IBPBII/2/415-1288/11/CJS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 1 marca 2012 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-1288/11/CJS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 22 listopada 2011 r.), uzupełnionym w dniu 8 lutego 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 listopada 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Z uwagi na stwierdzone braki formalne, pismem z dnia 23 stycznia 2012 r. Znak: IBPB II/2/415-1288/11/CJS wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniu 8 lutego 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni w dniu 15 października 2001 r. wraz z mężem aktem notarialnym dokonała zakupu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego za kwotę 29.500 zł.

Dnia 13 października 2009 r. w wyniku ugody zawartej na wniosek byłego męża przed Sądem nastąpił podział majątku w ten sposób, że wnioskodawczyni zobowiązała się przekazać mu kwotę 35.000 zł w zamian za spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, samochód Fiat Uno oraz wyposażenie mieszkania; były małżonek zachował prawo do drugiego samochodu - Fiata Albea.

W 2011 r. wnioskodawczyni postanowiła sprzedać kawalerkę i kupić dwupokojowe mieszkanie. W jednym czasie złożyła w agencji nieruchomości ofertę sprzedaży i kupna.

Dnia 14 stycznia 2011 r. wnioskodawczyni aktem notarialnym zakupiła za kwotę 112.000 zł lokal mieszkalny stanowiący odrębną nieruchomość (z odroczonym o 4 miesiące terminem spłaty, mając nadzieję, że w tym czasie zdąży sprzedać kawalerkę).

W dniu 23 września 2011 r. wnioskodawczyni sprzedała kawalerkę za kwotę 81.000 zł.

Z uzupełnienia wniosku wynika, że według ugody zawartej przed Sądem w 2009 r. o podział majątku dorobkowego wartość majątku dorobkowego obojga małżonków na 2009 r. wyniosła:

* mieszkanie - 80.000 zł,

* meble - 2.000 zł,

* Fiat Uno - 2.500 zł,

* Fiat Albea - 12.000 zł.

Z czego wnioskodawczyni przypadło mieszkanie, meble i fiat Uno, natomiast byłemu mężowi fiat Albea i 35.000 zł spłaty majątku dorobkowego.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy ugoda, która nastąpiła po rozstaniu małżonków w 2009 r. doprowadziła jedynie do podziału majątku wspólnego i nie stanowi nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli sprzedaż w 2011 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

2.

Czy w przypadku przyjęcia, że zgodnie z protokołem do sprawy o podział majątku dorobkowego z dnia 13 października 2009 r. nastąpiło nabycie 50% udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego to sprzedaż owego lokalu podlega rygorom art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. co oznacza, że przychodem z odpłatnego zbycia jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia czyli kwota 40.500 zł (50% z całej ceny umownej) pomniejszonej o 50% kosztów poniesionych na pośrednictwo przez biura nieruchomości. Natomiast koszty uzyskania przychodu stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie jej posiadania (art. 22 ust. 6c ww. ustawy). Co przekłada się w tej koncepcji na kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy 35.000 zł spłaty a wartością wg cen rynkowych określonych na dzień podziału przejętego wyposażenia mieszkania i samochodu Fiat Uno pomniejszoną o cenę rynkową Fiata Albeo, który pozostał w posiadaniu spłacanego. Tak określony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem ryczałtowym.

Ad 1.

Zdaniem wnioskodawczyni, zgodnie z przepisami art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie między innymi:

* nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

* spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

* prawa wieczystego użytkowania gruntów,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu. Z powyższego wynika zatem, iż w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma ustalenie zarówno daty jak i formy nabycia nieruchomości.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Reasumując: zgodnie z opisanym stanem faktycznym nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło w roku 2001. Tym samym stało się elementem majątku dorobkowego obojga małżonków, ukształtowanego przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Ugoda która nastąpiła po rozstaniu małżonków doprowadziła jedynie do podziału owego majątku wspólnego i nie stanowi nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem sprzedaż w 2011 r. tego mieszkania nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ad 2.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Te zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty zbycia nieruchomości (udziału) lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć m.in. związane ze zbyciem koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, opłatę sądową. Koszty te nie są kosztami nabycia, lecz jako koszty odpłatnego zbycia pomniejszają przychód. Przychodem ze sprzedaży jak wskazano powyżej Jest cena pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.

Natomiast koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie jej posiadania (art. 22 ust. 6c ww. ustawy). Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Wobec powyższego dochód uzyskany ze zbycia udziału w nieruchomości nabytej w 2009 r. stanowiący różnicę między przychodem a kosztami jego uzyskania podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Reasumując: w przypadku przyjęcia, że zgodnie z protokołem do sprawy o podział majątku dorobkowego z dnia 13 października 2009 r. nastąpiło nabycie 50% udziałów w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, to sprzedaż owego lokalu podlega rygorom art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. To oznacza, że przychodem z odpłatnego zbycia jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia czyli kwota 40.500 zł (50% z całej ceny umownej) pomniejszonej o 50% kosztów poniesionych na pośrednictwo przez biura nieruchomości. Natomiast koszty uzyskania przychodu stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie jej posiadania (art. 22 ust. 6c ww. ustawy). Co przekłada się w tej koncepcji na kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy 35.000 zł spłaty a wartością wg cen rynkowych określonych na dzień podziału przejętego wyposażenia mieszkania i samochodu Fiat Uno pomniejszoną o cenę rynkową Fiata Albeo, który pozostał w posiadaniu spłacanego. Tak określony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem ryczałtowym.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości i praw dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Natomiast odpłatne zbycie nieruchomości lub praw tylko wówczas, jeżeli nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 15 października 2001 r. wnioskodawczyni wraz z mężem nabyła spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 13 października 2009 r. w wyniku ugody zwartej na wniosek byłego męża nastąpił sądowy podział majątku dorobkowego, w którego skład wchodził: ww. lokal mieszkalny o wartości 80.000 zł, meble o wartości 2.000 zł, fiat Uno o wartości 2.500 zł oraz fiat Albea o wartości 12.000 zł W wyniku dokonanego podziału wnioskodawczyni otrzymała na wyłączną własność ww. lokal mieszkalny, meble i fiata Uno oraz została zobowiązana do dokonania spłaty w kwocie 35.000 zł na rzecz byłego męża. Natomiast mąż otrzymał na wyłączną własność fiata Albea. W dniu 23 września 2011 r. wnioskodawczyni sprzedała ww. lokal mieszkalny za kwotę 81.000 zł.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą, zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast w myśl art. 501 Kodeksu w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko pod warunkiem, że podział taki jest ekwiwalentny w naturze bez spłat i dopłat lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty lub gdy wartość otrzymanych przez byłego małżonka nieruchomości lub praw przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości lub prawa, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego, nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Bowiem wszelkie przypadki gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (prawem) - jak też stan jej majątku osobistego. W tej części bowiem, w której przyznana na wyłączną własność nieruchomość lub prawo przekracza wartość udziału w majątku wspólnym, podatnik niewątpliwie nabywa prawo własności w rozumieniu analizowanego przepisu. Przez pojęcie "nabycie" użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Zatem nie ma wątpliwości, że nabycie własności nieruchomości lub praw w drodze podziału majątku wspólnego, w przypadku gdy wartość otrzymanego majątku jest nieekwiwalentna lub przekracza udział, jaki przysługiwał małżonkowi w majątku wspólnym, zawiera się w pojęciu "nabycie", jakim posługuje się przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, mając na względzie ujęty we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że podział majątku dorobkowego małżonków dokonany na podstawie ugody zawartej przed Sądem w 2009 r. nie był ekwiwalentny w naturze dla obojga małżonków. O ekwiwalentnym bowiem podziale w naturze mówić można jedynie wówczas, gdy w wyniku podziału majątku dorobkowego, każdy z małżonków otrzymuje na wyłączną własność majątek tej samej wartości. Tymczasem na mocy ugody z 2009 r. były mąż wnioskodawczyni otrzymał wyłącznie fiata Albea o wartości 12.000 zł, a wnioskodawczyni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o wartości 80.000 zł, meble o wartości 2.000 zł oraz fiata Uno o wartości 2.500 zł z jednoczesnym zobowiązaniem do dokonania spłaty w kwocie 35.000 zł na rzecz byłego męża. Powyższe jednoznacznie przesądza o braku ekwiwalentnego podziału majątku dorobkowego małżonków. Sposób podziału wskazuje również, że wnioskodawczyni otrzymała majątek, który przekracza jej udział w majątku wspólnym, gdyż wartość otrzymanych przez nią praw jest większa niż wartość #189; całego majątku dorobkowego. Potwierdza to obowiązek dokonania spłaty na rzecz byłego męża nałożony przez Sąd na wnioskodawczynię. Tym samym nieprawdą jest twierdzenie wnioskodawczyni, że nabycie przez nią spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło w 2001 r. a ugoda w sprawie podziału majątku dorobkowego nie stanowi o nowej dacie nabycia.

Aby ustalić, jaki udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego wnioskodawczyni nabyła w dacie podziału majątku objętego wspólnością majątkową w pierwszej kolejności należy obliczyć jaką wartość miał cały majątek podlegający podziałowi, czyli zsumować wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, mebli i samochodów. Następnie należy obliczyć wartość udziału jaki przysługiwał wnioskodawczyni w majątku wspólnym, czyli wartość całego majątku dorobkowego małżonków podzielić po pół. Otrzymana kwota odpowiadać będzie wartości udziału jaki przysługiwał wnioskodawczyni w majątku wspólnym. Kolejnym krokiem jest porównanie wartości majątku, jaki wnioskodawczyni otrzymała w drodze podziału majątku, czyli wartości spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, mebli i samochodu do kwoty jaka jej przysługiwała pierwotnie.

Odnosząc się do przedstawionych przez wnioskodawczynię kwot, mając na względzie zaprezentowany powyżej sposób obliczeń i zakładając, że wartość poszczególnych składników majątku będących przedmiotem podziału majątku odpowiada ich wartości rynkowej na dzień dokonania podziału, wskazać należy, iż wartość otrzymanego przez wnioskodawczynię majątku przekracza wartość udziału jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym o 36.250 zł (80.000 zł wartość mieszkania + 2.000 zł meble + 2.500 samochód = 84.500 zł - wartość udziału wnioskodawczyni w majątku wspólnym 48.250 zł) co stanowi 37,56% (36.250 zł / 96.500 zł x 100).

Jeżeli zatem wnioskodawczyni sprzedała spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego za kwotę 81.000 zł, to przychodem odpowiadającym udziałowi nabytemu w wyniku podziału majątku dorobkowego nie będzie kwota 40.500 zł stanowiąca połowę kwoty uzyskanej ze sprzedaży, lecz kwota stanowiącą 37,56% uzyskanej ceny sprzedaży albowiem jak wykazano powyżej o taką wartość zwiększył się w 2009 r. w wyniku podziału majatku dorobkowego jej udział w tym prawie.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawczyni nabyła zatem prawo własności do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem sprzedaży w 2011 r. w następujący sposób:

* udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego odpowiadający jej udziałowi w majątku wspólnym w 2001 r.,

* udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego, przekraczający udział w majątku wspólnym małżonków w 2009 r.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż dokonane w dniu 23 września 2011 r. odpłatne zbycie ww. lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 2001 r. nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Natomiast dokonując oceny skutków podatkowych sprzedaży w 2011 r. przedmiotowego lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2009 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe (potoczne) rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością np. związane ze zbyciem koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, opłatę sądową).

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż do kosztów odpłatnego zbycia wnioskodawczyni może zaliczyć koszt prowizji zapłaconej na rzecz biura nieruchomości z tytułu pośrednictwa w odpłatnym zbyciu lokalu mieszkalnego. Przy czym kosztem odpłatnego zbycia będzie jedynie ta część zapłaconej prowizji, która odpowiada udziałowi nabytemu w lokalu w 2009 r. (37,56%) ponieważ pozostała część przypada na udział nabyty do majątku wspólnego w 2001 r. Skoro przychód przypadający na ten udział nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, to przypadający na ten udział koszt prowizji ze sprzedaży nie może być odliczony od przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania (art. 22 ust. 6c ww. ustawy).

Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Wobec powyższego stwierdzić należy, że w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nabytego ponad udział w majątku dorobkowym małżonków, kosztem uzyskania przychodu może być m.in. udokumentowana kwota faktycznej spłaty na rzecz byłego męża, ponieważ mieści się ona w kategorii kosztów nabycia, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym chodzi o kwotę spłaty, która będzie przypadała na sprzedawane spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu a nie na inne składniki majątku. Przypomnieć bowiem należy, że kwota spłaty została zasądzona od wnioskodawczyni z tego powodu, że otrzymała ona na wyłączną własność majątek większej wartości niż jej mąż. Kwota spłaty dotyczyła zatem całego otrzymanego przez nią majątku i stosownie do wartości mieszkania, mebli oraz Fiata Uno powinna być proporcjonalnie przypisana do każdego z tych trzech składników. Zatem kwota spłaty przypadająca na nabyty udział w lokalu mieszkalnym dokonana na rzecz byłego męża może stanowić koszt nabycia zbywanego udziału w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, o którą wnioskodawczyni może pomniejszyć uzyskany ze sprzedaży przychód. Innymi słowy, kosztem nabycia udziału od męża w przedmiotowym lokalu będzie wyłącznie kwota spłaty przypadająca na lokal. Tym samym proponowane wyliczenie kosztów uzyskania przychodu przez wnioskodawczynię nie zasługuje na aprobatę.

Natomiast wartość składników majątku, jaki w wyniku podziału na wyłączną własność otrzymał mąż wnioskodawczyni nie mieści się w pojęciu kosztów nabycia, tym samym wartości te nie mogą pomniejszyć przychodu jaki wnioskodawczyni uzyskała ze sprzedaży udziału nabytego od męża w 2009 r. Wartość majątku nabytego przez męża była uwzględniona na początku, przy wyliczaniu wielkości udziału nabytego przez wnioskodawczynię ponad udział w majątku wspólnym (37,56%).

Jednakże wskazać należy, że tak osiągnięty dochód może podlegać zwolnieniu z opodatkowania na zasadach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 21 ust. 25-28 ww. ustawy.

Stosownie do art. 30e ust. 4 ww. ustawy, po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1.

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, od którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131,

2.

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Reasumując stwierdzić należy, iż dokonane w 2011 r. odpłatne zbycie ww. lokalu mieszkalnego w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 2001 r. nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach obowiązujących od dnia 1 stycznia 2009 r. podlegał będzie natomiast przychód odpowiadający udziałowi nabytemu w 2009 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego. Podstawą obliczenia podatku będzie dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia przypadającym na udział nabyty w 2009 r. (tekst jedn.: wartością udziału wyrażoną w cenie określonej w umowie, pomniejszoną o koszty odpłatnego zbycia) a kosztami, o których mowa w art. 22 ust. 6c ww. ustawy (tekst jedn.: udokumentowanymi kosztami nabycia, powiększonymi o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i poczynione zostały w czasie jej posiadania) powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Do kosztów odpłatnego zbycia wnioskodawczyni może zaliczyć jedynie tę część zapłaconej na rzecz agencji prowizji, która odpowiada udziałowi nabytemu w 2009 r. natomiast do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia przedmiotowego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu wnioskodawczyni może zaliczyć kwotę spłaty dokonanej na rzecz byłego męża przypadającą na nabycie od męża udziału w tym prawie, ale tylko w wysokości przypadającej na lokal mieszkalny a nie na inne nabyte przez nią na wyłączną własność składniki majątku.

Mając na uwadze powołane wyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż stanowisko wnioskodawczyni, zgodnie z którym podział majątku dorobkowego małżonków na mocy zawartej przed Sądem ugody nie stanowi nowego nabycia w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należało uznać za nieprawidłowe, tak jak nieprawidłowym był sposób przedstawienia przez nią rozliczenia uzyskanego ze sprzedaży przychodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl