IBPBII/2/415-170/14/ŁCz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 14 lutego 2014 r. (data otrzymania 18 lutego 2014 r.), uzupełnionym 18 marca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 18 lutego 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 14 marca 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-170/14/ŁCz wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 18 marca 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W księdze wieczystej nieruchomości zostali wpisani w udziale wynoszącym po 1/6 na podstawie postanowienia sądowego z 1996 r. o stwierdzeniu nabycia spadku po rodzicach zmarłych w 1994 r. i 1995 r. A., J., D., W. (w 2003 r. podarował udział córce R.), S., i Wnioskodawca. S. zmarł w 2005 r., a spadek po nim nabyło pozostałe rodzeństwo (A., J., D., W i Wnioskodawca) w udziale 1/5 części, czyli po 1/30 w ww. nieruchomości. W 2013 r. został przeprowadzony dział spadku po S. i zniesienie współwłasności całej nieruchomości w wyniku którego A., J., D. R. i Wnioskodawca nabyli po 1/5 udziału w ww. nieruchomości. W wyniku powyższego działu spadku i zniesienia współwłasności tylko R. uzyskała udział 1/30 w nieruchomości (tekst jedn.: udział jej ojca W. nabyty przez niego w drodze spadku po bracie S.), natomiast udziały pozostałych odpowiadają sumie ich udziałów nabytych w spadku po rodzicach i bracie.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy przy sprzedaży powyższego udziału w nieruchomości sprzedający będzie miał obowiązek rozliczenia podatku dochodowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedający nie powinien płacić podatku dochodowego od sprzedaży, ponieważ rodzice zmarli w latach 1994 i 1995, natomiast brat zmarł w 2005 r. Od śmierci brata do grudnia 2013 r. minęło 8 lat i w tym czasie nie dokonano żadnej sprzedaży.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części oraz udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części oraz udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższej regulacji prawnej należy wyjaśnić, że w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości bądź udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób jej nabycia.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) - spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt analizowanej sprawy wskazać należy, że za datę nabycia nieruchomości należy przyjąć datę śmierci spadkodawcy (spadkodawców).

Na mocy art. 1035 Kodeksu cywilnego - jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Dział spadku - w oparciu o art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego - może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia Sądu, na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Instytucja działu spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Jednak - zgodnie z art. 1036 Kodeksu cywilnego - istnieje możliwość rozporządzenia przez spadkobierców prawem lub rzeczą należącą do spadku, mimo istnienia współwłasności, jeśli następuje to za zgodną wolą wszystkich spadkobierców. Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Co do zasady dział spadku polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli, ponieważ współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. W rezultacie dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Jeżeli udział nabyty w wyniku działu spadku jest zgodny z udziałem posiadanym przed działem spadku - nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Jedynie nabycie w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Współwłasność jest instytucją prawa cywilnego polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom (art. 195 Kodeksu cywilnego). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego - współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego, o czym stanowi art. 196 § 2 tej ustawy. Zgodnie z art. 210 ww. Kodeksu - każdy ze współwłaścicieli może domagać się zniesienia współwłasności. Stosownie do treści art. 220 ww. Kodeksu - roszczenie o zniesienie współwłasności nie ulega przedawnieniu.

Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby nie ulega powiększeniu, zniesienie współwłasności nie może być traktowane w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób nie uległ powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą, jak też stan jej majątku osobistego. Za datę nabycia nieruchomości (udziału w niej) - w przypadku jej sprzedaży, która przypadła danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności, należy przyjąć datę jej pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości (udziału w niej) w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zostało dokonane bez spłat i dopłat. Jeżeli natomiast wartość otrzymanej nieruchomości przekracza udział we współwłasności, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział we współwłasności, należy przyjąć dzień, w którym dokonano zniesienia współwłasności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca nabył udział wynoszącym 1/6 w nieruchomości na podstawie postanowienia sądowego z 1996 r. o stwierdzeniu nabycia spadku po rodzicach zmarłych w 1994 r. i 1995 r. Pozostałe udziały w nieruchomości nabyło rodzeństwo Wnioskodawcy (A., J., D., W., S.), każdy również w udziale wynoszącym 1/6. W 2005 r. zmarł S., a spadek po nim nabyło pozostałe rodzeństwo (A., J., D., W i Wnioskodawca) w udziale 1/5 części, czyli po 1/30 w ww. nieruchomości. W 2013 r. przeprowadzono dział spadku po S. i zniesienie współwłasności całej nieruchomości w wyniku którego Wnioskodawca, a także A., J., D. R. nabyli po 1/5 udziału w ww. nieruchomości.

Z opisu stanu faktycznego wynika zatem, że udziały w nieruchomości Wnioskodawca nabył w różnym czasie:

* udział wynoszący 1/6 Wnioskodawca nabył na mocy postanowienia sądowego z 1996 r. o stwierdzeniu nabycia spadku po rodzicach zmarłych w 1994 r. i 1995 r.,

* udział wynoszący 1/30 tj. 1/5 z 1/6 z udziału po zmarłym w 2005 r. S.

Przystępując do dział spadku po S. i zniesienia współwłasności całej nieruchomości w 2013 r. Wnioskodawca dysponował udziałem w nieruchomości wynoszącym 1/5 (1/6 + 1/30), a w wyniku dokonanego działu spadku i zniesienia współwłasności Wnioskodawcy przypadł również udział wynoszący 1/5 w powyższej nieruchomości. Zatem stwierdzić należy, że w konsekwencji powyższego zdarzenia udział w nieruchomości posiadany przez Wnioskodawcę nie uległ zmianie. Przenosząc zatem powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że nabycie udziału w nieruchomości po zmarłych rodzicach nastąpiło odpowiednio w 1994 r. i 1995 r., czyli w dacie śmierci każdego z rodziców oraz w 2005 r., czyli w dacie śmierci S. Oznacza to, że pięcioletni termin określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z końcem 1999 r. dla udziału nabytego po rodzicu zmarłym w 1994 r., zaś dla udziału nabytego po rodzicu zmarłym w 1995 r. z końcem 2000 r. Natomiast pięcioletni termin określony zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy dla udziału nabytego po zmarłym w 2005 r. S. upłynął z końcem 2010 r. Ponadto dział spadku po S. i zniesienie współwłasności całej nieruchomości dokonane w 2013 r. nie stanowiło dla Wnioskodawcy nowego nabycia, albowiem udział przypadający Wnioskodawcy przed dokonaniem powyższej czynności odpowiadał udziałowi jaki Wnioskodawcy przypadał po dokonaniu czynności działu spadku po S. i zniesienia współwłasności całej nieruchomości w 2013 r. W tej też sytuacji na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku dochodowego od przychodu uzyskanego ze sprzedaży posiadanego udziału w nieruchomości, ponieważ sprzedaż ta nie będzie stanowiła w ogóle źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest zobowiązany ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Treść art. 14b Ordynacji podatkowej ponadto oznacza, że organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu stanu faktycznego sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Należy także wskazać, że z uwagi na to, iż interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja jest wydana tylko i wyłącznie dla Wnioskodawcy, jako występującego z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutków prawnych dla pozostałych współwłaścicieli nieruchomości. Pozostali współwłaściciele chcąc uzyskać interpretacje indywidualne powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o ich wydanie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.