczyni może być zwolniona całkowicie lub częściowo od podatku dochodowego zgodnie z obowiązującym stanem prawnym...

Zdaniem wnioskodawczyni, bezpośrednie udokumentowanie okresu jej zameldowania w ww. mieszkaniu było trudne. Jedynym dokumentem znalezionym w urzędzie miejskim jest ankieta złożona w celu wydania dowodu osobistego. Wówczas wnioskodawczyni nie ukończyła jeszcze 18 lat, ale była już studentką. Pozostałe dokumenty świadczą o zamieszkiwaniu z rodzicami przez ponad 15 lat w ww. mieszkaniu jako osoby niepełnoletniej, pod opieką rodziców i w ocenie wnioskodawczyni mogą stanowić wiarygodny dowód zameldowania.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 z późn. zm.) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) uzyskanego z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r. Oznacza to zarazem, iż nowe zasady opodatkowania mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż wnioskodawczyni w drodze spadku po bracie nabyła lokal mieszkalny wraz z częścią działki (lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność). Śmierć brata wnioskodawczyni nastąpiła w dniu 24 października 2007 r. Nabycie prawa do spadku zostało potwierdzone postanowieniem Sądu. Wnioskodawczyni w dniu 6 listopada 2008 r. dokonała sprzedaży przedmiotowego mieszkania.

Zgodnie z art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotne zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy. Z uwagi na fakt, iż nabycie prawa własności do lokalu mieszkalnego nastąpiło w drodze spadku po zmarłym w 2007 r. bracie, dokonując oceny skutków prawnych przedstawionego stanu faktycznego należy stosować przepisy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Stosownie do art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

W odniesieniu do osób, które uzyskały tego rodzaju przychody w 2008 r. termin do złożenia tego oświadczenia został przedłużony do 30 kwietnia 2009 r., co wynika z postanowień § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych (Dz. U. Nr 59, poz. 361).

Podkreślić również należy, iż przepis art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy nie określa daty, od której należy liczyć okres zameldowania. Tym samym nie uzależnia zameldowania od posiadania tytułu własności do nieruchomości lub lokalu, lecz stanowi, że istotny jest sam fakt zameldowania podatnika na pobyt stały w zbywanym lokalu czy też budynku przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Bez znaczenia są także stosunki własnościowe istniejące w okresie tych 12 miesięcy.

Wobec powyższego, zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

Jeżeli zatem zostaną spełnione powyższe warunki podatnikowi przysługuje prawo do zwolnienia przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu mieszkalnego w trybie art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy (tzw. ulga meldunkowa).

Z przedstawionego we wniosku pytania oraz stanu faktycznego wynika, że wątpliwość wnioskodawczyni budzi kwestia udokumentowania okresu zameldowania w zbytym w 2008 r. lokalu mieszkalnym. Jak wskazuje wnioskodawczyni jedynym dokumentem znalezionym w urzędzie miejskim jest ankieta złożona w celu wydania dowodu osobistego. Pozostałe dokumenty, zdaniem wnioskodawczyni świadczą o zamieszkaniu z rodzicami przez ponad 15 lat w ww. mieszkaniu jako osoby niepełnoletniej, pod opieką rodziców i mogą stanowić wiarygodny dowód zameldowania.

W tym miejscu należy jeszcze raz podkreślić zatem, iż jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest posiadanie przez podatnika w zbywanym lokalu lub budynku stałego zameldowania przez okres co najmniej 12 miesięcy. Ustawodawca nie uzależnił tego zwolnienia od zamieszkiwania lecz od zameldowania na pobyt stały w danym lokalu lub budynku. Pojęcia zamieszkania i zameldowania na pobyt stały nie są pojęciami tożsamymi. Można bowiem faktycznie mieszkać w budynku lub lokalu i nie być w nim zameldowanym na pobyt stały, ale może się zdarzyć również sytuacja, w której osoba zameldowana na pobyt stały nie zamieszkuje faktycznie w danym budynku lub lokalu. To jednak nie od zamieszkiwania zależy prawo do zwolnienia, lecz wyłącznie od zameldowania na pobyt stały. Zameldowania na pobyt stały - co niezwykle istotne - nie można domniemywać, ale trzeba je posiadać. Jeżeli podatnik nie posiadał lub nie posiada zameldowania na pobyt stały, to nie ma prawa do skorzystania z ulgi meldunkowej. Bez znaczenia są przy tym powody, dla których takiego zameldowania nie posiada. Nie jest dopuszczalne dowodzenie, że z faktu zamieszkiwania pod danym adresem przez wskazany okres można wywodzić, iż przez ten okres podatnik był zameldowany na pobyt stały. Ustawodawca nie przewiduje, a tym samym nie zezwala na zastąpienie okresu zameldowania na pobyt stały dowodami, z których będzie można domniemywać tę okoliczność. Wszelkie ulgi i zwolnienia są wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania, dlatego prawa do tychże ulg i zwolnień nie można domniemywać. Korzystanie z ulg i zwolnień nie jest obowiązkiem podatnika, lecz przywilejem. Jeśli nie może wypełnić warunku zwolnienia, to bez względu na przyczynę tej niemożności nie będzie mógł skutecznie skorzystać z ulgi (zwolnienia).

W przedmiotowej sprawie z wniosku wynika, że wnioskodawczyni posiada ankietę z urzędu miejskiego oraz inne dowody potwierdzające fakt zamieszkiwania wspólnie z rodzicami w zbywanym lokalu mieszkalnym. Z wniosku nie wynika natomiast aby wnioskodawczyni posiadała w zbywanym lokalu mieszkalnym zameldowanie na pobyt stały. Ponieważ to zameldowanie jest jednym z warunków do zwolnienia uzyskanego ze sprzedaży przychodu, a niedopuszczalnym jest wywodzenie tego zameldowania jedynie z faktu zamieszkiwania w zbywanym lokalu mieszkalnym, to należy stwierdzić, że wnioskodawczyni nie przysługuje prawo skorzystania z ulgi meldunkowej, a uzyskany ze sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z przynależnym do tego lokalu gruntem przychód będzie podlegał opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.