IBPBII/2/415-1222/10/MW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 5 listopada 2010 r. (data wpływu do tut. Biura 18 listopada 2010 r.), uzupełnionym w dniach 10 i 11 lutego 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia gruntu - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 listopada 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zbycia gruntu.

W związku ze stwierdzonymi brakami formalnymi, pismem z dnia 19 stycznia 2011 r. Znak: IBPB II/2/415-1222/10/MW, IBPB II/1/415-928/10/BD, IBPP1/443-1126/10/EA wezwano wnioskodawczynię do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano w dniach 10 i 11 lutego 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni wraz z mężem we współwłasności ustawowej małżeńskiej nabyła dwie działki o powierzchni 1049 m² na podstawie umowy wieczystego użytkowania na 99 lat. W związku z rozbudową drogi wojewódzkiej, Zarząd Dróg Wojewódzkich wzniósł bez zgody użytkowników wieczystych ekrany dźwiękochłonne oraz urządził rów odwadniający, zabierając na ten cel 170 m² gruntu.

W dniu 12 marca 2007 r. została zawarta ugoda przed Sądem Rejonowym pomiędzy stronami w przedmiocie zbycia części działki zajętej pod ekrany i rów odwadniający za cenę 44.280 zł (według operatu szacunkowego) po #189; dla każdego małżonka. Sprzedaż 170 m² gruntu aktem notarialnym nastąpiła w dniu 8 stycznia 2009 r. z przeznaczeniem na cel publiczny. Ponadto Zarząd Dróg Wojewódzkich wypłacił odszkodowanie za bezumowne korzystanie z gruntu w kwocie 13.515 zł.

Ww. grunty nie są związane z działalnością gospodarczą.

W uzupełnieniu wniosku wnioskodawczyni wskazała, iż:

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy otrzymane przez wnioskodawczynię środki pieniężne ze sprzedaży gruntu wypłacone na podstawie ugody sądowej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym, czy też są wolne od tego podatku.

Zdaniem wnioskodawczyni, otrzymane na podstawie wyroku i ugody sądowej kwoty z tytułu sprzedaży gruntu na cel publiczny w świetle dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne są od podatku dochodowego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Niniejsza interpretacja zawiera ocenę stanowiska wnioskodawczyni wyłącznie w zakresie skutków podatkowych zbycia gruntu z przeznaczeniem na cel publiczny w podatku dochodowym od osób fizycznych. Ocena stanowiska w zakresie podatku od towarów i usług oraz w zakresie skutków podatkowych otrzymania środków pieniężnych za bezumowne korzystanie z gruntu w podatku dochodowym od osób fizycznych została zawarta w odrębnych interpretacjach.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawczyni wraz z mężem we współwłasności ustawowej małżeńskiej nabyła w dniu 9 września 2004 r. dwie działki o powierzchni 1049 m² na podstawie umowy wieczystego użytkowania na 99 lat. W związku z rozbudową drogi wojewódzkiej, Zarząd Dróg Wojewódzkich wzniósł bez zgody użytkowników wieczystych ekrany dźwiękochłonne oraz urządził rów odwadniający, zabierając na ten cel 170 m² gruntu. W dniu 12 marca 2007 r. została zawarta ugoda przed Sądem Rejonowym pomiędzy stronami w przedmiocie zbycia części działki zajętej pod ekrany i rów odwadniający za cenę 44.280 zł (według operatu szacunkowego) po #189; dla każdego małżonka. Sprzedaż 170 m² gruntu aktem notarialnym nastąpiła w dniu 8 stycznia 2009 r. z przeznaczeniem na cel publiczny. W opinii wnioskodawczyni otrzymane na podstawie wyroku i ugody sądowej kwoty z tytułu sprzedaży gruntu na cel publiczny w świetle dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne są od podatku dochodowego.

W tym miejscu wyjaśnić należy, iż ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji odszkodowania w związku z powyższym należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego.

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) także nie zawiera legalnej definicji odszkodowania, można ją jednak wywieść z jej regulacji. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Z pojęciem szkody mamy do czynienia na gruncie zobowiązań umownych, gdzie dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań (art. 471 Kodeksu cywilnego). Przy czym szkodą jest zarówno uszczerbek w istniejącym mieniu, jak i utrata przyszłych korzyści.

W świetle powyższego uznać należy, iż otrzymane przez wnioskodawczynię w wyniku zawartej ugody środki z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntu na rzecz Zarządu Dróg Wojewódzkich w żadnym wypadku nie stanowią odszkodowania w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Sąd Rejonowy zobowiązał bowiem Zarząd Dróg najpierw do wydzielenia osobnej działki pod ekrany a potem do wykupu tej działki. Sąd zobowiązał zatem pozwanego do określonego działania. Dopiero w wyniku zawarcia umowy sprzedaży wnioskodawczyni uzyskała środki ze sprzedaży działki. Suma uzyskana zatem ze sprzedaży nie ma charakteru odszkodowania, gdyż takiego charakteru nie nadał tej kwocie sam Sąd. Sąd jedynie nakazał stronom zawrzeć umowę sprzedaży. Kwota wypłacona przez Zarząd jest zatem zwykłą ceną ze sprzedaży, do której uiszczenia jest zawsze zobowiązany kupujący zgodnie z treścią art. 535 Kodeksu cywilnego.

W związku z powyższym przychód ten, wbrew twierdzeniom wnioskodawczyni, nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Środki ze sprzedaży działki zostały wnioskodawczyni wypłacone na podstawie umowy sprzedaży a nie ugody sądowej. W ugodzie sądowej Sąd jedynie zobowiązał Zarząd Dróg do nabycia działki.

Przychód uzyskany przez wnioskodawczynię z ww. tytułu stanowi przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy.

Przepis ten stanowi, iż źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

Z uwagi na fakt, iż nabycie przedmiotowego prawa wieczystego użytkowania gruntu miało miejsce w 2004 r. a jego sprzedaż w 2009 r., to przychód uzyskany z tej sprzedaży podlegał będzie opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r.

I tak w myśl art. 28 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu podatek od przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), ustala się w formie ryczałtu w wysokości 10% uzyskanego przychodu. Podatek ten jest płatny bez wezwania w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika.

Zasada, o której mowa w ust. 2, nie ma zastosowania do podatników dokonujących sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), którzy w terminie 14 dni od dnia dokonania tej sprzedaży złożą oświadczenie, że przychód uzyskany ze sprzedaży przeznaczą na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub lit. e) (art. 28 ust. 2a ww. ustawy).

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży:

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

* na nabycie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego, w tym również gruntu lub udziału w gruncie albo prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego,

* na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, remont lub modernizację własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

* na rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację - na cele mieszkalne - własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego, położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. e) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a w części wydatkowanej nie później niż w okresie dwóch lat od dnia sprzedaży na spłatę kredytu lub pożyczki, a także odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych na cele, o których mowa w lit. a), w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również na spłatę kredytu lub pożyczki oraz odsetek od kredytu lub pożyczki zaciągniętych przed dniem uzyskania tych przychodów.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż sprzedaż przedmiotowego prawa wieczystego użytkowania gruntu na rzecz Zarządu Dróg Wojewódzkich nie nastąpiła na podstawie przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), lecz w wyniku realizacji ugody sądowej zawartej pomiędzy wnioskodawczynią a Zarządem Dróg Wojewódzkich. Okoliczność ta wyklucza możliwość zwolnienia z opodatkowania uzyskanego przez wnioskodawczynię przychodu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpłatne zbycie nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie ma miejsce w sytuacji, gdy możliwe jest wywłaszczenie tej nieruchomości, lecz jej właściciel lub użytkownik wieczysty decyduje się na jej zbycie w celu uniknięcia przymusowego wywłaszczenia. Sytuacja taka nie miała jednak miejsca w przedmiotowej sprawie.

Uzyskany przez wnioskodawczynię przychód, wbrew jej twierdzeniom, nie korzysta również ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, gdyż jak wyjaśniono powyżej środki uzyskane przez wnioskodawczynię nie mają charakteru odszkodowania, o którym mowa w tym przepisie.

W związku z powyższym uznać należy, iż uzyskany przez wnioskodawczynię przychód z tytułu odpłatnego zbycia prawa wieczystego użytkowania gruntu podlega opodatkowaniu zryczałtowanym 10% podatkiem na podstawie art. 28 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., chyba że środki ze sprzedaży zostaną wydatkowane zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) lub e) ww. ustawy.

W świetle powyższego stanowisko wnioskodawczyni uznać należało za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja została wydana dla wnioskodawczyni w jej indywidualnej sprawie zgodnie z dyspozycją art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej. Mąż wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną winien wystąpić z odrębnym wnioskiem i uiścić stosowną opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.