IBPBII/2/415-1354/11/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 listopada 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 2 grudnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 23 lutego 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia daty nabycia lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ustalenia daty nabycia lokalu mieszkalnego.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z dnia 1 lutego 2012 r. Znak: IBPBII/2/415-1354/11/MM wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 23 lutego 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W lutym 1992 r. po wpłaceniu wkładu mieszkaniowego wnioskodawczyni uzyskała, jako członek Spółdzielni Mieszkaniowej spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 13 sierpnia 2007 r. wnioskodawczyni wystąpiła do Spółdzielni Mieszkaniowej o przekształcenie prawa spółdzielczego lokatorskiego w spółdzielcze prawo własnościowe. Po dokonaniu spłaty przypadającej na wnioskodawczynię części kredytu wraz z odsetkami zaciągniętego na budowę budynku mieszkalnego przez Spółdzielnię Mieszkaniową, w dniu 3 grudnia 2007 r. wnioskodawczyni otrzymała pismo ze Spółdzielni o przekształceniu jej prawa lokatorskiego do tego lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo. Pismo to zostało wystawione na podstawie pisma z banku potwierdzającego dokonanie rozliczenia zadłużenia mieszkania wnioskodawczyni.

Ze względu na zmianę miejsca zamieszkania i konieczność zakupu mieszkania w innej miejscowości, przedmiotowy lokal został wystawiony na sprzedaż. W momencie, gdy wnioskodawczyni spotkała się z klientem u notariusza w celu spisania aktu notarialnego sprzedaży mieszkania okazało się, że jest to niemożliwe. Notariusz odmówił wykonania czynności prawnych z powodu nieuregulowanych stosunków własnościowych. Spółdzielnia stała na stanowisku, że nadała wnioskodawczyni prawo własności do zamieszkiwanego przez wnioskodawczynię lokalu. Po wielu miesiącach, w czasie których trwało uporządkowanie na drodze kilku procesów sądowych wszystkich spraw wynikających z zaniedbań Spółdzielni, miedzy innymi prawa własności gruntu i ustalenie udziałów poszczególnych lokali w nieruchomości, Sąd Okręgowy wydał wyrok nakazujący Spółdzielni Mieszkaniowej przekształcenie własności posiadanego przez wnioskodawczynię mieszkania w prawo odrębnej własności. Na mocy tego wyroku w dniu 15 stycznia 2009 r. został podpisany akt notarialny przeniesienia własności lokalu w prawo odrębnej własności. Następnie mieszkanie zostało sprzedane na podstawie aktu notarialnego z dnia 22 czerwca 2009 r.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wyjaśniła, iż w momencie, kiedy Spółdzielnia Mieszkaniowa dokonała przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w spółdzielcze własnościowe prawo do tego lokalu, tj. w dniu 3 grudnia 2007 r. budynek, w którym znajdował się należący do wnioskodawczyni lokal, wybudowany był na gruncie, do którego Spółdzielni przysługiwało prawo użytkowania wieczystego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy za datę nabycia nieruchomości można uznać dzień 3 grudnia 2007 r. czyli datę przyznania wnioskodawczyni przez Spółdzielnię Mieszkaniową spółdzielczego prawa do lokalu i jakie w związku z tym obowiązują przepisy dotyczące podatku dochodowego od zbycia nieruchomości.

Zdaniem wnioskodawczyni, po dopełnieniu przez wnioskodawczynię wszystkich wymogów dotyczących przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do zamieszkiwanego przez wnioskodawczynię lokalu w prawo własności do tego mieszkania, nabyła to prawo na mocy decyzji Spółdzielni Mieszkaniowej, co potwierdza pismo z dnia 3 grudnia 2007 r. nadające wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do zajmowanego lokalu. W związku z tym wnioskodawczynię obowiązują przepisy dotyczące podatku od zbycia nieruchomości nabytych w okresie od 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. czyli określone w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 m.in.:

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni w 1992 r. uzyskała spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Następnie dnia 3 grudnia 2007 r. ww. prawo na mocy decyzji spółdzielni zostało przekształcone w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Prawo odrębnej własności lokalu wnioskodawczyni nabyła w dniu 15 stycznia 2009 r. Przedmiotowe mieszkanie wnioskodawczyni dnia 22 czerwca 2009 r. sprzedała.

W rozpatrywanej sprawie niezbędne jest zatem ustalenie momentu nabycia prawa własności do lokalu mieszkalnego, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy.

Moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego. Stosownie do art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W przypadku spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego właścicielem mieszkania i zarządzającym jest spółdzielnia mieszkaniowa. Stosownie do z art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 14 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz o zmianie niektórych innych ustawy (Dz. U. Nr 125, poz. 873 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 31 lipca 2007 r. spółdzielnia mieszkaniowa nie może ustanawiać spółdzielczych własnościowych praw do lokali, ani praw do miejsc postojowych położonych w budynkach wybudowanych na gruncie, do którego spółdzielni przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego.

Jednakże w myśl art. 7 ust. 2 tej ustawy (w brzmieniu obowiązującym w 2007 r.), do dnia 31 grudnia 2010 r. na pisemne żądanie członka spółdzielni, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego położonego w budynku wybudowanym na gruncie, do którego spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę o przekształcenie przysługującego mu prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu po dokonaniu przez niego:

Aby zatem mówić, że po dniu 30 lipca 2007 r. doszło skutecznie do nabycia przez członka spółdzielni spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, spółdzielnia musiałaby to prawo ustanowić w trybie art. 7 ust. 2 powołanej wyżej ustawy zmieniającej. W przypadkach, kiedy z mocy art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej spółdzielnia nie mogła ustanowić spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, należało stosować art. 12 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych w brzmieniu obowiązującym od dnia 31 lipca 2007 r.

Zgodnie z tym przepisem na pisemne żądanie członka, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielnia jest obowiązana zawrzeć z tym członkiem umowę przeniesienia własności lokalu po dokonaniu przez niego:

W myśl art. 12 ust. 1¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych ww. brzmieniu, spółdzielnia mieszkaniowa zawiera umowę, o której mowa w ust. 1, w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku przez osobę uprawnioną, chyba że nieruchomość posiada nieuregulowany stan prawny w rozumieniu art. 113 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami lub spółdzielni nie przysługuje prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowała sama budynek lub wybudowali go jej poprzednicy prawni. W tych dwóch przypadkach jak wynika z przepisu 3 miesięczny termin nie jest obligatoryjny.

Podsumowując, jeżeli spółdzielni przysługiwało prawo własności lub użytkowania wieczystego gruntu, na którym wybudowany był budynek, to spółdzielnia zobowiązana była przenieść na członka prawo odrębnej własności czyli prawo do lokalu wraz z udziałem w gruncie. Nie miała natomiast prawa, w świetle obowiązujących w 2007 r. przepisów ustanawiać spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowej sprawie, mimo iż spółdzielni mieszkaniowej w momencie przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego przysługiwało, jak wskazała wnioskodawczyni, prawo użytkowania wieczystego gruntu, spółdzielnia nie przeniosła na rzecz wnioskodawczyni prawa odrębnej własności lokalu, lecz ustanowiła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. Spółdzielnia postąpiła zatem niezgodnie z art. 7 ust. 1 i 2 powoływanej ustawy zmieniającej. Spółdzielnia nie miała bowiem uprawnień do przekształcenia lokatorskiego prawa do lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu. Skoro spółdzielni przysługiwało prawo wieczystego użytkowania gruntu, na którym znajdował się budynek, to nie miała prawa ustanowić spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, a wnioskodawczyni w świetle prawa nie mogła skutecznie nabyć spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, na co zresztą zwrócił uwagę notariusz odmawiając sporządzenia umowy sprzedaży tego prawa. Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem wnioskodawczyni, że prawo własności do przedmiotowego lokalu nabyła dnia 3 grudnia 2007 r., gdyż w świetle prawa czynność ta nie mogła być skuteczna. Nie ma znaczenia, że wnioskodawczyni dopełniła wszystkich wymogów dotyczących przekształcenia, bowiem do nabycia prawa o charakterze własnościowym konieczne było skuteczne ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przez spółdzielnię lub przeniesienie prawa odrębnej własności lokalu. Spółdzielnia dysponując prawem użytkowania wieczystego nie miała jednak prawa ustanowić na rzecz wnioskodawczyni spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Tym samym do dnia 15 stycznia 2009 r. czyli do dnia kiedy na rzecz wnioskodawczyni została przeniesiona odrębna własność lokalu, wnioskodawczyni nie przysługiwało prawo własności do przedmiotowego lokalu.

Podsumowując, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w świetle wyjaśnienia wnioskodawczyni było nieskuteczne, a to oznacza, że prawo własności wnioskodawczyni nabyła, gdy zostało ustanowione na jej rzecz prawo odrębnej własności lokalu tj. dnia 14 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

Reasumując, nabycie przedmiotowego lokalu mieszkalnego miało miejsce w 2009 r., zatem dokonując oceny skutków prawnych sprzedaży tego lokalu należy stosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

Stanowisko wnioskodawczyni w zakresie ustalenia daty nabycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego a w konsekwencji określenia, które brzmienie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma zastosowanie należało więc uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.