IBPBII/2/415-192/08/MM - Czy skorzystanie w latach 1996 i 1997 z dużej ulgi budowlanej pozbawia prawa do skorzystania z ulgi odsetkowej?

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 18 marca 2009 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-192/08/MM Czy skorzystanie w latach 1996 i 1997 z dużej ulgi budowlanej pozbawia prawa do skorzystania z ulgi odsetkowej?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. Biura 30 grudnia 2008 r.), uzupełnionym w dniu 26 stycznia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z tzw. "ulgi odsetkowej" - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 grudnia 2008 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie możliwości skorzystania z tzw. "ulgi odsetkowej".

W związku z brakami formalnymi wniosku, pismem z dnia 16 stycznia 2009 r. Znak: IBPB II/2-415-192/08/MM wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 26 stycznia 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W wyniku czynności sprawdzających wnioskodawczyni wraz z mężem odmówiono prawa do skorzystania z "ulgi odsetkowej". Powodem utraty ulgi było według protokołu sporządzonego w urzędzie skarbowym, skorzystanie z odliczeń od dochodu i podatku w ramach tzw. "dużej ulgi budowlanej" w 1996 r. i 1997 r. Wnioskodawczyni oświadcza, że w 1996 r. i 1997 r. wraz z mężem posiadała mieszkanie spółdzielcze, które w 2006 r. zostało przekształcone na mieszkanie własnościowe. W ww. latach małżonkowie nie wnosili żadnych pieniędzy do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do lokalu mieszkalnego.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wyjaśniła, że w 1993 r. przejęła mieszkanie spółdzielcze - na zasadzie zamiany - od poprzednich lokatorów. Przejęła po nich wkład mieszkaniowy i zapłaciła zadłużenie poprzedników do spółdzielni. Poniesionych wydatków nigdy nie odliczała w zeznaniu PIT. Nie korzystała z dużej ulgi budowlanej, bo nie posiadała prawa własnościowego do lokalu mieszkalnego (mieszkanie na własność przejęła dopiero w 2006 r.). Od 1993 r. płaciła do spółdzielni tylko czynsz. W 1996 r. i 1997 r. otrzymała pismo ze spółdzielni informujące, że kwoty 83,32 zł i 320,50 zł zostały zaliczone na poczet uzupełnienia wkładu mieszkaniowego, stąd określenie wnioskodawczyni we własnym stanowisku, że kwoty te "wynikały z rocznego rozliczenia czynszu". Wnioskodawczyni uznała wówczas, że są to kwoty poniesione na "cele mieszkaniowe". Wnioskodawczyni podkreśliła, że nie zna podstawy prawnej odliczenia a jedynie kierowała się określeniem "wydatki poniesione na cele mieszkaniowe". Rozliczenie tych kwot w 1996 r. i 1997 r. wynikało z niewiedzy wnioskodawczyni i nieznajomości prawa. W latach 1996-1997 wnioskodawczyni odliczała także kwoty na remont mieszkania i "z rozpędu" odliczyła kwoty 83,32 zł i 320,50 zł.

W 2006 r. wnioskodawczyni przejęła mieszkanie spółdzielcze na własność, wpłaciła pozostały wkład mieszkaniowy i nigdy wydatków tych nie odliczała w zeznaniu PIT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Czy posiadając mieszkanie spółdzielcze (lokatorskie) i nie wnosząc opłat związanych z nabyciem prawa własności, przysługiwała wnioskodawczyni w 1996 r. i 1997 r. tzw. "duża ulga budowlana... Czy słusznie utraciła prawo do "ulgi odsetkowej" w 2007 r.

Zdaniem wnioskodawczyni, zgodnie z art. 26b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. w latach 1996 i 1997 nie przysługiwała jej tzw. "duża ulga budowlana" (w brzmieniu - wniesienie wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku), ponieważ do 2006 r. nie posiadała prawa własności do lokalu mieszkalnego.

Odliczone kwoty (83,32 zł i 320,50 zł) wynikały z rocznego rozliczenia czynszu, a poniesiony i wpłacony wkład mieszkaniowy do spółdzielni nie został wykazany w żadnym zeznaniu podatkowym. Zdaniem wnioskodawczyni, zgodnie z art. 9 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. w latach 2002-2006 został udzielony jej kredyt hipoteczny i przysługuje jej tzw. "ulga odsetkowa".

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje.

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2009 r. podatnikowi, któremu w latach 2002-2006 został udzielony kredyt (pożyczka), o którym mowa w art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., przysługuje na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania wydatków na spłatę odsetek od tego kredytu (pożyczki) zawartej przed 1 stycznia 2007 r., nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2027 r.

Należy jednak zauważyć, że sam fakt uzyskania kredytu na cele mieszkaniowe nie przesądza jeszcze o możliwości skorzystania z tzw. "ulgi odsetkowej". Omawiane odliczenie stosuje się wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione zostaną wszystkie warunki wymienione w art. 26b ust. 1-4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

Stosownie do postanowień art. 26b ust. 2 pkt 7 ww. ustawy, prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania faktycznie spłaconych w roku podatkowym odsetek od kredytu (pożyczki) mieszkaniowego przysługuje pod warunkiem, że ani podatnik ani jego małżonek nie korzystał lub nie korzysta z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku, wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe, przeznaczonych na:

1.

zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,

2.

budowę budynku mieszkalnego,

3.

wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej,

4.

zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,

5.

przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,

6.

systematyczne gromadzenie oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Powyższa lista pokrywa się dokładnie z katalogiem wydatków objętych tzw. "dużą ulgą budowlaną".

Do końca 1996 r. wydatki poniesione w roku podatkowym z tytułu tejże ulgi były odliczane na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 1996 r., zgodnie z którym podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28-30, stanowił dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1 i 2 oraz ust. 4-7 lub art. 25, po odliczeniu ww. wydatków poniesionych w r. podatkowym na cele mieszkaniowe podatnika, przeznaczonych na:

a.

zakup gruntu lub prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,

b.

budowę budynku mieszkalnego,

c.

wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej, z wyjątkiem wkładu wynikającego z przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,

d.

zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gmin, a także od osób, które wybudowały ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,

e.

nadbudowę i rozbudowę budynku na cele mieszkalne,

f.

przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne, oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,

g.

remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego.

Natomiast zgodnie z art. 27a ust. 1 pkt 1-2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w brzmieniu obowiązującym w 1997 r. (wyjąwszy wydatki na remont i modernizację mieszkania lub domu), podatek dochodowy od osób, o których mowa w art. 3 ust. 1, obliczony zgodnie z art. 27, zmniejsza się na zasadach określonych w ust. 2-17, jeżeli w roku podatkowym podatnik:

1.

poniósł wydatki na własne potrzeby mieszkaniowe, przeznaczone na:

a.

zakup gruntu lub odpłatne przeniesienie prawa wieczystego użytkowania gruntu pod budowę budynku mieszkalnego,

b.

budowę budynku mieszkalnego,

c.

wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej; w razie przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, za wydatki poniesione na wkład budowlany uznaje się wydatki stanowiące nadwyżkę ponad kwotę wkładu mieszkaniowego zaliczonego przez spółdzielnię na wkład budowlany,

d.

zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej,

e.

nadbudowę lub rozbudowę budynku na cele mieszkalne,

f.

przebudowę strychu, suszarni albo przystosowanie innego pomieszczenia na cele mieszkalne oraz wykończenie lokalu mieszkalnego w nowo wybudowanym budynku mieszkalnym, do dnia zasiedlenia tego lokalu,

g.

remont i modernizację budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego zajmowanego na podstawie tytułu prawnego oraz wpłaty na wyodrębniony fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej, utworzonej na podstawie odrębnych przepisów,

2.

systematycznie gromadził oszczędności wyłącznie na jednym rachunku według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Ustawodawca nie bez powodu tak skonstruował cały przepis art. 26b ust. 2 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., aby stanowił on odzwierciedlenie art. 26 ust. 1 pkt 5 i pkt 5a (wyjąwszy wydatki na remont i modernizację mieszkania lub domu) oraz art. 27a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy. Intencja ustawodawcy była zatem taka, aby wyłączyć z dobrodziejstw "ulgi odsetkowej" podatników, którzy korzystali wcześniej z "dużej ulgi budowlanej". Bez znaczenia pozostaje przy tym jakiego rozmiaru odliczeń dokonali podatnicy. Istotny jest bowiem sam fakt skorzystania z tychże odliczeń.

W świetle powyższego, możliwości korzystania z tzw. ulgi odsetkowej zostały pozbawione osoby, które w latach obowiązywania przepisów ustawy, dokonywały odliczeń na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. a)-f) i pkt 5a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w latach 1992-1996 oraz art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. a)-f) i pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym w latach 1997-2001, lub kontynuowały przedmiotowe odliczenia na zasadzie praw nabytych, ustanowionych przez ustawodawcę.

Z przedstawionego przez wnioskodawczynię stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni w 1996 r. odliczyła od dochodu kwotę 83,32 zł a w 1997 r. odliczyła od podatku kwotę 320,50 zł, które uprzednio zostały zaliczone przez spółdzielnię na poczet uzupełnienia wkładu mieszkaniowego. Wnioskodawczyni uznała wówczas, że są to wydatki poniesione na cele mieszkaniowe i wykazała je w zeznaniach PIT-D1 za rok 1996 i rok 1997 jako "kwotę wydatków poniesionych na budowę lub wkład mieszkaniowy (duża ulga budowlana)". Obecnie powołując się na brzmieniu art. 26b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wnioskodawczyni twierdzi, że nie przysługiwała jej wówczas "duża ulga budowlana", gdyż przepis dotyczył wniesienia wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku lub lokalu mieszkaniowego w takim budynku.

W tym miejscu należy zatem wyjaśnić, że przepis, który powołuje wnioskodawczyni, to art. 26b ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. Przepis ten wskazywał, że prawo do odliczenia wydatków na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych przysługuje w razie wniesienia wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku. Oznacza to, że powołany przez wnioskodawczynię przepis wymienia jedną z inwestycji mieszkaniowych, która może korzystać z "ulgi odsetkowej". Przepis ten absolutnie nie dotyczy tzw. "dużej ulgi budowlanej". To art. 26b ust. 2 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniał rodzaje odliczeń, z których skorzystanie bezwzględnie eliminuje prawo do "ulgi odsetkowej". W art. 26b ust. 2 pkt 7 lit. c) ustawy zapisano, że dla skorzystania z ulgi odsetkowej wykluczone jest odliczenie kiedykolwiek w przeszłości lub w teraźniejszości wydatków poniesionych na wkład budowlany lub mieszkaniowy do spółdzielni mieszkaniowej. Bez znaczenia jest zatem w związku z jaką inwestycją i w jaki sposób te wydatki zostały poniesione, istotny jest sam fakt poniesienia i ich odliczenia. W sposób bezsporny z wniosku wynika, że odliczone w latach 1996-1997 kwoty zostały przez spółdzielnię zaliczone na poczet uzupełnienia wkładu mieszkaniowego, a następnie odliczone w zeznaniu.

W konsekwencji wnioskodawczyni skorzystała z dużej ulgi budowlanej, pomniejszając w 1996 r. dochód a w 1997 r. podatek w zeznaniu rocznym. Dodać należy, bez względu na powyższe, że obecnie nie ma już znaczenia czy wnioskodawczyni w tamtym okresie przysługiwało prawo do powyższych odliczeń, czy też nie, ponieważ faktem jest, że wnioskodawczyni skutecznie skorzystała z ulgi na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. c) oraz art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. c) ww. ustawy.

Tłumaczenie wnioskodawczyni, że "z rozpędu" odliczyła kwotę 83,32 zł i 320,50 zł oraz stwierdzenie, że wynikało to z niewiedzy i nieznajomości prawa nie usprawiedliwia wnioskodawczyni. Fakt skorzystania z odliczenia w ramach "dużej ulgi budowlanej" jest oczywisty i w chwili obecnej wnioskodawczyni winna ponieść konsekwencje swojego uprzedniego działania.

Możliwość skorzystania z ulgi podatkowej to przywilej, z którego podatnik chcąc skorzystać musi spełnić ściśle określone przez ustawodawcę warunki. Niedopełnienie natomiast któregokolwiek z tych warunków skutkuje utratą prawa do ulgi.

W przedmiotowej sprawie warunkiem wykluczającym możliwość skorzystania z ulgi odsetkowej jest wcześniejsze skorzystanie z odliczeń w ramach dużej ulgi budowlanej (z wyjątkiem wydatków na remont i modernizację mieszkania lub domu).

O nieskorzystaniu z dużej ulgi budowlanej można byłoby mówić jedynie wówczas gdyby wnioskodawczyni dokonała korekt zeznań podatkowych za 1996 r. i 1997 r., w których to korzystała z odliczeń mieszkaniowych. Jednakże w rozpatrywanych przypadku nie jest już możliwe złożenie przez wnioskodawczynię korekty zeznania za 1996 r. i 1997 r. tj. rok podatkowy, w którym wnioskodawczyni odliczyła w ramach dużej ulgi budowlanej kwotę 83,32 zł i kwotę 320,50 zł i dokonanie zwrotu ulgi, z uwagi na upływ terminu przedawnienia zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1996 r. i 1997 r. Stosownie bowiem do art. 70 § 1 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa, zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

Mając zatem na względzie przedstawiony stan faktyczny oraz przytoczone przepisy prawne stwierdzić należy, że wnioskodawczyni nie ma prawa do skorzystania z tzw. "ulgi odsetkowej", bowiem w latach 1996, 1997 dokonała odliczeń, o których mowa powyżej w ramach tzw. "dużej ulgi budowlanej". Z tej przyczyny stanowisko wnioskodawczyni uznaje się za nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja została wydana dla wnioskodawczyni w jej indywidualnej sprawie zgodnie z dyspozycją art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Mąż wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną winien wystąpić z odrębnym wnioskiem i uiścić stosowną opłatę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl