IBPBII/2/415-236/09/JSz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 5 marca 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 6 marca 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 marca 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 6 września 2003 r. wnioskodawczyni zawarła związek małżeński z obecnym mężem, w którym niezmiennie obowiązuje ustrój ustawowej wspólności majątkowej. Mąż wnioskodawczyni w dniu 24 listopada 2000 r. nabył po swoim ojcu spadek w całości, w skład którego wchodziło spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 11 września 2001 r. uzyskał on spółdzielcze lokatorskie prawo do ww. lokalu. W dniu 10 października 2007 r. został spisany akt notarialny, zgodnie z którym na podstawie przepisów o własności lokali oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych została ustanowiona odrębna własność ww. lokalu mieszkalnego, na rzecz wnioskodawczyni i jej męża.

Natomiast w dniu 5 lutego 2008 r. zgodnie z aktem notarialnym dotyczącym sprzedaży, wnioskodawczyni razem z mężem dokonała zbycia ww. mieszkania. Mąż wnioskodawczyni był zameldowany na pobyt stały od 1980 r. do 2008 r., kiedy to dokonał wymeldowania w związku z załatwieniem spraw mających na celu sprzedaż tego mieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy tzw. "ulga meldunkowa" ma zastosowanie do opisanej sytuacji, a w szczególności czy fakt braku zameldowania w mieszkaniu wnioskodawczyni skutkuje koniecznością zapłaty połowy podatku od zysku ze sprzedaży tego mieszkania.

Wnioskodawczyni uważa, że nie powinna zapłacić połowy podatku od zysku ze sprzedaży przedmiotowego mieszkania, gdyż jak wynika z opisanej sytuacji okres zameldowania na pobyt stały męża wnioskodawczyni w tym lokalu jest dłuższy niż 12 miesięcy, a zgodnie z interpretacją Ministerstwa Finansów od 12 miesięcznego okresu zameldowania podatnika na pobyt stały uważa się okres zameldowania przed 1 stycznia 2007 r. jak i przed datą nabycia nieruchomości lub prawa.

Fakt braku zameldowania wnioskodawczyni w przedmiotowym mieszkaniu, także nie wpłynie na możliwość skorzystania z "ulgi meldunkowej". Na poparcie swojego stanowiska wnioskodawczyni powołuje rozstrzygnięcia organów podatkowych z dnia 17 września 2007 r. (nr ISJ/2-4151/9/07, IS.J/2-4151/10/07), w których to organ stwierdził, że (...) w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiącego wspólność małżeńską, do skorzystania z "ulgi meldunkowej" wystarczy, aby tylko jeden z małżonków był zameldowany w tym lokalu na pobyt stały, przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia.

Tak wiec wnioskodawczyni, jej zdaniem, spełnia warunki konieczne do skorzystania z "ulgi meldunkowej"

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588 z późn. zm.) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r., a więc mają zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

W myśl art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Stosownie do art. 30e. ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Stosownie do art. 22 ust. 6c koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Jednakże zauważyć należy, iż ustawodawca przewidział w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, możliwości zwolnienia osiągniętego z tego tytułu przychodu z opodatkowania. Zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do końca 2008 r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Jak wynika z powołanych przepisów ustawy, jednym z warunków zwolnienia od podatku dochodowego przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy, jest zameldowanie podatnika w zbywanym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Przepis ten nie określa daty, od której należy liczyć okres zameldowania, nie uzależnia zameldowania, a tym samym prawa do zwolnienia, od posiadania tytułu własności do nieruchomości lub lokalu, lecz stanowi, że istotny jest fakt zameldowania podatnika na pobyt stały w zbywanym lokalu czy też budynku przez wyżej wskazany okres. Na gruncie polskiego systemu prawa, a w szczególności prawa podatkowego, można mówić o zasadzie pierwszeństwa wykładni językowej. Posługując się jedną z reguł tej wykładni można stwierdzić, że skoro przepis nie precyzuje, od kiedy rozpoczyna się okres zameldowania to, zgodnie z treścią przepisu art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy przyjąć należy, że obejmuje (co najmniej) 12 miesięcy wstecz od daty ich zbycia. W tej sytuacji ze zwolnienia skorzystać może każdy podatnik, który był zameldowany przez co najmniej 12 miesięcy na pobyt stały w zbywanym budynku lub lokalu mieszkalnym nawet w okresie nieprzypadającym bezpośrednio przed dniem zbycia. Zatem każdy roczny okres zameldowania uprawnia do zwolnienia.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (art. 21 ust. 21 tej ustawy). W odniesieniu do osób, które uzyskały tego rodzaju przychody w 2008 r. termin do złożenia tego oświadczenia został przedłużony do 30 kwietnia 2009 r., co wynika z postanowień § 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2008 r. w sprawie przedłużenia terminu do złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i określonych praw majątkowych (Dz. U. Nr 51, poz. 361).

Zgodnie z art. 21 ust. 22 ww. ustawy zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy, ma zastosowanie łącznie do obojga małżonków, co oznacza, że jeśli sprzedawany lokal jest współwłasnością obojga małżonków, to każdy z nich musi spełnić warunki uprawniające do przedmiotowego zwolnienia tj. być zameldowanym przez okres ponad 12 miesięcy na pobyt stały i złożyć stosowne oświadczenie w odniesieniu do przypadającego na niego przychodu ze sprzedaży mieszkania.

W związku z powyższym przedmiotowe zwolnienie uzależnione jest od spełnienia łącznie przez każdego ze współmałżonków dwóch warunków:

* okres zameldowania na pobyt stały nie krótszy niż dwunastomiesięczny przed datą zbycia,

* złożenie oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia w terminie 14 dni od dnia odpłatnego zbycia nieruchomości.

Ze stanu opisanego w złożonym wniosku wynika, iż w dniu 10 października 2007 r. został spisany akt notarialny zgodnie z którym na podstawie przepisów o własności lokali oraz ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych została ustanowiona odrębna własność ww. lokalu mieszkalnego, na rzecz wnioskodawczyni i jej męża. Z analizy stanu faktycznego wynika, iż tylko mąż wnioskodawczyni w przedmiotowym lokalu mieszkalnym był zameldowany na pobyt stały od 1980 r. do 2008 r. Przedmiotowy lokal mieszkalny wnioskodawczyni wraz z mężem sprzedała w dniu 5 lutego 2008 r.

Zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. "Ulga meldunkowa" podobnie jak wszystkie ulgi i zwolnienia jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym zabroniona jest rozszerzająca wykładnia przepisów. Mając na uwadze powyższe, należy podkreślić, że w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych każdy z małżonków będących współwłaścicielami lokalu mieszkalnego jest odrębnym podatnikiem i aby można było zwolnić w całości dochód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowego lokalu to oboje małżonkowie winni spełnić wszystkie przesłanki wymienione powyżej.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że tylko mąż wnioskodawczyni w przedmiotowym lokalu mieszkalnym był zameldowany na pobyt stały. Tym samym stwierdzić należy, że tylko mąż wnioskodawczyni ma prawo do skorzystania ze zwolnienia w ramach tzw. "ulgi meldunkowej", jednak pod warunkiem terminowego złożenia stosownego oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia. Zwolnienie nie dotyczy natomiast wnioskodawczyni, gdyż nie była on zameldowana na pobyt stały w zbywanym lokalu mieszkalnym.

Ponadto wyjaśnia się, że podatnikiem w świetle art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest osoba fizyczna a nie małżonkowie. Tylko zaś podatnikowi przysługuje zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy, o ile w zbywanym lokalu mieszkalnym był zameldowany na pobyt stały przez okres co najmniej 12 miesięcy przed datą zbycia. Tak więc zwolnienie to ma zastosowanie do podatnika, a nie do podatnika i jego małżonka, co oznacza, że każde z nich musi spełnić warunki uprawniające do przedmiotowego zwolnienia. Prawo nie daje możliwości solidarnego korzystania z ulg i zwolnień, a przeciwne twierdzenia są niedopuszczalne i sprzeczne z konstytucyjną zasadą równości, gdyż pozwalałoby to na korzystanie ze zwolnień osobom, które nie spełniają warunków do tychże zwolnień.

Przenosząc opisane wcześniej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, mając na względzie opisany we wniosku stan faktyczny, stwierdzić należy, iż połowa przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego przypadająca na wnioskodawczynię będzie stanowić źródło przychodu podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie zasad określonych w art. 30e ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając zatem na uwadze powyższe, należy stwierdzić że stanowisko wnioskodawczyni nie mogło zostać uznane za prawidłowe.

Nadmienia się, że powołane przez wnioskodawczynię pisma wydane zostały w indywidualnej sprawie, nie stanowią powszechnie obowiązującego źródła prawa i nie mogą być podstawą rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.