IBPBII/2/415-1445/12/MZa

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 31 października 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 31 października 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W 2006 r. wnioskodawca kupił spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w budynku Spółdzielni Mieszkaniowej (akt notarialny z dnia 28 sierpnia 2006 r.). Rok później wnioskodawca wstąpił w związek małżeński. W 2009 r. Spółdzielnia umożliwiła wyodrębnienie i zbycie części samodzielnych lokali stąd w Kancelarii Notarialnej ustanowiono odrębną własność oraz przeniesiono własność do lokalu i części gruntu na rzecz wnioskodawcy. W akcie notarialnym umieszczono także zapis, że powyższego nabycia wnioskodawca dokonał do majątku wspólnego wnioskodawcy i jego żony na zasadach umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową. W bieżącym roku wnioskodawca wraz z żoną mają zamiar sprzedać przedmiotowe mieszkanie i przeprowadzić się do większego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w razie odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości wystąpi po stronie wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy, w razie odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości nie powstanie po jego stronie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z zastrzeżeniem ust. 2 tego artykułu (który nie ma zastosowania w niniejszej sprawie), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a - c) przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu. Celem wspomnianej regulacji jest bowiem opodatkowanie obrotu nieruchomościami w celach spekulacyjnych.

W opinii wnioskodawcy, w niniejszej sprawie termin 5-letni, o którym mowa we wspomnianym przepisie należy liczyć od końca 2006 r., tj. roku, w którym nabył on spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Termin ten upłynął z końcem 2011 r. Tym samym, zdaniem wnioskodawcy, zbycie przedmiotowej nieruchomości nie spowoduje po jego stronie powstania przychodu ze źródła, o którym mowa we wspomnianym przepisie. Innymi słowy w razie odpłatnego zbycia nieruchomości, nie będzie on podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Według wnioskodawcy, w niniejszej sprawie nie ma bowiem znaczenia, że w 2009 r. doszło do przekształcenia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w prawo odrębnej własności lokalu. Ustanowienie odrębnej własności lokalu stanowiło bowiem jedynie zmianę formy prawnej faktycznego prawa do lokalu.

Wnioskodawca zaznaczył, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Świadczy o tym chociażby umiejscowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Księdze Drugiej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) Kodeks cywilny - "Własność i inne prawa rzeczowe". Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu powoduje, że osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości wspólnej.

Z tych względów należy uznać, że w sytuacjach jak niniejsza nabycie prawa w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy następuje w momencie ustanowienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Wnioskodawca dodał, że pogląd taki jest powszechnie przyjmowany w interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe.

Na poparcie własnego stanowiska wnioskodawca przytoczył fragment interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 27 stycznia 2012 r. Znak: ITPB2/415-970a/11/GR, który mówi, że "w sytuacji, w której podatnik nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie nastąpiło ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), za datę nabycia ww. lokalu, od której liczy się 5-letni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Wobec powyższego, ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustanowienie odrębnej własności jest tylko inną formą zbywalnego prawa do lokalu, a nie nowym nabyciem. Tak więc na gruncie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu mieszkalnego, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. Zatem w przedmiotowej sprawie należy uznać 1991 r. za datę nabycia lokalu mieszkalnego. Powyższe oznacza, iż pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął w przypadku wnioskodawczyni z końcem 1996 r. A zatem sprzedaż w 2011 r. lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, do którego przysługiwało od 1991 r. spółdzielcze własnościowe prawo wraz z przynależnym udziałem w działce gruntu nie stanowi źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, a co za tym idzie nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego zarówno od przychodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu jak i związanego z nim udziału w gruncie. W takim przypadku bez znaczenia jest fakt wydatkowania uzyskanego przez wnioskodawczynię przychodu na własne cele mieszkaniowe".

Wnioskodawca dodał, że takie stanowisko wyraził również dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 27 lipca 2011 r. Znak: IBPBII/2/415-566/11/MM, w której Organ ten stwierdził, że "w sytuacji, gdy podatnik nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie nastąpiło ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności tego lokalu, za datę nabycia lokalu, od której upływa 5 letni termin określony w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy, nie można uznać dnia ustanowienia prawa odrębnej własności lokalu. Mamy tu bowiem do czynienia jedynie ze zmianą formy prawnej przysługującego podatnikowi zbywalnego prawa do lokalu. A zatem termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy w przedmiotowej sprawie powinien być liczony od końca 2005 r. i upłynął z dniem 31 grudnia 2010 r. Z powyższego wynika, że planowana sprzedaż lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość zostanie dokonana po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W konsekwencji sprzedaż ta nie będzie stanowić źródła przychodu, a co za tym idzie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych i informowania urzędu skarbowego o transakcji sprzedaży".

Ponadto wnioskodawca podkreślił, że pogląd taki został wyrażony również w:

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 14 marca 2012 r. Znak: ILPB2/415-91/12-2/ES,

* interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 17 lutego 2012 r. Znak: ILPB2/415-1107/11-2/ES.

Z daleko posuniętej ostrożności wnioskodawca pragnie podnieść, iż w niniejszej sprawie nie ma również znaczenia fakt, że w 2009 r. na mocy umowy majątkowej małżeńskiej doszło do rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej, w wyniku której prawo własności przedmiotowego lokalu weszło w skład majątku wspólnego wnioskodawcy i jego żony.

Taka umowa jest bowiem czynnością prawną organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowo-prawnych stosunków małżonków. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 9 kwietnia 2002 r. (sygn. akt III SA 2717/00)" art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma - w założeniu - przeciwdziałać spekulacji rzeczami i prawami w przepisie tym wymienionymi. Takie - ratio legis - nie dotyczy sytuacji, w której nabyte przed laty przez jednego małżonka mieszkanie zamienia swój status poprzez zawarcie małżeńskiej umowy rozszerzającej wspólność ustawową, a następnie zostanie sprzedane przez oboje małżonków. Taka umowa jest bowiem czynnością prawną organizacyjną, której przedmiotem jest regulacja majątkowo-prawnych stosunków małżonków".

Wnioskodawca dodał, że stanowisko takie znajduje również potwierdzenie w indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego. Organy podatkowe prezentują w nich jednolite stanowisko zgodnie, z którym jeżeli prawo własności nieruchomości (lub inne z praw, o których 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) zostało najpierw nabyte do majątku osobistego jednego z małżonków, a potem doszło do rozszerzenia na prawo wspólności majątkowej małżeńskiej, to za datę nabycia prawa przez każdego z małżonków należy uznać datę nabycia prawa przez tego z małżonków, który włączył nieruchomość do majątku wspólnego.

Tytułem przykładu wnioskodawca przywołał interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 lipca 2011 r. Znak: IPPB4/415-396/11-2/JK2, w której Organ uznał, iż "włączenie do majątku małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka, nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że datą nabycia nieruchomości przez każdego z małżonków, na skutek zawarcia umowy rozszerzającej wspólność ustawową staje się data nabycia nieruchomości przez tego małżonka, który nieruchomość włączył do majątku wspólnego". Wnioskodawca uważa, że w niniejszej sprawie włączył przedmiotowe prawo do majątku wspólnego swojego i żony, zatem niewątpliwie termin 5-letni, o którym mowa we wspomnianym przepisie należy liczyć od końca roku, w którym nabył on spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Z powodu upływu tego terminu z końcem 2011 r. należy uznać, że zbycie nieruchomości nie spowoduje po stronie wnioskodawcy powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenie przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości, ich części lub udziału w nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

W myśl powyższego, rozstrzygającym faktem odnośnie ewentualnego opodatkowania odpłatnego zbycia przedmiotowej nieruchomości będzie moment i forma prawna pierwotnego nabycia.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 28 sierpnia 2006 r. wnioskodawca nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, natomiast w 2009 r. podpisana została w Kancelarii Notarialnej umowa ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz umowa przenosząca prawo własności ww. lokalu. W akcie notarialnym również umieszczono zapis, że powyższego nabycia wnioskodawca dokonał do majątku wspólnego małżonków w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność małżeńską.

Wyjaśnić należy, iż spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego jest ograniczonym prawem rzeczowym. Jest to prawo zbywalne, przechodzi na spadkobierców i podlega egzekucji. Umożliwia ono korzystanie z lokalu oraz rozporządzanie tym prawem, z pewnymi ograniczeniami, na zasadach zbliżonych do prawa własności. Świadczy o tym chociażby umiejscowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w Księdze Drugiej ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - "Własność i inne prawa rzeczowe". Natomiast ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej.

Mając na względzie powyższe uregulowania prawne oraz opisane we wniosku zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, iż ustanowienie w 2009 r. odrębnej własności przedmiotowego lokalu mieszkalnego i przeniesienie na wnioskodawcę prawa własności jest tylko zmianą formy własności, a nie nowym nabyciem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W sytuacji, w której wnioskodawca nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, a następnie miało miejsce ustanowienie na jego rzecz prawa odrębnej własności tego lokalu w trybie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.), za datę nabycia lokalu, od której liczy się 5-letni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy uznać datę nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że nabycie przedmiotowego lokalu mieszkalnego nastąpiło w 2006 r. kiedy wnioskodawca nabył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Natomiast ustanowienie w 2009 r. odrębnej własności tego lokalu nie wywołuje skutku w postaci nabycia przez wnioskodawcę w tej dacie nieruchomości, stanowi jedynie zmianę formy własności. A zatem termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy w przedmiotowej sprawie powinien być liczony od końca 2006 r. i upłynął z dniem 31 grudnia 2011 r.

Z powyższego wynika, że planowana sprzedaż lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość zostanie dokonana po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego. W konsekwencji sprzedaż ta nie będzie stanowić źródła przychodu, a co za tym idzie nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych zarówno z tytułu sprzedaży lokalu jak i związanego z nim udziału w gruncie.

Nadmienić jedynie należy, że dla powyższego rozstrzygnięcia bez znaczenia pozostaje zawarcie z żoną umowy rozszerzającej wspólność ustawową, gdyż to nie wnioskodawca na mocy tejże umowy zyskał tytuł prawny do lokalu mieszkalnego, tytuł ten wnioskodawcy przysługiwał od 2006 r.

W związku z powyższym, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.