IBPBII/2/415-145/14/MMa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 30 stycznia 2014 r. (data otrzymania 13 lutego 2014 r.), uzupełnionym 24 i 29 kwietnia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 13 lutego 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z 9 kwietnia 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-145/14/MMa, wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 24 i 29 kwietnia 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Nieruchomość - stanowiącą działkę rolno-budowlaną - Wnioskodawca nabył wspólnie z byłym małżonkiem 6 kwietnia 2005 r. w czasie trwania związku małżeńskiego, jako wchodzącą w skład majątkowej wspólności ustawowej. W tym samym roku małżonkowie nabyli też lokal mieszkalny, który również wszedł do wspólnego majątku dorobkowego. W dniu 13 listopada 2008 r. po rozwodzie byli małżonkowie dokonali podziału majątku wspólnego w częściach równych bez żadnych spłat i dopłat.

Przedmiotem podziału majątku wspólnego były:

* nieruchomość gruntowa, działka nr 306/11 o powierzchni 0,4328 ha. Wartość rynkowa nieruchomości ustalona w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego według poziomu cen na dzień podziału majątku, tj. 13 listopada 2008 r. wynosiła 170.700 zł.

* nieruchomość lokalowa, lokal mieszkalny nr 17 o powierzchni 28,5 m^2. Wartość rynkowa nieruchomości ustalona w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego według poziomu cen na dzień podziału majątku, tj. 13 listopada 2008 r. wynosiła 228.000 zł.

W wyniku podziału Wnioskodawca nabył jako wyłącznie uprawniony własność działki nr 306/11, a były małżonek nabył jako wyłącznie uprawniony własność lokalu mieszkalnego o powierzchni 28,5 m^2. Żadne inne nieruchomości, rzeczy lub prawa nie podlegały podziałowi. Tak więc wartość majątku, który Wnioskodawca jako wyłącznie uprawniony otrzymał w wyniku podziału majątku wspólnego wyniosła 170.700 zł. Natomiast wartość majątku, który otrzymał były małżonek w wyniku podziału jako wyłącznie uprawniony wyniosła 228.000 zł. Wnioskodawca sprzedał nieruchomość w 2013 r.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

1. Czy za datę nabycia nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych można uznać datę wspólnego nabycia z byłym małżonkiem ww. nieruchomości.

2. Czy w świetle zaistniałego stanu faktycznego Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty podatku od dochodu osiągniętego ze sprzedaży nieruchomości stanowiącej niezabudowaną działkę rolno-budowlaną nr 306/11 o powierzchni 0,4328 ha wydzieloną z działki nr 306/10 o powierzchni 0,5628 ha po podziale nieruchomości 5 stycznia 2007 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z postanowieniami art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu podlegającym opodatkowaniu jest odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. Tak więc momentem decydującym o opodatkowaniu w opisanym stanie faktycznym jest data nabycia własności nieruchomości. Kluczową zatem jest odpowiedź na pytanie jaką datę należy uznać za datę nabycia przez Wnioskodawcę nieruchomości gruntowej-moment jej zakupu w trakcie trwania małżeństwa, tj. 6 kwietnia 2005 r., czy też otrzymanie jej na wyłączną własność w wyniku podziału majątku 13 listopada 2008 r.

W opinii Wnioskodawcy, mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy mieści się w udziale jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym wspólnym.

W przypadku Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku wspólnego wartość otrzymanego przez niego majątku mieści się w udziale jaki mu przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim.

W konsekwencji sprzedaż przez Wnioskodawcę opisanego gruntu dokonana została po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie w czasie trwania związku małżeńskiego i nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a cytowanej ustawy, a tym samym nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości lub praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub praw nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca nabył z małżonkiem - 6 kwietnia 2005 r. - w czasie trwania związku małżeńskiego działkę rolno-budowlaną. W 2005 r. małżonkowie nabyli również lokal mieszkalny. Obie ww. nieruchomości zostały nabyte do majątku wspólnego małżonków. Po rozwodzie - 13 listopada 2008 r. małżonkowie dokonali podziału majątku dorobkowego w ten sposób, że nieruchomość gruntową o wartości 170.700 zł otrzymał Wnioskodawca, natomiast jego były małżonek otrzymał nieruchomość lokalową o wartości 228.000 zł.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd bądź w przypadku ustania małżeństwa między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast - w myśl art. 50¹ Kodeksu - w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Z przywołanych przepisów wynika zatem, że z chwilą ustania wspólności majątkowej między małżonkami współwłasność łączna zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział nie był ekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem wszelkie przypadki, gdy udział majątkowy danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) - jak też stan jej majątku osobistego.

Ustalenia wartości majątku należy dokonać w oparciu o obiektywne kryteria czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy lub wydania orzeczenia sądu na mocy których doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków, a nie według subiektywnego przekonania małżonków. Gdy przedmiotem podziału majątku wspólnego małżonków jest więcej niż jeden składnik majątku wchodzący w skład majątku dorobkowego małżonków wówczas aby ustalić czy podział był ekwiwalentny w naturze lub czy wartość otrzymanych przez byłego małżonka w wyniku podziału majątku rzeczy mieści się w udziale jaki przysługiwał mu w majątku wspólnym należy w pierwszej kolejności zsumować wartość rynkową wszystkich składników majątku podlegających podziałowi i podzielić na pół oraz ustalić wartość rynkową składników majątku otrzymanych przez każdego z małżonków. Zatem skoro w niniejszej sprawie oprócz sprzedanej w 2013 r. nieruchomości podział majątku małżonków obejmował również inną nieruchomość wchodzącą w skład majątku dorobkowego małżonków, to należy w pierwszej kolejności obliczyć jaką wartość miał cały majątek podlegający podziałowi, czyli zsumować wartość obu nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego. Następnie należy obliczyć wartość udziału jaki Wnioskodawcy przysługiwał w majątku wspólnym, czyli wartość całego majątku dorobkowego małżonków podzielić na pół. Otrzymana kwota odpowiadać będzie wartości udziału jaki przysługiwał Wnioskodawcy w majątku wspólnym. Kolejnym krokiem jest porównanie wartości majątku, jaki Wnioskodawca otrzymał w drodze podziału majątku dorobkowego, czyli wartości nieruchomości do kwoty jaka mu przysługiwała pierwotnie w majątku wspólnym. I wówczas, gdyby Wnioskodawca w wyniku podziału majątku wspólnego otrzymał nieruchomość o takiej samej wartości jak były małżonek a podział odbył się bez spłat i dopłat lub gdyby Wnioskodawca otrzymał nieruchomość nieprzekraczającą wartości udziału jaki mu pierwotnie przysługiwał w majątku wspólnym, to należałoby uznać, że wartość otrzymanych na wyłączną własność rzeczy i praw mieści się w udziale, jaki mu w majątku wspólnym przysługiwał. Zatem za datę nabycia nieruchomości otrzymanej w wyniku podziału majątku wspólnego, należałoby przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego. Natomiast jeżeli Wnioskodawca w wyniku podziału majątku otrzymałby rzeczy i prawa, których wartość przekracza udział pierwotnie mu przysługujący w majątku wspólnym, to należałoby uznać, że dzień, w którym dokonano tego podziału majątku jest datą nabycia udziału w nieruchomości otrzymanej na wyłączną własność w drodze podziału majątku wspólnego.

Z wniosku wynika, że w skład majątku dorobkowego małżonków wchodziły dwie nieruchomości, których wartość wynosiła według operatu szacunkowego odpowiednio dla nieruchomości gruntowej 170.700 zł oraz dla nieruchomości lokalowej 228.000 zł. Zatem wartość majątku dorobkowego małżonków wynosiła w sumie 398.700 zł. To oznacza, że wartość udziału Wnioskodawcy w majątku wspólnym wynosiła 199.350 zł. Wnioskodawca wskazał, że w wyniku podziału majątku dorobkowego otrzymał nieruchomość gruntową o wartości 170.700 zł, natomiast jego były małżonek otrzymał nieruchomość lokalową o wartości 228.000 zł. Tym samym porównując podane przez Wnioskodawcę wartości obu podlegających podziałowi składników majątku oraz składnika majątku, który w wyniku podziału otrzymał - przy założeniu, że wartość poszczególnych składników majątku będących przedmiotem podziału majątku odpowiada ich wartości rynkowej na dzień dokonania podziału - stwierdzić należy, że wartość majątku otrzymanego przez Wnioskodawcę jest mniejsza od wartości udziału jaki mu przysługiwał w majątku wspólnym, zatem w dacie podziału majątku dorobkowego małżonków nie doszło do nabycia nieruchomości. Innymi słowy nabycie nieruchomości gruntowej przez Wnioskodawcę nastąpiło 6 kwietnia 2005 r. Tym samym sprzedaż ww. nieruchomości gruntowej w 2013 r. nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych gdyż została dokonana po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym doszło do jej nabycia.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.